Μόνο λίγα τούβλα απέμειναν από τις φλόγες που κατέστρεψαν το σπίτι του Daryl Taylor το 2009 στο Kinglake της Βικτώριας. Όμως γιατί επέζησαν μόνο τα τούβλα από την καταστροφική πυρκαγιά εκείνου του Μαύρου Σαββάτου; Αυτή η ερώτηση βασάνιζε τον Daryl Taylor και ήταν η αφορμή για ένα ταξίδι σε ένα καινούργιο σύμπαν, καθώς βρέθηκε να σχεδιάζει και να κατασκευάζει ένα πρωτοποριακό σπίτι που θα μπορούσε να αντέξει μια ενδεχόμενη καταστροφική πυρκαγιά.

Σήμερα ο κ.Taylor είναι επισήμως ο ιδιοκτήτης του πρώτου εγκεκριμένου «Earthship» (Πλοίο της Γης) της χώρας. Ο όρος Earthship ανήκει στον αρχιτέκτονα-μηχανικό και πολέμιο των σκουπιδιών, Michael Reynolds. Ο οραματιστής Αμερικανός, που θέλησε να συστήσει στον κόσμο επαναστατικά διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης της αρχιτεκτονικής και της ζωής, αφιερώθηκε στην έρευνα για το σχεδιασμό μιας πρωτότυπης οικολογικής κατοικίας, φτιαγμένης αποκλειστικά από ανακυκλώσιμα υλικά.

Η κατοικία αυτή, βασισμένη σε πρώτες ύλες από απορρίμματα και περισσεύματα βιοτεχνιών, ονομάστηκε συμβολικά Earthship – το «Πλοίο της Γης». Ο ίδιος, αναφερόμενος στον ήρωά του, τον Νώε, δήλωσε: «Ο Νώε έχτιζε ένα πλοίο όταν δεν υπήρχε θάλασσα πουθενά και όλοι τον κορόιδευαν. Έβλεπε κάτι να έρχεται. Καιρός είναι να το δούμε και εμείς». Ο Reynolds έχει περάσει σχεδόν 50 χρόνια αναπτύσσοντας μεθόδους για ενεργειακά αυτόνομες κατοικίες φτιαγμένες εξ ολοκλήρου από οικολογικά και ανακυκλώσιμα υλικά που περικλείουν όλη την «πράσινη» τεχνολογία. Ο σχεδιασμός του περιλαμβάνει την παραγωγή ηλεκτρισμού, τη συγκομιδή νερού, την αποχέτευση και την παραγωγή τροφίμων. Το σπίτι που κατασκεύασε ο κύριος Taylor ακολουθεί αυτούς τους κανόνες: είναι ένα πρωτοποριακά βιώσιμο κτίριο, φτιαγμένο από παλιά τούβλα, κουτάκια μπύρας, γυαλί και παλιά ελαστικά.

«Ένα Earthship είναι ένα ζωντανό σπίτι που υπολογίζει τα φυσικά φαινόμενα του πλανήτη και προσφέρει προστασία στους κατοίκους του» δήλωσε ο κ. Reynolds. «Τα ελαστικά είναι ένα τέλειο οικοδομικό υλικό και το βρίσκει κανείς παντού. Χρησιμοποιείται ως θερμό μαζικό και ως δομικό στοιχείο». Στο πρώτο επίσημο Earthship της Βικτώριας στο Kinglake χρησιμοποιήθηκαν καθημερινά σκουπίδια όπως κουτάκια αλουμινίου, γυάλινα μπουκάλια και 1.000 παλιά ελαστικά που έδωσαν τοπικά συνεργεία αυτοκινήτου.

Χρησιμοποιήθηκαν επίσης μεταχειρισμένα υλικά, όπως ξύλο από παλιές αποβάθρες και γέφυρες, ενώ τα διπλά τζάμια της κατασκευής (αξίας περίπου 80.000 δολαρίων) αγοράστηκαν για λιγότερο από 2.000 δολάρια ως μεταχειρισμένα. Ο κ. Taylor πιστεύει πλέον ότι ο διαφοροποιημένος, ο εξατομικευμένος σχεδιασμός είναι απαραίτητος, ειδικά για τα σπίτια που βρίσκονται σε περιοχές υψηλού κινδύνου. Η περιοχή του Kinglake είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στις πυρκαγιές.

«Ο σχεδιασμός του σπιτιού πρέπει να αντικατοπτρίζει το τοπικό περιβάλλον, πρέπει να συνδέεται με την οικολογία και τη γεωγραφία. Κανένα από τα σπίτια που κατασκευάζονται από τη βιομηχανία με μαζικό τρόπο δεν υπολογίζει αυτούς τους παράγοντες» δήλωσε. «Το Earthship για παράδειγμα σχεδιάστηκε με τη βοήθεια ενός μαρμάρου με λιγότερο απότομες γωνίες. Η γωνιακή κλίση των 45 μοιρών που δόθηκε, επιτρέπει μια ενδεχόμενη φωτιά να “ρέει” πάνω από το σπίτι. Είναι σα να δημιουργεί ένα μονοπάτι στην πυρκαγιά για να φύγει».

Η αλλαγή του κλίματος και οι προβλέψεις για μακρύτερη εποχή πυρκαγιών στη Βικτώρια, πρέπει πλέον είπε να υπολογίζονται στις κατασκευές λέει ο κ.Taylor. «Είναι σημαντικό να μπορούμε να μείνουμε και να υπερασπιστούμε το σπίτι μας. Ένα βασικό στοιχείο του σχεδιασμού είναι και ένα αδιαπέραστο καταφύγιο με οξυγόνο και νερό όπου οι άνθρωποι μπορούν να επιβιώσουν έως και 45 λεπτά σε περίπτωση πυρκαγιάς. Το Earthship περιβάλλεται επίσης από τέσσερις μεγάλες δεξαμενές νερού, ενώ μεγάλο μέρος του είναι υπόγειο, κάτι που βοηθά την θερμοκρασία να διατηρείται στους 21 βαθμούς, ανεξάρτητα από τις υψηλή εξωτερική θερμοκρασία. «Η βασική ιδέα είναι να έχουμε άφθονο νερό στη διάθεσή μας, καθώς και γεννήτριες εκτός δικτύου, ώστε να είμαστε αυτόνομοι» δήλωσε ο κ. Taylor.

Πεντέμισι χρόνια, τρία τοπικά συμβούλια κι έναν ανεξάρτητο επιθεωρητή χρειάστηκε ο κ. Taylor για να πάρει επισήμως έγκριση για το κτίριο του. Ο ριζοσπαστικός χαρακτήρας της οικοδομής έκανε την αδειοδότηση πολύ δύσκολη υπόθεση, αλλά ο ιδιοκτήτης του πρώτου Earthship της Βικτώριας δεν το έβαλε κάτω. «Κατασκευάζουμε σπίτια που δεν έχουν καμία σχέση με την βιωσιμότητα του πλανήτη, ούτε διαθέτουν ένα σύστημα διαχείρισης κινδύνου. Γίνεται πολύ μεγάλη κουβέντα για το πως θα έπρεπε να είναι τα σπίτια του μέλλοντος, αλλά στην πράξη δεν βλέπω κάτι να αλλάζει. Οι αρχιτέκτονες συνεχίζουν να κατασκευάζουν φανταχτερά και πανάκριβα γλυπτά κτίρια που χρειάζονται χιλιάδες δολάρια κάθε μήνα για τη λειτουργία και τη συντήρηση τους».