Πριν από λίγες ημέρες η αυστραλιανή εταιρεία BHP Billiton, η μεγαλύτερη εταιρεία στον κόσμο στην εξόρυξη φυσικού αερίου, ουράνιου, σιδηρομεταλλευμάτων και κάρβουνου, ανακοίνωσε κέρδη για τους πρώτους έξι μήνες του 2010 ύψους 10,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Αυτό είναι το μεγαλύτερο κέρδος εταιρείας στην ιστορία της Αυστραλίας, και οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ταχύρρυθμη ανάπτυξη της οικονομίας της Κίνας, η οποία για το οικονομικό έτος 2010-2011 υπολογίζεται να περάσει το 10%, όταν άλλες μεγάλες και βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες δυσκολεύονται να σημειώσουν οικονομική ανάπτυξη πάνω από 3%.

Τα τελευταία χρόνια η Αυστραλία έχει καταστεί η χώρα από την οποία η Κίνα εισάγει το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών της σε ορυκτά εμπορεύματα, καθώς επίσης μαλλί και σιτηρά σε μεγάλες ποσότητες.

Για παράδειγμα, το 2009 η κινεζική οικονομία αντιπροσώπευε το 46% της παγκόσμιας κατανάλωσης κάρβουνου. ενώ σε παρόμοια επίπεδα βρίσκεται η κατανάλωση ψευδάργυρου και αλουμινίου. Το 2009 προμηθεύτηκε τόσο ακατέργαστο χάλυβα όσο η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Αμερική και η Ιαπωνία μαζί.
Δεδομένου ότι η Αυστραλία έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα σε αυτά τα ορυκτά, και λόγω της σταθερότητας του πολιτικού της καθεστώτος, αποτελεί χώρα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την Κίνα.

Εμπορικές συναλλαγές της Αυστραλίας
Εξαγωγές
(δισεκατομμύρια δολάρια)
2007    2008    2009
Κίνα        28    37    48
Ιαπωνία    34    53    40
ΗΠΑ        16    18    15

Εισαγωγές
(δισεκατομμύρια δολάρια)
2007    2008    2009
Κίνα        30    37    38
Ιαπωνία    20    23    19
ΗΠΑ        33    37    32

Από τον παραπάνω πίνακα διαπιστώνουμε πως από το 2009 η Κίνα έχει καταστεί ο πρώτος εμπορικός εταίρος της Αυστραλίας, σε εισαγωγές και εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών, εκτοπίζοντας από τη θέση αυτή την Ιαπωνία.

Από μόνο 113 εκατομμύρια δολάρια που ήταν οι εμπορικές συναλλαγές – εξαγωγές και εισαγωγές – μεταξύ της Αυστραλίας και της Κίνας το 1973, έφτασαν τα 86 δισεκατομμύρια δολάρια το 2009, και για το οικονομικό έτος 2010-2011 υπολογίζεται ότι θα περάσουν τα 100 δισεκατομμύρια.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, όταν αναλογισθούμε ότι οι διπλωματικές σχέσεις, και ως εκ τούτου και οι εμπορικές, της Αυστραλίας με την Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας αποκαταστάθηκαν το 1972 από την Εργατική Κυβέρνηση του Gough Whitlam.

Αξιοπαρατήρητο είναι και το γεγονός ότι μέχρι το 2008 η Αυστραλία είχε εμπορικό έλλειμμα στις συναλλαγές της με την Κίνα, ενώ το 2009 σημείωσε πλεόνασμα 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αν και τα σχετικά στατιστικά στοιχεία δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί, το εμπορικό πλεόνασμα για το 2010 είναι ακόμη μεγαλύτερο.

ΠΗΓΗ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΙΝΑ Η ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

Όπως έχει συχνά σχολιασθεί, οι ξένοι φοιτητές που σπουδάζουν στην Αυστραλία φέρνουν στην χώρα ξένο συνάλλαγμα δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τα μεγάλα πανεπιστήμια της Αυστραλίας δεν θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές τους ανάγκες χωρίς τα δίδακτρα που εισπράττουν από τους ξένους φοιτητές.
Το 2009 πάνω από 155,000 φοιτητές από την Κίνα σπούδαζαν σε τριτοβάθμια ιδρύματα της Αυστραλίας, αριθμός που αντιπροσωπεύει το ένα τέταρτο όλων των ξένων φοιτητών που σπούδαζαν στην Αυστραλία το 2009.

Σε σύγκριση, την ίδια χρονιά, ο αριθμός των Ινδών φοιτητών στην Αυστραλία ήταν 121,000, με άλλα λόγια το ένα πέμπτο των ξένων φοιτητών.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την συνεχιζόμενη αλματώδη βιομηχανική ανάπτυξη της Κίνας (10% κατά έτος, σε σύγκριση με το 3% των άλλων βιομηχανικών χωρών) είναι η εξασφάλιση από άλλες χώρες των πρώτων υλών που η ίδια δεν διαθέτει στις απαραίτητες ποσότητες.
 Η Αυστραλία βρίσκεται σε προνομιακή θέση σε αυτήν την περίπτωση για διάφορους λόγους. Πρώτα απ’ όλα, διαθέτει τεράστια αποθέματα σε πρώτες ύλες, καθώς και τις υποδομές για την εξόρυξη και μεταφορά τους στα πλησιέστερα λιμάνια.

Επιπλέον, το σταθερό πολιτικό καθεστώς της Αυστραλίας καθιστά εφικτή την διακρατική συμφωνία για προμήθεια πρώτων υλών σε έκταση πολλών ετών.
Για παράδειγμα, το 2009 η Αυστραλία και η Κίνα υπέγραψαν εικοσαετή συμφωνία για την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου από την περιοχή Gorgon, σε απόσταση 200 χιλιομέτρων από τις βορειοδυτικές ακτές της Αυστραλίας. Η κινεζική εταιρεία PetroChina θα γίνει ο μεγαλύτερος αγοραστής αερίου του Gorgon, προμηθευόμενη 2,25 εκατομμύρια τόνους ετησίως για 20 χρόνια.

Πιο πρόσφατα, συγκεκριμένα τον Μάρτιο του 2010, η Αυστραλία υπέγραψε δεύτερη συμφωνία με την Κίνα για την εξαγωγή πάλι υγροποιημένου φυσικού αερίου, αυτήν την φορά από την Κουινσλάνδη, μεγαλύτερη από την εξαγωγή φυσικού αερίου από την Δυτική Αυστραλία. Αυτή είναι η μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία στην ιστορία της Αυστραλίας, αξίας 80 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Αυτή η εξάρτηση της οικονομίας της Αυστραλίας από την συνεχή οικονομική ανάπτυξη της Κίνας έχει και την αρνητική της πλευρά, σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο παρατηρηθεί κάμψη, ή ακόμη και οικονομική κρίση στην Κίνα.

Για παράδειγμα, ο Γιάννης Βαρουφάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, σε άρθρο του στην αθηναϊκή εφημερίδα Αυγή (2/1/11) με τίτλο «Αν η κρίση φτάσει στην Κίνα…), εκφράζει τις ακόλουθες απόψεις:
«Το 2011 θα ‘παιχτεί’, σε μεγάλο βαθμό, σε δύο χώρες – κλειδιά. Η μία θα είναι η χώρα-κλειδί για την Ευρώπη και το ευρώ, (εδώ εννοεί την Ισπανία), ενώ η άλλη για τον κόσμο ολόκληρο…

{…} Πέραν των Ουραλίων, το δεύτερο μεγάλο αίνιγμα είναι η Κίνα. Έχω μια κακή προαίσθηση: Ότι η αγορά ακινήτων της Σαγκάης, της Σεν-Ζεν και άλλων μεγα-πόλεων θα υποστεί καθίζηση αντίστοιχη με εκείνη της αγοράς ακινήτων των ΗΠΑ το 2007-8. Ότι αυτό θα είναι το πρώτο ντόμινο. Σειρά θα έχουν η κατάρρευση κινεζικών τραπεζών, οι χώρες που βασίζονται στις εξαγωγές πρώτων υλών στην Κίνα (Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Αργεντινή και Βραζιλία), οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που παράγουν κεφαλαιουχικά αγαθά και αγαθά πολυτελείας για την κινεζική αγορά κ.λπ.».

Ένα άλλο ορυκτό με μεγάλη ζήτηση από τις βιομηχανίες της Κίνας είναι ο γαιάνθρακας, απλώς το ορυκτό κάρβουνο.
Πρόσφατα, η Metallurgical Corporation of China, κρατική επιχείρηση της Κίνας που εξυπηρετεί την κινεζική βιομηχανία εξόρυξης και μεταλλευμάτων, έχει υπογράψει συμβόλαιο αξίας 7.5 δισεκατομμυρίων δολαρίων με την εταιρεία Waratah Coal για την δημιουργία του μεγαλύτερου ορυχείου εξόρυξης γαιάνθρακα στην Αυστραλία. Σημειωτέον ότι το 2009 η κινεζική οικονομία αντιπροσώπευε το 46% της παγκόσμιας κατανάλωσης γαιάνθρακα.

Όταν στα παραπάνω ορυκτά προσθέσουμε και τον ακατέργαστο χάλυβα, το αλουμίνιο, και πολλά άλλα ορυκτά τα οποία διαθέτει η Αυστραλία, αντιλαμβανόμαστε τις προοπτικές των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ της Αυστραλίας, τα αποθέματα ορυκτού πλούτου είναι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο, και της Κίνας, η οποία σε λίγα χρόνια θα υποσκελίσει τις ΗΠΑ ως την μεγαλύτερη οικονομική δύναμη του κόσμου.

Ας ευχηθούμε, λοιπόν, οι προβλέψεις του Καθηγητή Γιάννη Βαρουφάκη για κρίση στην οικονομία της Κίνας να μην επαληθευθούν, γιατί τότε και η Αυστραλία θα υποστεί τις επιπτώσεις τους.