Δεν χρειάζεται να είσαι πρώην υπουργός Οικονομικών για να προβλέψεις ότι αν τα επίσημα επιτόκια αυξηθούν, τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά θα βρεθούν σε δύσκολη θέση και ότι οι τιμές των σπιτιών λόγω της μειωμένης ζήτησης είτε θα παγώσουν είτε θα μειωθούν.
Βέβαια όταν αυτήν την πρόβλεψη την κάνει ένας από τους ικανότερους υπουργούς Οικονομικών της χώρας και αναφερόμαστε στον επί κυβέρνησης Howard υπoυργό, Peter Costello, αυτή αποκτά άλλη βαρύτητα.
Ο κ. Costello προέβη στις συγκεκριμένες δηλώσεις δύο μόλις μέρες πριν η κεντρική τράπεζα των ΗΠA (Federal Reserve – FED), αρμόδια για την χάραξη της νομισματικής πολιτικής της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου, ανακοινώσει –κάτι που θεωρείται βέβαιο- την αύξηση στο βασικό επιτόκιο, αύξηση που εκτιμάται ότι θα είναι της τάξης του 0,25%.
Με δεδομένη την νέα αύξηση στο βασικό επιτόκιο των ΗΠΑ, ο Costello παρατήρησε ότι καθώς η περίοδος του φθηνού χρήματος που επικράτησε τα τελευταία δέκα χρόνια στην αγορά φθάνει στο τέλος της, οι αυστραλιανές τράπεζες θα αναγκαστούν να αυξήσουν τα επιτόκιά τους έστω και αν η Αποθεματική δεν προβεί σε αύξηση του επίσημου επιτοκίου.
Επεσήμανε ότι οι άμεσες συνέπειες θα είναι η «προσγείωση» της κτηματαγοράς η οποία θα είναι μεν σταδιακή αλλά κανένας δεν ξέρει αν θα εξελιχθεί σε ανώμαλη, προσθέτοντας ότι αυτό θα εξαρτηθεί από το ποσοστό μείωσης στις τιμές των ακινήτων.
Το γεγονός ότι ήδη κάποιες μικρότερες τράπεζες της χώρας ανακοίνωσαν ότι θα αυξήσουν το επιτόκιο στα στεγαστικά δάνεια, αγοραστών πρώτης κατοικίας ή κατοικίας που προορίζεται για ιδιοκατοίκηση, αποτελεί όπως είπε ο Costello απόδειξη ότι το χρήμα ακριβαίνει και ότι αυτό ακριβαίνει τόσο αυξάνονται και οι πιέσεις στα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Έστω και αν ο πρώην υπουργός Οικονομικών δεν αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες τράπεζες που ήδη ανακοίνωσαν αύξηση των επιτοκίων που προσφέρουν, η Suncorp που ανακοίνωσε ότι θα αυξήσει το επιτόκιο των στεγαστικών της δανείων κατά 0,05% απόφαση που σύμφωνα με τον γενικό της διευθυντή David Carter πάρθηκε καθώς «το κόστος δανεισμού στην παγκόσμια χρηματαγορά έχει αυξηθεί τον τελευταίο καιρό».
Το γεγονός ότι οι τράπεζες της Αυστραλίας είναι άμεσα εκτεθειμένες καθώς εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την παγκόσμια αγορά χρήματος σημαίνει ότι, καθώς αυτή εισέρχεται σε περίοδο αύξησης των επιτοκίων και η μία μετά την άλλη οι κεντρικές τράπεζες προαναγγέλλουν πιο σφιχτή νομισματική πολιτική, προκειμένου να αποτρέψουν πληθωριστικές τάσεις, θα κινηθούν άμεσα.
«ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΔΙΚΟ Ο COSTELLO, ΑΛΛΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΟΛΟΓΕΙ»
Ο γνωστός οικονομολόγος και αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Τασμανίας, Saul Eslake, έχει εντούτοις σχολιάζοντας τα τις απόψεις του πρώην υπ. Οικονομίας δεν διαφώνησε επί της αρχής μαζί του αλλά επί της ουσίας.
Ενώ παραδέχθηκε ότι όντως τα επιτόκια στην παγκόσμια χρηματαγορά θα συνεχίσουν την αυξητική τους πορεία και ότι όταν αυξάνονται τα επιτόκια, οι τιμές των σπιτιών μειώνονται, αυτό δεν σημαίνει ότι η κτηματαγορά της Αυστραλίας πρόκειται να φτάσει στο ναδίρ.
«Αυτή η θεωρία είναι σωστή μόνο σε θεωρητικό επίπεδο» είπε χαρακτηριστικά ο Eslake προσθέτοντας ότι η αύξηση στα επιτόκια είναι δεδομένη αλλά θα είναι σταδιακή και δεν θα οδηγήσει στην καθίζηση της κτηματαγοράς.
Ο Eslake δεν επιχείρησε να βάλει κάποιο ποσοστό δίπλα στην επισήμανσή του για «καθίζηση της κτηματαγοράς».
Αυτό που προκύπτει από τις δηλώσεις Eslake είναι ότι ο Costello «κάνει την… τρίχα, τριχιά».
Πάντως εκείνο που παρατηρείται τον τελευταίο χρόνο στην κτηματαγορά είναι μία σταδιακή μείωση όχι στις τιμές των ακινήτων αλλά στο ποσοστό αύξησής τους, καθώς στο Σίδνεϊ π.χ. για το τελευταίο τρίμηνο του 2017, ήταν της τάξης του 3,8% ενώ το προηγούμενο τρίμηνο είχε κυμανθεί στο 9,4%.