Όπως είχε προαναγγελθεί, στα τέλη Μαρτίου κυκλοφόρησε στην προπασχαλινή αγορά του βιβλίου της Ελλάδας το νέο πόνημα του ακαδημαϊκού και συγγραφέα Δρα Γιάννη Βασιλακάκου με τίτλο: «Η περιπέτεια της γραφής: καταθέσεις/μαρτυρίες 27 Ελλήνων πρωταγωνιστών». Ο καλαίσθητος ογκώδης τόμος των 400 σελίδων, ο οποίος κυκλοφόρησε από τον γνωστό αθηναϊκό εκδοτικό οίκο Οδός Πανός (το τέταρτο κατά σειρά βιβλίο του Βασιλακάκου σ’ αυτές τις εκδόσεις) αποτελείται από τις εξής τέσσερις ενότητες: (α) «Σε πρώτο πρόσωπο», (β) Οι καθαυτές καταθέσεις/μαρτυρίες 27 κορυφαίων Ελλήνων δημιουργών, (γ) «Επίμετρο» και (δ) Πρώτες δημοσιεύσεις.
Στην πρώτη ενότητα (εισαγωγικό σημείωμα) ο συγγραφέας, αιτιολογώντας το σκεπτικό ύπαρξης του εν λόγω τόμου, μεταξύ άλλων, επισημαίνει: «Από μικρός λάτρευα τα βιβλία. Για τους συγγραφείς είχα ένα δέος, τους έβλεπα σαν “ιερά τέρατα”, σαν “μικρούς θεούς” που μπορούσαν να κάνουν υπερφυσικά πράγματα: Να δημιουργούν και να καταστρέφουν κόσμους ολόκληρους κατά το δοκούν κι εν γένει να γητεύουν τους αναγνώστες τους με τα “θαύματα” που επιτελούσαν. Γι’ αυτό κι εξ απαλών ονύχων διακατεχόμουν από μια έμμονη ιδέα, μια ασίγαστη περιέργεια να γνωρίσω από κοντά αυτά τα “είδωλά” μου. Επιθυμούσα διακαώς να τα δω, να τ’ ακούσω, να τ’ αγγίξω, να μυρίσω τον αέρα του περιβάλλοντος που ζούσαν και δημιουργούσαν – ή “ζύμωναν τα καρβέλια τους”, όπως λέει ο Πάτρικ Γουάιτ – να μοιραστώ έστω και για λίγο τη μαγεία του χώρου και χρόνου τους, τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους. […] Καταγοητευόμουν τόσο πολύ απ’ αυτά μου τα “είδωλα” που δεν μου αρκούσε να τα θαυμάζω πλέον, αλλά πολύ σύντομα, διαπίστωσα πως δεν είχα άλλη επιλογή απ’ το να τα μιμηθώ, να γίνω κι εγώ “συγγραφέας”».
Το δεύτερο μέρος (το κυρίως «σώμα» του βιβλίου) απαρτίζεται από τις καταθέσεις/μαρτυρίες 27 από τους επιφανέστερους μεταπολεμικούς Έλληνες λογοτέχνες οι οποίοι άφησαν ανεξίτηλα τη σφραγίδα τους στα ελληνικά γράμματα και, κατ’ αλφαβητική σειρά, είναι οι εξής: Τηλέμαχος Αλαβέρας, Βασίλης Αλεξάκης, Αλέξανδρος Ασωνίτης, Νάνος Βαλαωρίτης, Κώστας Βαλέτας, Θανάσης Βαλτινός, Βασίλης Βασιλικός, Γιώργος Βέης, Ελένη Βλάχου, Νικηφόρος Βρεττάκος, Ρέα Γαλανάκη, Δημήτρης Γκιώνης, Ε.Χ. Γονατάς, Γιάννης Γουδέλης, Γιάννης Κοντός, Μένης Κουμανταρέας, Δημοσθένης Κούρτοβικ, Κώστας Λαχάς, Χριστόφορος Μηλιώνης, Νίκος-Γαβριήλ Πεντζίκης, Αντώνης Σαμαράκης, Γαλάτεια Σαράντη, Καίη Τσιτσέλη, Κίμων Φράιερ, Πέτρος Χάρης, Δημήτρης Χατζής και Γιώργος Χρονάς.
Οι καταθέσεις/μαρτυρίες των παραπάνω συγγραφέων καλύπτουν μια 40ετία. Ξεκίνησαν με τη γνωριμία και συνομιλία του συγγραφέα του τόμου με τον Βασίλη Βασιλικό το 1977 και έκλεισαν με τη συνέντευξη του Γιώργου Χρονά το 2017. Όπως παρατηρεί ο Βασιλακάκος, «Οι «εξομολογήσεις» αυτές ξεκίνησαν αυθόρμητα, όπως κάθε νεανικό ερωτικό σκίρτημα, από σκέτο πάθος για τη λογοτεχνία και τους δημιουργούς της. Πρωτίστως, σκοπό είχαν να ικανοποιήσουν κάποιες ενδόμυχες απορίες μου, ή εσωτερικές “φαγούρες”, όπως έλεγε ο Καζαντζάκης, που χαρακτηρίζουν κάθε άτομο με καλλιτεχνικές τάσεις. Δεν αποκλείεται όμως να ήθελα να απαλύνω και τα άγχη απ’ την προοπτική της ενασχόλησής μου με τις απαιτήσεις, υποχρεώσεις κι ευθύνες της γραφής». Και συμπληρώνει: «Το συναρπαστικότερο όλων […] είναι η εντύπωση πως μέσα απ’ αυτές τις συνομιλίες, οι συγγραφείς παρουσιάζονται ως οι πιο ενδιαφέροντες και σημαντικοί χαρακτήρες/πρωταγωνιστές των έργων τους. Οι δε αποκαλύψεις κι εξομολογήσεις τους, συχνά, έχω την αίσθηση ότι αποδείχνονται οι πλέον ενδιαφέρουσες, κι ενδεχομένως οι καλύτερες “ιστορίες” που έχουν να μας πουν».
Στο τρίτο μέρος του βιβλίου («Επίμετρο») συμπεριλαμβάνονται κείμενα για μείζονες λογοτέχνες (Οδυσσέα Ελύτη, Κωστή Παλαμά, Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, και Διονύσιο Σολωμό) οι οποίοι υπήρξαν ινδάλματα και πρότυπα για τον συγγραφέα του βιβλίου, όπως εξηγεί: «Για τους παλαιότερους κλασικούς συγγραφείς, που ήταν αδύνατο να γνωρίσω, αλλά που με σημάδεψαν βαθιά, κάνω ένα ξέχωρο “μνημόσυνο” με τα κείμενα που συμπεριλαμβάνονται στο “Επίμετρο”. Είναι ένας ελάχιστος φόρος τιμής για όσα μου έδωσαν, αφού ποτέ δεν θα μπορούσα να εξοφλήσω το χρέος μου στο ακέραιο».
Στο τέταρτο μέρος παρατίθενται οι «Πρώτες δημοσιεύσεις» των κειμένων του τόμου τα οποία, εκτός ελαχίστων, είχαν δημοσιευθεί κατά καιρούς σε διάφορα έντυπα (λογοτεχνικά περιοδικά, ένθετα εφημερίδων κτλ) της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Αναφορικά με την τελική έκβαση του εγχειρήματός του, ο συγγραφέας σημειώνει: «Τελικά στάθηκα τυχερός. Η νεανική απειρία μου με τις συνεντεύξεις – παραδόξως – αποτέλεσε σοβαρό πλεονέκτημα γιατί, σε συνδυασμό με το μεράκι μου για τη λογοτεχνία, αποδείχθηκε το θαυματουργό “κλειδί” που μου άνοιξε όχι μόνο την πόρτα αρκετών επώνυμων συγγραφέων, αλλά και την καρδιά τους. Ο Malcolm Cowley (στην ενδιαφέρουσα εισαγωγή του της περίφημης πλέον σειράς συνεντεύξεων του «Paris Review» που εξέδωσε ο Penguin) έχει απόλυτα δίκιο όταν παρατηρεί πως οι καταξιωμένοι συγγραφείς “είναι μερικές φορές σαν τους γάτους: δεν εμπιστεύονται τους άλλους γάτους, αλλά είναι φιλικοί απέναντι στα γατάκια» («Writers at work», A’ τόμος, 1983, σ. 6).