Την περασμένη Παρασκευή 8-6-2018, πραγματοποιήθηκαν οι πανελλαδικές εξετάσεις στην Ελλάδα της Τρίτης Λυκείου (ή Έκτης Γυμνασίου με το παλιό σύστημα), για την απόκτηση Απολυτηρίου Λυκείου/Γυμνασίου στο σπουδαιότερο μάθημά τους: την Ελληνική Γλώσσα.

Σε όλους τους μαθητές δόθηκε ένα κείμενο για Κατανόηση και ακολούθησαν διάφορες ερωτήσεις να απαντηθούν από όλους. Το κυρίως γλωσσικό μέρος είχε θέματα όπως: περίληψη του κειμένου, ερωτήσεις Σωστό/Λάθος, ανάπτυξη παραγράφου, νοηματικές σχέσεις λέξεων ή φράσεων, συνώνυμες και αντώνυμες λέξεις, παθητική φωνή και η λειτουργία της κ.ά. Όλες αυτές βαθμολογήθηκαν με 60% του Γενικού Βαθμού.

Το υπόλοιπο 40% ήταν όλοι οι μαθητές να γράψουν μία Έκθεση – όπως λέγαμε παλιά – σήμερα οι εξεταστές το είπαν: Να γράψετε ένα Άρθρο, και δόθηκε το θέμα σε μία εκτενή μορφή.

Για μία κάποια σύγκριση με το δικό μας εδώ Σύστημα Εκπαίδευσης και στο μάθημα της Ελληνικής Γλώσσας –ως ξένης φυσικά– για την απόκτηση του Απολυτηρίου – το δικό μας εδώ VCE Certificate, δημοσιεύουμε παρακάτω το Κείμενο που δόθηκε στους μαθητές, καθώς επίσης – ας πούμε – μία κάποια υποδειγματική Έκθεση ή Άρθρο, με το θέμα που τους δόθηκε.

Βαθμολογήστε το και εσείς. Μπορούν οι μαθητές μας εδώ να συγκριθούν με τους μαθητές της Ελλάδας;

Να προσθέσουμε πως οι μαθητές μας εδώ είναι δίγλωσσοι και εάν δεν τα καταφέρουν στα Ελληνικά, χωρίς άλλο θα μπορούν να εκφραστούν εφάμιλλα στα Αγγλικά. Πράγμα το οποίο γίνεται στο μάθημα των Αγγλικών.

Καλή επιτυχία σε όλους σας.

KEIMENO

Παιδεία και Εκπαίδευση

Παιδεία και εκπαίδευση είναι δύο όροι που συχνά πυκνά εναλλάσσονται, σάμπως να πρόκειται για συνώνυμα, με ταυτόσημο νόημα και στόχο∙ θεωρητικό και πρακτικό. Ως ρίζα και κορμός ενός πολύκλαδου δένδρου, η λέξη παιδεία (δυσμετάφραστη ή και αμετάφραστη στις ξένες γλώσσες) εμφανίζει εξελισσόμενο, σημασιολογικό και λειτουργικό εύρος και βάθος. Οι αρχές της ανιχνεύονται στον Αισχύλο και στον Σοφοκλή, δηλώνοντας κατ΄ αρχήν την τροφή και την ανατροφή ενός παιδιού, αλλά και την καλλιέργεια ενός δένδρου. Στον Πλάτωνα η λέξη σαφώς πλέον αναβαθμίζεται και αναδεικνύεται σε μέτρο γνώσης και αρετής, καλύπτοντας τελικώς τόσο την πλατωνική οντολογία όσο και την πλατωνική επιστήμη(1). Η ίδια λέξη θεωρείται στην ελληνική αρχαιότητα ενίοτε(2) συνώνυμη της νεαρής ηλικίας, ενώ σκοπίμως συνάπτεται κάποτε τόσο με την παιδία όσο και με την παιδιά∙ σημαίνοντας την παιδαριώδη φλυαρία και ανοησία αφενός, το παίγνιο (ως διασκέδαση ή ως φιλόσοφη μέθοδο) αφετέρου. Πλησιέστερη ετυμολογικά και λειτουργικά προς την παιδεία αναγνωρίζεται η μεταγενέστερη εκπαίδευσις, παράγωγη του ρήματος εκπαιδεύω, το οποίο, όσο βλέπω στα λεξικά, εμφανίζεται πρώτη φορά στον πλατωνικό Κρίτωνα, με τη σημασία του διδάσκω κάποιον κάτι ή εντυπώνω σε κάποιον κάτι με τη διδασκαλία∙ αυτού του είδους η εκπαίδευση αφορά ενίοτε και την προσαρμοστική άσκηση ενός ζώου. Ωστόσο, οι όροι παιδεία και εκπαίδευση δεν είναι ούτε ετυμολογικά και σημασιολογικά συνώνυμοι ούτε λειτουργικά ισοδύναμοι. Πράγμα που σημαίνει ότι η ευκαιριακή (μπορεί και σκόπιμη) εναλλαγή τους στη θεωρία και στην πράξη δημιουργεί σύγχυση εις βάρος και των δύο συντελεστών της κρίσιμης αυτής συζυγίας. Ζητούμενο επομένως παραμένει ο νηφαλιότερος έλεγχος, προκειμένου να διαφανούν τόσο τα κοινά όσο και τα διαφορετικά τους σημεία, που επιτρέπουν συγχρόνως τη σύγκριση και τη διάκρισή τους. Που πάει να πει ότι: παιδεία και εκπαίδευση βρίσκονται εξ ορισμού σε συμμαχική και συνάμα σε αντίπαλη σχέση. Κοινός τους παρονομαστής παραμένει η διαβαθμισμένη γνώση ως μάθηση, ασκημένη κυρίως εντός θεσμοθετημένων θυλάκων(3) της πολιτείας, χωρίς να αποκλείεται και η ιδιωτική τους κηδεμονία, η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις παίρνει τη μορφή ταξικής και οικονομικής υπεροχής. Από εκεί και πέρα αρχίζουν προφανείς και λανθάνουσες διαφορές, οι οποίες, ανάλογα με τον χώρο και τον χρόνο, αυξομειώνονται, χωρίς όμως να καταργούνται. Οι διαφορές προκύπτουν από τη διαφορετική τους φύση και τον αποκλίνοντα προορισμό τους.
Δηλαδή: Η παιδεία είναι περισσότερο μέθοδος∙ η εκπαίδευση κυρίως πράξη. Η παιδεία είναι (πρέπει να είναι, για να μην παραβαίνει τον εαυτό της) λειτουργία λίγο πολύ ελεύθερη. […] Αντίθετα, η εκπαίδευση ελέγχεται εκ προθέσεως εντεταλμένη(4). Η παιδεία είναι (οφείλει να είναι) προαιρετική∙ η εκπαίδευση θεωρείται, και σωστά, υποχρεωτική.

Μερική βοήθεια – Επεξηγήσεις

(1)= Η θεωρία του Πλάτωνα για το ον και την επιστήμη. (2)= Ενίοτε: μερικές φορές. (3)= Θεσμοθετημένοι θύλακες: εδώ, εννοούνται οι εκπαιδευτικοί θεσμοί. (4)= Δηλαδή, η εκπαίδευση διαπιστώνεται ότι έχει καθορισμένη αποστολή.

Συγγραφέας: Δ. Ν. Μαρωνίτης, εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», 1/3/2009 και 8/3/2009 (το κείμενο προσαρμόστηκε για τον σκοπό της αξιολόγησης).

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ: ΑΡΘΡΟ (ΕΚΘΕΣΗ)

ΘΕΜΑ: Με αφορμή το διάλογο που έχει ανοίξει στη σχολική σας κοινότητα σχετικά με τον μορφωτικό ρόλο του σχολείου στον 21ο αιώνα, γράψτε ένα άρθρο (500 έως 600 λέξεις) στη μαθητική σας εφημερίδα στο οποίο:

α) υποστηρίζετε την άποψη ότι το σχολείο οφείλει, παράλληλα με την εκπαιδευτική, να ασκεί και παιδευτική λειτουργία, και

β) προτείνετε, αιτιολογημένα, τρόπους με τους οποίους εκπαιδευτικοί και μαθητές/μαθήτριες μπορούν να συμβάλλουν στην ενίσχυση του παιδευτικού ρόλου του σχολείου. Μονάδες 40

Δόθηκαν επίσης και οι παρακάτω οδηγίες:

Επικοινωνιακό πλαίσιο: Άρθρο.

& χρειάζεται τίτλος (με σχόλιο ή χωρίς σχόλιο) & μπορούμε να κάνουμε αναφορές σε επίκαιρα γεγονότα/ ζητήματα & Η γλώσσα είναι απλή και κατανοητή & Στόχος του άρθρου αποτελεί η ενημέρωση του αναγνωστικού κοινού.

Ιδού ένα υπόδειγμα: (που φυσικά δεν δόθηκε τους μαθητές).

«Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ»

Πρόσφατα διεξήχθη στο σχολείο μας διάλογος με θέμα τον μορφωτικό ρόλο του σχολείου στην εποχή μας. Με αφορμή, λοιπόν, το γεγονός αυτό και έχοντας συλλέξει ενδιαφέρουσες πληροφορίες, θα ήθελα να διατυπώσω στο άρθρο αυτό της εφημερίδας του σχολείου μας τις απόψεις μου για το ρόλο του σχολείου στον 21ο αιώνα.

Είναι συχνή η συζήτηση για τον προσανατολισμό που θα πρέπει να έχει το εκπαιδευτικό σύστημα στην εποχή μας. Άλλοι εκφράζουν την άποψη ότι το σχολείο πρέπει να έχει τεχνοκρατικό χαρακτήρα-ιδίως σήμερα – που διανύουμε την εποχή της έκρηξης της επιστημονικής και τεχνολογικής εξέλιξης. Ωστόσο, υπάρχει και η άλλη άποψη σύμφωνα με την οποία βασική αποστολή του σχολείου είναι να προσφέρει συνολική και ουσιαστική παιδεία στους νέους, που θα λειτουργήσει ως «αντιστάθμισμα» στο τεχνοκρατικό πνεύμα της εποχής μας.

Οπωσδήποτε, βέβαια, η εκπαιδευτική λειτουργία του σχολείου είναι αναγκαία για την ανάπτυξη της προσωπικότητας του νέου. Παρ’ όλα αυτά, η ευρύτερη παιδευτική λειτουργία του καλλιεργεί τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου. Ειδικότερα, προάγει την κριτική σκέψη, τον προβληματισμό και τις ανησυχίες, εφόδια απαραίτητα σήμερα που διανύουμε μια περίοδο υπερπληροφόρησης, αντιπνευματικότητας και ιδεολογικής σύγχυσης.

Παράλληλα, η παιδευτική λειτουργία του σχολείου βοηθά τους νέους να αποκτήσουν νέα ενδιαφέροντα και ενασχολήσεις. Για παράδειγμα, μπορούν να ανακαλύψουν την αξία της λογοτεχνίας, της φιλοσοφίας, της τέχνης, της άθλησης, εφόσον το σχολείο απεγκλωβίζεται από τον καθαρά εκπαιδευτικό ρόλο του και αποκτά έναν πιο παιδευτικό-και ανθρωπιστικό-χαρακτήρα.

Τέλος, μέσω της παρεχόμενης παιδείας από το σχολείο ο νέος αναπτύσσει κοινωνικές και ηθικές αρετές, που μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση του ανθρωπιστικού ελλείμματος και να ενισχύσουν τις κοινωνικές σχέσεις. Αυτό είναι αναγκαίο, καθώς όλοι γνωρίζουμε πόσο υστερεί η κοινωνίας μας σε αυτούς τους τομείς.

Για να ενισχυθεί ο παιδευτικός ρόλος του σχολείου χρειάζεται η σύμπραξη όλων. Εκπαιδευτικοί και μαθητές επιβάλλεται να συνεργαστούμε, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος αυτός.

Ο εποικοδομητικό διάλογος ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές είναι ένα πρώτο βήμα για να ενισχυθεί ο παιδευτικός ρόλος του σχολείου. Είναι το μοναδικό μέσο με το οποίο μπορεί να γίνει γόνιμη ανταλλαγή απόψεων και εξεύρεση λύσεων με ειρηνικό τρόπο. Με τη διεξαγωγή εποικοδομητικού διαλόγου αναθεωρείται ο τρόπος διαμόρφωσης του προγράμματος και η διεξαγωγή του μαθήματος. Επίσης, γεφυρώνεται το χάσμα εκπαιδευτικών μαθητών και βελτιώνεται η παιδαγωγική ατμόσφαιρα. Βέβαια, προϋποθέσεις του διαλόγου συνιστούν η δημοκρατικότητα και η ελευθερία έκφρασης.

Πέρα απ’ αυτά χρειάζεται να αλλάξει ο τρόπος διδασκαλίας των ανθρωπιστικών μαθημάτων και να γίνει πιο ελκυστικός για τους νέους. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να αναλάβουν το δύσκολο ρόλο να καλλιεργήσουν την αγάπη των μαθητών για την ουσιαστική γνώση και τα μαθήματα ανθρωπιστικού περιεχομένου, σε μια εποχή τεχνοκρατική που κυριαρχεί η εξειδίκευση.

Την παιδευτική λειτουργία του σχολείου ενισχύει η βιωματική μάθηση μέσω της οποίας οι μαθητές συμμετέχουν ενεργά στη διεξαγωγή του
μαθήματος και παράλληλα αφομοιώνουν τη γνώση. Τέλος, η διοργάνωση εκδηλώσεων, ημερίδων, εκπαιδευτικών εκδρομών, πολιτιστικών δρωμένων κ.α. προωθεί την ουσιαστική παιδεία και ταυτόχρονα καθιστά το σχολείο χώρο δημιουργίας και χαράς και όχι «καθήκοντος».

Διανύοντας τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα διαπιστώνουμε πόσο επίκαιρο είναι το ζήτημα της παιδείας. Σε κάθε εποχή το εκπαιδευτικό σύστημα αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις και μία από αυτές σήμερα είναι να συνδυάσει αρμονικά την εκπαιδευτική λειτουργία του σχολείου με την ευρύτερη παιδευτική λειτουργία του. Η επίτευξη αυτού του στόχου συμβάλλει όχι μόνο στην ατομική πρόοδο και ευημερία, αλλά και στην εξέλιξη της κοινωνίας και του πολιτισμού.