«Έτσι θυμάμαι τον πατέρα μου» θα μπορούσε να είναι ο τίτλος της κουβέντας που είχα με την Ανθή Σιδηροπούλου, την κόρη του Θόδωρου Σιδηρόπουλου, του πρώτου Έλληνα μετανάστη πολιτικού στην Αυστραλία. Μετά, όπως προχωρούσε η σκιαγράφηση του πορτραίτου του, από τη βραβευμένη καλλιτέχνιδα και έρχονταν να προστεθούν οι δικές μου μνήμες από τη γνωριμία μου με τον μεγάλο οραματιστή, τον είδα να στέκεται ψηλός, περήφανος και με τη ζεστή φωνή του να ενθαρρύνει τον συνάνθρωπό του: «Ψηλά το κορμί, μίλα ελεύθερα».

Ο Θήο Σιδηρόπουλος γεννήθηκε στην Κατερίνη το 1924. Eκεί φοίτησε στο τοπικό Γυμνάσιο και μετά, από το 1942 μέχρι το 1945 πολέμησε στην Εθνική Αντίσταση.

Στην Αυστραλία μετανάστευσε τον Δεκέμβρη του 1954, σε ηλικία τριάντα χρόνων. Οι πρώτες κιόλας μέρες στo μεταναστευτικό κέντρο υποδοχής της Bonegilla, του έδωσαν την πρώτη γεύση τι σημαίνει να είσαι ξένος. Ίσως ήταν τότε που υποσχέθηκε στον εαυτό του ότι θα κάνει το παν «για να μπορεί ο μετανάστης να σηκώνει το κεφάλι ψηλά. Να είναι ισότιμο μέλος της αυστραλιανής κοινωνίας».

Ακολουθώντας το δρόμο του μετανάστη εργάστηκε τα δύο πρώτα χρόνια σε εργοστάσια, μετά εισπράκτορας σε τραμ και, στη συνέχεια, ως ιδιοκτήτης μικρών επιχειρήσεων, κυρίως Milk Bar.

Έγινε μέλος του Εργατικού Κόμματος το 1957 και το 1968 εκλέχτηκε Δημοτικός Σύμβουλος Collingwood. Tο 1977 ανέρχεται στο αξίωμα του δημάρχου. Το 1978 εκλέγεται στην πολιτειακή έδρα Richmond και γίνεται έτσι ο πρώτος μετανάστης που παίρνει θέση στο Κοινοβούλιο της Βικτώριας.

ΟΡΑΜΑΤΙΣΤΗΣ

«Ο πατέρας μου, πάνω απ’ όλα, ήταν οραματιστής. Δεν έβλεπε την πολιτική ως επάγγελμα, αλλά ως λειτούργημα. Ο πόθος που τον έκαιγε καθημερινά ήταν πώς να βοηθήσει τον συνάνθρωπό του να σταθεί όρθιος με αξιοπρέπεια και ίσα δικαιώματα. “Να μην πεινά κανείς και να μη κοιμάται κανείς στους δρόμους. Όλοι να έχουν πρόσβαση στην παιδεία”. Γι’ αυτά τα βασικά πράγματα αγωνιζόταν ο πατέρας μου» λέει επιγραμματικά σήμερα η Ανθή Σιδηροπούλου.

Μιλά αργά και μετρά προσεκτικά αυτά που θα πει, προκειμένου να δώσει τη σωστή εικόνα.

«Είχε φιλία με τους Gough Whitlam, Jim Cairns, Al Grasby, αλλά και τους απλούς εργάτες. Δεν ξεχώριζε τους ανθρώπους και δεν τους έβαζε σε κατηγορίες. Πολλές φορές τον έπιανα να μιλά στον εαυτό του. “Αυτό πρέπει να γίνει οπωσδήποτε και μάλιστα τώρα”. Έβαζε στοιχήματα με τον ίδιο τον εαυτό του, πασχίζοντας πάντα να επιτύχει κάτι καλύτερο για τον συνάνθρωπό του».

Οι μνήμες φαίνεται να διαδέχονται η μια την άλλη, τα μάτια της γνωστής καλλιτέχνιδας υγραίνονται…

«Ο πατέρας μου δεν ήθελε μεγαλεία. Όταν οι Έλληνες που τον πλησίαζαν τον αποκαλούσαν “δήμαρχε” και αργότερα “κύριε βουλευτή”, τους έκοβε με μια κίνηση του χεριού. “Το όνομά μου είναι Θήο” έλεγε. Είχε έναν απλό, αλλά και τόσο ιδιαίτερο τρόπο να επικοινωνεί με τον άνθρωπο, ανεξάρτητα σε ποιο κοινωνικό επίπεδο ή εθνικότητα ανήκε. Ο τρόπος δε που βοηθούσε ή έβγαζε κάποιον από μια δύσκολη θέση ήταν τόσο απλός και ανεπιτήδευτος. Εντελώς φυσικός.

Θυμάμαι το γέλιο του, το χιούμορ του, τη σοβαρότητά του, τη ζεστασιά του χαρακτήρα του, την αγάπη του για το τραγούδι, τη μουσική, τα γλέντια με τους φίλους του, τους συγγενείς, την υπέροχη φωνή του, τον τρόπο που χόρευε. Κάθε πρωί ξυπνούσα με το τραγούδι του».

Η ΠΟΡΤΑ ΠΑΝΤΑ ΑΝΟΙΧΤΗ

«Εκείνο που θυμάμαι, επίσης, από τότε που κατάλαβα τον κόσμο, ήταν ότι η πόρτα του σπιτιού μας ήταν πάντα ανοιχτή και το σπίτι γεμάτο κόσμο.

Η αγάπη για τον συνάνθρωπο ήταν πάνω απ’ όλα, εκδηλωνόταν δε από τα πιο μικρά μέχρι τα πιο μεγάλα. Θυμάμαι μια φορά, μου έκλεψαν το ποδήλατο και ενώ έβλεπα τον μικρό που το πήρε να κάνει βόλτες προκλητικά μπροστά μου, αντί να τρέξει να του το πάρει, όπως περίμενα, χαμογέλασε και μου είπε “για να το πάρει θα πει ότι το χρειαζόταν. Θα σου πάρω άλλο”.

Ο πατέρας μου, από τότε που μπορούσα να σταθώ στα πόδια μου, μ’ έβαζε στο σκαμνί να πλένω φλυτζάνια του καφέ.

“Σήμερα, θα πρέπει να έπλυνα πέντε χιλιάδες” θυμάμαι που του παραπονιόμουν και ξεσπούσαμε κι οι δυο σε γέλια.

Επειδή τα αγγλικά του ήταν αρκετά καλά, πολύ πριν μπει στην πολιτική βοηθούσε πρόθυμα τους μετανάστες της περιοχής που είχαν πρόβλημα με τη γλώσσα.

Αργότερα, ως δήμαρχος και μετά ως βουλευτής, είχε γραφείο και στο σπίτι. Δεν θυμάμαι ποτέ να αλλάζει διάθεση ή να κουράζεται να εξυπηρετεί όσους ζητούσαν βοήθεια, από τα πιο απλά μέχρι τα πιο δύσκολα».

Τα προάστια Richmond, Abbotsford, Collingwood, Fitzroy και Clifton Hill ανήκαν στην έδρα Richmond.

H Aνθή Σιδηροπούλου ανακαλεί: «Θυμάμαι ο πατέρας μου ανησυχούσε πολύ και ήθελε να βοηθήσει με το πρόβλημα του αλκοολισμού των ιθαγενών και των αστέγων που υπήρχαν στην περιοχή. Συνέχεια είχε συναντήσεις με τους αρχηγούς των ιθαγενών “Aυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται στήριξη. Δεν γίνονται αρκετά” έλεγε και ξανάλεγε. Να υπενθυμίσω, επίσης, ότι οι Βιετναμέζοι είχαν αντικαταστήσει τους Έλληνες που κατοικούσαν πριν στο Richmond. Έτσι η περιοχή από μικρή Αθήνα του ’60, είχε μετατραπεί σε μικρή Σαϊγκόν. Στη δεύτερη λοιπόν θητεία του, τον είχαν ψηφίσει οι Βιετναμέζοι και όχι οι Έλληνες οι οποίοι όταν απέκτησαν οικονομική άνεση μετακόμισαν στο Doncaster, το Balwyn και το Templestowe».

H ίδια τονίζει ότι ο πατέρας της υποστήριξε και τους ομοφυλόφιλους της περιοχής, οι οποίοι μαζί με τους ιθαγενείς αντιμετώπιζαν τότε τρομερά προβλήματα.

«Η δημογραφική αλλαγή απλά άλλαξε τη φύση των προβλημάτων, αλλά δεν τα εξάλειψε. Ο πατέρας μου ήταν κάθετα αντίθετος σε κάθε είδους ανισότητας, σκληρής συμπεριφοράς και αδικίας προς τον συνάνθρωπο. Από νωρίς με δίδαξε να δέχομαι τους ανθρώπους γι’ αυτό που είναι, με καλοσύνη, συμπάθεια και κατανόηση. Το σύστημα αξιών του πατέρα μου πήγαζε από την καρδιά. Πονούσε πραγματικά όταν έβλεπε τα προβλήματα των ιθαγενών. Υπέφερε όταν έβλεπε ομοφυλόφιλους να κακοποιούνται ή όταν έβλεπε γυναίκες εγκαταλειμμένες με παιδιά να τα μεγαλώνουν μόνες τους.

Η φιλοδοξία του και η πρόθεσή του ήταν να βοηθήσει τον άνθρωπο μ’ όποιον τρόπο μπορούσε. Να συμβάλλει δυναμικά σε νομοθετικές αλλαγές ώστε να υπάρχει ισότητα μεταξύ των ανθρώπων. Πίστευε ακράδαντα, όπως είπα και νωρίτερα, ότι το Κοινοβούλιο είναι εκεί για την εξυπηρέτηση των πολιτών. Ότι η πολιτική δεν είναι καριέρα, αλλά λειτούργημα με απώτερο στόχο μια πιο ανθρώπινη, προοδευτική κοινωνία. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι στο τέλος απογοητεύτηκε. Δεν ήταν πολλοί εκείνοι που συμμερίζονταν τις ιδέες του».

ΘΥΜΑΜΑΙ

Στον ίδιο τόνο, η Ανθή μιλά για τη μέρα που χιλιάδες ήλθαν να πουν στον μεγάλο οραματιστή το τελευταίο «αντίο».

«Θυμάμαι τη μέρα… τη θυμάμαι σαν να ήταν χτες. Θυμάμαι τη νεκροφόρα κάτω στη Hoddle Street να κατευθύνεται προς το Collingwood Town Hall. Ενώ περιμέναμε μερικές εκατοντάδες κόσμο να τον αποχαιρετίσουν, ήλθαν χιλιάδες. Μου προξένησε κατάπληξη η ποικιλία των εθνοτήτων. Ασιάτες, Ινδοί, Βιετναμέζοι, γηγενείς, άνθρωποι από κάθε γωνιά του πλανήτη, όπως μου φάνηκε. Καθηγητές Πανεπιστημίου, εργάτες, συνδικαλιστές. Θυμάμαι ότι ο Gough Whitlam ήταν εκεί καθώς και ο τότε πρωθυπουργός της Βικτώριας, John Brumby, ο δρ. Jim Cairns, καθώς και εκπρόσωποι παροικιακών οργανισμών όπως της Ελληνικής Κοινότητας, της Ποντιακής Κοινότητας, της Παμμακεδονικής Κοινότητας, της Κυπριακής, των Κρητικών οργανισμών και της Κατερίνης. Ήταν ένα ξεχείλισμα αγάπης και τιμής στο φίλο τους Θεόδωρο Σιδηρόπουλο. Τα μάτια όλων ήταν δακρυσμένα. Υπήρχαν εκεί άνθρωποι που είχα να δω από παιδί και τώρα ήταν σχεδόν αγνώριστοι με γκρίζα μαλλιά. Ήταν λυπηρό που τους περισσότερους δεν τους ήξερα. Αλλά σε τελευταία ανάλυση ήταν αυτοί, οι απλοί και οι σπουδαίοι, οι άνθρωποι που ο πατέρας μου αγάπησε, βοήθησε ή συνεργάστηκε μαζί τους για ένα καλύτερο αύριο» καταλήγει η Ανθή Σιδηροπούλου, που ένα μεγάλο μέρος του έργου της είναι εμπνευσμένο από τον πατέρα της.

Μόλις έχουν συμπληρωθεί τέσσερις δεκαετίες από τότε που ο Θήο Σιδηρόπουλος έκανε την ιστορική του είσοδο στο Κοινοβούλιο της Βικτώρια, ενώ την ερχόμενη Κυριακή συμπληρώνονται 20 χρόνια από τότε που έφυγε από τη ζωή.

Αυτή η αναφορά δεν είναι παρά ένας ελάχιστος φόρος τιμής σε έναν γενναίο πολεμιστή, έναν πραγματικό ανθρωπιστή που άφησε το στίγμα του στο πολυπολιτισμικό γίγνεσθαι αυτής της χώρας.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ για το φως που έριξε στην προσωπικότητά του η κόρη του, η καταξιωμένη καλλιτέχνιδα Ανθή Σιδηροπούλου.

Η εξομολόγησή της: «Ο πατέρας μου ήταν μοναδικός. Γνωρίζω ότι πολλοί μπορούν να πουν το ίδιο για τον δικό τους πατέρα. Τους ευχαριστώ όλους από τα βάθη της καρδιάς μου. Γι’ αυτό έγραψα τα τραγούδια «Ξενιτιά», «Ξένη Γη» και, βέβαια, «Ένας Καλύτερος Κόσμος». Για τον πατέρα μου.