ΜΕ το άρθρο θέλουμε να να επισημάνουμε, για άλλη μια φορά, λάθη της γλώσσας. Όχι διπλές γραφές, όπως για παράδειγμα το αυγό, το πιρούνι, την εταιρία και τα τοιαύτα, κι ακόμα εκείνο το ταλαιπωρημένο «κτίριο» (εκ του κτίζω) που βαλθήκαμε τελευταία να το στολίζουμε και με «η» (εκ του «ευκτήριον», λέει, ή του «κατοικητήριον»), αλλά λάθη-βαρβαρισμούς και, κυρίως, στον προφορικό λόγο.
Λυσσάξαμε επί χρόνια να εξοβελίσουμε την αρχαία γλώσσα και την καθαρεύουσα -με δυο λόγια τη λόγια γλώσσα- και τώρα που, ευτυχώς, έχουμε καλλιεργήσει σε ικανοποιητικό βαθμό μια κοινή δημοτική, ξεθάβουμε παλιά σχήματα και ουρανοκατέβατες λέξεις για να τη στολίσουμε και να δείξουμε και την ευρυμάθειά μας (γράφε ημιμάθεια).
Πρωταγωνιστές σ’ αυτή τη δραστηριότητα είναι, κυρίως, τα μέσα της ενημέρωσης, εκφωνητές, σχολιαστές, διαφημιστές κ.ά. Και λέμε «και άλλοι» γιατί ακούστηκε αιρετός της αυτοδιοίκησης προχθές να λέει «η δομή της Μόρια».
Αυτή η αφελληνιστική κατήχηση στη γλωσσική ακλισία αρχίζει εξ απαλών ονύχων. Όλα τα παιδάκια σήμερα που λατρεύουν την Πέπα το γουρουνάκι και ακούν τον εκφωνητή να αναγγέλλει «το σπίτι της Πέππα» θα εμπεδώσουν από μικρά ότι η Πέπα θέλει δύο «π», και ότι η γενική είναι πλέον μια αχρείαστη πτώση.
Έλεγε τις προάλλες στην τηλεόραση διαφημιστής κάποιου σκευάσματος, από αυτά που κυκλοφορούν ανεξέλεγκτα και λοιδορούν την περίθαλψη, ότι «προλαμβάνει κρίσεις … άσματος». Δεν εννοεί, βέβαια, την κρίση της τραγουδοποιίας (που κι αυτή υφίσταται) αλλά τις κρίσεις του άσθματος, το οποίο η αγγλική γλώσσα το προφέρει «άσμα».
Δεν υπάρχει Έλληνας σήμερα που να βάζει και στον προφορικό και στο γραπτό λόγο το «πλέον» στη σωστή του θέση, που όπως και το αρχαίο «γαρ» για λόγους καλλιέπειας δεν έμπαινε ποτέ στην αρχή της πρότασης. Κάτι είχε πει ο Καβάφης για τους βαρβάρους, μη μαντεύοντας ότι θα ‘ρθει εποχή που θα γίνουμε όλοι βάρβαροι τουλάχιστο γλωσσικά.
Συνεχίζουμε να λέμε «εν μία νυκτί» μπασταρδεύοντας την αρχαία γλώσσα και ακκιζόμενοι ότι ξέρουμε πολλά παραπάνω από το «σε μια νύχτα».
Άκουσα χθες ότι «γίνονται επισταμένοι έλεγχοι». Εδώ η γενική, η οποία τίθεται γενικά εκποδών, τρώει την ονομαστική.
Γιατροί και γυμναστές συνεχίζουν να λένε «οι μυς». Η ορθή ονομαστική «μύες» τους φαίνεται απλοποιημένη και ανυπόληπτη και ούτε που φαντάζονται ότι μπορούν άνετα, και προπαντός ορθά γραμματικώς, να χρησιμοποιούν το «μύες» και για την ονομαστική και για την αιτιατική.
Η ορθή εκφορά της γλώσσας, εκτός από κανόνες, χρειάζεται και γνώσεις (ιστορίας, γεωγραφίας κλπ). Η κοπέλα που πρόφερε τη διεύθυνση «Καραολή Δημητρίου» θεώρησε προφανώς ότι το Δημήτριος είναι το μικρό όνομα του Καραολή, χωρίς να ξέρει ότι ήταν δύο οι Κύπριοι εθνομάρτυρες: ο Καραολής και ο Δημητρίου.
Μου έχει πάρει τ’ αυτιά μια μακροσκελέστατη διαφήμιση με το βαρβαρικό «Αρχιερέου (!) Κυρίλλου». Πρόκειται για μια διεύθυνση στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, όπως και μια άλλη «οδός Ροΐκου»(!) Η εκφωνήτρια προφανώς πρόφερε διαλυτικά χωρίς να τα δει γραμμένα, σίγουρα όμως δεν θα άκουσε ποτέ για τον μέγιστο και πρωτοπόρο αρχιτέκτονα και ανδριαντοποιό Σάμιο Ροίκο, που πρώτος έκανε χυτά χάλκινα αγάλματα και που μαζί με το γιο του Θεόδωρο έχτισαν το Αρτεμίσιο της Εφέσου και τον τρίτο ναό του Ηραίου της Σάμου.
Εκεί όμως που η γραμματική επιστήμη σηκώνει ψηλά τα χέρια είναι η προειδοποίηση που εμφανίζεται σ’ όλα τα τηλεοπτικά κανάλια πριν από διαφημίσεις και λέει σε ….άπταιστα ελληνικά: «Η εκπομπή περιέχει (!) τοποθέτηση (!!) προϊόντος»
Για κάποιους δεν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα μιας και η γλώσσα διαμορφώνεται (προς τα κάτω) κάθε μέρα, ωστόσο μπορεί κάποια μέρα από την πάλαι ποτέ γλώσσα των θεών να μιλάμε σχεδόν αλαμπουρνέζικα, μια παρωδία ακαταλαβίστικης γλώσσας που έχουν «σκοτωθεί» οι γλωσσολόγοι να ανακαλύψουν το πώς παρήχθη (από ιταλική λέξη, απ’ το Λιβόρνο, από μια φυλή της υποσαχάριας Αφρικής…).