Ξεκίνησα επηρεασμένος. Οι ξένοι μιλούσαν με τα καλύτερα λόγια. Για κάτι το ανατολίτικο, το ξεχωριστό μεταξύ Δύσης και Ανατολής, ένα μέρος που έπρεπε να πας έστω και για λίγε μέρες, άσε που μερικοί είχαν πάει πολλές φορές. Όσο για τους δικούς μας, πέρα από τα υπονοούμενα για …οθωμανικές παραδώσεις, οι συστάσεις ήταν του στυλ «Τράβα ρε μεγάλε στα δικά μας πανέμορφα μέρη κι άσε τις ασχήμιες των μεμέτηδων!». Γυρίζοντας, κατάλαβα γιατί χιλιάδες συμπατριώτες μας από την απέναντι πλευρά, επισκέπτονται κάθε τόσο και λιγάκι αυτή την ομορφιά πολλών πολιτισμών.
Έφτασα στη Κωνσταντινούπολη, το σταυροδρόμι της ιστορίας, κάποτε βασιλεύουσα και για πολλούς την πόλη του μέλλοντος. Το κυκλοφοριακό χάος, η πολυκοσμία και τα σοκάκια στη παλιά πόλη, οι μόνες όχι και τόσο καλές εντυπώσεις, με τα μαγαζιά να κλείνουν και τα σκουπίδια να γεμίζουν τα πεζοδρόμια. Την άλλη μέρα το πρωί, η θέα της θάλασσας σου δίνει μια διαφορετική εικόνα. Πρώτη επίσκεψη στην Αγιά Σοφιά. Δρακόντεια τα μέτρα ασφαλείας στον περίγυρο, στην είσοδο και μέσα στον κάποτε ιερό χώρο της Ορθοδοξίας μας.
Διαπιστώνεις αμέσως το γιατί είναι από τα σημαντικότερα μνημεία της παγκόσμιας κληρονομιάς, ένα αριστούργημα αρχιτεκτονικής. Επιβλητική η παρουσία αυτής της εκκλησίας-καθεδρικού ναού της Ορθοδοξίας, απέναντι από το Σουλτάν Αχμέτ Τζαμί ή Μπλε Τέμενος. Οι μετατροπή της σε τέμενος το 1453 και σε μουσείο το 1934, με τους μιναρέδες, τις στρογγυλές πινακίδες με αραβικές επιγραφές, σιδερένια στηρίγματα με κρεμασμένα οθωμανικά καντήλια και μια ατέλειωτη παραμόρφωση της πραγματικής ιστορίας, σε κάνουν να αγανακτείς. Θυμώνεις βλέποντας αυτό το ανεκτίμητο κειμήλιο της θρησκείας μας να έχει σχεδόν μετατραπεί σε …στάβλο.
Τράβηξα φωτογραφίες με γάτες να κυκλοφορούν μέσα στην Αγία Σοφία, με τους φύλακες να αδιαφορούν. Τα περιστέρια να πετούν τριγύρω σου, ιδίως στο επάνω διάζωμα. Να κουρνιάζουν στα σιδερένια παλούκια που έχουν προστεθεί για να κρεμαστούν τα μουσουλμανικά καντήλια. Να λερώνουν τους τοίχους με τις όσες αγιογραφίες έχουν απομείνει, τα πεζούλια και το δάπεδο. Λέγεται πως για τους μουσουλμάνους τα περιστέρια συμβολίζουν την ειρήνη, γι αυτό και δεν τα διώχνουν οι γείτονές μας. Σε λίγο θα μετατραπεί και σε …κοτέτσι.
Απέναντι από την Αγιά Σοφιά είναι η Βασιλική Δεξαμενή (η μεγαλύτερη κλειστή δεξαμενή νερού στη βυζαντινή εποχή) και βέβαια το Μπλε Τέμενος του Σουλταναχμέτ (από τα χρωματιστά ψηφιδωτά του), άλλο ένα αρχιτεκτονικό θαύμα. Μαζί με το παλάτι Τοπκαπί (λίγο πιο πέρα), το μεγάλο παζάρι, το άλλο μικρότερο με τα αιγυπτιακά μπαχαρικά και το ανάκτορο Ντολμά Μπαχτσέ, είναι για όλους υποχρεωτική επίσκεψη, κάτι το αξέχαστο, ένα ανεκτίμητο στοιχείο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της σημερινής Τουρκικής Δημοκρατίας. Το ίδιο και η βόλτα με πλοίο κάτω από τις γέφυρες του Γαλατά και του Βοσπόρου, με το μαγευτικό τοπίο στις δύο πλευρές της Ευρώπης και της Ασίας, βλέποντας αρχοντικά κτίρια και μια αριστοκρατία που σε στέλνει γενιές πίσω.
Παντού όπου πήγα (και στη νέα περιοχή Ταξίμ) με εντυπωσίασε η ευγένεια και η φιλική συμπεριφορά των γειτόνων μας, ενός μεικτού πληθυσμού που επίσημα αριθμεί 13 εκατομμύρια, ανεπίσημα 18 και κατ΄ άλλους ξεπερνούν τα 20, αφού δεν έχουν άδεια εγκατάστασης σ΄ αυτή την τεράστια πόλη. Μου θύμισε Μεξικό και Κάιρο. Συνάντησα δικά μας νέα παιδιά να σπουδάζουν την τουρκική γλώσσα, να είναι εντυπωσιασμένα από την περιοχή που διαμένουν, σε μια άκρη του Βοσπόρου, στο Νιχώρι.
Kardas-Καρντάση (αδελφέ), Bacanak-Μπατζανάκη (σύγγαμπρο) με προσφωνούσαν, όπου πήγαινα, τις περισσότερες φορές χωρίς να λέω ότι είμαι Έλληνας. Καμιά απολύτως έχθρα μεταξύ μας. «Το πρόβλημα είναι οι πολιτικοί μας», διευκρίνιζαν. Μέρες Πάσχα πού ΄ρχονται, να μη ξεχάσω τις 70 ορθόδοξες εκκλησίες μας στην Κωνσταντινούπολη (΄Ιμβρο και Τένεδο), για όσους συμπατριώτες μας έχουν απομείνει εκεί (κάπου 3000). Φεύγοντας, πετώντας πάνω από την φωτισμένη Αγιά Σοφιά, έκανα το σταυρό μου που μου δόθηκε η ευκαιρία να μπω μέσα και να προσκυνήσω μπροστά σε όσες αγιογραφίες απέμειναν.