H αυστραλιανή αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι οι σχέσεις της Αυστραλίας με την Κίνα «ράγισαν» μετά τη σύλληψη του Στερν Χιού, στελέχους της εταιρίας Rio Tinto, και άλλων τριών κινεζικής καταγωγής υπαλλήλων της εταιρίας στη Σαγκάη.
Όπως δήλωσε η σκιώδης υπουργός Εξωτερικών, Τζούλι Μπίσοπ, ο κ. Χιού κρατείται χωρίς να τού έχει απαγγελθεί καμιά κατηγορία με την «υποψία της κλοπής κρατικών μυστικών της Κίνας».
Η αυστραλιανή αντιπολίτευση εξέφρασε, επίσης, την ανησυχία της που επί μια εβδομάδα μέλη του αυστραλιανού Προξενείου δεν μπορούσαν να δουν τον κ. Χιού.
Πάντως, Αυστραλοί διπλωμάτες συναντήθηκαν το Σάββατο με τον κ. Χιού στη Σαγκάη, όπου κρατείται ο τελευταίος, και δήλωσαν ότι είναι καλά στην υγεία του.
Η αντιπολίτευση επικρίνει τόσο τον πρωθυπουργό, Κέβιν Ραντ, όσο και υπουργούς της κυβέρνησης του που «φοβούνται» να θέσουν το θέμα της σύλληψης του κ. Χιού στους Κινέζους συναδέλφους τους «μήπως και υπάρξουν αντίποινα» εκ μέρους της Κίνας και χλευάζουν το γεγονός ότι ο Αυστραλός υπουργός Εξωτερικών, Στίβεν Σμιθ, κατέφυγε στο διαδίκτυο για να βρει πληροφορίες για τους λόγους της σύλληψης του κ. Χου,μετά την άρνηση του Πεκίνου να τον ενημερώσει.
«Ο κ. Ραντ λέει ότι έχει ειδικές σχέσεις με την Κίνα. Προφανώς, όμως, η Κίνα δεν τον υπολογίζει», είπε η κ. Μπίσοπ, η οποία ζήτησε την άμεση αποφυλάκιση του κ. Χιού.
Νωρίτερα, ο κ. Σμιθ είχε δηλώσει ότι στελέχη του υπουρεπικοινωνήσουν με τον Χιού για να επιβεβαιώσουν ότι δεν έχει υποστεί κακομεταχείριση. «Αυτή η διαβεβαίωση μάς δόθηκε το Σάββατο», είπε.
Κύκλοι της αυστραλιανής κυβέρνησης δηλώνουν ότι η περίπτωση Χιού «παρακολουθείται στενά από τον διεθνή επιχειρηματικό κόσμο και αν το Πεκίνο τον κακομεταχειριστεί θα δώσει λάθος μήνυμα στους ξένους επενδυτές».
«Δεν ενδείκνυται, για το καλό της Αυστραλίας η μεγαλοποίηση ή και η πολιτικοποίηση της υπόθεσης», προειδοποίησε εκπρόσωπος της κινέζικης κυβέρνησης και πρόσθεσε ότι «σύμφωνα με στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι αρμόδιες Αρχές, οι κρατούμενοι έχουν κλέψει κρατικά μυστικά και έχουν βλάψει την οικονομία και την ασφάλεια της Κίνας».
Ο Στερν Χιού ήταν μέλος της ομάδας των στελεχών της Rio Tinto, που διαπραγματεύτηκε με τις κινεζικές Αρχές τις τιμές αγοράς ακατέργαστου σιδήρου από την Αυστραλία. Επειδή, δε, είναι «σκληρός διαπραγματευτής» και εξασφάλισε συμφέρουσες τιμές για τη Rio Tinto κατηγορείται ότι «μειοδότησε» εθνικά, ως Κινέζος, στηρίζοντας τα συμφέροντα των Αυστραλών εργοδοτών του.
Η θέση του κ. Χιού έγινε περισσότερο επισφαλής μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων της Rio Tinto με την κινεζική χαλυβουργία Chinalco, για τη δημιουργία μικτής επιχείρησης με ιδρυτικό κεφάλαιο 18 δις δολαρίων. Οι Κινέζοι αντέδρασαν έντονα στην απόφαση της Rio Tinto να μην συνεργαστεί με την κρατική χαλυβουργία τους και γι’ αυτό η σύλληψη του κ. Χιού και των συναδέλφων του κρίνεται ως κινεζική «βεντέτα».
Ο Αυστραλός πρωθυπουργός, Κέβιν Ραντ, συστήνει ψυχραιμία, υπογραμμίζει, ότι ο χειρισμός της υπόθεσης Χιού απαιτεί «ευαισθησία και κρίση» και διαβεβαιώνει ότι «η υπόθεση θα συζητηθεί με τα υψηλότερα κυβερνητικά κλιμάκια της Κίνας».
Μεταξύ των επικριτών του πρωθυπουργού, για τη τις στενές σχέσεις του με την κινεζική πολιτική ηγεσία, είναι κι ο Ελληνοκύπριος ανεξάρτητος γερουσιαστής, Νίκος Ξενοφών, ο οποίος καλεί τον Κέβιν Ραντ να στρέψει την προσοχή του και προς την Ινδία.
Ο Αυστραλός υπουργός Εξωτερικών, Στίβεν Σμιθ, είπε ότι οι κατηγορίες περί κατασκοπίας προκάλεσαν έκπληξη, ενώ το δολάριο Αυστραλίας υπέστη πτώση, εξαιτίας των ανησυχιών ότι υπάρχει ενδεχόμενο να πληγούν οι σχέσεις. Την ανησυχία ενίσχυσε η απόφαση κινεζικής εταιρείας να ακυρώσει ένα φορτίο κάρβουνου από την Αυστραλία, ενώ ετοιμαζόταν να σαλπάρει προς την Κίνα αν και εμπορικοί κύκλοι απέδωσαν την απόφαση στα υψηλά αποθέματα κάρβουνου που έχουν δημιουργηθεί στη κινεζική αγορά με αποτέλεσμα την πτώση της ζήτησης.
Η Κίνα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος προορισμός των αυστραλιανών εξαγωγών το τελευταίο 11μηνο, ενώ το 2008 οι μισές εισαγωγές της Κίνας από την Αυστραλία ήταν σιδηρομεταλλεύματα, αλλά ο κ. Σμιθ χαρακτήρισε αβάσιμη την εκδοχή ότι οι συλλήψεις σχετίζονται με επιχειρηματική βεντέτα ως προς τις τιμές των σιδηρομεταλλευμάτων.
Το Πεκίνο ισχυρίζεται ότι διαθέτει «επαρκείς αποδείξεις» για την κλοπή κρατικών μυστικών εναντίον υπαλλήλων της αγγλοαυστραλιανής μεταλλευτικής εταιρείας Rio Tinto.
«Οι αρμόδιες Αρχές διαθέτουν επαρκείς αποδείξεις ότι (οι συλληφθέντες) έκλεψαν κρατικά μυστικά και προκάλεσαν τεράστιες ζημίες στα οικονομικά συμφέροντα και την ασφάλεια της Κίνας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, Τζιν Γκανγκ, κατά τη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων.