Αυτός είναι ο δίκαιος πόλεμος, ο «αναγκαίος πόλεμος», όπως αρέσει στον Μπαράκ Ομπάμα να τον αποκαλεί, σε αντίθεση με τον κακό πόλεμο, τον πόλεμο των λανθασμένων επιλογών στο Ιράκ. Ωστόσο, η προβληματική διεξαγωγή των εκλογών στο Αφγανιστάν, αυτή την εβδομάδα, θύμιζε στους Αμερικανούς και τους συμμάχους τους τις χειρότερες μέρες του πολέμου στο Ιράκ: συγκεχυμένοι στόχοι, πολλά θύματα και ο φόβος μιας στρατηγικής ήττας.

Οι Αμερικανοί, ανακουφισμένοι με την αποχώρηση από το Ιράκ και απασχολημένοι με τη συζήτηση για τη μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας, δίνουν ελάχιστη προσοχή στην περιοχή. Ωστόσο, αν τα πράγματα συνεχίσουν να επιδεινώνονται, το Αφγανιστάν θα μπορούσε να εξελιχθεί στο μεγαλύτερο πλήγμα της προεδρίας Ομπάμα.

Ο πόλεμος δεν πάει καλά. Μεγάλο μέρος του νότιου τμήματος της χώρας είναι εκτός κυβερνητικού ελέγχου. Μια διάσπαρτη και ανομοιογενής ανταρσία έχει ανακτήσει δυνάμεις και απειλεί να εξελιχθεί σε διευρυμένη επανάσταση εναντίον των δυτικών δυνάμεων και της εκλεγμένης κυβέρνησης, που υποστηρίζουν. Στη Βρετανία, η κοινή γνώμη διερωτάται για ποιον λόγο πεθαίνουν οι στρατιώτες της. Κι όσο συνεχίζει να αυξάνονται το κόστος και τα θύματα, θ’ αρχίσουν να διερωτώνται και οι Αμερικανοί.

ΑΝΕΠΑΡΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ

Οι δυτικές δυνάμεις χρησιμοποιούν ανεπαρκή επιχειρήματα για να δικαιολογήσουν τον πόλεμο. Ο στόχος του, λένε, είναι να εμποδίσει τους τρομοκράτες να βρουν στο Αφγανιστάν το καταφύγιο που είχαν προσφέρει οι Ταλιμπάν στην Αλ Κάιντα. Αλλά η ηγεσία της Αλ Κάιντα εκτιμάται ότι έχει μετακινηθεί προς την ανεξέλεγκτη περιοχή των φυλών, στα σύνορα με το Πακιστάν, όπου δεν βρίσκονται οι δυτικές δυνάμεις. Οι Δυτικοί δεν μπορούν να πείσουν εύκολα τους ψηφοφόρους τους για τους άλλους λόγους, για τους οποίους βρίσκονται εκεί: Πρώτον, επειδή μια εσπευσμένη αποχώρηση θα κατέστρεφε την παγκόσμια πολιτική επιρροή της Δύσης και, δεύτερον, για να εμποδίσουν έναν πόλεμο στο Αφγανιστάν, που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει το Πακιστάν και να φέρει άλλες δυνάμεις, όπως το Ιράν, η Ινδία και η Ρωσία.

Οσο η Δύση αγωνίζεται να διατηρήσει την ασθενή θέση της στο Αφγανιστάν, τόσο περιορίζονται οι φιλοδοξίες της. Οι αρχικές προσδοκίες για την έλευση ειρήνης, ευημερίας και έντιμης διακυβέρνησης στη χώρα έχουν αντικατασταθεί από την ελπίδα της εγκαθίδρυσης ενός λειτουργικού κράτους και της αποκατάστασης της ασφάλειας. Με αυτά τα μέτρα, η επιτυχία βραχυπρόθεσμα θα μοιάζει με αδιέξοδο. Ωστόσο, η πιθανότητα να ευοδωθούν ακόμη και αυτοί οι περιορισμένοι στόχοι κινδυνεύει από την απουσία ικανοποιητικού αριθμού στρατιωτών και μια προβληματική στρατηγική.

Η έλλειψη στρατιωτών παρακωλύει τη δυνατότητα των στρατηγών να διατηρήσουν τον έλεγχο μιας περιοχής και τους εξαναγκάζει να χρησιμοποιούν αεροπορικές δυνάμεις, για να καλύψουν τις ελλείψεις. Οι απώλειες αμάχων, που είναι η αναπόφευκτη συνέπεια της διεξαγωγής πολέμου από αέρος, καταστρέφουν, από την άλλη πλευρά, την προσπάθειά τους. Οι στρατηγοί χρειάζονται περισσότερους στρατιώτες, τόσο για να ανακτήσουν εδάφη από τους Ταλιμπάν, όσο και για να πολεμήσουν με τρόπο που δεν θα τροφοδοτεί τα αντιδυτικά συναισθήματα.

Παρ’ όλ’ αυτά, αν πλημμυρίσει το Αφγανιστάν από ξένους στρατιώτες, δεν σημαίνει ότι θα επιτευχθεί και στρατιωτική νίκη. Η αύξηση του αριθμού των στρατιωτών, που βοήθησαν στην αποκατάσταση της ασφάλειας στη Βαγδάτη, έγινε σε περιορισμένη, πυκνοκατοικημένη περιοχή. Τέτοιου είδους τακτικές δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε μια χώρα τόσο ορεινή και αγροτική όσο το Αφγανιστάν.

Ακόμη και με την πιο ρόδινη εκδοχή, ο πόλεμος στο Αφγανιστάν είναι πολύ πιθανόν ότι θα εξελιχθεί ακόμη χειρότερα. Για την ώρα, ο Ομπάμα βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση από ό,τι ο Τζορτζ Μπους, όταν τα πράγματα άρχισαν να πηγαίνουν άσχημα στο Ιράκ, επειδή απολαμβάνει ευρεία πολιτική και λαϊκή στήριξη. Ωστόσο, όσο αυξάνονται τα θύματα, θα εντείνεται η πολιτική πίεση στην Αμερική να ανακοινώσει ένα χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των στρατευμάτων. Για να αντισταθεί, ο Ομπάμα θα χρειαστεί περισσότερους στρατιώτες, καλύτερη στρατηγική και πολύ μεγάλη τύχη.

ΕΝ ΑΝΑΜΟΝΗ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

Τη νίκη τους στις προεδρικές εκλογές της Πέμπτης ανακοίνωσαν και τα δύο στρατόπεδα των αντιπάλων το απόγευμα της Παρασκευής, με τον πρόεδρο Χαμίντ Καρζάι να υποστηρίζει ότι τα πρώτα αποτελέσματα του δίνουν σαφές προβάδισμα και τον πρώην υπ. Εξωτερικών Αμπντουλά Αμπντουλά να δηλώνει ότι βρίσκεται μπροστά σε ψήφους, έχοντας εξασφαλίσει ποσοστό μεγαλύτερο του 50%.

Η εκλογική επιτροπή, όμως, ανακοίνωσε ότι τα τελικά αποτελέσματα της αναμέτρησης θα ανακοινωθούν στα μέσα της εβδομάδας, αρνούμενη να επιβεβαιώσει τους ισχυρισμούς των υποψηφίων. Σε περίπτωση που κανείς υποψήφιος δεν συγκεντρώσει το 50% των ψήφων, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος τον Οκτώβριο. Τα πρώτα στοιχεία έδιναν στο μεταξύ σημαντικά ποσοστά αποχής των ψηφοφόρων, που έφθαναν ακόμη και το 50%. Κρίσιμο στοιχείο, πάντως, θεωρούνται τα ποσοστά συμμετοχής στις νότιες επαρχίες της χώρας και ειδικότερα στη γενέτειρα του Καρζάι, την Κανταχάρ, καθώς οι βόρειες περιοχές του Αφγανιστάν φέρεται να ψήφισαν μαζικά υπέρ του Αμπντουλά.

Την ομαλή διεξαγωγή των εκλογών χαιρέτισε από την Ουάσιγκτον ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα, ο οποίος δεσμεύθηκε να ενισχύσει την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη χώρα, με στόχο την ειρήνευση και την αντιμετώπιση της εξέγερσης των Ταλιμπάν.