Πριν μερικούς μήνες, ο πολύ γνωστός και αγαπητός ποιητής της Μελβούρνης, Νίκος Α. Νομικός, είχε την ευγενή και φιλική διάθεση να μου αποστείλει τον τελευταίο καρπό της ποιητικής του τέχνης με τον εύστοχο και πρωτότυπο τίτλο «Ροδάνθημα του δειλινού», Μελβούρνη 2008. Διαβάζεται πολύ ευχάριστα και μονορούφι. Ο λογοτέχνης ποιητής είναι ένας καταξιωμένος γλωσσικός χτίστης που κάθε λέξη του την ζυγίζει με πυθαγόρεια μαθηματικότητα και την εναποθέτει μαλακά εκεί που βολεύει η ευαισθησία του αλλά και εκεί που θα συγκινήσει τον αναγνώστη.
Ο ποιητής, Νίκος Α. Νομικός, είναι όντως ο εκφραστής της παραπάνω εξίσωσης του τίτλου του σημειώματός μου. Είναι το πρόσωπο που χαρακτηρίζεται από την ικανότητά του να χρησιμοποιεί την ελληνική γλώσσα με τέτοιο τρόπο που πρώτα τέρπει τον αναγνώστη και, ταυτόχρονα, τον συγκινεί γιατί πράγματι βρίσκεται μπροστά σε ένα γνήσιο πλάστη και δημιουργό.
Η άρτια και πλούσια αυτή ποιητική συλλογή έχει γύρω στα πενήντα καλοστιχουργημένα και αυτοσχέδια ποιήματα. Σε όσα μπορείς – ως αναγνώστης – να υπεισέλθεις στη σκέψη του ποιητή, τότε ο δημιουργός σε παίρνει μαζί του και μπορείς να ευφρανθείς, να χαρείς, να οραματιστείς αλλά και να υποφέρεις μπροστά στην παρουσία του. Για του λόγου το αληθές διάλεξα να σας παρουσιάσω ένα μόνο ποίημα από τη σελ. 40.
Πληρότητα
Στον Ποιητικό λόγο
ο ασκητής οραματίζεται
τη ροδιά του Αρχίλοχου
που ανθίζει στον κήπο μας
τον έσπερο της Σαπφούς
που λάμπει πάνω απ’ τα κεφάλια μας
κι ο μυστικός ανθήρ
Ειρήνης της Αθηναίας.
Αυτά είναι τα ροδάνθημα του δειλινού
μες τη ζωή του ασκητικού κανόνα.
Το ποίημα «σηκώνει» μία ωραιότατη ανάλυση. Δεν πιστεύω στο «αξίωμα» ότι μία ανάλυση «σκοτώνει» ένα λογοτεχνικό έργο, ένα άξιο ποίημα. Ο κάθε αναγνώστης έχει απόλυτη ελευθερία να ιδεί ένα καταξιωμένο ποίημα όπως το θέλει ο ίδιος. Εξάλλου, υπάρχει και το άλλο ανθρώπινο αξίωμα ότι «δεν βλέπουμε μόνο με τα μάτια, αλλά και με το νου και την καρδιά».
Την «Πληρότητα» του Νίκου Α. Νομικού θα πρέπει να την δούμε με όλες μας τις αισθήσεις, αυτό που λέγεται συναισθησία. Ο ποιητής αναφέρει τη ροδιά του Αρχίλοχου και αμέσως εννοούμε χίλια δυο πράγματα. Ποιος είναι ο έσπερος της Σαπφούς και ο μυστικός ανθήρ της Ειρήνης της Αθηναίας; Πολλές πλεξούδες της θεάς Αθηνάς φαίνονται άπιαστες στον αέρα. Και σε ποια ηλικία τα βλέπει όλα αυτά ο ποιητής; Το ορίζει πολύ ποιητικά: «Αυτά είναι τα ροδάνθημα του δειλινού». Και όλα αυτά σε μια ζωή που έχει μέσα της «τον ασκητικό κανόνα». Όλοι μόνοι μας γερνάμε!
Πού να βρεθεί μία τάξη μαθητών – 18άρηδων – και μπροστά στο δικό τους ενδιαφέρον να αναλύσεις αυτές τις γραμμές που στάζουν σοφία γραμμένες από συνάνθρωπο ώριμο στην ηλικία και γεμάτο ευρυμάθεια! Εδώ ο λογοτέχνης ποιητής διδάσκει λακωνικά τη σοφία της ζωής. Εξάλλου, γιατί νομίζετε έμειναν ζωντανοί όλοι οι αρχαίοι μας ποιητές; Ο Όμηρος, ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής, ο Ευριπίδης και χιλιάδες άλλοι, μέχρι τους νέους λογοτέχνες και ποιητές μας, όπως ο Καβάφης, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Ρίτσος και τόσοι και τόσοι άλλοι.
Φαίνεται ότι η ποίηση είναι μία έμφυτη τέχνη που και αυτή ωριμάζει με την ηλικία. Τότε εάν μπορείς να γράφεις ποιήματα ακόμη, είναι το καλύτερο που μπορείς να κάνεις για να μην πίνεις τα ηρεμιστικά χάπια με τις χούφτες. Αυτό ακριβώς επιβεβαίωσε ο Καβάφης με το παρακάτω του ποίημά του, γραμμένο το 1921.
ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΙΑΣΟΝΟΣ ΚΛΕΑΝΔΡΟΥ.
ΠΟΙΗΤΟΥ ΕΝ ΚΟΜΜΑΓΗΝΗ. 595 Μ.Χ.
Το γήρασμα του σώματος και της μορφής μου
είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι.
Δεν έχω εγκαρτέρησι καμιά.
Εις σε προστρέχω Τέχνη της Ποιήσεως,
πού κάπως ξέρεις από φάρμακα
νάρκης του άλγους δοκιμές, εν Φαντασία και Λόγω.
Είναι πληγή από φριχτό μαχαίρι.
Τα φάρμακά σου φέρε Τέχνη της Ποιήσεως,
που κάμνουνε – για λίγο – να μη νοιώθετε η πληγή.
Σημείωση: Ο Νίκος Α. Νομικός – πτυχιούχος σχεδιαστής μηχανικός – γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Είναι ποιητής της Μελβούρνης, όπου μένει για πολλά χρόνια. Έχει βραβευτεί και τιμηθεί για το ποιητικό και ζωγραφικό του έργο από πολιτειακούς και ομογενειακούς οργανισμούς. Έχει εκδόσει οκτώ ποιητικές συλλογές μέχρι σήμερα.