Η κάλπη του ελληνικού καφενείου εκλέγει ΠΑΣΟΚ. Οι ψηφοφόροι της πράσινης παράταξης δηλώνουν με έπαρση ότι στις 4 Οκτωβρίου το ΠΑΣΟΚ θα είναι κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός στην εξουσία, αποκλείοντας κάθε ενδεχόμενο διάψευσης των επίμονων προβλέψεων των δημοσκοπήσεων για σαρωτική νίκη της παράταξής τους. Στα καφενεία των μεγαλουπόλεων, ιδιαίτερα, οι ΠΑΣΟΚοι μονοπωλούν τις εκλογικές συζητήσεις, με σπάνιες παρεμβολές από κάποιους, εξαιρετικά τολμηρούς ψηφοφόρους της Νέας Δημοκρατίας.

 Το προεκλογικό σκηνικό του 2009 είναι άκρως αντίθετο από αυτό που βίωσα το 2007. Στην εκλογική αναμέτρηση του Κώστα Καραμανλή με τον νεόκοπο, τότε, αρχηγό του ΠΑΣΟΚ, Γεώργιο Παπανδρέου, η Νέα Δημοκρατία είχε εξασφαλίσει την παραμονή της στην εξουσία – ο ελληνικός λαός ήταν ακόμη θυμωμένος με το ΠΑΣΟΚ και ο Γεώργιος Παπανδρέου δεν θεωρείτο ικανός εναλλακτικός πρωθυπουργός – οι ψηφοφόροι της κυρίαρχης Νέας Δημοκρατίας προέκριναν τη μεγάλη νίκη της μεγάλης παράταξής τους.

Μερικές ημέρες πριν τη μεγάλη εκλογική αναμέτρηση της 4ης Οκτωβρίου, τα πράγματα είναι αντιστρόφως ανάλογα. Οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ πιστεύουν, ότι, εκτός απροόπτου, ο Γεώργιος Παπανδρέου θα είναι ο τρίτος Παπανδρέου που θα περάσει το κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου. Στην αντίπερα όχθη, οι ψηφοφόροι της γαλάζιας παράταξης προσεύχονται για τη μεγαλύτερη δυνατή συσπείρωση της κομματικής βάσης για την παραμονή του κόμματός τους στην εξουσία ή – εάν τα δημοσκοπικά πλεονεκτήματα του ΠΑΣΟΚ μεταφραστούν σε ψήφους – την αποτροπή ισοπεδωτικής ήττας της Νέας Δημοκρατίας.
Καθώς αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση, ο Κώστας Καραμανλής έχει αναλάβει προσωπικά την τιτάνια προσπάθεια συσπείρωσης των ψηφοφόρων του κόμματός του, που αυτομολούν προς το ΠΑΣΟΚ και το ΛΑΟΣ του αλλοπρόσαλλου Καρατζαφέρη. Στη Ρηγίλλης δεν τρέφουν ψευδαισθήσεις. Γνωρίζουν ότι η παραμονή της κυβέρνησης Καραμανλή στην εξουσία απαιτεί συσπείρωση των κομματικών δυνάμεων ανά την επικράτεια μεταξύ 90% και 92% – από 69% που βρισκόταν μετά την κήρυξη των εκλογών.

«Δύσκολο έργο, αλλά όχι ακατόρθωτο», δηλώνουν τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας που με εντολή Καραμαναλή οργώνουν τη χώρα με πρώτιστους στόχους τις εκλογικές περιφέρειες, όπου, σύμφωνα με τις ιδιωτικές σφυγμομετρήσεις του κόμματος, καταγράφονται οι μεγαλύτερες αποκλίσεις.

Η «αλάνθαστη», επικοινωνιακά, παρουσία του Γ. Παπανδρέου στο ανούσιο “debate” των πολιτικών αρχηγών και στην εξίσου ανούσια τηλεοπτική μοναμαχία με τον Κ. Καραμανλή, δυσκόλεψε περισσότερο το έργο του απερχόμενου πρωθυπουργού και των επιτελικών της Νέας Δημοκρατίας. Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ – όπως θα διαπίστωσαν οι αναγνώστες που παρακολούθησαν τη στείρα, σε πολιτικό λόγο, συζήτηση των αρχηγών, και τη σκηνοθετημένη μονομαχία των διεκδικητών της πρωθυπουργίας – δεν άνοιξε τα χαρτιά του. Επανέλαβε τα περί ύπαρξης «οικονομικού σχεδίου 100 ημερών» του ΠΑΣΟΚ και επαναδιατύπωσε τις δεσμεύσεις του για πάταξη της φοροδιαφυγής, δίκαιη ανακατανομή του πλούτου της χώρας και ουσιαστική στήριξη των μειονεκτικών κοινωνικών τάξεων.

Οι επιτελικοί του ΠΑΣΟΚ αγωνιούσαν για την απόδοση του κ. Παπανδρέου, ιδιαίτερα στη μονομαχία με τον κ. Καραμανλή. Φοβούνταν – και εξακολουθούν να φοβούνται οι επιτελικοί του ΠΑΣΟΚ – το μεγάλο επικοινωνιακό ολίσθημα του αρχηγού του κόμματός τους που θα αντιστρέψει το θετικό – για το ΠΑΣΟΚ – κλίμα.
Ο φόβος κακής διαχείρισης του επικοινωνιακού λόγου από τον κ. Παπανδρέου – έναντι του ικανότερου, επικοινωνιακά, πολιτικού αντιπάλου του – ήταν και ο λόγος για τον οποίον το ΠΑΣΟΚ απέρριψε την πρόταση Καραμανλή για δεύτερη τηλεοπτική μονομαχία. Οι «ίμαντζ μέϊκερς» του κ. Παπανδρέου επικεντρώνουν σταθερά τις προσπάθειές τους στην περαιτέρω ενίσχυση του ηγετικού προφίλ του και την εμπέδωση της πεποίθησης στον ελληνικό λαό, ότι είναι υπεύθυνος, αξιόπιστος πολιτικός ηγέτης έτοιμος να κυβερνήσει την Ελλάδα.

Η υπευθυνότητα και η αξιοπιστία είναι οι κεντρικοί πυλώνες της προεκλογικής εκστρατείας των δύο κομμάτων εξουσίας. Η Νέα Δημοκρατία προβάλλει τον Κώστα Καραμανλή ως «υπεύθυνο, αξιόπιστο, ειλικρινή» πολιτικό, ως «εγγύηση» για την ανώδυνη έξοδο της Ελλάδας από την οικονομική κρίση και τη σταθερή πορεία της προς το μέλλον. Προσπαθεί, δε, να πλήξει τον ισχυρό – δημοσκοπικά – αρχηγό του ΠΑΣΟΚ και να αποδομήσει την οικονομική πολιτική του παρουσιάζοντάς τον ως «ανεύθυνο», «αναξιόπιστο» ηγέτη που υπόσχεται τα πάντα στους πάντες για να κερδίζει την εξουσία.

Το ΠΑΣΟΚ αμφισβητεί ευθέως την υπευθυνότητα και την αξιοπιστία του Κώστα Καραμανλή, υπενθυμίζοντας στον ελληνικό λαό «την ανευθυνότητα» με την οποία οι κυβερνήσεις Καραμανλή χειρίστηκαν εσωτερικά και εξωτερικά θέματα με συνέπεια τον διεθνή διασυρμό της χώρας, την καταβαράθρωση της οικονομίας, τον πολλαπλασιασμό του χρέους, την υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου του μέσου Έλληνα πολίτη. Όσον, δε, αφορά στην αξιοπιστία του ηγέτη της Νέας Δημοκρατίας, το ΠΑΣΟΚ καταγγέλλει, ότι οι κυβερνήσεις Καραμανλή δεν τίμησαν καμία από τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν προεκλογικά.
Πέραν από τις δικές τους, καθημερινές συγκρούσεις, Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ πλαγιοκοπούνται από τον ΛΑΟΣ και το Συνασπισμό, αντίστοιχα. Ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός του Γιώργου Καρατζαφέρη – πόλος έλξης ακραίων στοιχείων της ελληνικής κοινωνίας – προσπαθεί να κλέψει ψήφους από τη Νέα Δημοκρατία με σοβινιστικά συνθήματα εναντίον υπαρκτών και μη εχθρών της Ελλάδας και των αλλοδαπών, που σύμφωνα με το «φωτισμένο» ηγέτη του, Γιώργο Καρατζαφέρη,  συνιστούν απειλή για την Ελλάδα και τους Έλληνες.

Ο ΛΑΟΣ φιλοδοξεί να αυξήσει το ποσοστό του στις επικείμενες εκλογές και να συμπράξει με τη Νέα Δημοκρατία στο σχηματισμό κυβέρνησης, αν η Νέα Δημοκρατία μειοψηφήσει και δεν μπορέσει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, παρ’ ότι ο Κώστας Καραμανλής δηλώνει ότι «δεν πρόκειται να συνεργαστεί με ακραία πολιτικά κόμματα».
Ο Συνασπισμός φλερτάρει τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, παρά την αδυναμία του να παρουσιάσει συγκεκριμένες προτάσεις και προγράμματα. Οι λυσσαλέες επιθέσεις του Αλέξη Τσίπρα κατά της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ και των πολιτικών εξαγγελιών της έχουν προκαθορισμένο στόχο τους ψηφοφόρους του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, ιδιαίτερα μετά τον έμμεσο, αλλά σαφή αποκλεισμό μετεκλογικής συνεργασίας των δύο κομμάτων. Το υψηλό ποσοστό συσπείρωσης των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ – που κατέγραφαν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις – μάλλον αποκλείει τη διαρροή ψήφων από το ΠΑΣΟΚ προς το Συνασπισμό, ενώ κατά τις εκτιμήσεις πολλών η εσωτερική κρίση στον «απροσανατόλιστο» Συνασπισμό αυξάνει τις πιθανότητες διαρροής ψηφοφόρων του προς το ΠΑΣΟΚ.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας ρίχνει τις τελευταίες βολές του κατά του δικομματισμού και καταγγέλλει το Συνασπισμό για «ταύτιση» με το ΠΑΣΟΚ. Η γενική γραμματέας του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρρήγα, καλεί τον ελληνικό λαό να «χτυπήσει το δικομματισμό», διότι ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία συγγενεύουν ιδεολογικά και οι πολιτικές τους αποκλίνουν ελάχιστα η μία από την άλλη, σε αντίθεση με το ΚΚΕ που περιφρουρεί και στηρίζει τα δικαιώματα της λαϊκής τάξης.
 Οι Οικολόγοι-Πράσινοι «τονώθηκαν» από την εμφάνιση του εκπροσώπου τους, Νίκου Χρυσόγελου, στο “debate” και κατά την εκτίμηση διαφόρων αναλυτών ενδέχεται να γίνουν το πολιτικό κόμμα-ρυθμιστής της αυτοδυναμίας, αν ο Συνασπισμός μπει στη βουλή και η ψήφος των άλλων μικρών κομμάτων δεν ξεπεράσει το 3%, που είχε φθάσει το 2007.

ΤΟ ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ

Το μεγάλο διακύβευμα των εκλογών είναι η αυτοδυναμία, ποιο κόμμα θα εξασφαλίσει τη δυνατότητα να σχηματίσει κυβέρνηση μόνο του.
Εκτιμάται, ότι το πολιτικό κόμμα που θα λάβει από 40% έως 42% των ψήφων θα σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση με 151 έδρες. Όμως, τα πράγματα δεν είναι μαύρο-άσπρο. Δηλαδή, το ποσοστό αυτοδυναμίας δεν είναι σταθερό. Θα εξαρτηθεί απόλυτα από τα ποσοστά των ψήφων που θα λάβουν τα πολιτικά κόμματα που θα μείνουν εκτός βουλής, δηλαδή από τα κόμματα που δεν θα λάβουν το 3% των ψήφων που απαιτείται για να εκπροσωπηθούν στο ελληνικό κοινοβούλιο.
 Οι εκλογολόγοι εξηγούν ότι όσο πιο μικρό είναι το ποσοστό των ψήφων που θα λάβουν τα μικρά πολιτικά κόμματα τόσο πιο μεγάλο θα είναι το ποσοστό των ψήφων που θα απαιτηθούν για το σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης.

Αντίστροφα, το ποσοστό αυτοδυναμίας θα μειώνεται όσο θα ανεβαίνει η ψήφος των κομμάτων που θα μείνουν εκτός βουλής με πιθανό ενδεχόμενο σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης με ποσοστό κάτω από 40%.

Αν, υποθετικά, ο Συνασπισμός και οι Οικολόγοι-Πράσινοι μείνουν εκτός βουλής και το σύνολο των ψήφων των μικρών κομμάτων κυμανθεί από 8% μέχρι 9% – εξέλιξη που κρίνεται πιθανή – δεν αποκλείεται ο σχηματισμός αυτοδύναμης κυβέρνησης με 39% του συνόλου των ψήφων.
Ο άλλος παράγοντας, που αναμένεται να επηρεάσει άμεσα το αποτέλεσμα των εκλογών, είναι οι αναποφάσιστοι. Μέχρι την περασμένη Παρασκευή, που δημοσιεύθηκαν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, το ποσοστό των πολιτών που δήλωναν «αναποφάσιστοι» κυμαινόταν μεταξύ 15% και 20%, ενισχύοντας την άποψη των εκλογολόγων ότι η αποχή στις εκλογές της Κυριακής μπορεί να είναι μεγαλύτερη από την αποχή στις εκλογές του 2007 (το 2004 καταμετρήθηκαν 7,4 εκατ. έγκυρα ψηφοδέλτια, το 2007 καταμετρήθηκαν 7,15 εκατ. και στις εκλογές της Κυριακής θεωρείται πολύ πιθανή η πτώση των έγκυρων ψηφοδελτίων στα 7 εκατ. ή χαμηλότερα).
 Η ψήφος των αναποφάσιστων ενδιαφέρει άμεσα τη Νέα Δημοκρατία, διότι  στις δημοσιευθείσες δημοσκοπήσεις πάνω από το 50% των αναποφάσιστων δήλωναν δυσαρεστημένοι ψηφοφόροι του κυβερνώντος κόμματος, μέλη της μεσαίας τάξης. Το ποσοστό αυτό, αν είναι πραγματικό, δικαιολογεί το χαμηλό ποσοστό συσπείρωσης των ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας και εξηγεί την απεγνωσμένη προσπάθεια του κ. Καραμανλή να τους πείσει να μείνουν στο κόμμα και του Γ. Παπανδρέου ν’ αλλάξουν πολιτικό στρατόπεδο. 

Οι Αυστραλοί εκλογολόγοι λένε, ότι την εβδομάδα πριν τις εκλογές το ποσοστό των αναποφάσιστων ψηφοφόρων μειώνεται σημαντικά, καθώς πολλοί αναποφάσιστοι επιλέγουν την τελευταία εβδομάδα ποιο κόμμα θα ψηφίσουν.

Το ερώτημα που απασχολεί τα δύο ελληνικά κόμματα εξουσίας είναι ποιο κόμμα θα επιλέξουν «οι επανακάμπτοντες» ή «οι διαφοροποιούμενοι» ψηφοφόροι.
Θα επιλέξουν τη Νέα Δημοκρατία, που προειδοποιεί για ύπαρξη «μυστικής ατζέντας φοροεπιδρομών» στο ΠΑΣΟΚ ή θα επιλέξουν το ΠΑΣΟΚ που υπόσχεται να ενισχύσει τη μεσαία κοινωνική τάξη;

ΕΠΙΚΗΡΥΣΣΟΥΝ ΤΟΥΣ ΑΤΑΚΤΟΥΣ

Στην προσπάθεια επαναπροσέγγισης των δυσαρεστημένων ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας αποδίδεται και η προχθεσινή προτροπή του γραμματέα του κόμματος προς τους ψηφοφόρους της παράταξης να καταψηφίσουν πρώην υπουργούς και βουλευτές που εμπλέκονται σε σκάνδαλα, όχι την παράταξη.
Η προτροπή έδωσε λαβές για νέα, αρνητικά σχόλια για τα ψηφοδέλτια της Νέας Δημοκρατίας. Το ΠΑΣΟΚ και μερίδα των μέσων ενημέρωσης σχολιάζουν, ότι τα ψηφοδέλτια της Νέας Δημοκρατίας δεν είναι «καθαρά» – περιλαμβάνουν υποψηφίους που συνδέονται σε σκάνδαλα – και προβλέπουν ισχυρές αναταράξεις στους κόλπους του κόμματος.

ΤΡΙΑ Ή ΤΕΣΣΕΡΑ ΑΠΟ ΔΕΚΑ
 
Σε μία άτυπη δημοσκόπηση που έκανα σε καφενεία και ταξί της Αθήνας, με συγκεκριμένο ερώτημα, ποιο κόμμα θα ψηφίσετε και γιατί, οι περισσότεροι ψηφοφόροι μού απάντησαν «θα ψηφίσουμε ΠΑΣΟΚ διότι η Νέα Δημοκρατία αθέτησε τις προεκλογικές υποσχέσεις της, πνίγηκε στα σκάνδαλα και η πολιτική της δεν ευνοεί τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα».

 Το ιδιαίτερα σημαντικό σημαντικό στοιχείο της άτυπης δημοσκόπησής μου είναι η ολιγάρκεια των ψηφοφόρων που ρώτησα. «Αν ο Γιώργος κάνει τρία ή τέσσερα από τα πράγματα που υπόσχεται, η ζωή μας θα βελτιωθεί αισθητά», μού έλεγαν.

 Οι ψηφοφόροι που δήλωσαν ότι δεν αλλάζουν στρατόπεδο, ήταν παραδοσιακοί ψηφοφόροι της δεξιάς παράταξης που «δεν ευνοήθηκαν από την πολιτική των κυβερνήσεων Καραμανλή», αλλά πιστεύουν ότι «το ΠΑΣΟΚ είναι χειρότερη επιλογή από τη Νέα Δημοκρατία».
 
ΚΟΥΒΕΝΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΠΟΔΗΜΟΥΣ

Οι απόδημοι δεν απασχολήσαμε κανένα από τα πολιτικά κόμματα, μικρά και μεγάλα. Ιδιαίτερα οι Έλληνες απόδημοι των υπερπόντιων χωρών, ουδέ καν απασχολήσαμε τις ηγεσίες των πολιτικών κομμάτων, ας είμαστε «το εκλεκτό κομμάτι» του εθνικού κορμού.

Το ενδιαφέρον των κομμάτων εξουσίας, κυρίως, είναι ψηφοθηρικό και επικεντρώνεται στην Ευρώπη, που είναι και η μεγαλύτερη δεξαμενή ψήφων.
Κατά την άφιξή μου στην Αθήνα, επιβεβαίωσα τη φήμη που πλανάτο στην Αυστραλία, ότι ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία «προσφέρουν φθηνά εισιτήρια σε ομογενείς που ενδιαφέρονται να ψηφίσουν». Την παρελθούσα Δευτέρα πληροφορήθηκα, μάλιστα, ότι είχαν φθάσει στην Ελλάδα οι πρώτοι Έλληνες ψηφοφόροι από την Αυστραλία, ανάμεσά τους και αρκετοί Μελβουρνιώτες.