Πολύς κόσμος θα ήθελε να γνωρίζει ποια είναι η τύχη της λευκής ψήφου από τη στιγμή που θα μπει στην κάλπη και πώς θα επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα. Πλήθος διχογνωμιών έχουν ανακύψει σχετικά με το θέμα αυτό, ενώ κι ο ίδιος ο νομοθέτης συχνά μοιάζει δίβουλος ως προς την έννομη συνέπεια της συγκεκριμένης ψήφου.

 Δεν θέλω να σας στενοχωρήσω εσάς που ρίξατε λευκό, αλλά πρέπει να γνωρίζετε ότι η ψήφος σας πήγε στην ίδια κατηγορία με τα «λανθασμένα», δηλαδή τα άκυρα και δεν έπαιξε κανέναν απολύτως ρόλο στην καταμέτρηση.

Ο νόμος 3434/2006, Άρθρο 1 και το Προεδρικό Διάταγμα 96/ 2007, στο άρθρο 98, παρ.8, ορίζει σαφώς:
«… κατά τη σύνταξη, ανά εκλογική περιφέρεια, των πινάκων αποτελεσμάτων από τα αρμόδια δικαστήρια, κατά την κατανομή των εδρών, καθώς και για τον καθορισμό του εκλογικού μέτρου, τα λευκά ψηφοδέλτια δεν προσμετρώνται στα έγκυρα».
Αυτόματα όμως αυτό συνεπάγεται ότι τα λευκά δεν λαμβάνονται υπ’ όψη στον υπολογισμό του εκλογικού μέτρου, που είναι και η λέξη κλειδί για την κατανομή των εδρών.

Σύμφωνα με το άρθρο 100 του παραπάνω διατάγματος, ορίζεται ότι:
«4. Για την κατανομή των εδρών σε κάθε εκλογική περιφέρεια ως εκλογικό μέτρο λαμβάνεται το ακέραιο μέρος του πηλίκου που προκύπτει από τη διαίρεση του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν μέρος στις εκλογές […] δια του αριθμού των εδρών της.
Για τον καθορισμό των εδρών που δικαιούται κάθε εκλογικός σχηματισμός σε κάθε εκλογική περιφέρεια διαιρείται το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων, που έλαβε στην περιφέρεια ο εν λόγω σχηματισμός, δια του εκλογικού μέτρου. Οι έδρες του στην εκλογική περιφέρεια είναι το ακέραιο μέρος του πηλίκου της παραπάνω διαίρεσης».

Κι επειδή τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, ιδού ένα παράδειγμα:
Ο Νομός Καβάλας καταλαμβάνει 4 έδρες στη Βουλή. Ας υποθέσουμε ότι ψήφισαν 100 και το πρώτο κόμμα πήρε 40 ψήφους. Τα 80 ψηφοδέλτια είναι έγκυρα και τα 20 λευκά. Άκυρα δεν υπάρχουν καθόλου.

Στην πρώτη περίπτωση θα εκλάβουμε τα λευκά ως έγκυρα και θα υπολογίσουμε το εκλογικό μέτρο, που θα είναι 100 έγκυρα (80 + 20) : 4 (έδρες) = 25. Εν συνεχεία θα διαιρέσουμε τις 40 ψήφους : 25 (εκλογικό μέτρο) = 1 έδρα (1 βουλευτή) βγάζει το πρώτο κόμμα στο Νομό Καβάλας σε πρώτη φάση.
Αν στο ίδιο παράδειγμα τα λευκά ψηφοδέλτια τα εκλάβουμε ως άκυρα, όπως ορίζει ο νόμος άλλωστε, το αποτέλεσμα θα είναι τελείως διαφορετικό: 80 έγκυρα : 4 (έδρες) = 20 (εκλογικό μέτρο). 40 (ψήφοι) : 20 = 2 έδρες (βουλευτές) θα βγάλει το πρώτο κόμμα στο συγκεκριμένο νομό!

Γίνεται σαφές τώρα νομίζω, γιατί υπάρχει όλη αυτή η διαμάχη σχετικά με τη νομική βαρύτητα της λευκής ψήφου. Οι Συνταγματολόγοι πάντως στην πλειοψηφία τους υποστηρίζουν την ορθότητα του νόμου που εξομοιώνει τα λευκά με τα άκυρα διότι, συνυπολογίζοντας τις λευκές ψήφους για την εξαγωγή του εκλογικού μέτρου, «μπορεί να οδηγηθούμε σε ενίσχυση των μεγαλύτερων σε αριθμό ψήφων κομμάτων και σε αποδυνάμωση των μικρότερων, αποδομώντας περαιτέρω τον αναλογικό χαρακτήρα του εκλογικού συστήματος». (Καθηγητής Ξ. Κοντιάδης, «Η λευκή ψήφος και το Σύνταγμα», Ημερησία,20/3/2005)

Το συμπέρασμα είναι ένα, παιδιά: Και να θέλεις να τιμωρήσεις με την ψήφο σου το κομματικό αυτό σύστημα, δεν μπορείς να το κάνεις. Ή μήπως τελικά κι εμείς οι ίδιοι συντηρούμε με τη νοοτροπία μας και τις πράξεις μας ένα σαθρό πολιτικό κατεστημένο που μοιάζει να έχει φτάσει πλέον στα όριά του; Μήπως τελικά οι 300 πολλά υποσχόμενοι Εθνοπατέρες – Μαυρογιαλούροι, βρίσκουν πρόσφορο έδαφος για να διαιωνίσουν την παλαιοκομματική μικροπολιτική τους και μάλιστα μέσα στην Ευρώπη του 21ου αιώνα;

* Η Χριστιάννα Λούπα είναι δικηγόρος και συγγραφέας – http://christiannaloupa.wordpress.com