Συχνά απαντάται στη Ελλάδα το ζήτημα της παροχής πληρεξουσίου προς κάποιο πρόσωπο. Ζήτημα που απασχολεί πολλούς, συμπεριλαμβανομένων βέβαια και των κατοίκων του Εξωτερικού, όπου η φυσική παρουσία τους στην Ελλάδα για διεκπεραίωση των υποθέσεων τους είναι πολλές φορές δυσχερής, αν όχι αδύνατη. Είναι αμέτρητες οι περιπτώσεις που κάτοικοι Εξωτερικού που θέλουν να διευθετήσουν περιουσιακά τους ζητήματα στην Ελλάδα (περιουσιακής φύσεως ή μη), αναγκάστηκαν να καταφύγουν στην παροχή πληρεξουσίου προς κάποιο πρόσωπο, συγγενικό ή μη, προκειμένου να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για λογαριασμό τους.

Η πληρεξουσιότητα ρυθμίζεται ρητά από τον Αστικό Κώδικα. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι η εξουσία αντιπροσώπευσης παρέχεται προς κάποιο πρόσωπο με δήλωση του προσώπου αυτού προς τον εξουσιοδοτούμενο ή προς το τρίτο πρόσωπο με το οποίο θα διενεργηθεί η δικαιοπραξία. Ο νόμος όμως απαιτεί η παροχή της πληρεξουσιότητας να δίνεται με τον τύπο στον οποίο θα υποβληθεί και η δικαιοπραξία για την οποία δίνεται η πληρεξουσιότητα. Συνεπώς για δικαιοπραξίες που απαιτείται ο συμβολαιογραφικός τύπος (ενδεικτικά αναφερομένων πράξεων αγοραπωλησίας, δωρεών, αποδοχών κληρονομίας), είναι απαραίτητο η πληρεξουσιότητα να δοθεί και αυτή με συμβολαιογραφικό τύπο.

 Εξουσία για σύνταξη συμβολαιογραφικών πληρεξουσίων δίνεται στους Έλληνες συμβολαιογράφους, ενώπιον των οποίων μπορεί να παρουσιαστεί ο εντολέας και υπογράφοντας το σχετικό έγγραφο, να παράσχει στους ρητά αναφερομένους στο έγγραφο αντιπροσώπους του, τις εξουσίες που αναφέρονται στο κείμενο. Όσον αφορά τους κατοίκους εξωτερικού, η σύνταξη και υπογραφή πληρεξουσίων γίνεται ενώπιον του κατά τόπον αρμοδίου προξενικού γραφείου ή πρεσβείας.

Σημαντικές αλλαγές στη παροχή πληρεξουσιότητας επέφερε η Σύμβαση της Χάγης της 5ης Οκτωβρίου του 1961 «για την κατάργηση της υποχρέωσης επικύρωσης αλλοδαπών δημοσίων εγγράφων». Στόχος της σύμβασης αυτής ήταν η αποφυγή των χρονοβόρων και δαπανηρών πολλές φορές διαδικασιών προκειμένου να χρησιμοποιηθούν έγγραφα που έχουν εκδοθεί από τις αρχές μιας χώρας στο εξωτερικό. Πλέον και μετά την κύρωση με νόμο της εν λόγω σύμβασης από την Ελλάδα το 1984, καταργείται η υποχρέωση επικύρωσης των εγγράφων από τις κατά τόπους προξενικές αρχές. Τα αλλοδαπά δημόσια έγγραφα μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν πλέον στην Ελλάδα χωρίς καμιά περαιτέρω διαδικασία επικύρωσης, παρά μόνο τη λήψη της σφραγίδας της Σύμβασης της Χάγης, την επισημείωση δηλαδή του “Apostille” επί του συνταχθέντος εγγράφου. Παρέχεται, λοιπόν, στους κατοίκους του εξωτερικού των οποίων οι χώρες κατοικίας τους είναι μέλη της Σύμβασης της Χάγης της 5ης Οκτωβρίου 1961, η δυνατότητα να υπογράφουν πληρεξούσια ενώπιον οποιουδήποτε τοπικού Συμβολαιογράφου, νόμιμα διορισμένου κατά το δίκαιο της χώρας. Με αυτό τον τρόπο και σε κείμενο της πλήρους κατανόησης τους (εφόσον πολύ συχνά η γνώση της ελληνικής γλώσσας από αυτούς είναι ανεπαρκής) χορηγώντας τις επιθυμητές εξουσίες προς τους οριζομένους ως αντιπροσώπους τους στην Ελλάδα. Τα πληρεξούσια αυτά είναι νόμιμα και δεσμευτικά στην Ελλάδα, εφόσον λάβουν από την αρμόδια αρχή του τόπου εκδόσεως τους την επισημείωση Apostille της Σύμβασης της Χάγης.

Τα πληρεξούσια ισχύουν μέχρι την περαίωση του σκοπού για τον οποίον συντάχθηκαν, άλλως μέχρι το θάνατο του εντολέα ή μέχρι την αδυναμία των προσώπων (αντιπροσώπων ή αντιπροσωπευόμενων) να προβούν στην εκτέλεση των απαιτούμενων πράξεων. Υπάρχει όμως η δυνατότητα από το νόμο να ισχύει η πληρεξουσιότητα μετά θάνατο, εφόσον η δικαιοπραξία γίνεται προς το συμφέρον των αντιπροσωπευόμενων ή των διαδόχων αυτών ή εάν ρητά συμφωνήθηκε ότι το πληρεξούσιο θα ισχύει και μετά θάνατον.

Η ανάκληση των πληρεξουσίων είναι ελεύθερη κατά το ελληνικό δίκαιο. Αυτός που χορηγεί την πληρεξουσιότητα δύναται να ανακαλέσει το πληρεξούσιο με ρητή δήλωση του προς τον ορισθέντα ως αντιπρόσωπό του ή και προς τρίτο πρόσωπο. Η ανάκληση οφείλει να γίνει με τον ίδιο τύπο με τον οποίο δόθηκε και η πληρεξουσιότητα. Συνεπώς για συμβολαιογραφικά πληρεξούσια, η ανάκληση οφείλει να γίνει με τον ίδιο ακριβώς τύπο. Προβλέπεται όμως και το αμετάκλητο της πληρεξουσιότητας, εφόσον αυτό αποσκοπεί στο συμφέρον του αντιπροσωπευόμενου.

Λόγω των εξουσιών που παρέχει η χορήγηση πληρεξουσίου στον αντιπρόσωπο, είναι εμφανές ότι κάθε ενδιαφερόμενος πρέπει να είναι προσεκτικός ως προς το πρόσωπο στο οποίο χορηγεί εξουσίες αλλά και ως προς το εύρος των εξουσιών αυτών. Για το λόγο αυτό, καθένας πρέπει να έχει πλήρη επίγνωση του κειμένου του πληρεξουσίου το οποίο καλείται να υπογράψει και να είναι απολύτως σύμφωνος ως προς αυτό.

Το Δικηγορικό μας γραφείο με πάνω από 100 χρόνια συνδυασμένης πείρας στην παροχή νομικών υπηρεσιών στους Έλληνες της διασποράς μπορεί να παράσχει συμβουλές προς οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο, σχετικά με τη σύνταξη, ανάκληση, εξουσίες, αλλά και νόμιμη έκδοση πληρεξουσίου για περαίωση υποθέσεων στην Ελλάδα.