Το Κόμμα της Ελευθερίας (PVV) του εθνικιστή, φανατικού εχθρού του Ισλάμ, Χερτ Βίλντερς κατέγραψε σημαντικά κέρδη στις κάλπες που στήθηκαν για τις δημοτικές εκλογές στην Ολλανδία, και οι οποίες θεωρούνται πρόκριμα για τις γενικές εκλογές που προκηρύχθηκαν για τον Ιούνιο μετά την κατάρρευση του κυβερνώντος συνασπισμού.
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία, το Κόμμα της Ελευθερίας προηγείται στον Δήμο της Άλμερε και έρχεται δεύτερο σε ψήφους στη Χάγη, σε μία αναμέτρηση που αποτελεί την πρώτη απτή ένδειξη για τις διαθέσεις των ψηφοφόρων μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης του πρωθυπουργού, Γιαν Πέτερ Μπαλκενέντε, εξαιτίας διαφωνίας για την παράταση των ολλανδικών στρατευμάτων στο Αφγανιστάν.
Την ίδια στιγμή, δημοσκόπηση καταδεικνύει ότι το PVV, το οποίο διεξάγει εκστρατεία εναντίον των μουσουλμάνων και του Ισλάμ, ενδέχεται να κερδίσει τις περισσότερες έδρες -27 επί συνόλου 150- στην Κάτω Βουλή στις εκλογές της 9ης Ιουνίου.
Μια τέτοια εξέλιξη θα καθιστούσε δύσκολο για τους Χριστιανοδημοκράτες του Μπαλκενέντε – οι οποίοι φέρονται να οδεύουν προς την κατάκτηση μιας έδρας λιγότερης – να σχηματίσουν ισχυρή κυβέρνηση συνασπισμού χωρίς τον Βίλντερς.
Εάν οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στα κόμματα διαρκέσουν μήνες, θα υπάρξει πολιτικό κενό, που αναλυτές θεωρούν ότι θα θέσει εν αμφιβόλω την εύθραυστη προσπάθεια εξόδου από την ύφεση, αλλά και την περικοπή των δημοσίων δαπανών.
Η δημοφιλία του Βίλντερς, ο οποίος χαρακτηρίζει το Ισλάμ φαινόμενο ανάλογο του φασισμού και συγκρίνει το Κοράνι με το Mein Kampf («Ο Αγών Μου») του Αδόλφου Χίτλερ, έχει πλήξει την εικόνα της Ολλανδίας διεθνώς – διαδοχικές κυβερνήσεις είχαν επιχειρήσει να παρουσιάσουν τη χώρα ως υπόδειγμα ανοχής.
Το PVV προσπαθεί να εκμεταλλευθεί τους φόβους πολλών εκ των 16 εκατομμυρίων Ολλανδών, εν μέσω οικονομικής κρίσης, κοινωνικής έντασης και διόγκωσης του μεταναστευτικού κύματος. Στη χώρα ζουν σχεδόν 1 εκατ. μουσουλμάνοι μετανάστες.
«Η αριστερή ελίτ πιστεύει ακόμα στον πολυπολιτισμό, χαϊδολογεί εγκληματίες, ονειρεύεται ένα ευρωπαϊκό σούπερ-κράτος και υψηλούς φόρους», είπε ο Βίλντερς σε ομιλία του προς τους επευφημούντες οπαδούς του σε συγκέντρωση στην Άλμερε το βράδυ της Τετάρτης, αφού έκλεισαν οι κάλπες. «Όμως οι υπόλοιποι Ολλανδοί σκέφτονται αλλιώς. Αυτή η σιωπηλή πλειοψηφία τώρα έχει φωνή», συνέχισε.
Ο Βίλντερς τελούσε υπό αυστηρή φρούρηση και η συγκέντρωση έγινε με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.
Ο Αντρέ Κρουβέλ, καθηγητής πολιτικής επιστήμης σε πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, εκτίμησε ότι υπάρχει «μεγάλη δυσαρέσκεια» μεταξύ των ψηφοφόρων, συμπληρώνοντας ότι ο Βίλντερς «ξεκάθαρα θέλει να χρησιμοποιήσει τα αποτελέσματα αυτά ως εφαλτήριο εν όψει των εθνικών εκλογών».
Ο Μπαλκενέντε, που εκτελεί χρέη υπηρεσιακού πρωθυπουργού, είδε την κυβέρνηση συνασπισμού της οποίας ηγείτο, να διαλύεται την 20ή Φεβρουαρίου, μετά την αποτυχία του κόμματός του, της Χριστιανοδημοκρατικής Έκκλησης, να πείσει το Εργατικό κόμμα να συμφωνήσει στην παράταση της εμπλοκής των Ολλανδικών στρατευμάτων στο Αφγανιστάν στο πλαίσιο της αποστολής του NATO. Ήταν η τέταρτη κυβέρνηση υπό τον Μπαλκενέντε που κατέρρευσε μέσα σε οκτώ χρόνια.
Στην Άλμερε, το PVV κέρδισε 21% των ψήφων, έναντι 18% των Εργατικών, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα. Στη Χάγη, το Κόμμα της Ελευθερίας καταλάμβανε οκτώ έδρες στο δημοτικό συμβούλιο, ενώ τις περισσότερες συγκέντρωσαν οι Εργατικοί -10. Αναλυτές εκτίμησαν ότι η συμμετοχή στις δημοτικές εκλογές έφθασε το 56%.
Οι Εργατικοί, των οποίων ηγείται ο πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός, Βούτερ Μπος, ενισχύθηκαν, γεγονός που εν μέρει αποδίδεται από αναλυτές στη σαφή στάση τους για το θέμα του Αφγανιστάν. «Το Εργατικό Κόμμα επέστρεψε», είπε ο Μπος σε ομιλία του. «Μας είχαν ανακηρύξει νεκρούς και θαμμένους, αλλά με τον αγώνα μας, την ταπεινότητά μας και τα ιδανικά μας, επιστρέψαμε», δήλωσε.