Το «μοναστήρι Πρέβελη» του Άγιου Ιωάννη του Θεολόγου στη Δυτική Αυστραλία. Όλα έγιναν στάχτη και αποκαΐδια αλλά εκείνο δεν έπαθε τίποτα!
Το Μνημείο Ειρήνης και Ανάμνησης, που βρίσκεται στο δρόμο για το μοναστήρι του Πρέβελη ήταν ένα από τα όνειρα του Τζέφρι Έντουαρντς που έγινε πραγματικότητα το 2001.

Ο Τζέφρι Έντουαρντς με τον συμπολεμιστή και φίλο μου Μπιλ ΜακΚάρεϊ στην Κρήτη
O πρόσφατος πύρινος όλεθρος που έπληξε πρόσφατα την Margaret River Δυτικής Αυστραλίας άφησε πίσω του δεκάδες καμένα σπίτια και χιλιάδες στρέμματα δασικής έκτασης αφού οι φλόγες έκαιγαν επί μέρες.
Χτύπησε ιδιαίτερα τον οικισμό Πρέβελη, αλλά σαν από θαύμα, σώθηκε το «μοναστήρι Πρέβελη» του Άγιου Ιωάννη του Θεολόγου που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου της περιοχής!

Τώρα κάτοικοι της περιοχής σκέφτονται να κάνουν μαζική αγωγή και να διεκδικήσουν αποζημίωση από την πολιτειακή κυβέρνηση θεωρώντας την υπεύθυνη για την ζημιά που υπέστησαν.

Θυμίζουμε ότι ζώνη πυρόσβεσης προσπαθούσαν να δημιουργήσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες με «ελεγχόμενες φωτιές» και άθελά τους προκάλεσαν πύρινο όλεθρο όταν οι φωτιές ξέφυγαν από τον έλεγχο τους!

Οι πυροσβέστες έδωσαν πραγματική μάχη για να σώσουν και τη γραφική εκκλησία του Άγιου Ιωάννη, αλλά φοβούμενοι και για τη δική τους ασφάλεια εγκατέλειψαν την προσπάθεια όταν οι φλόγες άρχισαν να «γλύφουν» τους τοίχους του ναού.
Εκείνη την στιγμή άλλαξε η κατεύθυνση του ανέμου με αποτέλεσμα ενώ όλα γύρω είχαν γίνει στάχτη και κάρβουνο το ολόλευκο εκκλησάκι να μην πάθει απολύτως τίποτα.
Για την ιστορία υπενθυμίζουμε πως το συγκεκριμένο «μοναστήρι Πρέβελη» του Άγιου Ιωάννη του Θεολόγου βρίσκεται σε ένα πανέμορφο τοπίο με φόντο τον Ινδικό Ωκεανό, στη Δυτική Αυστραλία

Η εκκλησία αυτή βρίσκεται στον οικισμό «Πρέβελη» Δυτικής Αυστραλίας που έπαθε μεγάλη ζημιά από την πρόσφατη πυρκαγιά.
Ένας οικισμός που φτιάχτηκε από έναν Αυστραλό, όπως άλλωστε και η εκκλησία του Άη-Γιάννη.
Έναν Αυστραλό που πολέμησε στην Κρήτη και θέλησε με αυτό τον τρόπο να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του στους Κρήτες που του έσωσαν ζωή. Εξάλλου και οι δρόμοι του οικισμού έχουν κρητικά ονόματα.

Ο Αυστραλός αυτός είναι ο Τζέφρι Έντουαρντς.
Η ιστορία ξεκινά το 1941 όταν μετά την κατάληψη της Κρήτης από τους Γερμανούς, στο μοναστήρι Πρέβελη, στο Ρέθυμνο άρχισαν να συγκεντρώνονται στρατιώτες που είχαν αποκλειστεί, Έλληνες, Αυστραλοί, Νεοζηλανδοί και Άγγλοι, για να διασωθούν, τελικά, με υποβρύχια στη Μέση Ανατολή από τη περιοχή της Λίμνης και με ενέργειες του ηγουμένου, Αγαθαγγέλου Λαγουβάρδου.

Εκείνη την εποχή ο Τζέφρι Έντουαρντς (Αυστραλός, βρετανικής καταγωγής) βρέθηκε να πολεμά στην Κρήτη και μαζί με κάποιους από τους εναπομείναντες συντρόφους του, συλλαμβάνεται αιχμάλωτος στα Χανιά και κρατείται σε στρατόπεδο, μέσα στη ζάλη και στην αβεβαιότητα, των πρώτων ημερών της κατάληψης της Κρήτης.
Κατορθώνει, όμως και δραπετεύει, μαζί με ένα συνάδελφό του, περνώντας, νύχτα, κάτω από το συρματόπλεγμα του στρατοπέδου και εξαφανίζονται στα κακοτράχαλα κρητικά βουνά, με μόνο βοήθημα… ένα μικρό χάρτη από φυλλάδιο τουριστικού οδηγού της εποχής!
Η περιπλάνηση κράτησε πολλές μέρες, κάτω από το κράτος της άγνοιας του οδικού δικτύου, της απουσίας τροφής και ένδυσης, της ύπαρξης σημείων ελέγχου από τους Γερμανούς και της αβεβαιότητας περί του πρακτέου…  Όμως, σ’ αυτό το διάστημα, οι δύο Αυστραλοί στρατιώτες, είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν, με θαυμασμό και ευγνωμοσύνη, τη φιλοξενία και τα φιλικά αισθήματα των κατοίκων της Κρήτης.

Παρά τις γερμανικές απειλές και τα αυστηρά διατάγματα προς το λαό, για απαγόρευση και μη συνεργασία καθ’ οιονδήποτε τρόπο με τους Βρετανούς και τους συμμάχους τους, οι απλοί άνθρωποι στα χωριά και στα ορεινά μιτάτα, τους πρόσφεραν, χωρίς υστεροβουλία και με κίνδυνο της ζωής τους, ένδυση και τροφή, καθώς και χώρο για να διανυκτερεύσουν ή πληροφορίες για το που συγκεντρώνονται κατά την υποχώρησή τους οι συμμαχικές δυνάμεις.
Μετά από πολλές ταλαιπωρίες και αφού συνάντησαν άλλους περιπλανώμενους συμμάχους στρατιώτες, αλλά και με πληροφορίες που συνέλεξαν από τους κατοίκους της περιοχής, έφτασαν στο μοναστήρι του Πρέβελη.

Εκεί, με την πρωτοβουλία του γενναίου ηγουμένου, Αγαθάγγελου Λαγουβάρδου, βρήκαν στέγη και τροφή, μαζί με πολλούς άλλους συντρόφους τους. Το δύσβατο της περιοχής, χρησίμευε ως τόπος συγκέντρωσης για όλους εκείνους τους στρατιώτες που είχαν απομείνει ελεύθεροι πάνω στην Κρήτη και ανέμεναν τη σειρά τους για να επιβιβαστούν στα υποβρύχια που έφταναν από την Αίγυπτο για να τους παραλάβουν.

Στο βιβλίο του «Ο Δρόμος για το Πρέβελη» ο Έντουαρντς περιγράφει όλες εκείνες τις αγωνιώδεις στιγμές της αναμονής, κάτω από το ανηλεές κυνηγητό των Γερμανών. Αναφέρει με δέος και θαυμασμό την προσπάθεια του ηγουμένου Αγαθάγγελου, ο οποίος με κίνδυνο της ζωής του, κατόρθωνε να τους τροφοδοτεί με τρόφιμα και ό,τι άλλο απαραίτητο, στις δύσκολες ώρες της αναμονής.

Στις γεμάτες ένταση και αγωνία τελευταίες ώρες στη δυσπρόσιτη ακτή, αναφέρει ότι όλοι όσοι περίμεναν, είχαν τραβήξει κλήρο για να καθοριστεί η σειρά της επιβίβασης, αφού τους ήταν άγνωστο πόσους θα μπορούσε να παραλάβει το υποβρύχιο.
Τελικά, μέσα σε δύσκολες συνθήκες και με τη μεγαλύτερη δυνατή μυστικότητα, το υποβρύχιο που έφτασε, είχε τη δυνατότητα να τους παραλάβει όλους και έτσι ο Τζεφ, μαζί με τους συντρόφους του μεταφέρθηκαν στην Αίγυπτο…  Στο μυαλό του, όμως, υπήρχε πάντα η ευγνωμοσύνη και ο θαυμασμός για τους κρητικούς, τον ηγούμενο και το μοναστήρι του Πρέβελη.

Τα χρόνια πέρασαν, ο Τζεφ Έντουαρντς γύρισε στην Αυστραλία, παντρεύτηκε και εργάστηκε σκληρά, μαζί με την αγαπημένη του γυναίκα Μπέβερλι. Χωρίς να έχει οικονομική άνεση, αλλά μόνο με το όραμα μιας καλύτερης ζωής για την οικογένειά του, αγόρασε μιαν ερημική έκταση στο νοτιοδυτικότερο άκρο της Αυστραλίας, 290 χλμ. νότια του Περθ.

Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για το μοναστήρι και τους κρητικούς που τον βοήθησαν, ο Τζεφ, ονομάζει το κτήμα του «Prevelly» και ξεκινά την κατασκευή ενός κάμπινγκ, που βρίσκεται σε λειτουργία μέχρι σήμερα, καθώς η ακτή, τα κύματα και οι καιρικές συνθήκες είναι ιδανικές για σέρφινγκ.
Αργότερα, ο Τζεφ Έντουαρντς διαίρεσε σε μικρότερους κλήρους τη μεγάλη έκταση που είχε στην ιδιοκτησία του, οι αγοραστές οικοδόμησαν το σπιτικό τους και σήμερα το «Prevelly» είναι ένα μικρό χωριό. Το 1984, ο Τζεφ πήρε την πρωτοβουλία για τη συλλογή χρημάτων, μαζί με πολλούς άλλους βετεράνους, για να βοηθήσει, το μοναστήρι και τους κατοίκους της περιοχής. Τα χρήματα επενδύθηκαν, έτσι ώστε να δίνεται μια ετήσια υποτροφία σε φοιτητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, στα Χανιά, στο Ρέθυμνο και στο Ηράκλειο, εναλλάξ.

Μεταξύ άλλων, κατασκευάστηκε στο μοναστήρι, μια πέτρινη βρύση με αναμνηστική πλάκα, από τα έσοδα του βιβλίου του.
Ένα άλλο έργο – όραμα του Τζεφ Έντουαρντς, είναι το “Μνημείο Ειρήνης και Ανάμνησης”, που βρίσκεται στο δρόμο για το μοναστήρι (2001), που ολοκληρώθηκε μετά το θάνατό του.
Ο Τζέφρι Έντουαρντς, πέθανε το 2000, έχοντας τιμηθεί τόσο για την προσφορά του στην ιδέα της ελευθερίας, όσο και για το κοινωνικό και φιλανθρωπικό του έργο.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ

Στη συνέχεια δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από την αυτοβιογραφία του G. Edwards. Συγκεκριμένα είναι η ομιλία του κατά τα εγκαίνια του Αγ. Ιωάννη Πρέβελη Δυτικής Αυστραλίας, το 1979.
Να τι ανέφερε, μεταξύ άλλων:
«Ως στρατιώτης του 2/11ου Τάγματος του Αυστραλιανού Στρατού, βρέθηκα τον Απρίλιο του 1941 στους πρόποδες του χιονισμένου Ολύμπου παρέχοντας βοήθεια στους Έλληνες να συγκρατήσουν τη γερμανική στρατιωτική μηχανή. Η Ελλάδα, παρά τις δυσβάσταχτες ανισότητες, έγραφε μία ακόμη σελίδα στη μακρά ένδοξη ιστορία της, απορρίπτοντας την παράλογη απαίτηση του Άξονα να επιτρέψει τη διέλευση των δυνάμεών του προς την πλούσια σε πετρέλαια Μέση Ανατολή. Απελπιστικά λιγότεροι, ανεπαρκώς εξοπλισμένοι να αντιμετωπίσουμε τέτοια μηχανοκίνητη δύναμη και κάτω από συνεχείς βομβαρδισμούς αναγκαστήκαμε σε υποχώρηση μέσω Λάρισας, Λαμίας και Θερμοπυλών (εκεί όπου πριν από 26 αιώνες ο Λεωνίδας με τους 300 μαχητές του κράτησε τα στενά), όπου γίναμε εύκολος στόχος των βομβαρδιστικών Στούκας, και στη συνέχεια ακόμη πιο πίσω προς το Μπράλο και τη Κόρινθο. Κατά την υποχώρηση πολλοί Βρετανοί, Νεοζηλανδοί και Αυστραλοί αποκλείστηκαν και βρέθηκαν πολύ πίσω από τις γερμανικές γραμμές. Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών τους φιλοξένησαν, τους έκρυψαν και τους βοήθησαν να διαφύγουν στον ελεύθερο κόσμο, ακριβώς όπως κι εγώ βοηθήθηκα μερικές βδομάδες αργότερα στη Κρήτη, όταν ο Χίτλερ εισέβαλλε από αέρος με την ελίτ των δυνάμεών του, τους αλεξιπτωτιστές, που κατέλαβαν το νησί μετά από μια πικρή αλλά και με μεγάλες απώλειες μάχη.

Ξέμεινα πίσω και πιάστηκα αιχμάλωτος στα Σφακιά και από κει σε στρατόπεδο αιχμαλώτων κοντά στη Σούδα, απ’ όπου κατάφερα να δραπετεύσω με το φίλο μου Bill McCarrey. Τότε ξεκίνησε μέσα από τα βουνά το μακρύ ταξίδι μας προς τα νότια παράλια. Επειδή είχαμε ηττηθεί αμφιβάλλαμε αν οι ντόπιοι θα μας βοηθούσαν, έτσι το πρώτο βράδυ προτιμήσαμε να τους κλέψουμε λίγο φαγητό αντί να παρουσιαστούμε, γιατί η ποινή για κείνους που βοηθούσαν συμμάχους στρατιώτες ήταν θάνατος. Οι φόβοι μας αποδείχθηκαν αβάσιμοι. Οι χωρικοί μας παρείχαν τροφή και στέγη και οι βοσκοί μας μετακινούσαν μέσα από τα βουνά της Κρήτης. Μερικοί μας έδιναν ακόμη και χρήματα, τα οποία δεν χρησιμοποιήσαμε, καθώς κανείς δεν θα δεχόταν χρήματα για φαγητό, καταφύγιο ή άλλη βοήθεια. Τελικά φθάσαμε στην Ιερά Μονή Πρέβελη, όπου ο Ηγούμενος Αγαθάγγελος Λαγουβάρδος και ο αρχηγός της αντίστασης Μιχάλης Παπαδάκης είχαν οργανώσει καταφύγια στα γύρω χωριά για εκατοντάδες συμμάχους, αψηφώντας για τις βαρύτατες συνέπειες. Όταν οι Γερμανοί έκαναν περιπολίες, μας μετέφεραν σε άλλα καταφύγια. Οι περισσότεροι από μας διαφύγαμε με τα Βρετανικά υποβρύχια «Thrasher» και «Torbay».

Φύγαμε από την όμορφη και μαρτυρική Κρήτη νικημένοι, αλλά πιο πλούσιοι σε αισθήματα και με ανεξίτηλες αναμνήσεις για τον αδάμαστο λαό της. Παρά το ότι είχαμε νικηθεί στο πεδίο της μάχης και δεν είχαμε πλέον τίποτα να τους προσφέρουμε, αυτοί ριψοκινδύνευσαν τα πάντα, ακόμη και τη ζωή τους για να μας βοηθήσουν στην απελπιστική μας κατάσταση. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά πλήρωσαν ακριβά για τη βοήθεια αυτή που μας πρόσφεραν. Άνδρες, όπως ο διερμηνέας Βασιλάκης, που αντιμέτωπος με το Γερμανικό εκτελεστικό απόσπασμα αρνήθηκε να τον μαντηλοδέσουν και πέθανε τραγουδώντας τον Εθνικό Ύμνο – αναμφίβολα το νησί ουδέποτε υποτάχθηκε ολοκληρωτικά.

Και τώρα, με το κάτασπρο εκκλησάκι πάνω στο λόφο, θαυμάζοντας τη θέα από τη μία πλευρά του χωριού Πρέβελη της Δυτικής Αυστραλίας και από την άλλη τον Ινδικό Ωκεανό, ας αποτίσουμε φόρο τιμής στον ένδοξο ελληνικό λαό, και να διαβεβαιώσουμε ότι η θυσία τους δεν ήταν μάταιη και ότι οι ηρωικές τους πράξεις θα μείνουν αιώνιες.
Geoff Edwards 1979».