Στις 24 Μαΐου στις Βρυξέλλες έλαβε χώρα η σύσκεψη της Ευρωομάδας (Eurogroup), η οποία απαρτίζεται από τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, για να συζητήσει τον τρόπο αντιμετώπισης του χρέους της Ελλάδας, το οποίο το 2015 είχε ανέλθει στα 311 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί με 177% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) της χώρας. Σημειωτέον, ότι ο μέσος όρος του δημοσίου χρέους των κρατών-μελών της Ευρωζώνης ανέρχεται στο 107% του ΑΕΠ τους.
Στην εν λόγω σύσκεψη πήρε μέρος και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), το οποίο έχει συμβάλει στο δάνειο στην Ελλάδα με 37 δισεκατομμύρια ευρώ. Μεταξύ των μεγαλύτερων δανειστών της Ελλάδας είναι η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία, οι οποίες είναι και οι μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης.
Ο υπουργός Οικονομικών, κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος εκπροσώπησε την Ελλάδα στη σύσκεψη της 24ης Μαΐου, εξέφρασε την αισιοδοξία του για τις αποφάσεις της Ευρωομάδας ως ακολούθως:
«Υπάρχει το κατάλληλο έδαφος για να μπορούμε να αισιοδοξούμε ότι αυτή είναι η αρχή αντιστροφής του φαύλου κύκλου στον οποίο είχε περιέλθει η Ελλάδα, με ύφεση και μέτρα, και ότι η χώρα με την επιστροφή των επενδυτών θα μπει σε έναν ενάρετο κύκλο».
Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, οι ακόλουθες είναι οι κύριες αποφάσεις της Ευρωομάδας για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου χρέους της Ελλάδας:
*Η αξιολόγηση ολοκληρώθηκε και θα υπάρξει εκταμίευση συνολικού ύψους 10,3 δισεκατομμυρίων ευρώ από το τρίτο μνημόνιο σε δύο τμήματα. Τα 7,5 δισεκατομμύρια ευρώ τον Ιούνιο και τα υπόλοιπα 2,8 δισεκατομμύρια ευρώ τον Σεπτέμβριο 2016.
*Συμφωνήθηκε ότι η Ελλάδα δεν θα πληρώνει πάνω από το 15% του ΑΕΠ για τόκους και χρεολύσια κατά το μεσοπρόθεσμο χρονικό διάστημα. Πιο μακροπρόθεσμα οι πληρωμές θα κυμαίνονται γύρω στο 20% του ΑΕΠ.
*Τα συγκεκριμένα μέτρα (βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα) για την ρύθμιση του χρέους δημιουργούν έναν σαφή οδικό χάρτη που εξομαλύνει τις συνθήκες ρευστότητας στην ελληνική οικονομία.
*Επιπρόσθετα, 20 δισεκατομμύρια ευρώ που περίσσεψαν από δάνειο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών χαρακτηρίζονται ως «διαθέσιμα» για μείωση του δημοσίου χρέους.
Ο κ. Τσακαλώτος έκανε και την ακόλουθη επισήμανση:
«Για πρώτη φορά υπάρχει επίσημη αναγνώριση από το Eurogroup και τους θεσμούς ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο», αθηναϊκή εφημερίδα «Η Καθημερινή», 26/5/16.
Το Υπουργείο Οικονομικών εξέφρασε την άποψη ότι οι συμφωνηθείσες παρεμβάσεις για το χρέος επιτυγχάνουν την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές, καθότι ενισχύουν την εμπιστοσύνη μελλοντικών επενδυτών με την εξάλειψη της αβεβαιότητας για την μελλοντική πορεία της οικονομίας που επικρατούσε μέχρι τώρα.
Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, πρόεδρος της Ευρωομάδας, δήλωσε ότι μόλις τα κοινοβούλια των κρατών–μελών της Ευρωζώνης δώσουν την έγκρισή τους για τη συμφωνία της 24ης Μαΐου, η Ελλάδα θα έχει στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου την πρώτη δόση των 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ από το τρίτο Μνημόνιο των 86 δισεκατομμυρίων ευρώ που εγκρίθηκε το 2015.
Τι ειρωνεία! Τον Ιανουάριο του 2015 ο κ. Αλέξης Τσίπρας, πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, είχε δηλώσει ότι θα έσχιζε τα προηγούμενα δύο μνημόνια, αν το κόμμα του κέρδιζε τις εκλογές. Έξι μήνες αργότερα, από τη θέση του πρωθυπουργού της Ελλάδας, υπέγραψε το τρίτο Μνημόνιο…
Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΤΗΣ 24ης ΜΑΪΟΥ
Οι πολιτικές αποφάσεις συνήθως έχουν δύο όψεις, τη θετική και την αρνητική, ή και διαφορετικές ερμηνείες, ανάλογα με την τοποθέτηση των σχολιαστών τους. Πιο πάνω δόθηκε η θετική όψη της συμφωνίας της 24ης, όπως την παρουσίασε η ελληνική κυβέρνηση.
Διάφοροι πολιτικοί σχολιαστές ελληνικών εφημερίδων ερμήνευσαν τη συμφωνία από τη δική τους σκοπιά, και με δικά τους κριτήρια.
Ως παρατηρητής εξ αποστάσεως, κρίνω ότι πρέπει να αναφερθώ -έστω και δειγματοληπτικά- και σε αυτές τις απόψεις. Εξάλλου, τα μέσα ενημέρωσης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης σε κάθε δημοκρατική χώρα.
Στο κύριό της άρθρο με τίτλο «Θύματα ψευδαισθήσεων» (27/5/16), η εφημερίδα «Η Καθημερινή» γράφει τα ακόλουθα:
«Η κατάληξη της διαπραγμάτευσης για το χρέος δεν ήταν επιτυχής. Ο κ. Τσίπρας, όπως και άλλοι πολιτικοί, έπεσε θύμα των υπερβολών και των ψευδαισθήσεων που καλλιέργησε. Το χρέος μετατράπηκε σε μείζονα εθνικό στόχο και οι προσδοκίες ξεπέρασαν κάθε όριο. Το αποτέλεσμα είναι πενιχρό. Πρέπει να αποτελέσει μάθημα για όλους μας. Πολλές φορές αυτός ο λαός παθιάζεται, υιοθετεί μαξιμαλιστικούς και μη εφικτούς στόχους και κατόπιν απογοητεύεται. Ευθύνη των ηγετών, όμως, είναι να μιλούν καθαρά και ειλικρινά ώστε να αποφεύγουν να πέφτουν στις παγίδες που οι ίδιοι στήνουν. Η ανευθυνότητα της αντιπολίτευσης πληρώνεται πάντοτε πανάκριβα, έστω και αν την ωθεί στην εξουσία».
Στο κύριό της άρθρο «Μένουμε νεκροζώντανοι…», η εφημερίδα «Το Βήμα» (26/5/16) μεταξύ άλλων γράφει και τα ακόλουθα:
«Μπορεί η κυβέρνηση να πανηγυρίζει για τη χθεσινή συμφωνία στο Eurogroup, υποστηρίζοντας ότι «κλείνει ο φαύλος κύκλος αβεβαιότητας και ύφεσης και δημιουργούνται οι προϋποθέσεις εξόδου της χώρας στις αγορές» αλλά στην πραγματικότητα η χώρα θα εξακολουθεί να κινείται σε μια γκρίζα ζώνη, αβέβαιων προοπτικών. Επί της ουσίας ο συμβιβασμός μεταξύ των επιδιώξεων Σόιμπλε και ΔΝΤ μας δίνει μια μικρή ανάσα, κρατώντας μας όμως σε μια νεκροζώντανη κατάσταση».
{… }Χάσαμε αλλεπάλληλες ευκαιρίες όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης λόγω των παλινωδιών του πολιτικού συστήματος. Τώρα έχουμε ακόμα μια ευκαιρία, αν βέβαια δεν την σπαταλήσουμε λόγω ιδεοληψιών και διαχειριστικής ανικανότητας…».
ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ ΘΕΟΣ Ο ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΠΟΥΤΙΝ
Στις αρχαίες ελληνικές τραγωδίες, οι δραματικοί ποιητές, για να δώσουν λύση σε μια αδιέξοδη πλοκή, κατέφευγαν στο τέχνασμα του «από μηχανής θεού», με το να κατεβάζουν στην σκηνή με μηχάνημα ομοίωμα ενός από τους ολύμπιους θεούς, ο οποίος έδινε μια αναπάντεχη και ευνοϊκή τροπή και λύση για το κύριο πρόσωπο της τραγωδίας. Από εκείνο το τέχνασμα δημιουργήθηκε η φράση «Από μηχανής θεός».
Στην περίπτωση της Ελλάδας, στην τραγική οικονομική, και κατά προέκταση κοινωνική κατάσταση που βρίσκεται, η πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, λειτούργησε ως από μηχανής θεός.
Από την Αθήνα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν έστειλε μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις για τις απόψεις της Ρωσίας, όχι μόνο για την σύγχρονη «ελληνική τραγωδία» αλλά και για τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση και με την Τουρκία.
Το γεγονός ότι τον κ. Πούτιν συνόδεψε μεγάλος αριθμός υπουργών της κυβέρνησής του, και πολλοί επιχειρηματίες που ενδιαφέρονται για επενδύσεις στην Ελλάδα, άλλαξε ξαφνικά το όλο σκηνικό μετά από τις δύσκολες διαπραγματεύσεις με την Ευρωομάδα.
Οι Ρώσοι επιχειρηματίες έδειξαν ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης και άλλων δημόσιων οργανισμών που πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν με την παρότρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Β. Πούτιν προανήγγειλε ήδη, ότι η Ρωσία θα συμμετάσχει στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης τον προσεχή Σεπτέμβριο, με μεγάλη αντιπροσωπεία επιχειρήσεων. Επίσης δήλωσε πως η Ρωσία ενδιαφέρεται να προμηθεύσει την Ελλάδα με ελικόπτερα, φορτηγά αυτοκίνητα και με ενεργειακό εξοπλισμό.
Στον τομέα του τουρισμού οι προοπτικές επισκέψεων Ρώσων στην Ελλάδα είναι τεράστιες, ιδιαίτερα ενόψει του γεγονότος ότι κατά τον περασμένο Μάρτιο ο αριθμός τους αυξήθηκε κατά 523%!
Μετά από το ενδιαφέρον της Κίνας να καταστήσει το λιμάνι του Πειραιά βάση για προώθηση προϊόντων της στην υπόλοιπη Ευρώπη, οι εμπορικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Ρωσίας δημιουργούν προοπτικές μεγάλης αύξησης στις εξαγωγές ελληνικών γεωργικών προϊόντων, όπως είναι τα φρούτα και τα κηπευτικά, τα οποία λόγω του κλίματός της η Ρωσία παράγει σε πολύ μικρές ποσότητες.
Από την πλευρά του, ο κ. Αλέξης Τσίπρας δήλωσε ότι για την Ελλάδα η ενίσχυση των σχέσεών της με την Ρωσία αποτελεί στρατηγική επιλογή και τόνισε τους ιστορικούς και πολιτισμικούς δεσμούς του ελληνικού και του ρωσικού λαού, και διαβεβαίωσε τον κ. Β. Πούτιν ως ακολούθως:
«Έρχεστε στην Ελλάδα σε μια ιδιαίτερη στιγμή, όπου γυρίζουμε σελίδα, και θεωρώ ότι είναι θετικό βήμα για την ενίσχυση των σχέσεων των δυο χωρών σε ένα περιβάλλον σταθερότητας και προοπτικής».
Ανάσα, και ανακούφιση για την Ελλάδα ήταν η επίσκεψη του προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, με σημαντικό αριθμό υπουργών της κυβέρνησής του και επιχειρηματιών. Ιδιαίτερα μετά από τα σκληρά μέτρα που η Ε.Ε. έχει επιβάλει στην Ελλάδα για τη συνέχιση της οικονομικής της στήριξης.
Βέβαια, δεν πέρασε απαρατήρητη και η επίσκεψη του κ. Βλαντιμίρ Πούτιν στο Άγιο Όρος για την επέτειο των 1.000 χρόνων από την ίδρυση εκεί του ρωσικού μοναστηρίου, τονίζοντας και έναν άλλο κοινό δεσμό μεταξύ των δύο χωρών, την ορθοδοξία.