Την Πέμπτη και την Παρασκευή της περασμένης εβδομάδας στην Αθήνα έλαβε χώρα η Σύνοδος των 7 ευρωπαϊκών κρατών της Μεσογείου που είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.). Τα κράτη αυτά είναι η Γαλλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Μάλτα, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Κύπρος.

Η σύγκληση της διήμερης Συνόδου στο Ζάππειο Μέγαρο ήταν πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, κ. Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος στο καλωσόρισμα των ηγετών των έξι κρατών, μεταξύ άλλων ανέφερε και τα ακόλουθα: 

«Σήμερα συναντιόμαστε εδώ στην Αθήνα ηγέτες των ευρωπαϊκών κρατών της Μεσογείου γιατί, ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές μας αναφορές, αυτό που μας ενώνει είναι η κοινή μας θάλασσα, τα κοινά μας προβλήματα, η πίστη μας στο ευρωπαϊκό όραμα αλλά και η κοινή μας βούληση να αγωνιστούμε για μια καλύτερη Ευρώπη».

Ο κ. Τσίπρας τόνισε επίσης πως, δεδομένου ότι τα 7 κράτη της Μεσογείου που πήραν μέρος στη Σύνοδο συνορεύουν με τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, περιοχές από τις οποίες προέρχονται τα ρεύματα των προσφύγουν που ζητούν καταφύγιο στην Ευρώπη, επιβάλλεται να συντονίσουν την πολιτική τους για το χειρισμό του ανθρωπιστικού αυτού θέματος, παράλληλα με την αντιμετώπιση κοινών οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων.

Ο κ. Τσίπρας δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην διαχρονική πολιτισμική παράδοση που συνδέεται με τη Μεσόγειο, καθότι στην περιοχή της καλλιεργήθηκαν τα γράμματα και οι τέχνες στην αρχαιότητα, που σήμερα αποτελούν το υπόβαθρο του ευρωπαϊκού, και εν γένει του δυτικού πολιτισμού. Ως εκ τούτου, είναι και αυτός ένας επιπρόσθετος λόγος για τη σύσφιξη των δεσμών μεταξύ των 7 κρατών, ενόψει των σύγχρονων προκλήσεων και προβλημάτων που αντιμετωπίζουν. Παράλληλα όμως ο κ. Τσίπρας τόνισε πως η Σύνοδος της Αθήνας είναι μια θετική συμβολή για το μέλλον της Ευρώπης, και ως εκ τούτου δεν πρέπει να εκληφθεί ως μια κίνηση διάσπασης της ενότητας της Ε.Ε.

Με την άποψη αυτή συμφώνησαν και οι ηγέτες των άλλων 6 κρατών, όπως φαίνεται από τη δήλωση του Φρανσουά Ολάντ, Προέδρου της Γαλλίας, πως «στο τωρινό πλαίσιο της Ευρώπης χρειαζόμαστε ενότητα και συνοχή για να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις των λαών της».

Σύμπνοια απόψεων μεταξύ των 7 ηγετών υπήρξε και για μια σειρά άλλων θεμάτων, όπως η ασφάλεια στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε., καθώς και η αύξηση της τρομοκρατικής απειλής, η οποία πήρε ιδιαίτερα ανησυχητικές διαστάσεις στην Γαλλία πρόσφατα.

Στον οικονομικό τομέα τονίστηκε η ανάγκη να αντιμετωπιστεί με συγκεκριμένα μέτρα η υψηλή ανεργία, ιδίως μεταξύ των νέων, η οποία, με την περιθωριοποίηση των νέων, έχει και ευρύτερες κοινωνικές επιπτώσεις.

Ο κ. Α. Τσίπρας συνόψισε ως ακολούθως τις συζητήσεις της διήμερης Συνόδου στην Αθήνα: «Μας ένωσαν τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη η οικονομική κρίση, η προσφυγική κρίση, η κρίση ασφάλειας, τα προβλήματα», για να τονίσει πως «μας ενώνει η κοινή μας θάλασσα, αλλά και μια μεγάλη ιστορική κληρονομιά, ένας πολιτισμός με διαφορετικές ρίζες, αλλά κοινή περπατησιά… Ο μεσογειακός πολιτισμός μπόλιασε τον ευρωπαϊκό. Έτσι κι εμείς με τη συνεννόησή μας από εδώ και στο εξής θέλουμε να μπολιάσουμε τον διάλογο για μια καλύτερη Ευρώπη, που θα εμπνεύσει ξανά του Ευρωπαίους πολίτες».

ΤΑ ΤΡΙΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΑ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ

Κατά τη διάρκεια της Συνόδου ο κ. Τσίπρας έθεσε τα ακόλουθα τρία αιτήματα ως προϋποθέσεις για την πληρέστερη επίτευξη των στόχων της Ε.Ε.

*Πρώτο αίτημα: Οικονομική ανάπτυξη.

Τα 7 κράτη της Μεσογείου να υιοθετήσουν κοινή πολιτική για την επίτευξη οικονομικής ανάπτυξης στην Ε.Ε., ούτως ώστε να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά η φτώχεια, η ανεργία και η περιθωριοποίηση μεγάλων κοινωνικών στρωμάτων. Ο κ. Τσίπρας έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι σήμερα στην Ε.Ε. υπάρχουν 7,5 εκατομμύρια νέοι, οι οποίοι, χωρίς την απαιτούμενη μόρφωση και εξειδίκευση, είναι καταδικασμένοι να ζήσουν στη φτώχεια και στο περιθώριο της κοινωνίας.

Ο κ. Τσίπρας τόνισε επίσης πως πρέπει να τεθεί τέρμα στο δίλημμα «ανάπτυξη ή λιτότητα», καθώς τα προγράμματα λιτότητας αποδείχθηκαν αντιπαραγωγικά όπου εφαρμόσθηκαν. Ο ίδιος εξέφρασε την άποψη πως η δημοσιονομική ευελιξία και τα επενδυτικά κίνητρα αποτελούν τις καλύτερες προϋποθέσεις για οικονομική ανάπτυξη, με την προϋπόθεση ότι τα ευεργετήματα που θα απορρέουν διαχέονται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα.

*Δεύτερο αίτημα: Ασφάλεια και εξωτερική πολιτική.

Το πρώτο αίτημα δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. Η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο όραμα για ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα στην Μεσόγειο, παράλληλα με τη διαφύλαξη του Διεθνούς Δικαίου. Στο πλαίσιο αυτού του αιτήματος, ο κ. Τσίπρας τόνισε την αναγκαιότητα για εξεύρεση δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο κυπριακό πρόβλημα, και την παράλληλη αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής, σύμφωνα με αποφάσεις του ΟΗΕ.

*Τρίτο αίτημα: Κοινή αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος

Ο κ. Τσίπρας τόνισε πως μέχρι τώρα το μεγαλύτερο βάρος του συνεχώς διογκωνόμενου προσφυγικού προβλήματος το σηκώνουν οι μεσογειακές χώρες. Αυτό δεν μπορεί να συνεχισθεί, και ως εκ τούτου απαιτείται μια συλλογική αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού.

Η ΚΟΙΝΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Ως ιδιαίτερα σημαντικό μπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότι ο Σύνοδος των ηγετών των κρατών της Μεσογείου έληξε με τη δημοσιοποίηση κοινής διακήρυξης, στην οποία υπογραμμίζεται ότι η Ε.Ε. χρειάζεται ένα επικαιροποιημένο όραμα, που να αντανακλά τις προσδοκίες και την ευημερία των πολιτών της στην εποχή μας, το οποίο θα προωθήσει τη συμβολή της Ε.Ε. σε κοινωνικά θέματα, και θα ενισχύσει τον ρόλο της σε παγκόσμια κλίμακα.

Ακολουθεί μέρος από την εισαγωγή της Διακήρυξης:

«Εμείς, οι ηγέτες των Κρατών και Κυβερνήσεων της Δημοκρατίας της Κύπρου, της Γαλλίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Μάλτας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας συναντηθήκαμε στην Αθήνα με στόχο να ενισχύσουμε τη συνεργασία και να συμβάλουμε στο διάλογο για το μέλλον της Ε.Ε.

Υπογραμμίζουμε την ισχυρή δέσμευσή μας στην ευρωπαϊκή ενότητα και την ακλόνητη πεποίθησή μας ότι μέσω της συνεργασίας, οι χώρες μας θα είναι ισχυρότερες και οι Ευρωπαίοι πολίτες σε καλύτερη θέση να ελέγξουν το μέλλον τους.

Είμαστε πεπεισμένοι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται νέα ώθηση για να αντιμετωπίσει τις κοινές προκλήσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπα τα κράτη-μέλη, να υπερασπίσει τις αξίες της ελευθερίας της, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, καθώς και της ανοχής και της αλληλεγγύης.

Αυτό το όραμα για την Ευρώπη θα πρέπει να βασίζεται σε συγκεκριμένα μέτρα που θα συμβάλουν στην ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών και θα βελτιώνουν τη ζωή τους, θα ενισχύσουν τον παγκόσμιο και περιφερειακό ρόλο της Ευρώπης, θα βελτιώσουν τη λειτουργία των ευρωπαϊκών θεσμών και θα εξασφαλίσουν τη δημοκρατική τους ευθύνη.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Πολιτισμός και η Παιδεία θα πρέπει να βρίσκονται στην «καρδιά» των ευρωπαϊκών δράσεων.

Επιπλέον, πιστεύουμε ακράδαντα ότι, προς το συμφέρον της Ευρώπης ως σύνολο, το κοινό ευρωπαϊκό μας έργο πρέπει να χτιστεί πάνω στην προοπτική ότι η Μεσόγειος είναι μια περιοχή ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας».

Στη συνέχεια, στην Διακήρυξη οι 7 χώρες που έλαβαν μέρος στη Σύνοδο της Αθήνας πρότειναν τις ακόλουθες προτεραιότητες:

*Τη διαφύλαξη της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας της Ευρώπης.

*Την ενίσχυση της συνεργασίας στη Μεσόγειο και με αφρικανικές χώρες.

*Την ενίσχυση της ανάπτυξης και των επενδύσεων στην Ευρώπη.

*Την ενίσχυση των προγραμμάτων για τους νέους.

*Την αντιμετώπιση της πρόκλησης του προσφυγικού προβλήματος.

Από τα παραπάνω διαπιστώνουμε πως στη Σύνοδο της Αθήνας πάρθηκαν σημαντικές αποφάσεις από τους ηγέτες των 7 Μεσογειακών χωρών, οι οποίες αν και δεν έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα για την Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της, αποτελούν αφετηρία για μελλοντικές πρωτοβουλίες και εξελίξεις στην Ευρώπη.

Το γεγονός ότι για πρώτη φορά στην ιστορία της Ε.Ε. πραγματοποιήθηκε μια τέτοια Σύνοδος, και μάλιστα στην Ελλάδα, με τη συμμετοχή δύο από τις μεγαλύτερες χώρες της Ε.Ε., την Γαλλία και την Ιταλία, και έληξε με την κοινή Διακήρυξη των ηγετών των 7 κρατών, αποτελεί σημαντικό επίτευγμα όχι μόνο για τον Πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα, αλλά και για την Ελλάδα.

Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η ακόλουθη άποψη για τη Σύνοδο που εξέφρασε ο Φρανσουά Ολάντ, Πρόεδρος της Γαλλίας: «Μας ένωσαν τα προβλήματα, αλλά και η κοινή κληρονομιά μας, ένας πολιτισμός παράλληλος. Ο μεσογειακός πολιτισμός μπόλιασε τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Θέλουμε να μπολιάσουμε και τον διάλογο για μια καλύτερη Ευρώπη».