Πριν τρεις εβδομάδες η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση της Αυστραλίας κατέθεσε στη Βουλή τον Προϋπολογισμό για το οικονομικό έτος 2017 – 2018. 

Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με βάση το ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν), το 2016 η Αυστραλία κατείχε την 13η θέση μεταξύ 191 χωρών, με ΑΕΠ που ανερχόταν σε 1 τρισεκατομμύριο και 259 δισεκατομμύρια δολάρια Αμερικής. Την πρώτη θέση κατείχαν οι ΗΠΑ, τη δεύτερη η Ευρωπαϊκή Ένωση και την τρίτη η Κίνα. Η Ελλάδα βρισκόταν στην 50η θέση με ΑΕΠ 194 δισεκατομμύρια δολάρια .

Λαμβάνοντας υπόψη πως ο πληθυσμός της Αυστραλίας είναι μόνο 23 εκατομμύρια, η 13η θέση που καταλαμβάνει, με γνώμονα το ΑΕΠ, είναι πολύ υψηλή. Πολλές χώρες, πληθυσμιακά μεγαλύτερες από την Αυστραλία, βρίσκονται πολύ χαμηλότερα στον κατάλογο των 191 χωρών.

Η οικονομική ευεξία της Αυστραλίας σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στη σωστή οικονομική πολιτική των διαφόρων κυβερνήσεών της, ομοσπονδιακών και πολιτειακών, παράλληλα με τη γεωγραφική της έκταση, τα γεωργικά και κτηνοτροφικά της προϊόντα, καθώς και τα μεγάλα αποθέματα ορυκτού πλούτου που βρίσκονται στο υπέδαφός της.

Όμως η οικονομική ευεξία μιας χώρας καθ’ εαυτή δεν σημαίνει πως τα ευεργετήματά της διαχέονται με δίκαιο τρόπο σε όλους τους κατοίκους της. Στη δίκαιη κατανομή των ευεργετημάτων στους πολίτες σημαντικός είναι ο ρόλος που διαδραματίζουν οι προϋπολογισμοί της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης κατά κύριο λόγο, και σε μικρότερο βαθμό των Πολιτειακών και Περιφερειακών Κυβερνήσεων.

Για το λόγο αυτό στη συνέχεια θα αναφερθώ σε πρόσφατες αρνητικές εξελίξεις σε κάποιους τομείς της οικονομίας, και θα σχολιάσω αν στον Ομοσπονδιακό Προϋπολογισμό για το οικονομικό έτος 2017 – 2018 περιλαμβάνονται μέτρα για την αντιμετώπισή τους.

Εισαγωγικά θεωρώ αναγκαίο να αναφέρω πως, σύμφωνα με τη δημόσια υπηρεσία Australian Bureau of Statistics (ABS), από το Μάρτιο του 2016 μέχρι το Μάρτιο του 2017 ο πληθωρισμός (με άλλα λόγια το κόστος των αγαθών και υπηρεσιών) αυξήθηκε κατά 2,1%, ενώ τα ημερομίσθια αυξήθηκαν κατά 1,9%. 

Με άλλα λόγια, η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων μειώθηκε κατά 0,2%. Όταν λάβουμε υπόψη πως το ΑΕΠ της Αυστραλίας το 2016 αυξήθηκε κατά περίπου 3%, αλλά τα ημερομίσθια των εργαζομένων αυξήθηκαν μόνο κατά 1,9%, καταλήγουμε στο επιπρόσθετο συμπέρασμα πως από την αύξηση του ΑΕΠ κερδισμένοι βγήκαν οι παραγωγικοί τομείς της Αυστραλίας, με άλλα λόγια οι κάτοχοι του κεφαλαίου, ενώ οι εργαζόμενοι είδαν το βιοτικό τους επίπεδο να επιδεινώνεται. Η εξέλιξη αυτή ενισχύει την αντίληψη πως το χάσμα στην Αυστραλία μεταξύ των εργαζομένων και των κατόχων του κεφαλαίου συνεχίζει να διευρύνεται.

Σύμφωνα με την εφημερίδα The Age (23/5/17) 2,3 εκατομμύρια Αυστραλοί εργάτες πληρώνονται ετησίως τον κατώτατο μισθό των $34.980. Τα δύο τελευταία χρόνια ο παραπάνω αριθμός των εργαζομένων στον κατώτατο μισθό αυξήθηκε κατά 450.000. Με άλλα λόγια, η κατάσταση πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο αναφορικά με τις αμοιβές των εργατών.

Μια άλλη αρνητική εξέλιξη στο χώρο της εργασίας είναι η σημαντική αύξηση των εργαζομένων με μερική απασχόληση. Ενώ το ποσοστό τους στις αρχές της δεκαετίας του 1970 κυμαινόταν γύρω στο 10% όλων των εργαζομένων, τώρα ανέρχεται στο 35%, ποσοστό πολύ υψηλό σύμφωνα με τα διεθνή κριτήρια.

Πάλι σύμφωνα με την υπηρεσία ABS, η μέση εβδομαδιαία πληρωμή εργαζόμενων ανδρών το 2016 σημείωσε τη χαμηλότερη ετήσια αύξηση από το τέλος του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου!

Το γεγονός ότι στον Προϋπολογισμό του 2017–2018 δεν υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα για το μετριασμό αυτής της οικονομικής ανισότητας στην Αυστραλία, αν όχι για την πλήρη εξάλειψή της, αποτελεί κατά την άποψή μου ένδειξη κοινωνικής αναλγησίας εκ μέρους της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης.

ΚΑΠΟΙΑ ΣΩΣΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

Εντύπωση έχει προξενήσει το γεγονός ότι η Κυβέρνηση δεν δίστασε να επιβάλει στις πέντε μεγάλες τράπεζες (ANZ, Westpac, National, Commonwealth και Macquarie) 

επιπρόσθετη φορολογία, η οποία στα επόμενα τέσσερα χρόνια θα αποφέρει στο δημόσιο το σημαντικό ποσό των 6,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στον Προϋπολογισμό η Κυβέρνηση συμπεριέλαβε και κάποια δημοφιλή μέτρα, μερικά από τα οποία μάλιστα είχαν αρχικά προταθεί από το Εργατικό Κόμμα! Ως εκ τούτου, το Εργατικό Κόμμα δεν μπορεί να ταχθεί κατά της εφαρμογής τους. Ο Πρωθυπουργός Malcolm Turnbull φαίνεται να έχει διδαχθεί από τις αστοχίες του προκατόχου του Tony Abbott.

Σημαντικά είναι τα έργα υποδομής που η Κυβέρνηση έχει προγραμματίσει να χρηματοδοτήσει στα επόμενα χρόνια. Παρόλο που τα προγράμματα αυτά είναι μακροπρόθεσμα, άπαξ και εγκριθούν από τη Κοινοβούλιο και από τη Γερουσία, θα ισχύουν άσχετα από ποιο από τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα βρίσκεται στην εξουσία. 

Κάποια από τα έργα αυτά είναι τα ακόλουθα:

*Σιδηροδρομική γραμμή που θα συνδέει τη Μελβούρνη με τη Βρισβάνη, κόστους 8,4 δισεκατομμύρια δολάρια.

*Αεροδρόμιο στο δυτικό Σύδνεϋ στα επόμενα 10 χρόνια.

*Μέτρα για την πάταξη της φοροδιαφυγής από πολυεθνικές εταιρείες, τα οποία προβλέπεται ότι θα αποδώσουν 4 δισεκατομμύρια στα δημόσια έσοδα.

*Θα διατεθούν 18,6 δισεκατομμύρια δολάρια για την εφαρμογή της χρηματοδότησης των σχολείων στα επόμενα 10 χρόνια, σύμφωνα με τις εισηγήσεις που είχε κάνει η σχετική Επιτροπή, με Πρόεδρο τον David Gonski, πριν από χρόνια στην Εργατική Κυβέρνηση της Julia Gillard. Το γεγονός ότι μετά από τόσα χρόνια η Κυβέρνηση του Malcolm Turnbull αποφάσισε να εφαρμόσει τις εισηγήσεις του David Gonski είναι ένδειξη της ενόρασής του για ένα πιο δίκαιο, και εθνικά ωφέλιμο, εκπαιδευτικό σύστημα.

Κατά τη γνώμη μου αυτό είναι το σημαντικότερο από τα μέτρα του Προϋπολογισμού 2017 – 2018, γιατί θα συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση της εκπαίδευσης που παρέχεται από τα δημόσια σχολεία, στα οποία φοιτά η συντριπτική πλειονότητα των μαθητών στην Αυστραλία.

Για πολλά χρόνια οι κυβερνήσεις της Αυστραλίας, είτε ομοσπονδιακές, είτε πολιτειακές, απέφευγαν να κάνουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις στην παιδεία, ούτως ώστε να βελτιωθούν οι προοπτικές των μαθητών που φοιτούν σε δημόσια σχολεία, για να μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε τριτοβάθμιες σχολές.

Σημαντικό είναι και το γεγονός ότι o ίδιος ο David Gonski θα επιβλέψει την εφαρμογή των καινοτομιών που περιλαμβάνονται στη σχετική έκθεση. Για αυτόν το ρόλο έχει τα απαραίτητα ακαδημαϊκά προσόντα, καθότι μεταξύ άλλων είναι Πρύτανης του Πανεπιστημίου New South Wales, και Πρόεδρος της Πινακοθήκης του New South Wales.

Κάποιοι σχολιαστές σε αυστραλιανές εφημερίδες εξέφρασαν την άποψη πως ο Malcolm Turnbull αποφάσισε να προβεί στην εφαρμογή των καινοτομιών του David Gonski για ψηφοθηρικούς λόγους.

Δεν αποκλείεται αυτός να ήταν ένας από τους λόγους για την απόφαση του Πρωθυπουργού, όπως φαίνεται και από πρόσφατη δημοσκόπηση. Η εφημερίδα The Age, στην έκδοση της 15ης Μαΐου, αναφέρει πως η απόφαση για την εφαρμογή των εισηγήσεων της έκθεσης του David Gonski αποδείχθηκε, από πρόσφατη δημοσκόπηση, πως είναι το πιο δημοφιλές από τα νέα μέτρα που περιλαμβάνονται στον Προϋπολογισμό.

Σύμφωνα με τα πορίσματα της δημοσκόπησης, 86% των ψηφοφόρων συμφωνούν με την εφαρμογή της έκθεσης του David Gonski, και μόνο 12% διαφωνούν, ενώ 2% των ψηφοφόρων δεν εξέφρασε άποψη.

Όμως, όποιοι και να ήταν οι λόγοι, εκείνο που μετράει είναι ότι το εκπαιδευτικό σύστημα στην Αυστραλία θα καταστεί πιο δίκαιο, με την έννοια ότι η εκπαίδευση που θα παρέχεται στους μαθητές των δημόσιων σχολείων δεν θα υστερεί αισθητά της εκπαίδευσης των μαθητών σε προνομιούχα σχολεία των διαφόρων θρησκευτικών δογμάτων, η φοίτηση στα οποία στοιχίζει χιλιάδες δολάρια ετησίως.

Καταληκτικά, είμαι της γνώμης πως ο Προϋπολογισμός της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης για το 2017 – 2018, παράλληλα με τα συνηθισμένα μέτρα για την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία της οικονομίας, και για έργα υποδομής για τις μελλοντικές ανάγκες της χώρας, θέτει και τα θεμέλια για καινοτομίες στην εκπαίδευση, οι οποίες μέχρι κάποιο βαθμό θα καθιστούν την ικανότητα των μαθητών, και όχι την οικονομική κατάσταση των οικογενειών τους, ως τον κύριο παράγοντα για τη μελλοντική τους καριέρα.

Εκείνο που απομένει να κάνει η Κυβέρνηση είναι να λάβει τα απαραίτητα μέτρα, ούτως ώστε οι αυξήσεις στις αμοιβές των ανειδίκευτων εργαζομένων να μην είναι χαμηλότερες από τις ετήσιες αυξήσεις του πληθωρισμού, για να απολαμβάνουν και αυτοί κάποια από τα ευεργετήματα της οικονομικής ανάπτυξης, στην επίτευξη της οποίας συμβάλλουν με τον ιδρώτα τους…