Το Μαντείο των Δελφών ήταν το γνωστότερο μαντείο της Αρχαίας Ελλάδας και του τότε γνωστού κόσμου. Βρίσκεται στις παρυφές του όρους Παρνασσός, πάνω από την βόρεια ακτή του Κορινθιακού Κόλπου, στο νομό Φωκίδας.

Στην αρχαιότητα οι Δελφοί θεωρούνταν ο ομφαλός της Γης, καθότι, σύμφωνα με την παράδοση, όταν ο Ζευς άφησε δύο αετούς, έναν προς την Ανατολή και έναν προς την Δύση, συναντήθηκαν στους Δελφούς. Ο ναός των Δελφών ήταν αφιερωμένος στον θεό Απόλλωνα. Η ιέρεια Πυθία ήταν το πρόσωπο με το οποίο επικοινωνούσε ο Απόλλωνας, και έδινε τους χρησμούς του στα άτομα και στις πολιτείες που τους ζητούσαν.

Στους τοίχους του Πρόναου του ναού του Απόλλωνος, καθώς και σε διάφορες στήλες που είχαν τοποθετηθεί περιμετρικά στις πλευρές του ναού, είχαν καταγραφεί τα 147 Δελφικά Παραγγέλματα, τα οποία ήταν λιτά αποφθέγματα ελαχίστων λέξεων που είχαν διατυπωθεί από τους ακόλουθους 7 σοφούς της αρχαιότητας: Τον Θαλή τον Μιλήσιο, τον Πιττακό τον Μυτιληναίο, τον Βία τον Πρηνέα, τον Σόλωνα τον Αθηναίο, τον Κλεόβουλο τον Ρόδιο, τον Περίανδρο τον Κορίνθιο και τον Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιο.

Στο αέτωμα του ναού δέσποζαν τα τρία σπουδαιότερα Δελφικά Παραγγέλματα, τα οποία εύκολα μπορούσαν να διακρίνουν οι επισκέπτες. Κάτω αριστερά ήταν το ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ (να γνωρίσεις τον εαυτόν σου). Κάτω δεξιά ήταν το ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ (να κάνεις τα πάντα με μέτρο). Ανάμεσά τους, στη κορυφή, το περίφημο «ΕΝ ΔΕΛΦΟΙΣ Ε», το οποίο μέχρι τώρα δεν έχει αποκωδικοποιηθεί.

Ο θαυμασμός των αρχαίων Ελλήνων για τα αναρτημένα αυτά παραγγέλματα στο Μαντείο των Δελφών ήταν τόσο μεγάλος, ώστε ο λυρικός ποιητής Πίνδαρος (518 – 438 π.Χ.) θεωρούσε τους επτά σοφούς γιους του Ήλιου, που με την ακτινοβολία τους φώτιζαν και καθοδηγούσαν τον άνθρωπο στην οδό της αρετής.

Τα παραγγέλματα αυτά ήταν λιτά αποφθέγματα 2 έως 5 λέξεων, αλλά μεστά σοφίας, όπως διαπιστώνουμε από την επιλογή 40 που έχω κάνει, με την αντίστοιχη απόδοσή τους στην νεοελληνική.

ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΝ ΑΙΔΟΥ: Να σέβεσαι τους μεγαλύτερους.
ΦΟΝΟΥ ΑΠΕΧΟΥ: Να μην φονεύεις.
ΕΥ ΠΑΣΧΕ ΘΝΗΤΟΣ: Να υπομένεις ότι σου συμβεί ως θνητός.
ΑΡΧΕ ΣΕΑΥΤΟΝ: Να επιβάλλεσαι στον εαυτόν σου.
ΘΥΜΟΥ ΚΡΑΤΕΙ: Να συγκρατείς τον θυμό σου.
ΓΛΩΤΤΑΝ ΙΣΧΕ: Να κυριαρχείς στην γλώσσα σου.
ΗΔΟΝΗΣ ΚΡΑΤΕΙΝ: Να είσαι εγκρατής.
ΜΗ ΘΡΑΣΥΝΟΥ: Να μην είσαι θρασύς.
ΑΡΡΗΤΑ ΜΗ ΛΕΓΕ: Να μην αποκαλύπτεις μυστικά.
ΦΡΟΝΗΣΙΝ ΑΣΚΕΙ: Να καλλιεργείς την σκέψη.
ΓΝΟΥΣ ΠΡΑΤΤΕ: Να ενεργείς με επίγνωση.
ΠΑΣΙ ΔΙΑΛΕΓΟΥ: Να συνδιαλέγεσαι με όλους.
ΕΥΓΕΝΕΙΑΝ ΑΣΚΕΙ: Να είσαι ευγενής.
ΕΥΠΡΟΣΗΓΟΡΟΣ ΓΙΝΟΥ: Να είσαι καταδεκτικός.
ΕΥΦΗΜΟΣ ΙΣΘΙ: Να έχεις καλή φήμη.
ΟΡΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ: Να προνοείς για το μέλλον.
ΥΒΡΙΝ ΜΙΣΕΙ: Να μισείς την ύβρη.
ΦΙΛΙΑΝ ΦΥΛΑΤΤΕ: Να διαφυλάττεις τη φιλία.
ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΔΙΔΑΣΚΕ: Να διδάσκεις τους νεότερους.
ΜΑΝΘΑΝΩΝ ΜΗ ΚΑΜΝΕ: Να μην κουράζεσαι να μαθαίνεις.
ΣΑΥΤΟΝ ΓΝΩΘΙ: Να γνωρίζεις τον εαυτόν σου.
ΕΥΕΡΓΕΣΙΑΣ ΤΙΜΑ: Να εκτιμάς τις ευεργεσίες.
ΕΠΑΙΝΕΙ ΑΡΕΤΗΝ: Να επαινείς την αρετή.
ΤΥΧΗΝ ΜΗ ΠΙΣΤΕΥΕ: Να μην πιστεύεις στην τύχη.
ΧΑΡΙΝ ΕΚΤΕΛΕΙ: Να κάνεις χάρες.
ΟΝΕΙΔΟΣ ΕΧΘΑΙΡΕ: Να εχθρεύεσαι τον χλευασμό.
ΑΔΙΚΕΙΝ ΜΙΣΕΙ: Να μισείς την αδικία.
ΚΟΙΝΟΣ ΓΙΝΟΥ: Να είσαι κοινωνικός.
ΕΛΠΙΔΑ ΑΙΝΕΙ: Να δοξάζεις την ελπίδα.
ΑΤΥΧΟΥΝΤΙ ΣΥΝΑΧΘΟΥ: Να συμπάσχεις με τον δυστυχή.
ΧΡΟΝΟΥ ΦΕΙΔΟΥ: Να μην σπαταλάς το χρόνο.
ΓΗΡΑΣ ΠΡΟΣΔΕΧΟΥ: Να αποδέχεσαι το γήρας.
ΑΜΑΡΤΑΝΩΝ ΜΕΤΑΝΟΕΙ: Να μετανοείς για τα λάθη σου.
ΕΡΙΝ ΜΙΣΕΙ: Να μισείς την έριδα (φιλονικία).
ΟΜΟΝΟΙΑΝ ΔΙΩΚΕ: Να επιδιώκεις την ομόνοια.
ΒΙΑΝ ΜΗΔΕΝ ΠΡΑΤΤΕΙΝ: Να μην κάνεις τίποτε με βιασύνη.
ΝΟΜΩ ΠΕΙΘΟΥ: Να είσαι νομοταγής.
ΘΝΗΣΚΕ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ: Να θυσιάζεσαι για την πατρίδα.
ΕΠΙ ΡΩΜΗ ΜΗ ΚΑΥΧΩ: Να μην καυχιέσαι για τη δύναμή σου.
ΛΑΒΩΝ ΑΠΟΔΟΣ: Όταν λαμβάνεις να δίνεις.

Από τα παραπάνω 40 δελφικά παραγγέλματα διαπιστώνουμε ότι πρόκειται για λιτές και αποφθεγματικές εκφράσεις, μεστές σοφίας, με συμβουλευτικό και προτρεπτικό χαρακτήρα, τα οποία επιτάσσουν την αρετή, και από μόνα τους δημιουργούν μια πλήρη ηθική διδασκαλία.

Από τη μια η ευσύνοπτη διατύπωσή τους, και από την άλλη ο παροτρυντικός τους τρόπος για τη σωστή συμπεριφορά του ατόμου ως μέλος μιας κοινωνίας, τα καθιστούν αποστάγματα σοφίας, διατυπωμένα με τρόπο που διευκολύνει την απομνημόνευσή τους.

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΟΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΔΕΛΦΙΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

Πρόσφατα ο κ. Γιάννης Πανούσης, πρώην Καθηγητής Εγκληματολογίας στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θράκης, πρότεινε τη δημιουργία «Δελφικού Πανεπιστημίου» στην Στερεά Ελλάδα,

Σύμφωνα με την πρόταση του Γ. Πανούση, το νέο ίδρυμα θα ονομάζεται «Δελφικό Πανεπιστήμιο», και προβλέπεται η ίδρυση 6 σχολών με 2 τμήματα η καθεμία, και η ίδρυση Κέντρου Δελφικών Σπουδών, καθώς και Επιστημονικών Κέντρων.

Συγκεκριμένα, ο Καθηγητής Γ. Πανούσης έκανε την ακόλουθη πρόταση:

«Προτείνουμε ένα μοντέλο Πανεπιστημίου-Δίκτυο, δηλαδή ενός Συνολικού Ιδρύματος της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, πολυεδρικού, πολυτασικού, πολυμορφικού, πολυγλωσσικού, πολυερευνητικού και πολυδομικού».

Επίσης προβλέπεται και η ίδρυση σχολής Γεωπολιτικής, τμήματα της οποίας θα δίνουν βαρύτητα και στην ελληνική διασπορά. Η σχολή αυτή θα συνδυαστεί και με μία σχολή κοινωνικών επιστημών με έμφαση στη μελέτη του προσφυγικού ζητήματος, ενώ επίσης θα ιδρυθούν ξενόγλωσσα τμήματα με έμφαση όχι μόνο στα αγγλικά αλλά και στις γλώσσες των χωρών της Μέσης Ανατολής.

Σύμφωνα με τον Καθηγητή Γιάννη Πανούση, στο νέο πανεπιστήμιο θα οργανωθεί και Τεχνόπολη, η οποία θα συνδεθεί με τις υπάρχουσες βιομηχανίες στο Σχηματάρι και στα Οινόφυτα. Παράλληλα, σε κάθε σχολή θα οργανωθούν και ινστιτούτα μεταπτυχιακών σπουδών, καθώς και θερινά σχολεία.

Ο κ. Πανούσης εξέφρασε την άποψη ότι το πανεπιστήμιο θα συμβάλει στην περιφερειακή ανάπτυξη, στην αύξηση της παραγωγικότητας, στον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων, στην κοινωνική κινητικότητα, στη διαχείριση/ένταξη των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία, και στη συνεργασία Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, Ερευνητικών Κέντρων και Παραγωγικών Μονάδων.

Από τα παραπάνω προκύπτει πως, παράλληλα με την σημαντική τους θέση στις πολιτισμικές και θρησκευτικές δραστηριότητες της αρχαίας Ελλάδας, και ως σύμβολο της ενότητας του Ελληνισμού, οι Δελφοί, με τις παρακείμενες περιοχές, έχουν τη δυνατότητα να αναδειχθούν σε ένα σύγχρονο κέντρο πολλαπλών δραστηριοτήτων.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως στους Δελφούς είχε συσταθεί η πρώτη Αμφικτιονία, απαρτιζόμενη από πολλές πόλεις της αρχαίας Ελλάδας, ο σπουδαιότερος ιστορικός θεσμός της αρχαιότητας, την οποία πολλοί παρομοιάζουν με τον σύγχρονο Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών. Σκοπός της Αμφικτιονίας ήταν η παύση των εχθροπραξιών μεταξύ των πόλεων που την απάρτιζαν, και οι αποφάσεις της ήταν δεσμευτικές.

Επίσης στους Δελφούς κάθε τέσσερα χρόνια τελούνταν οι Πυθικοί αγώνες, προς τιμήν του Απόλλωνα, τους οποίους προσπάθησε να αναβιώσει ο Άγγελος Σικελιανός το 1927 και το 1930, όπου διανοούμενοι από όλο τον κόσμο και από όλους τους χώρους των επιστημών και των τεχνών θα εργάζονταν για την πνευματική και ψυχική συναδέλφωση των λαών. Δυστυχώς δεν υπήρξε η αναμενόμενη ανταπόκριση, και η πρωτοβουλία του Άγγελου Σικελιανού δεν ευδοκίμησε.

Είθε οι Δελφοί να επανακτήσουν την αρχαία τους αίγλη, αλλά και να καταστούν ο χώρος για την πραγματοποίηση του νέου οράματος του Καθηγητή Γιάννη Πανούση.