Απροσδόκητα ή αναμενόμενα, μελέτη που δημοσιεύεται στο Neurology ανέδειξε την εργασία σε ουσιαστικό σύμμαχο στη μάχη με τον χρόνο. Συνδυαστικά με το αίσθημα ικανοποίησης που νιώθει κάποιος για τη ζωή του, ισχυρίζονται οι επιστήμονες, η παράταση της επαγγελματικής απασχόλησης ακόμη και μετά τη συνταξιοδότηση καθυστερεί τη γνωστική εξασθένιση που επιφέρει το γήρας.

Στην έρευνα που διεξήγαγε ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, οι ερευνητές αξιολόγησαν με ειδικά τεστ 100 ηλικιωμένους χωρίς διαγνωσμένη άνοια και στην πλειοψηφία τους άνδρες εθελοντές για τη μνήμη και την κριτική τους ικανότητά, ενώ με τη χρήση τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων (PET), μια μέθοδο απεικόνισης του εγκεφάλου, έλεγξαν τις συγκεντρώσεις β-αμυλοειδούς. Η αυξημένη συσσώρευση β-αμυλοειδούς ευθύνεται για την εξασθένιση της εγκεφαλικής λειτουργίας και συνδέεται με νευροεκφυλιστικές νόσους όπως νόσο του Αλτσχάιμερ.

Παράλληλα, καταγράφηκαν παράγοντες που σχετίζονται με τη γνωστική λειτουργία, όπως το ιστορικό υγείας, οι συνήθειες ύπνου, το κάπνισμα, η άσκηση, συμπτώματα κατάθλιψης και προηγούμενη εργασιακή απασχόληση.

Η επαναξιολόγηση 14 χρόνια μετά, οπότε η μέση ηλικία των εθελοντών ήταν τα 92 έτη, έδειξε πως όσοι εξακολουθούσαν να εργάζονται μετά τη συνταξιοδότηση και δήλωναν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή τους, είχαν υποστεί ελάχιστη ή και καθόλου γνωστική εξασθένιση, ακόμη και σε περιπτώσεις υψηλών συγκεντρώσεων β-αμυλοειδούς. Επρόκειτο για το 30% του συνολικού δείγματος.

Πώς η εργασία προφυλάσσει τον εγκέφαλο

Πλάι στην υγιεινή διατροφή, την τακτική αερόβια άσκηση και τον επαρκή και ποιοτικό ύπνο, τα νέα στοιχεία τοποθετούν την εργασία στο σύνολο των πρακτικών που πρέπει να ακολουθεί κανείς για γερό μυαλό και μνήμη.

Ουσιαστικά, η εργασία αποτελεί ένα είδος προπόνησης για τον εγκέφαλο, κρατώντας τον έτσι σε εγρήγορση, εξηγεί Δρ Lydia Cho, νευροψυχολόγος στο Νοσοκομείο του Χάρβαρντ McLean. Η εργασία εξασφαλίζει επιπλέον:

αυξημένη κοινωνικοποίηση και μειωμένο κίνδυνο κατάθλιψης, σημαντικούς αποτρεπτικούς παράγοντες για τη γνωστική εξασθένιση
εξάσκηση των νοητικών δεξιοτήτων όπως η επίλυση προβλημάτων, η διεκπεραίωση πολύπλοκων εργασιών, η κριτική αξιολόγηση και η πρόσληψη πληροφριών
επιπλέον εισόδημα το οποίο, ακόμη και στην περίπτωση συνταξιούχων, πιστοποιεί την αξία της προσφοράς τους αφενός και, αφετέρου, συμβάλλει στην εξοικονόμηση πόρων για την πραγματοποίηση δραστηριοτήτων όπως ταξίδια, για τα οποία πρόσφατη έρευνα κατέληξε πως ενισχύουν την ψυχική διάθεση.
Σε περίπτωση που η εύρεση εργασίας δεν είναι εφικτή, η Δρ Cho προτείνει εναλλακτικές δράσεις που θα εξασφαλίσουν παρεμφερή οφέλη.

Η διατήρηση μια ομάδας τακτικών κοινωνικών επαφών αποτελούμενη από συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα μπορεί να βοηθήσει σημαντικά, ακόμη και σε περιπτώσεις απαραίτητων κοινωνικών αποστάσεων με τη βοήθεια της τεχνολογίας.

Χόμπι και εθελοντισμός, καταληκτικά, μπορούν να αναζωπυρώσουν τον ενθουσιασμό για δραστηριότητες και δεξιότητες ξεχασμένες στο συρτάρι, να νοηματοδοτήσουν εκ νέου τη ζωή και να θέσουν στόχους συνεχούς αυτοβελτίωσης, οδηγώντας έτσι ακόμη πιο κοντά στο αίσθημα ικανοποίησης και πληρότητας.