«Όταν ήμουν μικρός είχε αποτυπωθεί έντονα στη μνήμη μου η ιστορία που μου έλεγε ο αείμνηστος πατέρας μου, ναύαρχος Γκολφίνος Πετμεζάς, για τον θάνατο του Αναγνώστη Πετμεζά και την αυτοθυσία του 17χρόνου γιου του που σκοτώθηκε στα Βασιλικά Κορινθίας, το 1822 κατά την Ελληνική Επανάσταση, προσπαθώντας να τον σώσει», αφηγείται στον «Νέο Κόσμο», ο κ. Αντώνιος Πετμεζάς* μέλος της ιστορικής οικογένειας, απόγονος ηρώων, που έπαιξαν σημαντικό ρόλο για την Ελλάδα τόσο προεπαναστατικά, όσο και κατά τις μάχες για την Απελευθέρωση.

Ο Αναγνώστης Πετμεζάς, ηρωική μορφή της Ελληνικής Επανάστασης, όπως γράφουν τα ιστορικά βιβλία, γεννήθηκε στα Σουδενά Καλαβρύτων.

Ήταν γιος του Σωτήρη Πετμεζά, αδελφού του Αθανασίου Πετμεζά που φονεύθηκε στη Βυσωκά το 1769. Μετά το θάνατο του θείου του, μαζί με τον άλλο αδερφό του πατέρα του, Κωνσταντίνο Πετμεζά κατέφυγε στη Ζάκυνθο, όπου υπηρέτησε στα ελληνικά τάγματα που οργάνωσαν οι Ρώσοι στα Επτάνησα.

Επίσης, ήταν στην Αγία Λαύρα κατά την κήρυξη της έναρξης του Αγώνα και έλαβε μέρος στις μάχες των Καλαβρύτων, στην Ακροκόρινθο, στην Τρίπολη υπό τις διαταγές του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, αλλά και στη μάχη των Δερβενακίων.

Ο Αναγνώστης Πετμεζάς σκοτώθηκε μαζί με τον γιο του Σωτήρη και τον παπα-Καλομοίρη στο Βασιλικά στις 12 Αυγούστου 1822 σε τουρκική ενέδρα, ενώ προσπαθούσε να σταματήσει τα υπολείμματα του στρατού του Δράμαλη, που επιχειρούσαν αντεπίθεση από την Κόρινθο.

Ο θάνατος του Αναγνώστη Πετμεζά. Φωτογραφία: Ευγενική παραχώρηση/Οικογένεια Πετμεζά/Ιδιωτική Συλλογή

Αυτά που περιγράφουν τα βιβλία της ιστορίας ο κ. Αντώνιος Πετμεζάς, είχε την τιμή και την τύχη, να τα ακούει, παιδί ακόμη από τον πατέρα του, ως μνήμες για τους προγόνους τους.

«Αισθάνομαι μεγάλη υπερηφάνεια για το ότι είμαι Έλληνας, ιδιαίτερα επειδή είμαι απόγονος μιας μεγάλης ιστορικής οικογένειας που προσέφερε στην Ελλάδα για πολλές γενιές. Μεγάλωσα με αυτή την γνώση και το συναίσθημα. Ποτέ δεν αισθάνθηκα να με κυνηγά κάποιο φάντασμα… μάλλον θα έλεγα ότι με ‘προστάτευαν’ με ‘πρόσεχαν’ οι πρόγονοί μου», ανέφερε ο ίδιος στον «Νέο Κόσμο».

«Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι η Επανάσταση του 1821 είναι το σημαντικότερο γεγονός στη νεότερη ιστορία της Ελλάδος. Γεγονός που κατόπιν στρατιωτικών και πολιτικών καταστάσεων οδήγησε τη χώρα μας στη σημερινή της κατάσταση», πρόσθεσε ο κ. Πετμεζάς, ο οποίος είναι γενικός γραμματέας του Πατριωτικού Ομίλου Απογόνων Αγωνιστών του 1821 και Ιστορικών Γενών της Ελλάδας**.

Πώς είναι να μεγαλώνει κανείς με όνομα βαρύ -όχι σαν ιστορία, αλλά- στην ιστορία; «Από πολύ μικρός πήγαινα με τον πατέρα μου στον προγονικό μας πύργο στα Κάτω Σουδενά Καλαβρύτων. Ο πατέρας πάντα αναφερόταν στην ιστορία της περιοχής, ποιος και πως σκοτώθηκε, για τα όπλα, τις φορεσιές, τα άλογα και για τα λαγούμια που είχε ο πύργος… διηγήσεις που φάνταζαν στο παιδικό μυαλό μου μαγικές. Τις ιστορίες αυτές τις έχω μεταφέρει και στα παιδιά μου Ειρήνη και Γκολφίνο».

Ο κ. Αντώνιος Πετμεζάς στον πύργο της οικογένειάς του στα Κάτω Σουδενά Καλαβρύτων. Φωτογραφία: Ευγενική παραχώρηση/Οικογένεια Πετμεζά

«Δυστυχώς», επεσήμανε ο κ. Πετμεζάς, «σήμερα θλίβομαι βλέποντας στους νέους γύρω μου μία τάση εξασθένησης της μνήμης των ιστορικών γεγονότων ή ακόμη και αλλοίωση αυτών. Φυσικά δεν είναι υπαίτια τα παιδιά, αλλά εμείς».

«Η αναγέννηση του έθνους μπορεί να υπάρξει μόνο αν μείνει άσβεστη η φλόγα και το όραμα των αγωνιστών. Δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάμε την ιστορία μας… ‘Υπάρχουμε γιατί Υπήρχαν’», συμπλήρωσε.

Ποιο είναι το μήνυμά σας, ειδικά προς τους νέους Έλληνες απανταχού με την ευκαιρία της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση;

«Στη σημερινή δύσκολη εποχή για την Ελλάδα εκτιμώ ότι τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 είναι ευκαιρία να θυμηθούμε τους αγώνες των προγόνων μας, τις αξίες, το όραμά τους και τον δρόμο που χάραξαν για την ελευθερία. Η ελευθερία δεν είναι κάτι σταθερό αλλά μεταβάλλεται συνεχώς. Θα πρέπει όλοι μαζί, όλοι ενωμένοι και όχι διχασμένοι όπως αναφέρει και ο εθνικός μας ποιητής, «την διχόνοια την δολερή», να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις του μέλλοντος οι οποίες φαίνεται να είναι πολλές και δύσκολες. Εκτιμώ ότι οποιαδήποτε αποδόμηση των ιστορικών γεγονότων του 1821 μπορεί να είναι η κερκόπορτα παραχώρησης στο μέλλον εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας».

Έγγραφο του αρχιστράτηγου Τσωρτς προς τον στρατηγό, Βασίλειο Πετμεζά. Φωτογραφία: Ευγενική παραχώρηση/Οικογένεια Πετμεζά/Ιδιωτική Συλλογή

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΠΕΤΜΕΖΑ

Σπουδαίο ρόλο, προεπαναστατικά για την Ελλάδα, έπαιξε ο Aθανάσιος Πετμεζάς (1760-1804). Μάλιστα το 1796 εκδόθηκε τούρκικο φιρμάνι για την εξόντωση ολόκληρης της οικογένειας των Πετμεζαίων.

Μαζί με τον Kολοκοτρώνη και τον Zαχαριά, ίδρυσαν τη θρυλική Αρματωλική Τριανδρία. Το 1804, επικηρυγμένος από τους Τούρκους, έπεσε θύμα προδοσίας και δολοφονήθηκε μέσα στον πύργο του στους Κάτω Λουσούς Καλαβρύτων.

Kατά τη διάρκεια της Eπανάστασης του 1821 η οικογένεια πρωτοστάτησε στον αγώνα για ανεξαρτησία και η εθνική της δράση κορυφώθηκε. Την περίοδο αυτή σπουδαίο ρόλο έπαιξαν οι:

-Aναγνώστης (ο θάνατός του έχει αποθανατιστεί από τον Γερμανό ζωγράφο Von Hess· ο περίφημος πίνακας βρίσκεται σήμερα στα ανάκτορα του Mονάχου) ο οποίος σκοτώθηκε την ίδια ημέρα και ώρα με τον δεκαεπτάχρονο γιό του Σωτηράκη στα Βασιλικά Κορινθίας

Ο στρατηγός Βασίλειος Πετμεζάς. Φωτογραφία: Ευγενική παραχώρηση/Αντίγραφο από το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.

-Bασίλειος (φιλικός, στρατηγός)

-Nικόλαος (φιλικός, στρατηγός) κινήθηκε δραστήρια κατά του Ιμπραήμ το 1827 και πέτυχε με τα λιγοστά παλληκάρια του και τους μοναχούς της Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου νίκη εναντίον του Ιμπραήμ, ο οποίος προσπάθησε να καταπατήσει τη Μονή

-Γκολφίνος (οπλαρχηγός)

-Kωσταντής (φιλικός, αρματωλός)

-Αντρέας (πρακτικός ιατρός του αγώνα)

-Παναγιωτάκης (οπλαρχηγός) κ.ά., που αγωνίστηκαν για την απελευθέρωση της Eλλάδας.

Ο ιστορικός πύργος της οικογένειας Πετμεζά στα Κάτω Σουδενά Καλαβρύτων. Φωτογραφία: Ευγενική παραχώρηση/Οικογένεια Πετμεζά/Ιδιωτική Συλλογή

Tο ορμητήριο της οικογένειας ήταν ο πύργος των Πετμεζαίων στα Kάτω Σουδενά (Κάτω Λουσούς) Καλαβρύτων, τον οποίο σήμερα ο Aντώνιος Πετμεζάς διατηρεί σε πολύ καλή κατάσταση και αποτελεί σημείο ξεκούρασης και περισυλλογής του ιδίου και της οικογένειάς του.

Είναι ένας από τους παλαιότερους πύργους της ορεινής Πελοποννήσου και χρονολογείται από τον 17ο αιώνα.

Είναι χαρακτηριστικό δείγμα οχυρωμένης κατοικίας με μεγάλο αριθμό πολεμιστρών, δύο βίγλες και μοναδικό ως προς την διάταξη και μορφή του κυκλικό αμυντικό πύργο.

Είχε γίνει κέντρο αντίστασης εναντίον της τουρκικής απειλής τόσο στα προεπαναστατικά όσο και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης και έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.

 

*O Aντώνιος Πετμεζάς, αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού απoφοίτησε από τη Σχολή Nαυτικών Δοκίμων και υπηρέτησε σε πλοία επιφανείας, υποβρύχια και αεροσκάφη Nαυτικής Συνεργασίας. Αποστρατεύτηκε με το βαθμό του αντιπλοιάρχου κατόπιν αιτήσεώς του. Στη συνέχεια μέχρι και σήμερα απασχολείται στον χώρο της υγείας σε διοικητικές θέσεις. Έχει πάρει μεταπτυχιακό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Παρισιού CNAM στη Διοίκηση Mονάδων Yγείας. Διετέλεσε πρόεδρος του ασφαλιστικού ταμείου TAΠETE, αντιπρόεδρος και γενικός γραμματέας του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού.

Η αφίσα του Πατριωτικού Ομίλου Απογόνων Αγωνιστών του 1821 και Ιστορικών Γενών της Ελλάδας για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Απεικονίζεται το σπαθί του οπλαρχηγού Κωνσταντή Πετμεζά, πιστού φίλου του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, το οποίο βρίσκεται σε ιδιωτική συλλογή. Φωτογραφία: Ευγενική παραχώρηση/@Χρήστος Σιμάτος

**Ο Πατριωτικός Όμιλος Απογόνων Αγωνιστών του 1821 και Ιστορικών Γενών της Ελλάδας, ιδρύθηκε το 1938, με πρωτοβουλία του στρατηγού Αμβρόσιου Φραντζή και άλλων φίλων των ιστορικών οικογενειών. Πρόεδροι του Ομίλου του υπήρξαν, ανάμεσα σε άλλους οι: Ιωάννης Κ. Παπαφλέσσας, Δημήτριος Τ. Νότη Μπότσαρης,  Κωνσταντίνος Ι. Παπαφλέσσας, Ιωάννης Σπ. Δεληγιάννης. Σήμερα Όμιλος αριθμεί περίπου 150 μέλη. Στόχοι του ήταν και παραμένουν: Η συμμετοχή και η ενίσχυση εκδηλώσεων και αγώνων Εθνικού ενδιαφέροντος. Η ανέγερση και συντήρηση ιστορικών εθνικών μνημείων. Η ενθάρρυνση των απογόνων ιστορικών οικογενειών ώστε αυτοί να συμμετέχουν ενεργά στα κοινά προς όφελος της Ελλάδας. Η εντατική καλλιέργεια του εθνικού φρονήματος και η αμοιβαία ενίσχυση του ηθικού των μελών. Η συλλογή ένδοξων κειμηλίων και εγγράφων, με όραμα την ενσωμάτωση αυτών σε μουσείο ή παρεμφερές ίδρυμα, με τρόπο σκόπιμο και επωφελή για τα εν λόγω κειμήλια.