Ευκαιρία οι Έλληνες Μελβούρνης και Βικτώριας να αναδείξουμε τη μεταναστευτική μας ιστορία

Στα σκαριά βρίσκεται διεθνής έκθεση που συνδέει την αρχαία Ελλάδα με τη διασπορά του σήμερα μέσα από τον φακό της μετανάστευσης. Η οργάνωση Museums Victoria καλεί τα μέλη της παροικίας να λάβουν μέρος, αναδεικνύοντας αγαπημένα στιγμιότυπα της οικογενειακής τους ιστορίας.

Είναι κοινό μυστικό πως λίγες κοινότητες έχουν αφήσει στίγμα σαν το ελληνικό στη σημερινή πολυπολιτισμική Αυστραλία.

Ακόμη περισσότερο στην πολιτεία της Βικτώριας και την πρωτεύουσα Μελβούρνη, η οποία γνωρίζουμε ότι φημίζεται ως η πόλη με τον μεγαλύτερο ελληνικό πληθυσμό εκτός Ελλάδας.

Από τότε στο σήμερα: Η ελληνική παροικία της Βικτώριας

  • Η καταγεγραμμένη ιστορία ελληνικής μετανάστευσης στη Βικτώρια έχει τις απαρχές της στα μέσα του 19ου αιώνα, εποχή που σημαδεύτηκε από το κυνήγι χρυσού.
  • Έως το 1871, εκτιμάται ότι μόλις 19 ήταν οι γυναίκες κάτοικοι της πολιτείας που είχαν γεννηθεί στην Ελλάδα, ενώ οι άνδρες ανέρχονταν σε 127.
  • Η Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Μελβούρνης και Βικτώριας ιδρύθηκε το 1897.
  • Μεταξύ 1925 και 1929, οι αφίξεις Ελλήνων στην Αυστραλία περιορίζονταν σε 100 ανά μήνα, κατά το σύστημα στο οποίο υπόκεινταν όλοι οι μη Βρετανικής καταγωγής μετανάστες.
  • Το κύμα ελληνικής μετανάστευσης άρχισε ανοδική πορεία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και κορυφώθηκε μετά τη διμερή συμφωνία που υπέγραψαν οι δύο χώρες το 1952 για υποδοχή εργατών από την Ελλάδα. Περισσότεροι από 160.000 εγκαταστάθηκαν στην Αυστραλία εκείνη την περίοδο, η πλειοψηφία εξ αυτών στη Βικτώρια.
  • Ενώ αναμένουμε τη δημοσιοποίηση των στοιχείων της Απογραφής του 2021, βασιζόμαστε στα πιο πρόσφατα στατιστικά, σύμφωνα με τα οποία το 2016 γύρω στους 47.000 ήταν οι κάτοικοι Βικτώριας που είχαν γεννηθεί στην Ελλάδα. Κατά πολύ μεγαλύτερος είναι ο αριθμός όσων έχουν ελληνική καταγωγή.
  • Από το 2011, τουλάχιστον 600 είναι οι Έλληνες που μετανάστευσαν και εγκαταστάθηκαν στην πολιτεία.
Πλήθος στο Ελληνικό Φεστιβάλ της Lonsdale st στη Μελβούρνη σε πρόσφατη χρονιά διοργάνωσης. Φώτο: The Greek Centre/Facebook

Πόσοι από μας όμως αλήθεια αναλογιζόμαστε τη «μεγάλη εικόνα»;

Οτι δηλαδή το κεφάλαιο της ξενιτιάς στους Αντίποδες, με την κορύφωσή του τις δεκαετίες 1950 και ’60 είναι από τα πιο πρόσφατα στη μακραίωνη ιστορία κινητικότητας Ελλήνων ανά την υφήλιο.

Φωτοκολάζ: Αρχείο NK

Μια επικείμενη διεθνής έκθεση που θα φιλοξενήσει η Museums Victoria αποσκοπεί να μας φέρει πιο κοντά σε αυτή την οπτική.

Ταξίδια στην εποχή της αρχαίας Ελλάδας και ορόσημα κουλτούρας που ενώνουν το παρελθόν με το παρόν θα είναι στο επίκεντρο αυτής της συνεργασίας.

Και το καλύτερο; Ελληνίδες και Έλληνες της Βικτώριας καλούμαστε να λάβουμε μέρος.

Πώς; Μέσα από τις οικογενειακές μας φωτογραφίες που θα αναδείξει η έκθεση που αναμένεται στις αρχές του 2022.

Το κάλεσμα απευθύνεται σε κάθε γενιά και είναι ανοιχτό τόσο σε οικογένειες που έχουν ιστορία δεκαετιών στη χώρα όσο και σε νεοαφιχθέντες μετανάστες.

Με ενδιαφέρει. Τί πρέπει να γνωρίζω;
Το είδος της φωτογραφίας που θα επιλέξετε επαφίεται σε σας.

Φώτο: Αρχείο NK

Για παράδειγμα τα στιγμιότυπα άφιξης στην Αυστραλία, είναι ανάλογα της εποχής. Άλλοι θα έχουμε φωτογραφίες όπου ποζάρουμε μπροστά στο Πατρίς στο Port Melboune, ενώ αν ήρθαμε πρόσφατα από την Ελλάδα η στιγμή της άφιξης θα απαθανατίζεται στο αεροδρόμιο.

Μπορεί να θέλετε να μοιραστείτε φωτογραφικές αναμνήσεις από σημαντικά γεγονότα στην οικογένεια, κάποιον γάμο ή βάπτιση ή μια κοινοτική εκδήλωση ή γιατί όχι και αγώνα ποδοσφαίρου που έχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά σας.

Η εικόνα που για εσάς ισοδυναμεί με 1000 λέξεις μπορεί να είναι μια στιγμή καθημερινότητας, όπως το Κυριακάτικο τραπέζι πλημμυρισμένο με φαγητά, ή η βιτρίνα του μαγαζιού όπου μεγαλώσατε.

Πολύ απλά, η Museums Victoria καλωσορίζει οποιαδήποτε φωτογραφία μιλά στη γλώσσα της ελληνοαυστραλιανής μετανάστευσης, εγκατάστασης, ζωής και κοινότητας, με τα δικά σας λόγια.

Πώς μπορώ να λάβω μέρος;

Τις φωτογραφίες μπορείτε να τις υποβάλλετε στην ιστοσελίδα museumsvictoria.com.au/ask-us/calling-greek-victorians/

«Ανεβάστε» τη φωτογραφία της επιλογής σας, μαζί με μιασύντομη δήλωση (κάτω από 50 λέξεις) που εξηγεί γιατί είναι σημαντική για εσάς, και τα στοιχεία επικοινωνίας σας.

Ψάχνετε για ιδέες; Αλιεύσαμε ένα δείγμα διαφορετικών φωτογραφιών από ρεπορτάζ του «Νέου Κόσμου» για έμπνευση.

– Βρείτε έναν «παλιό» της παροικίας που να μην θυμάται τα θρυλικά πικνικ ομογενών στα πάρκα Κυριακές και αργίες . Αδύνατο!

Φώτο: Supplied/Μινοδώρα Φαλίδη Νικολία

«Τις περισσότερες φορές η βραδιά συνεχιζόταν σε ένα από τα σπίτια των συγγενών για ένα ακόμα καφεδάκι και γλυκό ενώ κανείς δεν φαινόταν να προβληματίζεται για το ότι την επομένη είχαμε σχολείο, δουλειά και πρωϊνό ξύπνημα[…] Το κυριακάτικο πικ νικ ήταν η έξοδος της εβδομάδας για την οποία ανυπομονούσαμε όλοι […]», αναπολεί η κάτοικος Αδελαΐδας, Μινοδώρα σε παλιότερη συνέντευξή της.

Αντίστοιχη ατμόσφαιρα και στη Βικτώρια, με το Mornington Peninsula να είναι από τους κορυφαίους προορισμούς ομογενών μέχρι και σήμερα.

Στιγμιότυπο του 2020 στο Σορέντο, όπου πάνω από 400 μέλη τριών παροικιακών συλλόγων είχαν συγκεντρωθεί για να γιορτάσουν την 26η Ιανουαρίου. Φώτο: Κώστας Ντεβές.

– Στον κόσμο των αντικειμένων, το φημισμένο μπαούλο για τη συλλογή της προίκας ήταν πριν μερικές δεκαετίες από τα πιο χαρακτηριστικά σε ελληνικά νοικοκυριά της Αυστραλίας.

Το θρυλικό μπαούλο’. Φώτο: Supplied/Αντώνης Πάσχος

Αλλά και κάποιοι νεότεροι συνεχίζουν την παράδοση.

Εικόνα που φέρνει στον νου τα παλιά χρόνια, αυτή των πλανόδιων εμπόρων όπως ο «Συμπέθερος» που φρόντιζαν για τον εφοδιασμό των νοικοκυριών με τα απαραίτητα προικιά.

Φώτο: Supplied/Αντώνης Πάσχος

– Και μιλώντας για το παρελθόν, θυμόμαστε μια ιστορική φωτογραφία «ζευγαριού του Μπεγκόνια».

‘Ζευγάρι του Μπεγκόνια’ η Ουρανία Καραμίτσα και ο Χαράλαμπος Κουρουκλίδης. «Δε θα ξεχάσω ποτέ το άγχος αλλά και την προσμονή που όλοι οι νέοι είχαμε όταν φτάναμε στο λιμάνι. Με μια φωτογραφία και ένα μπουκέτο λουλούδια στο χέρι, ψάχναμε εναγωνίως και με κρυφό ενθουσιασμό να αναγνωρίσουμε την ‘νύφη’ που εμείς οι ίδιοι είχαμε επιλέξει ενώ οι ελεύθεροι σκαρφάλωναν στο πλοίο σε μια απέλπιδα προσπάθεια να βρουν την γυναίκα της ζωής τους». Φώτο: Supplied

Το 1957, 900 ανύπαντρες γυναίκες από την Ελλάδα, γνωστές ως «νύφες του (πλοίου) Μπεγκόνια» πήραν την απόφαση ξενιτεμού στην Αυστραλία για μια καλύτερη ζωή.

«Παντρέψου με» φώναζαν οι νεαροί ομογενείς σε Ελληνίδες που κατέβαιναν από το πλοίο στo Port Phillip.

Το πρόσωπο της ελληνικής μετανάστευσης έχει αλλάξει πολλά πρόσωπα από τότε.

Η κλακέτα στο έργο της ξενιτιάς κλείνει προς το παρόν στο σήμερα με τους νεοφερμένους από Ελλάδα.

Ο μόλις δώδεκα εβδομάδων τότε Γιώργος, ήταν ο μικρότερος οπαδός του Στέφανου Τσιτσιπά στο Αυστραλιανό Όπεν του 2020.Φώτο: Supplied.

Χαρακτηριστικό το στιγμιότυπο του 2021 με τον γεννημένο στη Μελβούρνη από γονείς νεομετανάστες, Γιώργο. Ο μικρούλης παρακολουθεί από το καρότσι τον Στέφανο Τσιτσιπά στο Αυστραλιανό Όπεν με ελληνική σημαία στο χέρι.