Μετά τον σεισμό που ισοπέδωσε τη Ζάκυνθο το 1953, η πόλη καιγόταν από άκρη σε άκρη για 40 μέρες

Παρουσίαση του βιβλίου της Διονυσίας Μούσουρα «Ενθυμήματα Ασωμάτων Ερειπίων» που καταγράφει 69 ζωντανές μαρτυρίες για τα 69 χρόνια που πέρασαν από τη φρίκη του θανάτου και της καταστροφής που προκάλεσε ο σεισμός της 12ης Αυγούστου 1953 στη Ζάκυνθο

Ανήμερα της θλιβερής επετείου του σεισμού που ισοπέδωσε τη Ζάκυνθο το 1953, θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, η παρουσίαση του βιβλίου της ομογενούς συγγραφέας, Διονυσίας Μούσουρα, στην ιστορική βιβλιοθήκη του νησιού.

Με τίτλο «Ενθυμήματα Ασωμάτων Ερειπίων – 69 Ζωντανές Μαρτυρίες για τα 69 Χρόνια από την Καταστροφή» το βιβλίο αποτελεί ντοκουμέντο της φρίκης, του θανάτου και της καταστροφής που έχουν χαραχθεί στις μνήμες όσων τα βίωσαν, την Τετάρτη 12 Αυγούστου 1953 και τις ημέρες που ακολούθησαν.

Η Διονυσία Μούσουρα, που εδώ και δεκαετίες ζει στη Μελβούρνη, ήταν 13 χρόνων όταν συνέβησαν τα τραγικά αυτά γεγονότα, και είδε «τη Ζάκυνθο, την πόλη, να καίγεται από άκρη σε άκρη για 40 ολόκληρα μερόνυχτα».

Μέσα από την έρευνα που έκανε και την καταγραφή των ζωντανών μαρτυριών ανθρώπων που τα βίωσαν, η κα Μούσουρα εξηγεί στον «Νέο Κόσμο» ότι είχε την ανάγκη να καταθέσει την ιστορική αλήθεια.

Βλέποντας άρθρα που κυκλοφορούσαν κάθε χρόνο για την επέτειο της καταστροφής, συνειδητοποίησε ότι ο κόσμος, ακόμα και οι ίδιοι οι Ζακυνθινοί που γεννήθηκαν αργότερα, δεν γνώριζαν το πραγματικό μέγεθος της τραγωδίας.

Δεν ήταν μόνο ο σεισμός των 7,2 Ρίχτερ που ταρακούνησε τη νησί, μας εξηγεί. Ήταν και η φωτιά. Ήταν 2.20μμ το μεσημέρι όταν ο φοβερός σεισμός έδωσε τη χαριστική βολή, την ώρα που οι άνθρωποι, οι νοικοκυρές μαγείρευαν στη φουφού.

Στη φωτογραφία στο οπισθόφυλλο, απεικονίζεται αριστερά, ο πατέρας της συγγραφέως, ο π. Σπύρος Μούσουρας, (γνωστού ιερέα και σεβαστού στην κοινωνία της Ζακύνθου) τις ημέρες των σεισμών όταν προσπαθούσαν να ανασύρουν ό,τι μπορούσαν από τα ερείιπεια. Φώτο: Supplied

«Τρέχοντας ο κόσμος έξω να σωθεί, το τελευταίο που σκέφτηκε ήταν να σβήσει τη φωτιά» με αποτέλεσμα να ξεκινήσει μια πυρκαγιά με ανεξέλεγκτες διαστάσεις.

«Τετρακόσιοι άνθρωποι σκοτώθηκαν. Δεν σκοτώθηκαν μόνο από τα ερείπια που προκάλεσε ο σεισμός. Πολλοί κάηκαν ζωντανοί, διότι εγκλωβίστηκαν και δεν μπορούσαν να γλιτώσουν από τη φωτιά. Οι δικοί τους με κίνδυνο της ζωής τους, με αυτοθυσία, προσπάθησαν να τους απεγκλωβίσουν, αλλά στάθηκε αδύνατον. Ξέρεις τι είναι να βλέπεις τον άνθρωπό σου να καίγεται ζωντανός και να ουρλιάζει για βοήθεια και να μην μπορείς να κάνεις τίποτα; Φοβερές, φοβερές καταστάσεις», θυμάται η συγγραφέας.

Γι’ αυτό, εξηγεί, έπρεπε αυτό το βιβλίο να βγει. Προς αποκατάσταση της αλήθειας αρχικά. Γιατί όλα αυτά ξεχάστηκαν. Δεν τα ξέρει αυτά η νεολαία. Και επίσης, για να γνωρίζουν οι σημερινοί και μελλοντικοί μελετητές τί ακριβώς έγινε.

«Όπως θα το ακούσεις από τον αυτόπτη μάρτυρα, δεν θα το ακούσεις από πουθενά. Ούτε από δημοσιογράφο, ούτε από λογοτέχνη».

Ωστόσο, η έρευνα πήρε χρόνια. Μ’ εκείνη στη Μελβούρνη, και οι υπόλοιποι Ζακυνθινοί που βίωσαν τα γεγονότα διάσπαρτοι σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα.

Προσθέτει ότι η καταστροφή ήταν ίσως και το έναυσμα που οδήγησε πολλούς τότε στη μετανάστευση, μολονότι οι Ζακυνθινοί δεν είναι παραδοσιακά μετανάστες.

«Οι Ζακυνθινοί έχουν παρομοιαστεί με τα σπουργίτια γιατί το σπουργίτι προτιμάει να μείνει και το χειμώνα στον τόπο του και να πεθάνει εκεί παρά να μεταναστεύσει σαν τα αποδημητικά πουλιά. Και απόδειξη, ότι ενώ από όλα τα μέρη της Ελλάδας έχουν έρθει κατά χιλιάδες στην Αυστραλία, από τη Ζάκυνθο, αμφιβάλλω αν είμαστε όλοι-όλοι 2000 σε ολόκληρη τη χώρα».

Η 69η μαρτυρία είναι η δική της, καθώς θυμάται κάθε δευτερόλεπτο της τραγωδίας, την αγωνία που έζησε, καθώς οι κάτοικοι της Μπόχαλης όπου έμενε, παραφύλαγαν με βάρδιες μην φτάσει η φωτιά στο δάσος που ήταν κοντά, και στο κάστρο. «Αν άρπαζε το δάσος, οι πευκοβελόνες και τα πεύκα που ήταν κατάξερα από το καλοκαίρι, θα γινόμαστε παρανάλωμα του πυρός και εμείς όλοι μέσα στην Μπόχαλη, τουλάχιστον 500 άτομα».

Η συγκινητική εκδήλωση θα ξεκινήσει στις 8μμ, την Παρασκευή, 12 Αυγούστου, στον Εξώστη της Δημόσιας Ιστορικής Βιβλιοθήκης Ζακύνθου.

Για το βιβλίο της Διονυσίας Μούσουρα θα μιλήσουν: Η αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Πατρών, Ευγενία Αρβανίτη, η Διευθύντρια του Μουσείου Σολωμού, Κατερίνα Δεμέτη και ο συγγραφέας Παύλος Φουρνογεράκης. Οι ηθοποιοί Λετίτσια Μουστάκη και Θόδωρος Γράμψας θα διαβάσουν αποσπάσματα του βιβλίου όπως και οι Ματίνα Κοντονή-Κοσώρου και Γιάννης Δεμέτης. Μέσω βιντεοκλήσης θα απευθύνει ευχαριστίες και η συγγραφέας από τη Μελβούρνη.

Η βραδιά θα κλείσει με ένα έργο αφιερωμένο στη μνήμη των σεισμών υπό την ευθύνη του Τάκη Κοριανίτη και με τη συμμετοχή των Γιάννη Παντάκη και Διονύση Νικολόπουλο.

Για την έκδοση του βιβλίου συνεργάστηκαν το Πανεπιστήμιο Πατρών και οι εκδόσεις ΕΡΜΗΣ της Ζακύνθου.

Το έργο «Ενθυμήματα Ασωμάτων Ερειπίων» είναι το ένατο βιβλίο που εκδίδει η Διονυσία Μούσουρα. Έχει εκδώσει 6 συλλογές διηγημάτων και 2 ποιητικές συλλογές.