Με την κλιματική αλλαγή ασχολήθηκα και στο παρελθόν από τη στήλη αυτή. Επανέρχομαι στο θέμα αυτό λόγω των πρόσφατων, αλλά και των προβλεπόμενων μελλοντικών καταστροφικών επιπτώσεων της αλλαγής, ιδιαίτερα στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.

Με τον όρο κλιματική αλλαγή εννοούμε κάθε μεγάλης διάρκειας αλλαγή του κλίματος που βιώνει μια δεδομένη περιοχή. Η πλειονότητα των περιβαλλοντολόγων χρησιμοποιεί τον παραπάνω όρο για την αλλαγή του κλίματος που έχει επέλθει τις τελευταίες δεκαετίες σε πλανητικό επίπεδο.

Οι καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής δεν περιορίζονται μόνο στην απώλεια της ζωής μεγάλου αριθμού ανθρώπων, αλλά επεκτείνονται και σε πολλές πτυχές του φυσικού μας περιβάλλοντος.

Σύμφωνα με τη μελέτη διακεκριμένων περιβαλλοντολόγων «Η Κατάσταση των Δέντρων του Κόσμου», σχεδόν το ένα τρίτο των δέντρων του Πλανήτη μας αντιμετωπίζει τον κίνδυνο εξαφάνισης.

Η εν λόγω μελέτη τονίζει ότι 142 είδη δέντρων έχουν ήδη εξαφανιστεί από τη φύση, ενώ 442 βρίσκονται πολύ κοντά στο χείλος της εξαφάνισης.

Δεδομένου ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός, αφού ακολουθεί μια μη αναστρέψιμη πορεία, η ανθρωπότητα καλείται να αντιμετωπίσει επειγόντως όχι μόνο τις βραχυπρόθεσμες, αλλά και τις μακροπρόθεσμες συνέπειές της.

Επιπρόσθετα, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αναμένεται να επιβαρύνουν τομείς όπως η υγεία, η γεωργία, και η παγκόσμια οικονομία.

Οι κυριότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που θα επιφέρουν καταστροφές στο περιβάλλον, θεωρούνται οι ακόλουθες:

1. H άνοδος της θερμοκρασίας, που οφείλεται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, λόγω της μεγάλης αύξησης του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

2. Το λιώσιμο των πάγων στους δύο πόλους της Γης, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας.

3. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας από το λιώσιμο των παγετώνων.

4. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως η ξηρασία, οι καταιγίδες, οι πλημμύρες και ο καύσωνας, καθώς αναμένεται ότι θα είναι συχνότερα, αλλά και εντονότερα.

5. Η απώλεια της βιοποικιλότητας, λόγω της αλλαγής του κλίματος σ’ ολόκληρο τον Πλανήτη. Η βιοποικιλότητα είναι το σύνολο των ζωντανών οργανισμών, ειδών και οικοσυστημάτων που αποτελούν τη ζωή στη Γη, δηλαδή οι άνθρωποι, τα ζώα, τα πουλιά, τα ψάρια και τα φυτά.

Για τη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής έχουν πραγματοποιηθεί ενέργειες σε διεθνές επίπεδο, που έχουν στόχο την προστασία του περιβάλλοντος, και κυρίως την μείωση των εκπομπών των αερίων που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Τα σημαντικότερα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα είναι η Σύμβαση-Πλαίσιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, το Πρωτόκολλο του Κιότο, η Συμφωνία του Παρισίου, και η Σύνοδος στην Γλασκόβη της Σκωτίας για το κλίμα.

ΕΠΕΙΓΕΙ Η ΑΜΕΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

Ο Bill McGuire, Καθηγητής Γεωφυσικών και Κλιματικών Κινδύνων στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου, σε ένα πρόσφατο βιβλίο του μεταξύ άλλων τόνισε και τα ακόλουθα:

«Για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα αγνοήσαμε τις προειδοποιήσεις πως οι αυξανόμενες εκπομπές άνθρακα θερμαίνουν επικίνδυνα τη Γη, και τώρα θα πληρώσουμε το τίμημα για τον εφησυχασμό μας με ακραίες καταιγίδες».

Σύμφωνα με περιβαλλοντολόγους, τα τελευταία 7 χρόνια ήταν τα θερμότερα σε παγκόσμια κλίμακα, με το 2021 να κατατάσσεται ως η πέμπτη πιο ζεστή χρονιά από τότε που υπάρχουν σχετικά στοιχεία.

Τα πράγματα θα γίνουν ακόμη χειρότερα όσο δεν συνειδητοποιούμε πόσο κρίσιμη είναι η κατάσταση, και πόσο επιτακτική η ανάγκη λήψης των απαραίτητων προληπτικών μέτρων.

Οι δυτικές Πολιτείες των ΗΠΑ είναι αντιμέτωπες με την 23η χρονιά ξηρασίας, γεγονός που εντείνει τη σφοδρότητα των δασικών πυρκαγιών, οι οποίες γίνονται ολοένα και πιο καταστροφικές..

Οι άμεσες, ταχείες, και μεγάλης κλίμακας μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, και η επίτευξη μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, μπορεί να περιορίσουν τις καταστρεπτικές περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Σοβαροί κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία και για την ανθρώπινη ζωή, η συρρίκνωση των οικοσυστημάτων, η κλιματική μετανάστευση και οι οικονομικές απώλειες, είναι μερικές μόνο από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Σύμφωνα με το «Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας», το 47% της Ευρώπης βρίσκεται σε προειδοποιητικό σημείο, το οποίο σημαίνει σοβαρή ξηρασία και μεγάλο έλλειμμα υγρασίας του εδάφους, ενώ ένα επιπλέον 17% βρίσκεται σε σημείο συναγερμού, δηλαδή έχει φτάσει στο στάδιο όπου η βλάστηση αραιώνει ή πεθαίνει.

Περιοχές της Κίνας βιώνουν το μεγαλύτερο παρατεταμένο κύμα καύσωνα από τότε που ξεκίνησε η τήρηση αρχείων το 1961, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Κλίματος της Κίνας. Ο καύσωνας οδήγησε σε διακοπές της βιομηχανικής παραγωγής λόγω έλλειψης υδροηλεκτρικής ενέργειας.

Σε μια έκθεση που εκδόθηκε από το Εθνικό Κέντρο Περιβαλλοντικών Πληροφοριών της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ, στα μέσα του Απριλίου 2022 η εν λόγω Υπηρεσία σημείωσε ότι: «Η τρέχουσα πολυετής ξηρασία στις Δυτικές ΗΠΑ είναι η πιο εκτεταμένη και έντονη ξηρασία στην 22χρονη ιστορία του Παρατηρητήριου Ξηρασίας των ΗΠΑ».

Για ορισμένες από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, η ξηρασία του φετινού καλοκαιριού πλήττει κλάδους όπως η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η γεωργία, η μεταποίηση και ο τουρισμός. Όλα αυτά επιδεινώνουν τα υπάρχοντα προβλήματα, όπως τις διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας που προέρχονται από την πανδημία Covid-19, και την πίεση στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Το Βρετανικό Γραφείο Μετεωρολογίας ανέφερε πως ο φετινός Ιούλιος ήταν ο πιο ξηρός στην Αγγλία από το 1935, με τη μέση βροχόπτωση να φθάνει τα 23,1 χιλιοστόμετρα, μόλις το 35% του μέσου όρου για τον μήνα αυτόν. Για μερικές περιοχές της χώρας ήταν ο πιο ξηρός και ζεστός Ιούλιος στα ιστορικά χρονικά.

Στην Γερμανία η στάθμη των υδάτων του Ρήνου έπεσε αυτήν την περίοδο εξαιτίας της ζέστης και της ξηρασίας, και τα φορτηγά σκάφη δεν μπορούν πλέον να είναι πλήρη φορτίου.

Τα ρηχά νερά δημιουργούν προβλήματα για τη ναυσιπλοΐα σε όλο το μήκος του ποταμού. Ο Ρήνος είναι ένας από τους σημαντικούς διαύλους που συνδέουν τη βιομηχανική ενδοχώρα της Γερμανίας με τα λιμάνια στη Βόρεια Θάλασσα, απ’ όπου τα προϊόντα εξάγονται στις παγκόσμιες αγορές.

Οι δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μεταξύ άλλων οφείλουν να εμπεριέχουν και τροποποίηση του υφιστάμενου αναπτυξιακού μοντέλου προς την κατεύθυνση μιας βιώσιμης, πράσινης οικονομίας χαμηλών ή και μηδενικών εκπομπών άνθρακα, με τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας.

Η «Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή» δημοσιεύει κάθε επτά χρόνια έκθεση σχετικά με τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα που αφορούν την κλιματική αλλαγή. Σύμφωνα με έναν εκπρόσωπό της, τα επιστημονικά δεδομένα της Επιτροπής βοηθούν στο να κατανοήσουμε καλύτερα το βαθμό, στον οποίο η κλιματική αλλαγή ευθύνεται για την εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων και καταστροφών ανά τον Πλανήτη.

Μεταξύ των επιστημόνων δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες, μέσω της εκτεταμένης παραγωγής ενέργειας, της εντατικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, της αποψίλωσης δασών, και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, συμβάλλουν στην αλλαγή του κλίματος.

Δεδομένου ότι το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει εντός 100 χιλιομέτρων από τις ακτές, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα είναι καταστροφική για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων.

Η «Διακυβερνητική Υπηρεσία του ΟΗΕ για το Κλίμα» εκτιμά ότι μέχρι το 2100 η στάθμη των ωκεανών θα έχει ανέβει κατά περίπου 90 εκατοστά κατά μέσο όρο. Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν αυτήν την εκτίμηση υπεραισιόδοξη, και προβλέπουν άνοδο έως και κατά 270 εκατοστά.

Οι περιβαλλοντολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ώστε να υπάρξει αλλαγή σε όλο τον Πλανήτη, αφού το μέλλον προβλέπεται δυσοίωνο. Αν συνεχίσει η κατάσταση όπως είναι τώρα, με την πάροδο του χρόνου θα υπάρχουν αρνητικές μεταβολές στην βιοποικιλότητα σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς και στις οικονομικές δραστηριότητες.

Παρόλο που φαίνεται ότι υπάρχει κάποια διχογνωμία στην κοινωνία για την κλιματική αλλαγή, η επιστημονική κοινότητα δίνει τις τεκμηριωμένες απαντήσεις της για το κατά πόσο υπάρχει κλιματική αλλαγή, και κατά πόσο αυτή είναι επικίνδυνη για τον Πλανήτη μας και την ανθρώπινη ζωή.

Πολλές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι περισσότερο από το 90 τοις εκατό των επιστημόνων που μελετούν το κλίμα της συμφωνούν ότι ο Πλανήτης μας συνεχίζει να θερμαίνεται, και ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες είναι οι κύριες αιτίες.

Είναι σημαντικό ότι οι μεγάλοι επιστημονικοί φορείς «National Aeronautics and Space Administration», και «Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός» υποστηρίζουν αυτήν την άποψη.

Από τα παραπάνω προκύπτει το συμπέρασμα ότι η ανθρωπότητα στο σύνολό της έχει δημιουργήσει δυσοίωνες περιβαλλοντικές συνθήκες για τις επερχόμενες γενιές…