Κυκλοφόρησε πριν από λίγες εβδομάδες από το Κέντρο Λεξικολογίας Αθηνών, ο δέκατος άθλος του ιεροφάντη της Ελληνικής Γλώσσας, καθηγητή Γεωργίου Μπαμπινιώτη, το Λεξικό Κυρίων Ονομάτων, ένα χρηστικότατο εργαλείο μάθησης, περιήγησης και ελκυστικής ανάδειξης πάνω από 2.700 ονομάτων τόπων και προσώπων, ελληνικών και ξένων, αρχαίων και νέων.
Σε ένα σώμα 688 σελίδων, ο πλέον δημιουργικός Έλληνας γλωσσολόγος της εποχής, μάς προσφέρει ένα ελκυστικό ταξίδι στον κόσμο των ονομάτων σε όλες τις γειτονιές του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης και της Αυστραλίας. Μας παρουσιάζει απλά, διεξοδικά τη συναρπαστική ιστορία, την προέλευση και τη σημασία των σημαντικότερων ονομάτων προσώπων και τόπων, προσφέροντας εξήγηση για τη προέλευσή τους, την καταγωγή τους και τη σημασία τους.
Η καταχώρηση των κυρίων ονομάτων είναι απλή, ευκολοπρόσιτη, απολαυστική. Ο αναγνώστης νιώθει την περιέργεια και την επιθυμία να αναζητήσει πληροφορίες για το δικό του όνομα, το επώνυμό του, τον τόπο που γεννήθηκε κι έζησε, τα τοπωνύμια και τα εθνωνύμια που ενδεχομένως να συνδέονται με την οικογενειακή του ιστορία και τα οποία τον εντυπωσίαζαν στη ζωή του (Βλάχος, Αρβανίτης, Έλληνας, Κούρδος, Τούρκος, Γαλάτης, Βάσκος, Γότθος…). Έχει την ευκαιρία ο αναγνώστης να «πλοηγηθεί» σε έναν ολόκληρο κόσμο ονομάτων, όπου ο διαπρεπής γλωσσολόγος μας, ερμηνεύει έγκυρα την προέλευσή τους, την ιστορία τους, τη χρονολόγησή τους αναλύοντας από πού προήλθαν και τι σημαίνουν. Η μία έκπληξη διαδέχεται την άλλη και όσοι ενδιατρίβουν στις σελίδες του λεξικού γοητεύονται από την ομορφιά της γνώσης που αποκτούν.
Τα γενικά χαρακτηριστικά του Λεξικού των Κύριων Ονομάτων συνοψίζονται στους παρακάτω κύριους άξονες:
– Περισσότερα από 2.700 ονόματα τόπων και προσώπων, ελληνικών και ξένων, αρχαίων και νέων
– Έγκυρες ετυμολογικές πληροφορίες για την προέλευση κάθε ονόματος, διατυπωμένες με σαφή και κατανοητό τρόπο
– Πλήθος ιστορικών και εγκυκλοπαιδικών πληροφοριών
– Χρονολόγηση τής εμφάνισης των ξένων ονομάτων στην Ελληνική, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται για πρώτη φορά
– Παρακολούθηση τής ιστορίας των ονομάτων από τις πηγές
– Τα κυριότερα υποκοριστικά, χαϊδευτικά και συντομευμένα ονόματα προσώπων
· Επώνυμα που προέρχονται από τα κύρια ονόματα
· Ειδικό παράρτημα με συγκεντρωτικά σχόλια, στα οποία ομαδοποιούνται και αναλύονται κοινά στοιχεία που υπάρχουν στα επί μέρους λήμματα (π.χ. τοπωνύμια και ανθρωπωνύμια σχηματισμένα από ονόματα ζώων, φυτών, χρωμάτων, ποταμών, ηγεμόνων, αντικειμένων κ.ά.) αναδεικνύοντας έτσι βασικές αρχές τής ονοματολογίας.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
– Ανθρωπωνύμια: Γιάννης, Αλέξανδρος, Μαρία, Ελένη, Σάρρα, Ελισάβετ, Γεράσιμος, Κωνσταντίνος, Λουδοβίκος, Ριχάρδος, Ευστάθιος, Τόλης, Λούλα, Σάκης…
– Τοπωνύμια: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιάς, Πάτρα, Λευκωσία, Λονδίνο, Παρίσι, Αφρική, Τίρανα, Αυστραλία, Κίνα, Ευρώπη, Μαδρίτη, Νέα Υόρκη…
– Συνοικίες, Δήμοι, τοπόσημα: Ζωγράφου, Κουκάκι, Γκύζη, Χαριλάου, Τούμπα, Πλατεία Ομονοίας, Λευκός Πύργος, Πασαλιμάνι…
– Εθνωνύμια: Βλάχοι, Αρβανίτες, Γαλάτες, Βάσκοι, Έλληνες, Κούρδοι, Γότθοι, Τούρκοι…
– Ποταμοί, λίμνες, βουνά: Όλυμπος, Πηνειός, Υλίκη, Εύξεινος Πόντος, Ουράλια Όρη…
«Στις σελίδες τού νέου Λεξικού ο αναγνώστης μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες για το όνομά του και τον τόπο του ή απλώς να περιπλανηθεί σε ονόματα ανθρώπων, πόλεων, χωρών, λαών, θαλασσών, βουνών και ποταμών από όλο τον κόσμο, έχοντας στα χέρια του ένα απολαυστικό ανάγνωσμα» τόνισε χαρακτηριστικά ο Καθηγητής Γ. Μπαμπνιώτης.
Στο νέο του Λεξικλό, ο καθηγητής Μπαμπινιώτης αναφέρεται και στον κοινωνικο-γεωγραφικό χώρο της Αυστραλίας. Παρουσιάζει τη συναρπαστική ιστορία των ονομάτων των πρωτευουσών των Πολιτειών (Πέρθη, Μελβούρνη, Αδελαΐδα, Σύδνεϋ, Βρισβάνη) προσφέρει ετυμολογικές πληροφορίες για την προέλευσή τους, αναφέρεται σε εκατοντάδες ανθρωπονύμια (Τάσος, Τασώ, Πόπη, Τόλης, Σάκης…), μάς μεταφέρει στην αρχαία περίοδο, την ελληνιστική, στα επώνυμα που εισάχθηκαν από ξένη επίδραση, την προσαρμογή τους στην Ελληνική, την εξέλιξή τους στη διαχρονία. Εκείνο που επίσης εντυπωσιάζει είναι η σαφήνεια της εξήγησης, ο κατανοητός τρόπος τον οποίον χρησιμοποιεί o π. Πρύτανης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Όσοι ενδιαφέρονται να αποκτήσουν τον δέκατο άθλο του Καθηγητή Γεωργίου Μπαμπινιώτη, το ΛΕΞΙΚΟ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ, Κέντρο Λεξικολογίας (2022), μπορούν να απευθύνονται ηλεκτρονικά στο email info@lexicon.gr ή μπορούν να γράψουν στη γραμματεία του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Ελληνικών Ερευνών στη διεύθυνση anastasios.tamis@aims.edu.au