Τα τελευταία έξι χρόνια, ο Σύλλογος Καθηγητών Νέων Ελληνικών Βικτώριας (ΣΕΝΒ) ηγείται μιας πρωτοβουλίας για τη διερεύνηση της κατάστασης της διδασκαλίας και της εκμάθησης της νεοελληνικής γλώσσας στη Βικτώρια.

Στο πνεύμα αυτό, ανατέθηκε στον διακεκριμένο Καθηγητή Joseph Lo Bianco η διεξαγωγή σχετικής έρευνας, τα αποτελέσματα της οποίας ήταν πολύ ανησυχητικά, καθώς έδειξαν ότι ουσιαστικά η διδασκαλία και εκμάθηση της νεοελληνικής γλώσσας βρίσκονται σε σταθερή πτώση. Δυστυχώς, κάθε χρόνο η αριθμός των προγραμμάτων, των καθηγητών και των μαθητών μειώνεται περαιτέρω.

Επιτείνοντας αυτή την απώλεια της συστημικής παροχής της ελληνικής γλώσσας στην εκπαίδευση, τα αποτελέσματα της απογραφής επιβεβαιώνουν μια αξιοσημείωτη μείωση του αριθμού των σπιτιών όπου η ελληνική είναι η κύρια γλώσσα επικοινωνίας, που σημαίνει ότι κάθε χρόνο λιγότερα παιδιά μεγαλώνουν μιλώντας ελληνικά. Αυτή η διπλή πρόκληση της ελληνικής που μειώνεται στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα και υποχωρεί στο χώρο του σπιτιού, είναι εξαιρετικά ανησυχητική.

Ο Σύλλογος διοργάνωσε εργαστήρια, χρηματοδότησε συνέδρια και συζητήσεις σχετικά με τα ανησυχητικά αυτά ευρήματα.

Στις 23 Φεβρουαρίου 2020, ο ΣΕΝΒ σε μια εξαιρετικά επιτυχημένη εκδήλωση ανοιχτή στο κοινό και τα ΜΜΕ που πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Σχολείο Lalor North, έδωσε στη δημοσιότητα τα πορίσματα της έρευνας που είχε ζητήσει και προχώρησε στη χάραξη του πλαισίου μιας ενιαίας στρατηγικής για την αντιμετώπιση και την αντιστροφή της πτωτικής τάσης.

Παρά τις αντιξοότητες λόγω των περιορισμών κατά την περίοδο της πανδημίας, ο Σύλλογος σε συνεργασία με το Πρόγραμμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου La Trobe, εργάστηκε επιμελώς για τη δημιουργία ενός ευρέως μετώπου ενδιαφερόμενων φορέων της παροικίας, για να καταστρώσει μια στρατηγική και ένα σχέδιο κοινής προσπάθειας από όλους τους φορείς της ευρύτερης κοινότητας.

Υπό την ηγεσία της Ελληνικής Ορθόδοξης Κοινότητας Μελβούρνης και Βικτώριας (ΕΟΚΜΒ) και του ΣΕΝΒ, ένας συνασπισμός ομάδων και ατόμων διεξήγαγε εκστρατεία για να ανατραπεί η πρόταση του La Trobe να κλείσει το Πρόγραμμα Νεοελληνικών Σπουδών. Στις 15 Δεκεμβρίου 2020, υπεγράφη συμφωνία μεταξύ του πανεπιστημίου, της ΕΟΚΜΒ και της Ελληνικής Ορθόδοξης Αρχιεπισκοπής της Αυστραλίας για τη διασφάλιση της συνέχισης της διδασκαλίας της Νεοελληνικής Γλώσσας στο Πανεπιστήμιο La Trobe για τα επόμενα τρία χρόνια και στις 26 του Οκτωβρίου 2022, το πανεπιστήμιο ανακοίνωσε την οριστική συνέχιση του προγράμματος στο μέλλον.

Το πνεύμα συνεργασίας και η αποφασιστική δράση που είχαν ως αποτέλεσμα αυτό το επίτευγμα, σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες προσπάθειες του ΣΕΝΒ, οδήγησαν στη δημιουργία δύο βασικών ομάδων: της επιτροπής La Trobe University & Greek Community Partnership Steering, που επικεντρώνεται στην υποστήριξη του προγράμματος Ελληνικών του La Trobe, και της Ομάδας Εργασίας «Φάρος» (Pharos), που επικεντρώνεται στην αναζωογόνηση της νεοελληνικής γλώσσας στη Βικτώρια. Αποτελούμενη από όλους τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς, η Ομάδα Εργασίας «Φάρος» συγκροτήθηκε στις 13 Απριλίου 2021 και εκπόνησε το Στρατηγικό Σχέδιο Νεοελληνικής Γλώσσας, το οποίο τέθηκε σε διαβούλευση, πριν την επίσημη έναρξή του την 1η Μαΐου 2022. Ταυτόχρονα, εκδόθηκε και το βιβλίο του καθηγητή Lo Bianco με τον τίτλο «Φάρος: Η ζωτικότητα και η παρουσία της νεοελληνικής γλώσσας στη σύγχρονη Αυστραλία».

Πρόθεση του Στρατηγικού Σχεδίου είναι να παράσχει μια συνοπτική και ελεύθερα προσβάσιμη στρατηγική και ένα σχέδιο για τη συνένωση και τον συντονισμό των προσπαθειών ολόκληρης της κοινότητας των ελληνόφωνων, των Αυστραλών ελληνικής καταγωγής, των συμμάχων και των υποστηρικτών της. Αν και εστιάζουμε αρχικά στη Βικτώρια, δεσμευόμαστε να υποστηρίξουμε το ενδεχόμενο μιας συντονισμένης προσέγγισης σε εθνικό επίπεδο.

Η περαιτέρω παρακμή και απώλεια της ελληνικής γλώσσας δεν είναι αναπόφευκτη. Απόδειξη αυτού είναι ο διπλασιασμός του αριθμού των εγγραφών στο ελληνικό πρόγραμμα του La Trobe τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Ο αριθμός των διδασκόμενων προγραμμάτων μπορεί να αυξηθεί, η ποσότητα χρήσης της γλώσσας, το βάθος και η εμβέλειά της μπορούν να βελτιωθούν, το ενδιαφέρον και η δέσμευση των νέων να ταυτιστούν και να αναζητήσουν ενεργά ευκαιρίες επικοινωνίας στα Ελληνικά μπορούν να επεκταθούν και να εμπλουτιστούν. Με αυτή την αισιόδοξη προοπτική δημιουργήσαμε το Στρατηγικό Σχέδιο Νεοελληνικής Γλώσσας, γνωρίζοντας ότι μόνο με συντονισμένες προσπάθειες και πνεύμα συνεργασίας μπορούμε να επιτύχουμε τον κοινό μας στόχο, που είναι η διατήρηση μιας υγιούς και εξέχουσας ελληνικής γλώσσας στην Αυστραλία.

Επί του παρόντος, υπάρχουν πάνω από 35 εκπρόσωποι φορέων της παροικίας στην Αυστραλία που προσφέρουν εθελοντικά το χρόνο τους για να μας βοηθήσουν να αναζωογονήσουμε τη νεοελληνική γλώσσα, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων από: τον Σύλλογο Καθηγητών Νέων Ελληνικών Βικτώριας, το Πρόγραμμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου La Trobe, την Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Μελβούρνης & Βικτώριας, την Αρχιεπισκοπική Περιφέρεια Northcote (που εκπροσωπεί την Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Αυστραλίας), τον οργανισμό Community Languages Victoria, την Ένωση των Ελληνικών Σχολείων Βικτώριας, την Εθνική Ένωση Ελληνοαυστραλών Φοιτητών Βικτώριας και την Ελληνοαυστραλιανή Εταιρεία.

Η γενική αρχή που διέπει τη στρατηγική είναι ότι πρέπει να προωθήσουμε την ελληνική γλώσσα σε τρεις μεγάλους τομείς:

1) Να οικοδομήσουμε την ικανότητα γνώσης της ελληνικής γλώσσας, ώστε περισσότεροι νέοι άνθρωποι να μάθουν τη γλώσσα σε ένα επίπεδο που να τους δίνει αυτοπεποίθηση να τη χρησιμοποιούν

2) Να δημιουργήσουμε ευκαιρίες εμβάθυνσης και εμπλουτισμού της γνώσης της γλώσσας και

3) Να μπορούν οι διδασκόμενοι να συνδεθούν με τη γλώσσα σε προσωπικό επίπεδο.

Από τον Ιούνιο του 2022, έχουν δημιουργηθεί διάφορες υποεπιτροπές του «Φάρου», οι οποίες αντιστοιχούν σε διαφορετικές πτυχές του Στρατηγικού Σχεδίου για τα Νέα Ελληνικά.

Στο πλαίσιο της ‘οικοδόμησης ικανοτήτων’, οι στόχοι του «Φάρου» μέχρι στιγμής ήταν η διατήρηση και επέκταση των τρεχόντων προγραμμάτων ελληνικής γλώσσας, η δημιουργία νέων προγραμμάτων και η υποστήριξη των οικογενειών στην ανατροφή των παιδιών τους ως δίγλωσσων.

Οι υποεπιτροπές εργάζονται επί του παρόντος πάνω στα εξής θέματα:

-την σύνταξη δήλωσης αριστείας για τη διδασκαλία της νεοελληνικής γλώσσας

– την αύξηση του αριθμού εξειδικευμένου στα Ελληνικά προσωπικού

-την υποστήριξη αποσπασμένων εκπαιδευτικών από την Ελλάδα

-την αύξηση του αριθμού των μαθητών σε όλους τους τομείς

-την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με την αξία της εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας

-τη δημιουργία νέων προγραμμάτων προσχολικής εκπαίδευσης και νηπιαγωγείων

-την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη σημασία της δίγλωσσης ανατροφής των παιδιών

Ήδη, ο «Φάρος» έχει επιτύχει να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση του Προγράμματος Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο La Trobe, καθώς και στην εξασφάλιση μιας συνάντησης με το γραφείο του Υπουργού Παιδείας, όπου συζητήθηκε η υποστήριξη των σχολείων που προσφέρουν προγράμματα ελληνικής γλώσσας, καθώς και η πιθανότητα επιχορήγησης μιας θέσης εργασίας στο «Φάρο».

Το Υπουργείο Παιδείας ανταποκρίθηκε άμεσα στα αιτήματά μας προσφέροντας την κατάλληλη υποστήριξη στα ελληνικά προγράμματα σε Lalor North Primary School, και Coburg West Primary School, επιτρέποντάς τους να παραμείνουν ισχυρά, βιώσιμα προγράμματα μέσα στην κοινότητά μας. Ενώ εκκρεμεί ακόμα η απόφαση για το αίτημα για χρηματοδότηση, το Υπουργείο Παιδείας φάνηκε πολύ πρόθυμο να υποστηρίξει τις πρωτοβουλίες μας και εντυπωσιάστηκε πολύ από τη συλλογική προσπάθειά μας για την αναζωογόνηση της γλώσσας.

Τα επόμενα βήματά μας περιλαμβάνουν μια ευρεία διαφημιστική εκστρατεία και τρόπους προώθησης της ελληνικής γλώσσας σε επίπεδο VCE.

*Για να ενημερώνεστε για όλα τα νέα μας, ακολουθήστε μας στο Facebook: https://www.facebook.com/pharos2021

**Η κα Ανίτα Κολαΐτη είναι εκπαιδευτικός, Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Νέων Ελληνικών Βικτώριας

Φώτο: Supplied