Με μεγάλη προσέλευση ομογενών πραγματοποιείται αυτό το Σαββατοκύριακο  το  Κυπριακό Φεστιβάλ Χαλουμιού

 

ΚΛΑΙΡΗ ΓΑΖΗ

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Καϊμακλί, προάστειο στα βορειοανατολικά της Λευκωσίας Κύπρου.

Θυμάμαι, όταν ήμουν γύρω στα 10, τα χρόνια που έλαβε χώρα ο επαναστατικός αγώνας της ΕΟΚΑ κατά της αγγλικής αποικιοκρατίας, 1955 -1959, η μητέρα μου Μαρία, έφτιαχνε χαλούμια, όπως άλλωστε οι περισσότερες νοικοκυρές, στο σπίτι.

Το χαλούμι, είναι ένα ημίσκληρο τυρί, το οποίο παρασκευάζεται από μείγμα αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος, ή εξ ολοκλήρου από αιγοπρόβειο. Το ψήνουμε είτε σε τηγάνι είτε σε σχάρα, αλλά καταναλώνεται και ωμό.

Σήμερα υπάρχουν δεκάδες συνταγές με ιδιαίτερη γεύση και εμφάνιση, που κάνουν το πιάτο λαχταριστό!

Θυμάμαι επίσης την μητέρα μου που αγόραζε για μια σειρά ημερών γάλα από την κα Άννα – υποθέτω θα πρέπει να είχαν κοπάδι και στάνη στην περιοχή του Αγίου Δημητρίου, βορειότερα του Καϊμακλιού και δυστυχώς υπό τουρκική κατοχή σήμερα και το διατηρούσε σκεπασμένο σε μεγάλο πιθάρι. Πού και πού ανασκουμπωνόταν και το ανακάτευε.

Θυμάμαι επίσης ότι η αδελφή μου Ελένη και εγώ, περιμέναμε με το πιάτο στο χέρι να μας βάλει λίγο από το βουτύρωμα, που ήταν πεντανόστιμο και δυναμωτικό.

Όταν λοιπόν συγκέντρωνε την απαραίτητη ποσότητα και το γάλα συμπλήρωνε τις μέρες που χρειάζονταν για να «ξινίσει», το έβαζε σε μεγάλο καζάνι και το έψηνε, ανακατεύοντας συνέχεια με μια μεγάλη κουτάλα. Την κουτάλα την θυμάμαι ιδιαίτερα, γιατί σε άλλες περιπτώσεις, την χρησιμοποιούσε προς… τάξη και συμμόρφωση.

Στη συνέχεια έβαζε το μείγμα σε ψάθινα καλαθάκια για να πάρουν τα χαλούμια το ανάλογο σχήμα, τα άφηνε για λίγο να κρυώσουν και μετά τα χαράκωνε στη μέση, βάζοντας λίγο φρέσκο δυόσμο. Καλαθάκια, είχε μόνο μια νοικοκυρά στη γειτονιά, οπότε κανόνιζαν και τα έπαιρναν με τη σειρά.

Με τα χρόνια το Καϊμακλί άλλαξε ρότα. Φεύγοντας οι γηραιότεροι, εγκαταλείφθηκε η γεωργία και η κτηνοτροφία. Οι νεότεροι, στράφηκαν σε εργολαβίες ή δούλευαν σε εργοστάσια που αργά αλλά σταθερά, έκαναν την εμφάνισή τους και εδραιώθηκαν στην περιοχή. Όπως το εργοστάσιο με τα παγωτά Ρέτζης, το Λαϊκό Καφεκοπτείο, το υποδηματοποιείο Batas, για να αναφέρουμε μερικά.

Οι νεότερες γενιές, έχοντας περισσότερες ευκαιρίες να φοιτήσουν σε Γυμνάσια ή και να σπουδάσουν στο εξωτερικό, ξανοίχθηκαν σε κρατικές και ιδιωτικές υπηρεσίες. Οπότε, τέρμα τα χαλούμια, ο τραχανάς και τα λουκάνικα στο σπίτι. Αν η μνήμη μου δεν με απατά, το μόνο που έφτιαχνε η μητέρα μας μέχρι το 1967 που φύγαμε για την Αυστραλία, ήταν ο φιδές!

Όλα λοιπόν αγοραστά από πλανόδιους αγρότες, που είχαν την τακτική τους πελατεία και… στην πόρτα μας.

Όταν το ’71 παντρεύτηκα τον εξ Ελλάδος σύζυγό μου Νικόλα, στο τραπέζι μας κυριαρχούσε το χαλούμι. Ξαφνιάστηκε που το συνδυάζαμε με το καλοκαιρινό καρπούζι, μέχρι που το δοκίμασε.

Στις μέρες μας, το χαλούμι, θεωρείται η σημαία της αυθεντικής κυπριακής κουζίνας. Όχι γιατί είναι απλώς ένα προϊόν της Κύπρου με ξεχωριστές διατροφικές ωφέλειες, αλλά αποτελεί μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας.

Και αν και έπαψε να παρασκευάζεται στα νοικοκυριά, είναι άμεσα συνδεδεμένο με την παραδοσιακή αγροτική ζωή και την κοινωνική αλληλεγγύη, που χαρακτηρίζει ακόμη και σήμερα τα χωριά της ιδιαίτερης πατρίδας μας.

ΕΙΣΤΕ ΕΤΟΙΜΟΙ ΓΙΑ ΜΙΑ ΓΡΗΓΟΡΗ ΣΥΝΤΑΓΗ;

Υλικά: 250γρ χαλούμι, 2 κουταλιές αλεύρι για όλες τις χρήσεις, 1 κουταλιά πάπρικα και ηλιέλαιο για το τηγάνισμα.

Εκτέλεση: Κόψτε το χαλούμι σε μπαστουνάκια, ανακατέψτε το αλεύρι με την πάπρικα και πασπαλίστε τα κομματάκια με το μείγμα. Τηγανίστε τα σε καυτό λάδι 3 λεπτά περίπου ή έως ότου ροδοκοκκινίσουν. Σερβίρονται με πατατάκια και ντιπ της προτίμησής σας.

*Και το μυστικό: Το χαλούμι δεν λιώνει σε υψηλή θερμοκρασία. Οπότε είτε το ψήνετε στο τηγάνι είτε στο μπάρμπεκιου, είναι σκέτη απόλαυση.

*To Κυπριακό Φεστιβάλ Χαλουμιού θα γίνει στη Μελβούρνη το Σαββατοκύριακο, 4 και 5 Μαρτίου. Θα είναι ένα διήμερο γεμάτο μουσική, παραδοσιακούς χορούς, κυπριακά εδέσματα και εκδηλώσεις για τα παιδιά.

Από παλαιότερη γιορτή του Χαλουμιού στη Μελβούρνη. Φώτο: “Νέος Κόσμος”