Οι εορτασμοί της παροικίας μας για την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου είχαν μια ιδιαίτερη χροιά το 1975. Ήταν η πρώτη χρονιά μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο τον Ιούλιο του ΄74. Ο Ελληνισμός πονούσε βαθιά, ενώ πολλοί ήταν οι ξεριζωμένοι Ελληνοκύπριοι που είχαν αναζητήσει καταφύγιο και μια καινούρια ζωή εδώ στην Αυστραλία.

Και όπως συμβαίνει σε περιόδους εθνικών κρίσεων, όλοι οι Έλληνες της Διασποράς ενωμένοι, έβαζαν πλάτη για να στηρίξουν τη μητέρα πατρίδα και τα αδέλφια τους.

Εδώ, στη μακρινή Μελβούρνη, εκτός των άλλων δράσεων, η παροικία, με αφορμή την άκρως συμβολική λόγω ιστορικής συγκυρίας επέτειο της αποτίναξης του τουρκικού ζυγού από τις πλάτες της πολύπαθης Ελλάδας, διοργάνωσε μια μνημειώδη εκδήλωση όπου συμμετείχαν χιλιάδες συμπάροικοι, στέλνοντας στον κόσμο το αγωνιστικό μήνυμα διεκδίκησης της ελευθερίας και ανεξαρτησίας της Κύπρου.

Στο πλάι τους, ο τότε πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Gough Whitlam, που ήταν γνωστός για την αγάπη του για τον ελληνικό πολιτισμό, γνώριζε καλά τα αρχαία ελληνικά και είχε ταξιδέψει στην Ελλάδα με τη σύζυγό του, Margaret, περισσότερες από 25 φορές.

Ο ίδιος και η σύζυγός του θεωρούσαν φίλους τον πρώην πρωθυπουργό της Ελλάδας, Ανδρέα Παπανδρέου, και την Ελληνίδα ηθοποιό, τραγουδίστρια και πολιτικό, Μελίνα Μερκούρη.

Η παροικία τον θυμάται ως ένθερμο υποστηρικτή του Ελληνικού Φεστιβάλ της οδού Lonsdale, υπέρμαχο της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα και οπαδό των εθνοτικών Μέσων Ενημέρωσης.

Η παρουσία του στην εκδήλωση της επετείου της 25ης Μαρτίου το 1975 προκάλεσε τον ενθουσιασμό όλων των Ελλήνων και Κυπρίων που τον υποδέχθηκαν στο «Φέστιβαλ Χολ» με ζητωκραυγές και ενθουσιασμό.

Ο «Νέος Κόσμος» ήταν φυσικά παρών και κατέγραψε μοναδικά στιγμιότυπα από την ημέρα εκείνη. Διαβάζουμε στο σχετικό ρεπορτάζ που δημοσιεύθηκε στην 5η σελίδα της έκδοσης της Πέμπτης, 3 Απριλίου 1975, με τον τίτλο: «Ήταν μια μεγάλη ημέρα» (σ.σ. η γλώσσα και η ορθογραφία εμφανίζονται όπως στο πρωτότυπο):

«Ή Κυριακή 30 Μαρτίου 1975 θά μείνη γιά πολύ καιρό, βαθειά χαραγμένη στή μνήμη τού ‘Ελληνισμού τής Μελβούρνης.

Θά θυμούνται γιά πολύ καιρό οι “Ελληνες τήν ήμέρα αύτή πού ενωμένοι σάν ένας άνθρωπος, άπότισαν φόρο τιμής στούς ήρωες τού ’21 καί ύποσχέθηκαν πώς θά άκολουθήσουν τά δικά τους άχνάρια όταν ή μακρινή πατρίδα τούς τό ζητήση.

«Αύτή δέν είναι συγκέντρωση, είναι σεισμός θά έλεγε γιά μιά άκόμη φορά άν βρίσκονταν τήν περασμένη Κυριακή στό «Φέστιβαλ Χώλ», ό άείμνηστος Γεώργιος Παπανδρέου.

Κι ήταν στ’ άλήθεια σεισμός. “Ενας έθνικός σεισμός, πού τόν δημιούργησαν οί 15.000 καί περισσότεροι “Ελληνες φτάνοντας άπό τις πιό άπομακρυσμένες γωνιές τής Βικτωρίας.

Έφτασαν εκεί μέ μπροστάρηδες τις ελληνικές άρχές, τήν εκκλησία, τά Διοικητικά Συμβούλια τών 40 καί πλέον Κοινοτήτων, ‘Αδελφοτήτων καί άλλων Παροικιακών όργανισμών.

Κι όταν τελικά ήρθε ό πρώτος πολίτης τής Αύστραλίας, ό πρωθυπουργός κ. Γκόφ Ουΐτλαμ, νά γιορτάση μαζί μας, διεπίστωσε πώς τό μεγαλύτερο χώλ τής Μελβούρνης ήταν πολύ μικρό γιά νά χωρέση τούς “Ελληνες πατριώτες.

Τήν ίδια διαπίστωση έκανε ό δήμαρχος κ. Ούώλκερ κί όλοι οι άλλοι έκπρόσωποι τής Αύστραλιανής ζωής.

Γιατί συγκεντρώθηκαν τόσοι πολλοί “Ελληνες έφέτος στόν έορτασμό τής 25ης Μαρτίου;

— Γιατί έφέτος ό ‘ίδιος , άιμοσταγής κατακτητής μέ τήν ίδια βία, μέ τήν ίδια θηριωδία, μέ τήν ίδια άσέλγεια καταπάτησε καί καταπιέζει πάλι ένα ζωντανό κομμάτι τής πατρίδας μας, ένα μεγάλο κομμάτι τής μαρτυρικής μεγαλονήσου τής Κύπρου μας», άπαντα ό πρόεδρος τής ‘Ελληνικής Κοινότητας κ. Άνδρέας Σκρινής, στό μικρό άλλά μεγάλης σημασίας πανηγυρικό του λόγο καί συνεχίζει:

— Γιατί έφέτος ή λευτεριά πού σήμερα γιορτάζουμε έχει χάσει τήν άγέρωχη όψη της καί δέν μπορεί πιά περήφανα και μέ βιά νά μετρά τήν Γή.

«Γιατί εφέτος ή Πατρίδα μας περνά μιά κρίσιμη καμπή τής ιστορίας της.

»Γιατί σήμερα ή ‘Ελλάδα, ένώ αγωνίζεται νά γλυτώση ή ίδια άπό τά βδελυρά άπομεινάρια τής Χούντας δίδει συγχρόνως μιά μεγάλη μάχη μέσα στό δαίδαλο των Ηνωμένων ‘Εθνών, γιά νά κερδίση ειρηνικά τήν έδαφική άκεραιότητα, τήν ελευθερία και τήν άνεξαρτησία τής Κύπρου μας…

Τόν δίκαιο άγώνα μας ύπορτήριξε γιά μιά άκόμη φορά ή έργατική Κυβέρνηση τής Αυστραλίας όταν ό ίδιος ό Πρωθυπουργός, τήν Κυριακή τά άπόγευμα στό «Φέστιβαλ Χώλ» ΔΗΛΩΣΕ, ότι στή διάσκεψη των Πρωθυπουργών τής Κοινοπολιτείας πού θά γίνη αυτό το μήνα στή Τζαμάικα θά προσκαλέση τόν Πρόεδρο τής Κύπρου Αρχιεπίσκοπο Μακάριο νά έπισκεφθή τήν Αύστραλία.

‘Υποστήριξε ότι ή Αύστραλία θά διαδραματήση σημαντικό ρόλο σέ όποιαδήποτε διεθνή προσπάθεια ρυθμίσεως του θέματος τών προσφύγων τής Κύπρου.

ΚΑΙ ΤΟΝΙΣΕ, μεταξύ άλλων ότι ή Κυβέρνησή του είναι άντίθετη στή διχοτόμηση του νησιού.

Ήταν μιά μεγάλη ήμέρα ή περασμένη Κυριακή, άπό κάθε άποψη. “Ανοιξε τό δρόμο τής ένότητος τού έλληνισμού τής Αύστραλίας καί όπως είπε καί ό Πρέσβυς κ. Διαμαντόπουλος «οί “Ελληνες προοδεύουν καί μεγαλουργούν μόνον όταν είναι ένωμένοι».

Τό εύγε γιά τόν μεγαλειώδη έορτασμό, άνήκει στήν ‘Ελληνική καί Κυπριακή Κοινότητα πού τήν όργάνωσαν, στίς ‘Αδελφότητες καί τούς Συλλόγους πού έλαβαν μέρος καί στόν κάθε συμπάροικο πού άφησε κάθε άλλη άσχολία καί έδωσε τό παρόν του στό «Φέστιβαλ Χώλ» ή στό χορό τού Σάουθερν Κρός.

Εύχή μας ή ένότητα αύτή νά μή λείψη ποτέ.»