«Είναι πολύ σημαντικό να βρούμε ένα τρόπο ώστε το “200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Ποια είναι η σύγχρονη Ελλάδα” να μπορεί να «ταξιδέψει» στην ομογένεια λέει με ενθουσιασμό η Μαριάννα Κάλμπαρη , η νέα γυναίκα που ανέλαβε το τιμόνι του Θεάτρου Τέχνης τα τελευταία δύο χρόνια. « Γιατί οφείλουμε όλοι να γνωρίσουμε το παρελθόν μας προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε πού βρισκόμαστε σήμερα»
«Κι όμως πρέπει να λογαριάσουμε πώς προχωρούμε (…) Κι όμως πρέπει να λογαριάσουμε κατά πού προχωρούμε (….) Δε θέλω τίποτε άλλο παρά να μιλήσω απλά, να μου δοθεί ετούτη η χάρη». Οι στίχοι αυτοί του Σεφέρη καταρχήν σας ενέπνευσαν
«Πράγματι, και του Μάνου Ελευθερίου τη φετινή χρονιά «Αχ πόσα ακόμα μας επιφυλάσσει το παρελθόν» .Γιατί το παρελθόν είναι αυτό που διαμόρφωσε το σήμερα και διαμορφώνει και το αύριο.
Με αφορμή την επέτειο του εορτασμού του ’21 ανακαλύψαμε την ανάγκη να καταλάβουμε αλλά και να συνδυάσουμε για πρώτη φορά στο Θέατρο την Επιστήμη με την Τέχνη. Το πρόγραμμα πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Κέντρο Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (ΚΕΑΕ) και εντάσσεται στο πλαίσιο των δράσεων της «Αθήνα Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου».
Κάθε εποχή διαμορφώνεται μέσα από σειρά σημαντικών γεγονότων, προσώπων, ιδεών. Η σύγχρονη Ελλάδα, η Ελλάδα της κρίσης, της κατάθλιψης, της γκρίνιας και της απελπισίας δεν ξεπήδησε από το πουθενά. Ας πιάσουμε λοιπόν το νήμα από την αρχή. Σε τρία χρόνια θα γιορτάσουμε την επέτειο 200 χρόνων από την Επανάσταση. Τι στ’ αλήθεια γνωρίζουμε γι’ αυτή; Για τους ανθρώπους της; Για τη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους; Προσωπικά νιώθω την ανάγκη να μάθω σε βάθος. Από ανθρώπους που γνωρίζουν. Από επιστήμονες. Αλλά και από σημαντικούς καλλιτέχνες και διανοούμενους. Γιατί υπάρχουν δύο τρόποι να πει κανείς μια ιστορία: ο ένας είναι θεωρητικός και οδηγείται από την επιστήμη, ο άλλος είναι πρακτικός και γεννιέται μέσα από την τέχνη.
Στο Θέατρο Τέχνης λοιπόν θέλουμε να συνδυάσουμε τους δύο τρόπους μπροστά στα μάτια του κοινού. Και να στοχαστούμε δημιουργικά… από κοινού. Ελπίζοντας κάτι να βγει από όλη αυτήν τη διαδικασία. Και δεν εννοώ βέβαια μόνο τη «μεγάλη» παράσταση που θέλουμε να ανεβάσουμε το 2021 με έμπνευση από όλο το υλικό που θα συγκεντρώσουμε κατά τη διάρκεια των τριών επόμενων χρόνων. Επί της ουσίας: Θα συναντηθούμε; Θα αποδεχτούμε ποιοι είμαστε; Πώς γίναμε αυτοί που είμαστε; Θα προχωρήσουμε; Κατά πού; Κατά πώς; Ερωτήματα που αφορούν τόσο την τέχνη όσο και την ίδια τη ζωή».
Πως αισθάνεστε ως γυναίκα που έχετε αναλάβει τη θέση της καλλιτεχνικής διευθύντριας ενός θεάτρου με αυτήν την ιστορία;
«Ευτυχώς στη χώρα της Τέχνης τα πρόσωπα έχουν σημασία και όχι το φύλο. Είναι όντως ένα πολύ σημαντικό βήμα σε ένα χώρο που παραδοσιακά ανδροκρατείται .Το ξέρω, το αισθάνομαι και χαίρομαι γι’ αυτό».
Εισπράττουμε ότι ανανεώσατε το Θέατρο Τέχνης , ότι το «μεταμορφώσατε» ξανά σε ενεργό.
« Το προσπαθώ, το προσπαθούμε όλοι μας. Η λογική του πλέον είναι η πολυφωνία. Δεν υπάρχει πια ο Κουν αλλά υπάρχουν άξιοι καλλιτέχνες που είτε προέρχονται από το Θέατρο Τέχνης , είτε συνδέονται άμεσα με τη φιλοσοφία του. Δεν είναι θέατρο πρωταγωνιστών αυτό, είναι συνόλου. Δυστυχώς δεν έχουμε στήριξη από την Πολιτεία. Είμαστε μία αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία. Είναι πολύ δύσκολο να ζεις από τα εισιτήρια».
Ό,τι ονειρευόσαστε άρχισε να γίνεται πραγματικότητα;
«Έχουν γίνει μερικά πράγματα αλλά είναι μόνο αρχή. Είναι πολύ σημαντικό ότι ήρθαν να στηρίξουν το θέατρο σημαντικοί καλλιτέχνες. Που έχει ανοίξει το κοινό και έχουν έρθει άνθρωποι που δεν είχαν πατήσει ποτέ στο θέατρο. Και νέοι. Προσπαθούμε να είναι ένας χώρος που ανταλλάσσονται ιδέες , γνώσεις, υπάρχει αναζήτηση πραγμάτων. Είναι επίσης αξιοπρόσεκτο πως στη συνείδηση του κόσμου βιώνεται σαν ένας χώρος που μπορούν να συμβούν πράγματα».
Πιστεύετε ότι η κρίση βοήθησε στο να στραφεί ο κόσμος στο θέατρο;
«Νομίζω στην αρχή πολύ. Ήταν σαφές αυτό. Τώρα το πράγμα έχει αρχίσει πάλι και δυσκολεύει. Πλέον δεν είναι κρίση είναι μία κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Είναι δύσκολη και γίνεται όλο και πιο δύσκολη απλώς όλοι έχουν την η αίσθηση ότι δεν είναι κρίση. Ταυτόχρονα – που είναι πολύ τρομακτικό για μένα – έχει αρχίσει να αναδύεται το life style που υπήρχε στα τέλη του ’90. Αυτό το βλέπω καθαρά και σε σχέση με την τηλεόραση και με αυτό που κυκλοφορεί. Είναι χειρότερο από πριν. Τώρα είναι σαν ένα όνειρο μιας λαμπερής ζωής. Οι άνθρωποι ξέρουν ότι είναι πολύ δύσκολο να την αποχτήσουν. Ενώ παλιότερα είχαμε όλοι την ψευδαίσθηση ότι θα μπορούσαμε να έχουμε το σπίτι που θέλουμε, το αυτοκίνητο που επιθυμούμε. Και ήταν όλοι επικεντρωμένοι εκεί. Γίνεται η κρίση. Αλλάζουν τα πράγματα. Φόβος, ανακατατάξεις. Στα χρόνια αυτά φάνηκε πως οι άνθρωποι έχουν ανάγκη το θέατρο .Από την άλλη οι καλλιτέχνες δε σταμάτησαν να δημιουργούν παίρνοντας μεγάλα ρίσκα για να στηρίξουν το θέατρο με όποιες συνθήκες. Το πρόβλημα εντοπίζεται ότι στην Αθήνα υπάρχουν πάρα πολλά θέατρα πολλές παραστάσεις. Έχουμε μεγάλη έκρηξη δημιουργικότητας. Όταν σταμάτησε η τηλεόραση να κάνει πλούσιες παραγωγές πολύ άνθρωποι στράφηκαν στο θέατρο , οι σχολές είναι πάρα πολλές. Πολλοί νέοι θέλησαν να διεκδικήσουν τη θέση τους στο χώρο. Και εμείς μπήκαμε στο παιχνίδι των πολλών παραστάσεων. Δεν ξέρω πόσο θα αντέξει ο χώρος τόσες παραγωγές. Και το κοινό επίσης».
Το Θέατρο Τέχνης κλείνει φέτος τα 76 χρόνια λειτουργίας του. Ο Κουν δεν υπάρχει πια. Η συνέχεια του Κουν είναι η φιλοσοφία του.
«Αυτό που όλοι μαθαίνουμε εδώ είναι δουλειά, πίστη, επιμονή, πάθος και συλλογικότητα. Αυτά είναι νόμος. Για μας το θέατρο είναι κάτι ιερό. Αυτά όλα είναι από τον Κουν. Τούτες είναι οι αρχές του. Αυτές διδασκόμαστε και έτσι πορευόμαστε».