Οι αποφάσεις που έλαβε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) για το επενδυτικό σχέδιο (master plan) του ΟΛΠ (κήρυξε μια μεγάλη περιοχή του Πειραιά σε αρχαιολογική ζώνη), μεταφράζονται, σύμφωνα με κύκλους της Cosco, σε τουλάχιστον 8 μήνες περαιτέρω καθυστέρησης στην έναρξη υλοποίησης οιασδήποτε επένδυσης, από εκείνες που υπό όρους ενέκρινε. Οι οκτώ μήνες θα προστεθούν στα δυόμιση χρόνια καθυστερήσεων που ήδη τρέχουν από τότε που ιδιωτικοποιήθηκε ο ΟΛΠ, διάστημα κατά το οποίο ελάχιστες αδειοδοτήσεις κατέστη δυνατόν να εξασφαλιστούν.

Στα προβλήματα που δημιουργεί το ΚΑΣ πρέπει να προστεθούν και αυτά που προκάλεσε η Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων, όπως η απόρριψη επενδύσεων σε logistics, αλλά και αυτά που αναμένεται να ανακύψουν όταν το master plan περάσει από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων, ενδεχομένως την ερχόμενη Πέμπτη για τα ξενοδοχεία που η Cosco θέλει να φτιάξει στην Παγόδα και τις δύο μεγάλες αποθήκες. Κτίρια που ρημάζουν όλα εδώ και δεκαετίες… Με βάση τις αποφάσεις του ΚΑΣ, η Cosco τίθεται κατ’ ουσίαν σε μια διαρκή «ομηρία» από το υπουργείο Πολιτισμού, με ό,τι αυτό σημαίνει για την ταχύτητα υλοποίησης έργων.

Ο νυν δήμαρχος Πειραιά και εκ νέου υποψήφιος, Γιάννης Μώραλης, εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του «για το γεγονός ότι επί 2,5 και πλέον χρόνια, όσο δηλαδή διήρκεσε η διαδικασία που ξεκίνησε το υπουργείο Πολιτισμού με την τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων, αγνοήθηκε στο σύνολό της η πόλη». Ο κ. Μώραλης τονίζει ότι, παρά τον «αιφνιδιασμό που επιχειρήθηκε, καταφέραμε ως δημοτική αρχή, ύστερα από πίεση και με τη συμπαράταξη σχεδόν όλης της πόλης, να μην εγκριθεί η παράλογη εισήγηση ώστε να κηρυχθεί ολόκληρη η πόλη αρχαιολογικός χώρος», αλλά «να χαρακτηριστούν αρχαιολογικοί χώροι μόνον οι περιοχές στις οποίες ανήκει το ιστορικό κέντρο». Ο δήμαρχος Πειραιά, μάλιστα, προαναγγέλλει περαιτέρω πρωτοβουλίες «αν διαπιστωθεί ότι η απόφαση του ΚΑΣ, εφόσον φυσικά υιοθετηθεί από την πολιτική ηγεσία», στερήσει αναπτυξιακές προοπτικές.

Τελείως διαφορετική οπτική για το θέμα έχει ο κ. Μπελαβίλας, αναδεικνύοντας διαιρετικές τομές από τον κ. Μώραλη. Ο υποψήφιος δήμαρχος του ΣΥΡΙΖΑ, βλέπει ότι με την απόφαση επέρχεται «ισορροπία» μεταξύ επενδύσεων και αρχαιολογικού παρελθόντος της πόλης. «Το ΚΑΣ υπερασπίστηκε τον αρχαίο Πειραιά θέτοντας κανόνες που εξυπηρετούν και όσους θέλουν να επενδύσουν στην πόλη. Επί του πρακτέου, επιβεβαίωσε το καθεστώς που ισχύει ήδη από τη δεκαετία του ’70», καθώς «εγκρίθηκαν όλα τα έργα που η ίδια η εταιρεία προτείνει μετά τη διαβούλευση που προηγήθηκε». Ο κ. Μπελαβίλας καταλήγει λέγοντας πως «πλέον δημιουργείται μια ισορροπημένη σχέση της πόλης με το αρχαιολογικό της παρελθόν και εξασφαλίζεται ο σεβασμός στις αρχαιότητες του Πειραιά».

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Η Cosco προωθεί επενδύσεις, υποχρεωτικές από την ιδιωτικοποίηση, αλλά και πρόσθετες, συνολικού ύψους 612 εκατ. ευρώ, γιατί, όπως σημειώνει, «δεν νοείται μεγάλο εμπορικό λιμάνι χωρίς σιδηροδρομική σύνδεση και χωρίς σύγχρονες αποθήκες logistics».
«Δεν νοείται ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη χωρίς μεγάλες δεξαμενές και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες». «Δεν νοείται car terminal χωρίς κλειστές θέσεις στάθμευσης». «Δεν νοείται λιμάνι κρουαζιέρας χωρίς σύγχρονο επιβατικό σταθμό με εμπορικές χρήσεις». Οι δεσμευτικές επενδύσεις των 294 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την Cosco, «δεν επαρκούν για να καλύψουν τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες και απαιτήσεις της λιμενικής βιομηχανίας και για να ανταποκριθεί ο Πειραιάς στον έντονο διεθνή ανταγωνισμό».

Για τον λόγο αυτό συμπεριέλαβε στο master plan επιπλέον επενδύσεις ύψους 318 εκατ. ευρώ, τις οποίες χαρακτηρίζει «απολύτως απαραίτητες για να μην απολέσει ο Πειραιάς την ελκυστικότητα και το συγκριτικό πλεονέκτημά του». Επιχειρήματα που προφανώς δεν συγκινούν το Δημόσιο και τις υπηρεσίες του, αν κρίνει κανείς από όσα διαδραματίζονται το τελευταίο διάστημα.

ΣΕ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑΣ-ΚΙΝΑΣ;

Όταν τον περασμένο Αύγουστο έφτασε στην Αθήνα η νέα πρέσβειρα της Κίνας, Zhang Qiyue, διακεκριμένη και πολύπειρη αξιωματούχος του κινεζικού υπ. Εξωτερικών, το πρώτο της ραντεβού, πριν καν δώσει τα διαπιστευτήριά της στον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, ήταν με την ηγεσία της Cosco στον Πειραιά. Σκοπός της ήταν να ενημερωθεί για την πορεία των κινεζικών επενδύσεων στο λιμάνι που η κινεζική διπλωματία αποκαλεί και «κεφάλι του δράκου» των νέων θαλάσσιων Δρόμων του Μεταξιού. Είναι τόση η σημασία που αποδίδει το Πεκίνο σε αυτό το σημείο της υδρογείου, που και οι πλέον διαβασμένοι στις ελληνοκινεζικές σχέσεις εκπλήσσονται ακόμη και σήμερα.

Όμως, το ευρύτερο πλέγμα των διεθνών ισορροπιών γίνεται ολοένα και πιο περίπλοκο με το υπό διαμόρφωση νέο πλαίσιο της Ε.Ε. για τις επενδύσεις τρίτων χωρών σε στρατηγικές υποδομές, που ξεκάθαρα στοχεύει να βάλει φραγμούς στην Κίνα, και έχει βάλει το Πεκίνο σε διαδικασία επαναξιολόγησης της τακτικής του. Ένα δείγμα των εξελίξεων που η παραπάνω διαδικασία δρομολογεί είναι και το έντονο, όψιμο φλερτ του Πεκίνου με την «αντισυστημική» κυβέρνηση στη Ρώμη και το άνοιγμα του κινεζικού επενδυτικού παιχνιδιού στα ιταλικά λιμάνια της βόρειας Αδριατικής. Την ίδια ενόχληση με τους Ευρωπαίους για τα κινεζικά σχέδια έχει εκφράσει και η Ουάσιγκτον, και μάλιστα ορισμένες πηγές σημειώνουν ότι έχουν μεταφερθεί στην Αθήνα ανησυχίες για την ολοένα στενότερη συνεργασία Ελλάδας και Κίνας. Λέγεται, δε, πως ένας από τους σκοπούς του ταξιδιού του υπουργού Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλου στην Ουάσιγκτον είναι να μεταφέρει τις διαβεβαιώσεις της Αθήνας πως οι σχέσεις Ελλάδας και Κίνας είναι μεν σημαντικές για την ανάπτυξη της οικονομίας, περιορίζονται όμως ακριβώς σε αυτό.

Η Αθήνα μοιάζει έτσι είτε να μην αντιλαμβάνεται το ρίσκο που συνοδεύει τις ενέργειές της αναφορικά με τα προβλήματα που δημιουργεί στην έγκριση των επενδύσεων που θέλει να κάνει η –κρατική– Cosco στο «κεφάλι του δράκου» είτε να επιχειρεί να ικανοποιήσει όλες τις πλευρές. Στο μεσοδιάστημα, όμως, η όλη υπόθεση, καθυστερήσεων, ζητούμενων τροποποιήσεων, μεταβολών κ.ο.κ. στις επενδύσεις από το ΚΑΣ, την ΕΣΑΛ και προσεχώς και το Συμβούλιο Νεώτερων Μνημείων, θα δοκιμάσει για μία ακόμη φορά έντονα τις σχέσεις της κινεζικής πολυεθνικής με την ελληνική κυβέρνηση, αναφέρουν ξένοι διπλωματικοί παρατηρητές. Και αυτό διότι η Cosco αντιμετωπίζει το επενδυτικό της σχέδιο ως ενιαίο σύνολο και όχι ως μεμονωμένες δράσεις, και το Πεκίνο τους σχεδιασμούς της Cosco ως μέρος της διαδικασίας οικοδόμησης του νέου Δρόμου του Μεταξιού, που με τη σειρά του θα εδραιώσει την παγκόσμια οικονομική ισχύ της Κίνας.

Στην Αθήνα, καλά πληροφορημένες πηγές σχολιάζουν πως «η Κίνα είναι σημαντικός και στρατηγικός εταίρος για την Ελλάδα, όχι μόνο λόγω των επενδύσεων και της σοβαρής στήριξης που παρείχε στην ελληνική οικονομία τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και των προοπτικών οι οποίες ανοίγονται στο εγγύς μέλλον». Αλλά μάλλον υποτιμούν τις επιπτώσεις των τελευταίων επεισοδίων στην αδειοδότηση των επενδύσεων της Cosco. Έτσι η κυβέρνηση μοιάζει να στοιχηματίζει πως η απόφαση του ΚΑΣ για τον ΟΛΠ δεν θα επηρεάσει καθοριστικά τις ελληνοκινεζικές σχέσεις, παρά την προφανή ενόχληση που προκαλεί στο Πεκίνο. Εκτιμάται, επιπλέον, πως πρόκειται για ένα πρόβλημα που θα διευθετηθεί. Αναφέρουν, δε, προς επίρρωση τούτου πως στο Μαξίμου υπάρχει κινεζική πρόσκληση προς τον Αλέξη Τσίπρα να επισκεφθεί το Πεκίνο για τους Δρόμους του Μεταξιού (One Belt-One Road).