Οι διάφορες εκφράσεις του ελληνικού στοιχείου στους Αντίποδες, έχουν καταγραφεί σε ποικίλες εκδόσεις, ειδικότερα τις τελευταίες δεκαετίες, οπότε και παρατηρήθηκε η ανάγκη να στοιχειοθετηθεί η πορεία της κοινότητάς μας. Όσoν αφορά τους οργανισμούς, και κυρίως τους μη κερδοσκοπικούς που ίδρυσαν Έλληνες, η ανάγκη ιστορικής καταγραφής τους παραμένει καίριας σημασίας καθότι είναι ίσως η μοναδική πηγή κατανόησης των βαθύτερων αξιών και σκοπό του κάθε οργανισμού.

Η «Φροντίδα», εδώ και αρκετά χρόνια, αποτελεί τον μεγαλύτερο μη κερδοσκοπικό οργανισμό για την υποστήριξη των Ελλήνων ηλικιωμένων στη Βικτώρια. Το «μεγαλύτερο» πηγάζει από το μέγεθος της περιουσίας της, του προσωπικού και των εθελοντών, των υπηρεσιών που προσφέρει καθώς και του αριθμού των ηλικιωμένων που εξυπηρετεί. Η ιστορία του οργανισμού, ωστόσο, εκτός από κάποια δημοσιεύματα, έλειπε από τις βιβλιοθήκες, οδηγώντας πολλές φορές σε παρερμηνείες π.χ. η «Φροντίδα» προσφέρει κοινοτικές υπηρεσίες εδώ και δεκαετίες, αν και αρκετοί νομίζουν ότι ξεκίνησε τα τελευταία πέντε χρόνια.

Η συμπλήρωση 40 ετών του οργανισμού το 2017, έδωσε το έναυσμα στους υπεύθυνους να αρχίσουν να καταγράφουν την πορεία του οργανισμού, επικεντρωμένοι στα βασικά βήματα που άλλαξαν τόσο την «Φροντίδα» όσο και τη γενικότερη κοινότητα. Το βιβλίο αποτελεί προϊόν πολύωρων συνεντεύξεων με τους κύριους πρωταγωνιστές της Φροντίδας, έρευνα στα αρχεία και στον παροικιακό τύπο καθώς και πολλαπλές φωτογραφίες. Αυτό που μπορεί, μάλιστα, εύκολα να παρατηρήσει κανείς, είναι ότι η ιστορία ουσιαστικά εξελίσσεται κυρίως μέσα από τις φωτογραφίες που ξεκινούν από το 1977 και φτάνουν στο 2017.

Μία εικόνα χίλιες λέξεις, όπως έχουμε συνηθίσει να ακούμε, και αυτό ξεδιπλώνεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, αλλά οι πολλές εικόνες μπορούν να λειτουργούν και για την βαθύτερη ενασχόληση με το βιβλίο, η οποία δεν σταματάει στο εξώφυλλο. Και για να γίνουμε πιο κατανοητοί, πολλά βιβλία ιστορίας ουσιαστικά αναγιγνώσκονται από ιστορικούς, ερευνητές, δημοσιογράφους και μερικούς βιβλιοφάγους. Δεν συναντούν όμως τα μάτια της ευρύτερης ομογένειας, αν και μπορεί να βρίσκονται στις βιβλιοθήκες πολλών. Ένα βραχύ κείμενο, το οποίο όμως επεξηγεί τις εικόνες, μπορεί να λειτουργήσει έτσι ώστε το ευρύ κοινό να μάθει για την προσφορά της «Φροντίδας» στην τρίτη ηλικία.

Το πιο καίριο, όμως, σχετικά με την παράθεση τόσων φωτογραφιών είναι ότι κάποιος μπορεί να δει πολλές ανέκδοτες φωτογραφίες και να κατανοήσει πώς έμοιαζε ο οργανισμός στα σπάργανά του και πώς έφτασε σε αυτό το σημείο. Οι φωτογραφίες για παράδειγμα από το οικόπεδο στο Clayton στο Springs St, βοηθούν τον αναγνώστη να δει τι προηγήθηκε του κτιρίου που κοσμεί το προάστιο και του οποίου η πρόσφατη ανοικοδόμηση κόστισε κοντά $25 εκατομμύρια και φιλοξενεί 150 Έλληνες ηλικιωμένους.

Τέλος, είναι ευχάριστο, όπως έχουν εξομολογηθεί και αρκετοί εθελοντές που έχουν πιάσει στα χέρια τους το συγκεκριμένο πόνημα, να ξαναζωντανεύουν ιστορικά πρόσωπα της ομογένειας μέσα από εικόνες, όπως η Άννα Μάθιους, η Άννα Γεωργούση και ο Γιάννης Σαλβάρης. Άνθρωποι που αφιέρωσαν τη ζωή τους στην πρόοδο του ελληνικού στοιχείου στους Αντίποδες.

ΟΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παράθεση μαρτυριών από μερικούς κύριους πρωταγωνιστές της «Φροντίδας». Ανάμεσα σε αυτούς, οι πρώην πρόεδροι Δρ Κον Κωνσταντίνου, Ιάκωβος Φροντίδας και Γιώργος Δημητρίου, αλλά και ο Γιώργος Σεβδαλής, πρώτος Ταμίας, και η Μαρίκα Μπισά, πρώτη Γραμματέας, οι δύο τελευταίοι από τους οποίους μάλιστα έφυγαν από τη ζωή τους τελευταίους μήνες.

«Έλληνες ηλικιωμένοι ήταν σε οίκους ευγηρίας αλλά ήταν σαν χαμένοι. Δεν ήξεραν τη γλώσσα και δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν με κανέναν» εξομολογήθηκε η αείμνηστη Μαρίκα Μπισά σχετικά με τις ανάγκες που είχαν διαγνώσει οι ιδρυτές και τους ενέπνευσαν για να συνεχίσουν την αποστολή τους.

Η ανοικοδόμηση όμως του πρώτου οίκου ήταν πολυέξοδη και ο ενθουσιασμός ήταν ο μόνος που καθοδηγούσε τα μέλη της «Φροντίδας».

«Συγκεντρώναμε χρήματα καθώς η κυβέρνηση μας είχε υποσχεθεί ότι για κάθε δολάριο που θα μαζεύαμε θα μας έδιναν άλλα δύο» θυμάται ο Δρ Κον Κωνσταντίνου.
Η συγκέντρωση όμως χρημάτων αντιμετωπίστηκε με καχυποψία ακόμα και από τους ίδιους τους ομογενείς όπως εξομολογείται και ο πρώην Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, Ιάκωβος Φρονίστας.

«Υπήρχε πολύ σκεπτικισμός σχετικά με τις σκοπιμότητές μας όταν ξεκινήσαμε. Πολλοί ελληνικοί οργανισμοί είχαν καταχραστεί χρήματα των ομογενών στο παρελθόν και δεν εκπληρώσαν τις υποσχέσεις τους. Δεν υπήρχε εμπιστοσύνη στο να δαπανήσουν τα χρήματά τους σε έναν οργανισμό που δεν είχε τίποτα, δεν είχε κάνει κάτι και ήταν παντελώς άγνωστος».

Όπως διαφαίνεται και μέσα από το βιβλίο, οι όποιες δυσκολίες ξεπεράστηκαν, αλλά τα εμπόδια συνεχίστηκαν για την «Φροντίδα» για πολλά χρόνια, χωρίς όμως να πτοούν τους εθελοντές και εργαζομένους που είχαν ταχθεί στην υποστήριξη των ηλικιωμένων ομογενών.

Σημαντικό μέρος για την αντιμετώπιση των αντιξοοτήτων έπαιξαν πολλοί ομογενειακοί οργανισμοί όπως η Ελληνική Κοινότητα Box Hill, η Ελληνική Κοινότητα Darebin και Περιχώρων και η Αυστραλοελληνική Ένωση για τους Ηλικιωμένους «Ιπποκράτης» Newcastle. Όσον αφορά ατομικές δωρεές, αυτές εκτείνονται σε εκατοντάδες χιλιάδες με κυριότερες να είναι της Άννας και του Νίκου Βουρνάζου ($2 εκατ.) και του Μιχάλη Κρίζου εις μνήμην του πατέρα του Δρ Κωνσταντίνου Κρίζου ($1.8 εκατ.).

Ένα άλλο μήνυμα το οποίο περνάει μέσα από το βιβλίο είναι η προσαρμογή των υπηρεσιών της «Φροντίδας» ανάλογα με τις ανάγκες που προέκυπταν. Για παράδειγμα, η επέκταση του οργανισμού στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα της Μελβούρνης με σκοπό οι υπηρεσίες του να είναι προσβάσιμες σε όλους τους Έλληνες, ανεξαρτήτως πού ήταν η κατοικία τους. Η «Φροντίδα», επίσης, εδώ και μία δεκαετία, εφαρμόζει το επιτυχημένο μοντέλο υποστήριξής της και σε ανθρώπους μη ελληνικής καταγωγής στο Newcastle της Νέας Νότιας Ουαλίας. Αλλά και η ίδρυση του Τμήματος Κοινοτικών Υπηρεσιών, όπως η εξυπηρέτηση Πακέτων Φροντίδας στο Σπίτι και οι Ομάδες Ημερήσιων Δραστηριοτήτων, για την εξυπηρέτηση ηλικιωμένων που έμεναν στο σπίτι τους αλλά χρειάζονταν υποστήριξη για να παραμείνουν ανεξάρτητοι.

«Μέσω των κοινοτικών υπηρεσιών ενισχύθηκε η φήμη και η αξιοπιστία του οργανισμού και μπορούσαμε πια να βοηθήσουμε περισσότερους ανθρώπους σε περισσότερα σημεία» όπως λέει χαρακτηριστικά ο πρώτος Διευθυντής Κοινοτικών Υπηρεσιών, Γιώργος Δαριβάκης.

Το σημαντικότερο όμως μήνυμα του βιβλίου, είναι οι πανανθρώπινες αξίες του σεβασμού και της αποφασιστικότητας. Σεβασμός για τους ηλικιωμένους, για τους οποίους έγιναν όλα όσα περιγράφονται στο βιβλίο, αλλά και αποφασιστικότητα γιατί παρά τις «τρικυμίες», οι υπεύθυνοι παρέμεναν νηφάλιοι και κοιτούσαν μπροστά.
Μπορεί όμως ένα βιβλίο για το παρελθόν να θέσει και τις βάσεις για το μέλλον; Σίγουρα μπορεί και αυτό προσπαθεί να κάνει και το παρόν, ειδικά στα τελευταία κεφάλαια. Ο πρώην Πρόεδρος της Φροντίδας, Σάκης Ζαφειρόπουλος, δηλώνει χαρακτηριστικά για την επόμενη μέρα του οργανισμού.

«Μπορεί να χρειαστεί να μετατραπούμε σε έναν διπλό οργανισμό. Ένα τμήμα θα παρέχει υπηρεσίες σε Έλληνες και έναν άλλο σε ανθρώπους μεταναστευτικής καταγωγής. Το ποιο από τα δύο τμήματα θα προοδεύσει θα εξαρτηθεί πάνω απ’ όλα από τη ζήτηση».

Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει και επίσημα την Κυριακή 17 Νοεμβρίου στις 3:00 μμ κατά την παρουσίαση του Κοινοτικού Κέντρου της Φροντίδας, που βρίσκεται στο 16 Anzed Court, Mulgrave.