Ήταν 13 Δεκεμβρίου και το ρολόι της πόλης έδειχνε δυο και τριαντατέσσερα λεπτά, όταν στον λόφο Καπή πάνω από τα Καλάβρυτα ήχησε το πρώτο από τα τρία μυδραλιοβόλα. Όταν πια σταμάτησαν να ακούγονται, σχεδόν όλος ο ανδρικός πληθυσμός της πόλης είχε εκτελεσθεί.

“Μας έσφαζαν σαν τα κοκόρια” είπε κάποιος που επέζησε…

Η επιχείρηση “Καλάβρυτα” όπως ονομαζόταν ανατέθηκε στον ταγματάρχη Εμπερσμπέργκερ. Ήταν μια επιχείρηση κύκλωσης των ανταρτών του ΕΛΑΣ η οποία όμως κατέληξε σε μαζικά αντίποινα επί του άμαχου πληθυσμού της περιοχής, μετά το θάνατο Γερμανών στρατιωτών σε μάχες με τους αντάρτες.

Της σφαγής των Καλαβρύτων, είχε προηγηθεί η εκτέλεση 77 Γερμανών αιχμαλώτων που είχαν συλλάβει οι αντάρτες λίγες ημέρες νωρίτερα.

Η σφαγή των αμάχων διαπράχθηκε από την 117η Μεραρχία Καταδρομών, η οποία αποτελούνταν από Αυστριακούς και Γερμανούς.

Η πορεία προς τη σφαγή των Καλαβρύτων

Οι Γερμανοί, με επικεφαλής τον Εμπερσμπέργκερ, στο δρόμο για τα Καλάβρυτα, εκτέλεσαν 143 άνδρες, στα χωριά Ρωγοί, Κερπινή, Άνω και Κάτω Ζαχλωρού, καθώς και στη Μονή Μεγάλου Σπηλαίου. Επίσης έκαψαν περίπου 1.000 σπίτια σε πάνω από 50 χωριά, αφού τα λεηλάτησαν αποκομίζοντας περισσότερα από 2.000 πρόβατα και μεγαλύτερα ζώα και περίπου 260.000.000 δραχμές.

Τέσσερις μέρες μετά την άφιξή τους στα Καλάβρυτα, οι Γερμανοί συγκέντρωσαν στον προαύλιο χώρο του Δημοτικού σχολείου τους κατοίκους της κωμόπολης και διαχώρισαν τον ανδρικό πληθυσμό από τα γυναικόπαιδα και τους ηλικιωμένους. Στη συνέχεια τα γυναικόπαιδα και οι ηλικιωμένοι κρατήθηκαν στο εσωτερικό του σχολείου, ενώ οι άνδρες και οι έφηβοι άνω των 13 ετών οδηγήθηκαν στο λόφο του Καππή στις παρυφές της κωμόπολης. Εκεί οι Γερμανοί τους εκτέλεσαν με συνεχείς ριπές πολυβόλων, σκοτώνοντας περίπου 700 (κατά τις νεότερες εκτιμήσεις) άτομα. Οι γυναίκες και τα παιδιά κατάφεραν να αποδράσουν από το σχολείο ενώ η κωμόπολη φλεγόταν. Την επόμενη ημέρα τα ναζιστικά στρατεύματα πυρπόλησαν το μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, που συνδέεται στενά με την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Στη θέση του εγκλήματος διατηρείται μνημείο, ως ανάμνηση των πεσόντων και του φρικτού γεγονότος, και κάθε χρόνο γίνεται αναμνηστική εκδήλωση.

Παρά το γεγονός ότι η Γερμανία έχει αναγνωρίσει δημόσια τη ναζιστική αγριότητα στην περίπτωση των Καλαβρύτων, ακόμα δεν έχει καταβληθεί καμιά αποζημίωση.