Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες της μακραίωνης ιστορίας της Επτανήσου, βλέπουμε ότι στο Ιόνιο γεννήθηκε και θέριεψε ένας λαός, που έκανε πράξη το «θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία».
Γι’ αυτό, η 21η Μαΐου 1864, θεωρείται ως Εθνική επέτειος μεγάλης σημασίας, γιατί σημαδεύει τους αγώνες των Επτανησίων στην ενσωμάτωση με τον εθνικό κορμό, την αναλλοίωτη εθνική τους συνείδηση και γλώσσα, και την μεταλαμπάδευση πολιτισμικών αξιών στον Ελλαδικό κορμό.
Από τα παλιά χρόνια η Επτάνησος ήταν ο συνδετικός κρίκος της Ελλάδας με την Ιταλία.
Μετά τη Βυζαντινή επικράτηση, πέρασε στην κυριαρχία των Ενετών, όπου το διοικητικό τους σύστημα έδινε όλη την εξουσία στους ευγενείς, αποδυναμώνοντας έτσι τον λαό. Τότε έγιναν πολλά κινήματα και εξεγέρσεις, που άλλα πνίγονταν, άλλα μετέτρεπαν το τίμημα σε φόρους κι άλλα κατέληγαν σε συγκρούσεις.
Με τα χρόνια, τα νησιά αύξησαν τον πληθυσμό τους και ανέπτυξαν την οικονομία τους. Παράλληλα παρατηρείται και μεγάλη πνευματική άνθιση.
Το 1628, στη Ζάκυνθο, έγινε η μεγαλύτερη κοινωνική επανάσταση το «Ρεμπελιό των Ποπολάρων», όπου ο λαός αξίωσε δικαιώματα για ανθρώπινη μεταχείριση, σεβασμό και κοινωνική δικαιοσύνη.
Έτσι από το τέλος του 17ου και κατά τον 18ο αιώνα, κλονίζεται συθέμελα η Βενετσιάνικη αυτοκρατορία.
Το 1799 τα Επτάνησα πέρασαν στους Γάλλους, για ένα μικρό διάστημα στους Ρωσοτούρκους, για να επιστρέψουν και πάλι στους Γάλλους. Αξιοσημείωτο ότι τότε, καθιερώθηκε ως κυρίαρχος γλώσσα η Ελληνική και ιδρύθηκε η Ιόνιος Ακαδημία.
Και φτάνουμε στο 1814, όπου πέρασαν στους Άγγλους. Η Ιστορία μάς διδάσκει ότι τον 19ο αιώνα η Αγγλία μαζί με την Ευρώπη γνώρισαν πρωτοφανή άνθηση στη βιομηχανία, γεγονός που υποσχόταν καλύτερες συνθήκες ζωής.
Η Ελληνική Επανάσταση κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και η απελευθέρωση που ακολούθησε, άφησαν εμφανή οικονομικά προβλήματα στο εσωτερικό της Ελλάδας. Το ίδιο και ο διορισμός του Όθωνα ως βασιλέως, ο οποίος λόγω άγνοιας των συνθηκών του τόπου και της νοοτροπίας του λαού, οδήγησαν στην έξωσή του.
Το 1848, όταν η Ευρώπη συνταράσσεται από τη δημοκρατική φλόγα με σοβαρές κοινωνικές επαναστάσεις, στην Επτάνησο ιδρύθηκε το Ριζοσπαστικό Κόμμα. Ο λαός ζητούσε Ένωση χωρίς όρους και αναβολή.
Τον Οκτώβρη του 1863, έφτασε στην Ελλάδα ο πρίγκιπας Γουλιέλμο-Γεώργιο της Δανίας(αργότερα βασιλεύς Γεώργιος ο Α’) και η Συνέλευση, έθεσε ως όρο για την αποδοχή του, την Ένωση των Ιονίων μετά της Ελλάδος. Σύμφωνα με το ψήφισμα «…ενούνται μετά του Βασιλείου της Ελλάδος, όπως εσαεί αποτελώσιν αναπόσπαστον αυτού μέρος εν μία και αδιαιρέτω Πολιτεία υπό το Συνταγματικόν σκήπτρον…»
Το ξημέρωμα της 21ης του Μάη του 1864, βρήκε τους Επτανησιώτες να πανηγυρίζουν. Οι αγώνες τους δικαιώθηκαν.
Κατά γενική ομολογία τα Επτάνησα υπήρξαν κοιτίδα της σκέψης, της διανόησης, της τέχνης και του πολιτισμού. Και οι έννοιες αυτές δεν μπορούσαν να περιοριστούν, παρά τις συνεχείς προσπάθειες των Άγγλων κατακτητών να καταπνίξουν κάθε δραστηριότητα, που άμεσα ή έμμεσα οδήγησαν αναπόδραστα στην ελευθερία της σκέψης και της πράξης.
24η ΜΑΪΟΥ 1941 – Η ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΖΑΜΠΕΛΗ ΣΤΟΝ Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ
Συμπληρώθηκαν στις 8 του Μάη, 75 χρόνια από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι εκδηλώσεις μνήμης λόγω της πανδημίας, ήταν περιορισμένες.
Επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι ανάμεσα στους καταταγέντες στις Αυστραλιανές Ένοπλες Δυνάμεις, ήταν και 2500 ελληνικής καταγωγής. Σε έρευνα το 2017, εντοπίστηκαν και 43 άτομα με ρίζες στο νησί της Λευκάδας.
Τον Απρίλη του 1941 το Γενικό Επιτελείο επέλεξε την 6η Μεραρχία να πάει στην Ελλάδα. Εκεί τα Αυστραλιανά και Νεοζηλανδέζικα Τμήματα, επανενώθηκαν με τους ANZACs. Ανάμεσά τους και ο στρατιώτης Δημήτρης Ζαμπέλης, γιος του Γεράσιμου Ζαμπέλη, από το Μαραντοχώρι και της Louisa-Elizabeth Sievers, από το Portalington.
Ο James και η σύζυγός του Doris-Annie, απέκτησαν ένα γιο. Τον Peter James, ο οποίος στα επίσημα χαρτιά στρατολόγησης, φαίνεται ως next of kin.
Με το ξέσπασμα του πολέμου, αρχές του Σεπτέμβρη 1939, ο νεαρός James Zampelis, παρουσιάστηκε στο Στρατιωτικό Κέντρο Νεοσυλλέκτων, αριθμός 7 Drill Hall επί της Chapel St στο East St Kilda.
Ακολούθησε εκπαίδευση στα στρατόπεδα στο Broadmeadows και Puckapunyal και στις 14 Απριλίου 1940, μετατέθηκε στην 2η Australian Imperial Forces η οποία έπλευσε προς τη Μέση Ανατολή. Εκεί έλαβε μέρος σε πολύνεκρες μάχες που έγιναν στην Αίγυπτο κατά των Ιταλών και στις νικηφόρες στην Bardia της Λιβύης.
Οι συγκυρίες ήταν τέτοιες, ώστε για την άμυνα της Βόρειας Ελλάδας ο James Zampelis έμελλε να πατήσει και τα άγια χώματα της Ελλάδας. Έτσι στις 28 Μαρτίου 1941, πάνω από 17,000 Αυστραλοί στρατιώτες αποβιβάστηκαν στον Πειραιά. Ο Ελληνικός λαός τούς επεφύλαξε θερμή υποδοχή. Δυστυχώς, προς το τέλος του Απρίλη, οι Γερμανοί μαζί με τους συμμάχους τους Ιταλούς και Βουλγάρους, εισέβαλαν στην Ελλάδα.
Στις 25 Απριλίου 1941, η μονάδα στρατοπέδεψε έξω από την Αθήνα. Κατά τη διάρκεια της νύχτας επιβιβάστηκαν σε συμμαχικό πλοίο με κατεύθυνση την Κρήτη. Το λιμάνι της Σούδας ήταν γεμάτο στρατό, συμμαχικά πολεμικά και πλοία ανεφοδιασμού.
Οι Γερμανοί είχαν ήδη ξεκινήσει την επιδρομή, βομβαρδίζοντας σημαντικά σημεία της περιοχής, χρησιμοποιώντας και το αεροδρόμιο του Μάλεμε. Ήταν 20 του Μάη του 1941.
Τις μέρες που ακολούθησαν η μονάδα του James Zampelis επικεντρώθηκε στην περιοχή γύρω από το χωριό Μουρνιές. Οι Γερμανοί επιτέθηκαν στο χωριό αρκετές φορές, αλλά αποκρούστηκαν.
Το πρωινό της 24ης Μαΐου 1941, ο James Zampelis καλέστηκε να βοηθήσει τον Captain Refshauge στην περίθαλψη των τραυματιών. Δυστυχώς το στρατόπεδο βομβαρδίστηκε. Ανάμεσα στους έξι νεκρούς ήταν και ο Δημήτρης Ζαμπέλης.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, τους έθαψαν σε τάφο, 200 μέτρα Νοτιοδυτικά των Μουρνιών.
Σημειώνεται, ότι ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λευκάδας Μελβούρνης, σε συνεργασία με τον Δήμο Λευκάδας, προέβη το 2018 στη ανέγερση μνημείου των Λευκαδιτών ANZACs, δίπλα στο Ηρώο της πόλης.
Μνημείο έχει ανεγερθεί και στην τοποθεσία Μουρνιές της Κρήτης, δαπάνη της Συντονιστικής Επιτροπής Μνήμης για την Μάχη της Κρήτης Αυστραλίας, σε συνεργασία με τον Δήμο Χανίων και την τοπική Κοινότητα Μουρνιών.
Τα ονόματα των πεσόντων, είναι γραμμένα και σε επιτύμβιο τοίχο στο στρατιωτικό Νεκροταφείο Φαλήρου, στην Αθήνα.