Η «νύφη» Βικτώρια Χαραλαμπίδου ανακαλύπτει νέες πτυχές στη ζωή και την τέχνη της στην Αυστραλία

«Δεν μου αρέσουν οι ήρωες. Οι ήρωες αλλάζουν με το καθεστώς. Τους ήρωες τους φτιάχνεις εσύ, βλέποντας το έργο τους» λέει στο "Νέο Κόσμο".

H εξαιρετική ηθοποιός Βικτώρια Χαραλαμπίδου, που έγινε ευρέως γνωστή με τη συμμετοχή της στις πετυχημένες ταινίες του Παντελή Βούλγαρη «Νύφες» και «Ψυχή βαθιά» ζει εδώ και δεκαπέντε χρόνια στο Σίδνεϊ, όπου άνοιξε τα φτερά της για νέες περιπέτειες και επιτυχίες.

Η Βικτώρια Χαραλαμπίδου ακολουθεί την καρδιά της και το ένστικτό της, είτε πρόκειται για αποφάσεις ζωής είτε για τα έργα στα οποία συμμετέχει.

Πρόσφατο παράδειγμα η συμμετοχή της στην αξιόλογη ταινία μικρού μήκους «I want to make a film about women» που σκηνοθετεί η Karen Pearlman, μια ταινία που έχει ήδη κερδίσει τρία βραβεία, ενώ είναι υποψήφιο για το σημαντικό βραβείο καλύτερης ταινίας μικρού μήκους της AACTA (Australian Academy of Cinema and Television).

«Κάποια πρότζεκτ έρχονται μπροστά μου και πρέπει να αποφασίσω εάν θα συμμετάσχω, γιατί συνήθως δεν έχω τον χρόνο, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ταινίες μικρού μήκους. Αλλά όταν αξίζουν καλλιτεχνικά και βλέπω κάποιον σαν την Karen Pearlman να τα βάζει όλα στην ταινία, καρδιά, ψυχή, τότε λέω ναι. Βλέποντας κάποιον ο οποίος με πάθος προσπαθεί να αναδείξει κάτι, το εκτιμώ πολύ και θέλω να βοηθήσω και να συμμετάσχω» μας λέει η Βικτώρια Χαραλαμπίδου σε μια συνέντευξη που μας παραχώρησε με αφορμή τη συμμετοχή της σε αυτό το έργο.

Υποψήφιο για δεκατρία βραβεία, η ταινία μικρού μήκους “I want to make a film about women” στην οποία πρωταγωνιστεί η Βικτώρια Χαραλαμπίδου έχει κερδίσει τρία βραβεία μέχρι στιγμής, ενώ προτείνεται και για το βραβείο της AACTA. Φώτο: Facebook

Στην ταινία “I want to make a film about women”, η Βικτώρια Χαραλαμπίδου έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο υποδυόμενη την Esfir Shub, μία πρωτοπόρα κινηματογραφίστρια της Σοβιετικής Ένωσης την εποχή του κονστρουκτιβισμού. Η καλλιτεχνική ματιά της Karen Pearlman, βουτάει τον θεατή στην εποχή της επαναστατικής δεκαετίας του 1920, και αναδεικνύει τη ζωή και τον ρόλο της Esfir Shub στην ιστορία του κινηματογράφου.

Στην ίδια παρέα με τον μεγάλο σκηνοθέτη Σεργκέι Αϊζενστάιν, το όνομά της γνωρίζουν ελάχιστοι, παρ’ ότι ισάξια και ιδιαίτερα σημαντική στην εξέλιξη του δημοσιογραφικού τρόπου μονταρίσματος των ντοκιμαντέρ μέχρι και σήμερα.

Κι εκεί εστιάζει και η Karen Pearlman. Όπως και η ίδια η Esfir Shub πιθανώς να ήθελε να κάνει μία ταινία για γυναίκες, έτσι κι εκείνη κλείνει τον κύκλο κάνοντας μία ταινία για την Esfir Shub και για τις γυναίκες που φαντάζεται ότι συνέβαλαν με το έργο τους στην ιστορία του κινηματογράφου.

H Karen Pearlman, υιοθετεί στην κινηματογραφική της αφήγηση το στοιχείο του κονστρουκτιβισμού* που κυριαρχεί στο έργο της πρωτοπόρας δημιουργού της Σοβιετικής Ένωσης, δείχνει τις γυναίκες εκείνης της εποχής, και πώς προσπαθούν να φανούν πίσω από τις «ταμπέλες» που κρύβουν την ουσία και το έργο τους.

 

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

 

«Ν.Κ.»: Υπάρχουν ακόμα ταμπέλες σήμερα; 

Φυσικά και υπάρχουν ταμπέλες. Παντού. Ακόμα και όταν θέλεις να περιγράψεις τον εαυτό σου στα social media με τι ξεκινάς; Μητέρα, ηθοποιός, συγγραφέας; Τι βάζεις πρώτα; Φυσικά το ποια ταμπέλα θα κυριαρχήσει ή ποια ταμπέλα θα επιλέξεις, εξαρτάται και από το πού βρισκόμαστε, σε ποια χώρα. Άλλες ταμπέλες θα μου έβαζαν αν ζούσα ακόμα στη Ρωσία, άλλες στην Ελλάδα και άλλες εδώ στην Αυστραλία.

«Ν.Κ.»: Πιστεύεις ότι αρκετές γυναίκες χάνονται στην ιστορία, όπως και η Esfir Shub, την οποία υποδύεσαι; 

“Σίγουρα πολλά ονόματα γυναικών έχουν θαφτεί στο παρελθόν και πρέπει να ψάξουμε περισσότερο για να βρούμε τις γυναίκες που μας εμπνέουν, να βρούμε τον εαυτό μας στη μικρή ή στη μεγάλη οθόνη, στις δυναμικές γυναίκες, στις γυναίκες με ελαττώματα. Γιατί υπάρχουν πολλές και διάφορες. Νομίζω ότι σιγά σιγά ψάχνοντας και σκαλίζοντας θα τις βρούμε. Πίσω από κάθε Αϊζενστάιν υπήρχε και μία Esfir Shub, για την οποία ούτε κι εγώ ήξερα”.

«Ν.Κ.»: «Δες το έργο μου αν θέλεις να μάθεις για μένα» λέει η Esfir Shub στην ταινία. Το έργο μας είναι τελικά, αυτό που μιλάει για εμάς. Αυτό που αφήνουμε πίσω μας.

“Πιστεύω ότι πολλά είχαν και έχουν ειπωθεί για τις γυναίκες τότε και τώρα και κάποιοι άλλοι περιγράφουν το έργο μας. Όταν όμως θέλεις να μάθεις πραγματικά για τον άλλον, υπάρχει και ένα έργο που έχει κάνει, όπως στην περίπτωση της Esfir Shub. Ένα οπτικό υλικό το οποίο για να το κρίνεις θα πρέπει να το δεις.
Όταν δούλευα τον ρόλο και έψαχνα στοιχεία για τη Σουμπ, για εκείνη την εποχή, για να βγάλω τα δικά μου συμπεράσματα φυσικά έπρεπε να δω το έργο της, γιατί αυτό είναι που μετράει.
Δεν μου αρέσουν οι ήρωες. Οι ήρωες αλλάζουν με το καθεστώς. Τους ήρωες τους φτιάχνεις εσύ, βλέποντας το έργο τους”.

«Ν.Κ.»: Στο έργο της η Pearlman εστιάζει στο πείσμα εκείνων των γυναικών να απορρίψουν τις ταμπέλες που ουσιαστικά «κρύβουν» το έργο τους. Σίγουρα, όλοι έχουμε ζήσει μια κάποια προκατάληψη, είτε πρόκειται για τη φυλή μας είτε για το φύλο μας. 

“Πιστεύω ότι αυτή η πολύ ανθρώπινη τάση μας προέρχεται από έναν φόβο. Είναι αυτή η ανάγκη των ανθρώπων να βάλουν μια ταμπέλα κι ένα ‘τικ’ για να μπορέσουν να σε καταλάβουν. Και στην προσπάθειά τους να σε καταλάβουν ίσως κάνουν ερωτήσεις που πολλές φορές δεν δίνουν τη σωστή εικόνα. Η ανθρώπινη ζωή είναι πολύ πιο πολύπλοκη.

Έχω φτάσει στο συμπέρασμα ότι όλο αυτό προέρχεται από ένα φόβο και θέλουμε οπωσδήποτε να βάλουμε τον άλλο σε μία κατηγορία, για να τον δούμε υπό το δικό μας πρίσμα. Και αυτό πολλές φορές μας περιορίζει στο να καταλάβουμε τους άλλους, στο να φανταστούμε ότι μπορεί να κάνουμε λάθος ή ότι μπορεί να υπάρχει κάποια άλλη εξήγηση.

Κι εγώ ήμουν πολύ πιο απόλυτη όταν ήμουν νέα (όπως και οι περισσότεροι νομίζω) και τώρα με τον γιο μου που έχει έναν χαρακτήρα τελείως διαφορετικό από το δικό μου, όταν προσπαθώ να του εξηγήσω τον κόσμο, θέλω να του δείξω ότι τα πράγματα δεν είναι ή άσπρα ή μαύρα, συνήθως είναι πολύ γκρι. Βρίσκω την τέχνη πολύ χρήσιμη στο να καταλάβεις και να δεις πώς λειτουργεί ο άλλος. Γι’ αυτό κουβαλάω τον γιο μου Λεωνίδα συνέχεια μαζί μου σε διάφορες εκδηλώσεις”.

«Ν.Κ.»: Σίγουρα και ως ηθοποιός, μέσα από τους διαφορετικούς ρόλους που υποδύεσαι ανακαλύπτεις άλλες ζωές, άλλες σκέψεις. Μπαίνοντας στο “πετσί” κάποιου ρόλου ίσως καταλαβαίνεις πολύ περισσότερο τον άνθρωπο. Και ανακαλύπτεις όλα αυτά τα γκρι που λες. 

“Όταν είσαι νέος, νομίζεις ότι τα έχεις καταλάβει όλα. Όσο μεγαλώνεις καταλαβαίνεις την αλήθεια αυτού που λέει ο Λεονάρδο Ντα Βίντσι. «Όσο περισσότερο σκάβεις τόσο μεγαλύτερος γίνεται ο λάκκος».

Αυτό καταλαβαίνω κι εγώ. Όσο μεγαλώνω καταλαβαίνω ότι δεν καταλαβαίνω τίποτα. Γι’ αυτό γκριζάρει. Όσο περισσότερο ψάχνω τόσο πιο βαθιά χώνομαι αλλά πιστεύω ότι αυτό χρειάζεται”.

Φωτογράφηση της Βικτώριας Χαραλαμπίδου για τη σειρά A-metakinesis που τραβήχτηκε κατά την περίοδο lockdown από τη φωτογράφο Ιωάννα Χατζηανδρέου, μέσω FaceTime και σε συνεργασία με τον στυλίστα Φίλιππο Μίσσα. Φώτο: Ιωάννα Χατζηανδρέου

«Ν.Κ.»: Η ζωή σου ξεκινάει στην Πετρούπολη, συνεχίζεται στην Ελλάδα και όταν η καριέρα σου ως ηθοποιός εκτινάσσεται με τις «Νύφες» του Παντελή Βούλγαρη, μετακομίζεις στην Αυστραλία. Τι είναι αυτό που σε οδηγεί;

“Ίσως αυτό που θα πω είναι κλισέ. Ο ξεριζωμός είναι στο αίμα μας. Ο παππούς μου έφυγε από την Τραπεζούντα όταν ήταν 10 χρόνων. Ο πατέρας της μάνας μου έφυγε με το αντάρτικο. Βλέποντας και ακούγοντας όλες αυτές τις ιστορίες υπήρχε μέσα μου η αίσθηση της πρόκλησης. Δεν είχα ζήσει τον ξεριζωμό που έζησε ο παππούς μου ούτε έχω ζήσει την εξορία όπως ο πατέρας μου όταν στα δέκα του χρόνια αναγκάστηκαν να φύγουν και έχασαν τα πάντα. Άκουγα ιστορίες. Στα δεκαπέντε μου ακολουθούσα τους γονείς μου στην Ελλάδα.

Γιατί έφυγα από την Ελλάδα μεγάλη πια; Γιατί, απλούστατα, μου αρέσει η πρόκληση, και νομίζω ότι είμαι τόσο αφελής που δεν θεώρησα ότι ήταν και τόσο σημαντικό. Όταν έκανα τις «Νύφες», στο μυαλό μου έβλεπα ότι διαγραφόταν μία συγκεκριμένη πορεία μπροστά μου. Ότι έτσι θα ήταν τα πράγματα. Δεν γίνεται όμως, θέλεις και άλλα πράγματα και νέες εμπειρίες”.

«Ν.Κ.»: Θέλει κάποιο θάρρος να εγκαταλείπεις το σίγουρο για το άγνωστο. Να ξεκινήσεις ξανά να χτίσεις ένα νέο δίκτυο και να βρεις ξανά τον εαυτό σου μέσα σε όλο αυτό ακόμα και με ένα δυνατό βιογραφικό.

“Πήγα στην Ελλάδα όταν ήμουν Γ’ Γυμνασίου χωρίς να ξέρω τη γλώσσα. Όταν έκανα τις «Νύφες», αυτό κατάλαβα. Ξεκίνησα από το μηδέν και τα κατάφερα, οπότε γιατί να μην μπορώ να στοχεύσω σε κάτι μεγαλύτερο; Θέλει βέβαια και μία αφέλεια, μία τρέλα. Είναι σημαντικό το να μπορείς να φανταστείς λιγάκι το μέλλον αλλά να μπορείς να ζήσεις και το τώρα, και να είσαι σίγουρος ότι θα ανταπεξέλθεις σε αυτό, στις σειρήνες δηλαδή που σου τραγουδάνε στο μέλλον.
Έχω τα θεμέλια, τις βάσεις, και ξέρω ότι μπορώ.

Δεν μου αρέσουν οι ερωτήσεις του τύπου που αισθάνεσαι ότι ανήκεις περισσότερο. Δεν ξέρω. Όλο αυτό το παρελθόν, το σπίτι μου στην Σοβιετική Ένωση. Η Τραπεζούντα. Όλα αυτά έχουν φύγει και συνεχίζεις και προχωράς. Λέω ιστορίες, γράφω, παίζω και νομίζω, γυρνώντας πίσω σε μια άλλη ερώτηση, ότι όντως μεγαλώνοντας ως ηθοποιός και αναζητώντας τον ρόλο βλέπεις περισσότερα γκρι. Νομίζω και ως άνθρωπος μου έχει κάνει πολύ καλό το ότι έφυγα όταν έφυγα”.

Πέρα από την αξιόλογη συμμετοχή της σε σειρές και ταινίες που γυρίζονται στην Αυστραλία (μόλις τελείωσε γυρίσματα της σειράς Wakefield, για ABC), η Βικτώρια Χαραλαμπίδου ξεκίνησε και να γράφει. Το πρώτο της θεατρικό που ανέβηκε στη σκηνή του Σίδνεϊ «One Scientific Mystery or Why Did The Aborigines Eat Captain Cook?» εξερευνά τις φευγαλέες ανθρώπινες σχέσεις και την ανάγκη για επαφή. Το θεατρικό της έργο «GRLZ» επιλέχθηκε πρόσφατα για το θεατρικό εργαστήρι των Αυστραλών Θεατρικής Συγγραφής (Playwriting Australia).

Η ταλαντούχα Βικτώρια Χαραλαμπίδου, γνήσια και προσγειωμένη, ονειρεύεται με τα μάτια ανοιχτά. Πειραματίζεται, εξερευνά και μεταμορφώνεται καθώς ανακαλύπτει νέες πτυχές στη ζωή και την τέχνη της. Και το πιο σημαντικό, της αρέσουν οι προκλήσεις, δεν τις αποφεύγει και αυτό την βοηθά συνεχώς να δημιουργεί διαφορετικά αλλά πάντα σημαντικά έργα.

*Ο κονστρουκτιβισμός (constructivism) αποτελεί καλλιτεχνικό ρεύμα, κυρίως στη ζωγραφική και τη γλυπτική, που αναπτύχθηκε την περίοδο 1913-1930 στη Ρωσία.