Ο Μίκης Θεοδωράκης, γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1925 στην Χίο. Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε σε διάφορες πόλεις της ελληνικής επαρχίας, Μυτιλήνη, Γιάννενα, Κεφαλλονιά, Πύργο, Πάτρα και, κυρίως, στην Τρίπολη.

Κατά τη διάρκεια της κατοχής της Ελλάδας από τους Γερμανούς και τους Ιταλούς, ο Μ. Θεοδωράκης πήρε μέρος στην Αντίσταση και σε μια διαδήλωση κατά των κατακτητών την 25η Μαρτίου 1943 συνελήφθη από τους Ιταλούς και βασανίσθηκε. Κατόρθωσε όμως να διαφύγει και εντάχθηκε στο ΕΑΜ, συνεχίζοντας τον αγώνα του κατά των κατακτητών και συγχρόνως σπουδάζοντας στο Ωδείο Αθηνών.

Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, ο Θεοδωράκης έλαβε μέρος στον εμφύλιο πόλεμο του 1945-1949. Συνελήφθη πολλές φορές και βασανίσθηκε από την αστυνομία. Στις 26 Μαρτίου 1946 κατά τη διάρκεια μιας διαδήλωσης χτυπήθηκε τόσο άγρια από την αστυνομία που θεωρήθηκε νεκρός και μεταφέρθηκε στο νεκροτομείο, αλλά τελικά επέζησε.

Εξορίστηκε για πρώτη φορά το 1947 στην Ικαρία και το 1948 μεταφέρθηκε στην Μακρόνησο για ένα διάστημα. Μετά από φριχτά βασανιστήρια, ο Θεοδωράκης ήταν ένας από τους λίγους που κατάφεραν να επιζήσουν από εκείνη την κόλαση, αλλά συνέχισε να υποφέρει από τα βασανιστήρια για πολλά χρόνια.

Όταν αφέθηκε ελεύθερος συνέχισε τις σπουδές του στο Ωδείο, από το οποίο πήρε το δίπλωμά του το 1950. Το 1954 πήγε με υποτροφία στο Παρίσι και σπούδασε Μουσική καθώς και διεύθυνση ορχήστρας στο Conservatoire.

Η περίοδος 1954-1960 ήταν μια εποχή έντονης δραστηριότητας για τον Θεοδωράκη στο χώρο της Ευρωπαϊκής μουσικής. Συνέθεσε μουσική για το μπαλέτο της Ludmila Tcherina, το Κόβεντ Γκάρντεν, το Μπαλέτο της Στουτγκάρδης καθώς και για τον κινηματογράφο.

Το 1957 του απονεμήθηκε το Πρώτο Βραβείο του Φεστιβάλ Μόσχας για το έργο του Suite No 1 για πιάνο και ορχήστρα. Παράλληλα, συνέθεσε πολλά έργα συμφωνικής μουσικής και μουσικής δωματίου.

Το 1960 μελοποίησε το ποίημα «Επιτάφιος» του Γιάννη Ρίτσου, που σηματοδότησε τη στροφή του προς τα λαϊκά τραγούδια, τα οποία σημείωσαν μεγάλη επιτυχία. Παράλληλα, ίδρυσε την Μικρή Συμφωνική Ορχήστρα Αθηνών, και έδωσε πολλές συναυλίες σε όλη την Ελλάδα, προσπαθώντας να εξοικειώσει τον κόσμο με τα αριστουργήματα της συμφωνικής μουσικής. Το 1964 απέκτησε διεθνή αναγνώριση με τη σύνθεση της μουσικής για την ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη, «Αλέξης Ζορμπάς», γνωστή στο εξωτερικό ως «Zorba the Greek».

Το 1963, μετά τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, ιδρύθηκε η Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη (ΔΝΛ), της οποίας ο Μ. Θεοδωράκης εκλέχθηκε πρόεδρος. Την ίδια εποχή εκλέχθηκε βουλευτής της ΕΔΑ.

Όταν την 21η Απριλίου του 1967 επιβλήθηκε στην Ελλάδα η Δικτατορία των Συνταγματαρχών, στις 23 Απριλίου ο Μ. Θεοδωράκης απηύθυνε την πρώτη έκκληση για αντίσταση εναντίον της Δικτατορίας, και τον Μάιο του 1967 ίδρυσε μαζί με άλλους την πρώτη αντιστασιακή οργάνωση κατά της Δικτατορίας, της οποίας εκλέχθηκε πρόεδρος.

Αποτέλεσμα εκείνης της κίνησης ήταν να συλληφθεί τον Αύγουστο του 1967, να φυλακισθεί και να τεθεί σε απομόνωση. Μετά από μεγάλη απεργία πείνας, αρχικά μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο, ακολούθησε η αποφυλάκιση και ο κατ’ οίκον περιορισμός, η εκτόπιση με την οικογένειά του στη Ζάτουνα Αρκαδίας και, τέλος, στο στρατόπεδο Ωρωπού.

Όλο εκείνο το διάστημα συνέθετε συνεχώς. Πολλά από τα καινούργια έργα του κατόρθωνε με διάφορους τρόπους να τα στέλνει στο εξωτερικό, όπου τα τραγουδούσαν η Μαρία Φαραντούρη και η Μελίνα Μερκούρη.

Στον Ωρωπό η κατάσταση της υγείας του Μ. Θεοδωράκη επιδεινώθηκε επικίνδυνα, με αποτέλεσμα στο εξωτερικό να ξεσηκωθεί θύελλα διαμαρτυριών. Διεθνείς προσωπικότητες δημιούργησαν επιτροπές για την απελευθέρωσή του.

Τελικά, υπό την πίεση εκείνη αποφυλακίσθηκε και μετάβηκε στο Παρίσι τον Απρίλιο του 1970, όπου επικεφαλής του Πατριωτικού Μετώπου, συνέχισε τον αγώνα του κατά της δικτατορίας των Συνταγματαρχών.

ΠΕΡΙΟΔΕΙΕΣ ΤΟΥ ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ

Οι περιοδείες του Μίκη Θεοδωράκη σε πολλές χώρες και οι συναυλίες αφιερωμένες στην αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα, τον κατέστησαν ζωντανό σύμβολο της αντίστασης ενάντια στη δικτατορία.

Στο εξωτερικό αφιέρωσε όλο τον χρόνο του σε περιοδείες σε πολλές χώρες με συναυλίες, συναντήσεις με αρχηγούς κρατών και προσωπικότητες, συνεντεύξεις, δηλώσεις για την πτώση της δικτατορίας και την επαναφορά της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Οι συναυλίες του είχαν γίνει βήμα διαμαρτυρίας και διεκδίκησης και για άλλους λαούς που αντιμετώπιζαν παρόμοια προβλήματα: Ισπανούς, Πορτογάλους, Ιρανούς, Κούρδους, Τούρκους, Χιλιανούς, Παλαιστίνιους.

Επισκέφθηκε, επίσης, την Αλγερία, την Αίγυπτο, την Τύνιδα, τον Λίβανο και την Συρία, προσπαθώντας να ενισχύσει τον διάλογο μεταξύ αντιμαχόμενων πλευρών.

Το 1974, μετά την πτώση της Δικτατορίας, επέστρεψε στην Ελλάδα, και συνέχισε να συνθέτει μουσική.

Έδωσε πολλές συναυλίες, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Παράλληλα, συμμετείχε στα κοινά είτε ως απλός πολίτης είτε ως βουλευτής τις περιόδους 1981-86 και 1989-92 είτε ως υπουργός Επικρατείας την περίοδο 1990-92, θέσεις από τις οποίες τελικά παραιτήθηκε. Το 1983 του απονεμήθηκε το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη.

Το 1986 έγινε πραγματικότητα κάτι που από το 1970 ακόμα είχε υποστηρίξει σε συνεντεύξεις του: η δημιουργία επιτροπών ελληνοτουρκικής φιλίας στην Ελλάδα με πρόεδρο τον ίδιο και στην Τουρκία με τη συμμετοχή γνωστών πνευματικών ανθρώπων.

Στην Τουρκία έδωσε πολλές συναυλίες, που τις παρακολούθησαν κυρίως νέοι με συνθήματα υπέρ της φιλίας μεταξύ των δύο λαών. Αργότερα έπαιξε και πάλι τον ρόλο του άτυπου πρεσβευτή Ειρήνης, μεταφέροντας μηνύματα των Ελλήνων πρωθυπουργών Ανδρέα Παπανδρέου και Κωνσταντίνου Μητσοτάκη προς την τουρκική κυβέρνηση.

Στις 26 Απριλίου 1986 ο αντιδραστήρας του πυρηνικού εργοστασίου του Τσερνόμπιλ στην Ουκρανία εξερράγη, προκαλώντας «τη μεγαλύτερη περιβαλλοντική καταστροφή στην ιστορία της ανθρωπότητας», σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη. Ο Μ. Θεοδωράκης μετά από την έκρηξη εκείνη πραγματοποίησε μεγάλη περιοδεία, με συναυλίες σε πολλές χώρες της Ευρώπης κατά της ατομικής ενέργειας.

Το 1988 διοργανώθηκαν, με πρωτοβουλία του Θεοδωράκη, δύο συνέδρια για την ειρήνη, στο Τύμπιγκεν και στην Κολωνία της Γερμανίας. Συμμετείχαν σημαντικοί πολιτικοί της περιόδου εκείνης, φιλόσοφοι, συγγραφείς και καλλιτέχνες.

Το 1990 έδωσε 36 συναυλίες σε όλη την Ευρώπη υπό την αιγίδα της Διεθνούς Αμνηστίας, καθώς και συναυλίες για την ηλιακή ενέργεια, κατά του αναλφαβητισμού, και κατά των ναρκωτικών.

Τα τελευταία χρόνια αγωνίσθηκε για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε άλλες χώρες και ως υπουργός είχε επισκεφθεί την Τουρκία για τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας.

Επίσης, πρότεινε τη διοργάνωση Πανευρωπαϊκού Συνεδρίου Ειρήνης στους Δελφούς, και υπέβαλε στην κυβέρνηση σχέδιο για μια «Ολυμπιάδα του Πνεύματος».

Το 1993 ανέλαβε τη θέση του γενικού διευθυντή Μουσικών Συνόλων της ΕΡΤ, από την οποία όμως παραιτήθηκε τον επόμενο χρόνο.

Το 1994 είχε κάνει περιοδεία στην Αμερική και τον Καναδά για την ενίσχυση Πολιτιστικού Κέντρου των ομογενών Ελλήνων στις χώρες εκείνες.

Τα επόμενα χρόνια παρουσιάσθηκαν οι όπερές του «Ηλέκτρα» (1995) και «Αντιγόνη» (1999), ενώ παράλληλα ανέπτυξε μεγάλη δραστηριότητα στο εξωτερικό (Ευρώπη, Νότια Αφρική, Αμερική) και πήρε δυναμικά θέση σε όλα τα σημαντικά γεγονότα της εποχής.

Το 2000 ήταν υποψήφιος για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, αλλά δεν του δόθηκε, υποθέτω για πολιτικούς λόγους.
Τον Δεκέμβριο του 2010 ο Μίκης Θεοδωράκης ανακοίνωσε την ίδρυση Κινήματος Ανεξάρτητων Πολιτών με την ονομασία «Σπίθα».

Ο Θεοδωράκης συνέθεσε πάνω από χίλιες μελωδίες, από τις οποίες πολλές ανήκουν σήμερα στην πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας: «Επιτάφιος», «Αρχιπέλαγος», «Πολιτεία», «Επιφάνια», «Ένας Όμηρος», «Μικρές Κυκλάδες», «Ματχάουζεν», «Ρωμιοσύνη», «Ήλιος και Χρόνος», «Τα τραγούδια του Αντρέα», «Μυθολογία», «Νύχτα Θανάτου», «Οι Γειτονιές του Κόσμου», «Διόνυσος», «Φαίδρα», «Μια θάλασσα», κ.ά.

Στις 6 Αυγούστου 2020 ο Δήμος Καλαμάτας ανακήρυξε τον Μίκη Θεοδωράκη επίτιμο δημότη.

Από ό,τι γνωρίζω, ο Μίκης Θεοδωράκης ήρθε δύο φορές στην Αυστραλία και έδωσε συναυλίες.

Θα κλείσω την αναφορά μου αυτή στη ζωή και στο έργο του με το ακόλουθο ποίημά του, σημειώνοντας ότι, παράλληλα με όλες τις άλλες δραστηριότητές του, ήταν και ποιητής. Το ποίημα γράφθηκε το 1967, και από το περιεχόμενό του εικάζω ότι με αυτό ο Μίκης Θεοδωράκης έκανε έκκληση στον ελληνικό λαό να αγωνισθεί κατά της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών, που είχε επιβληθεί στις 21 Απριλίου 1967.

Ελευθερία ή Θάνατος

Όταν ο ήλιος κουραστεί και πάει για να πλαγιάσει,
τα παλικάρια βγαίνουνε έξω απ’ τους κρυψώνες.
Το Μέτωπο τους Έλληνες καλεί ξανά στη μάχη,
Ελευθερία ή Θάνατος το λάβαρό μας γράφει.

Κρατούν στα χέρια τους μπογιά να βάψουν την Αθήνα,
στα μάτια τους η Λευτεριά αστράφτει κι η Πατρίδα.
Γλυκά προβάλλει η χαραυγή, γλυκά χαμογελάει,
το Μέτωπο μας προσκαλεί και μας καθοδηγάει.

Δικτατορία, Φασισμός, Τέξας, Αμερικάνοι,
θα σας σαρώσει ο Λαός, θά ‘ρθει γιορτή μεγάλη.

Αναμφισβήτητα ο Μίκης Θεοδωράκης είναι μια από τις μεγάλες προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας.