Αναζωπυρώνεται το επενδυτικό ενδιαφέρον των Καταρινών για την Ελλάδα. Η βελτίωση του μακροοικονομικού κλίματος στη χώρα μας, σε συνδυασμό με το «εύφλεκτο» σκηνικό που διαμορφώνεται στις μουσουλμανικές χώρες της Μέσης Ανατολής, ξαναφέρνουν τη χώρα μας στο επίκεντρο των σχεδίων επέκτασης των Καταρινών σε νέες αγορές.
Το ενδιαφέρον αυτό αναμένεται να φανεί κατά τις συνομιλίες που θα έχει στην Ντόχα του Κατάρ ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στο αραβικό εμιράτο προγραμματίζεται για το τέλος του επόμενου μήνα, με πιο πιθανή ημερομηνία επίσκεψης την 30ή Ιανουαρίου 2013. Αν η επίσκεψη αυτή πραγματοποιηθεί, θα είναι η τρίτη κατά σειρά Έλληνα κυβερνητικού αξιωματούχου στη χώρα τους τελευταίους δύο μήνες. Είχε προηγηθεί εκείνη του υπουργού Άμυνας, Πάνου Παναγιωτόπουλου, στο τέλος του περασμένου Νοέμβρη και του υφυπουργού Ανάπτυξης, Νότη Μηταράκη, πριν από λίγες εβδομάδες.
Σημειώνεται ότι η επίσκεψη του κ. Σαμαρά αρχικά ήταν να πραγματοποιηθεί στο τέλος του περασμένου Νοέμβρη, αλλά, τελικά, δεν πραγματοποιήθηκε λόγω φόρτου εργασίας του Έλληνα πρωθυπουργού. Την περίοδο εκείνη διευθετούνταν οι λεπτομέρειες για την εκταμίευση της δόσης των 52 δισ. ευρώ η οποία είχε (και συνεχίζει να έχει) μεγάλες επιπτώσεις για το μακροοικονομικό ρίσκο της χώρας.
Πέρα, όμως, από τις συχνές επισκέψεις κυβερνητικών στελεχών στην Ντόχα, υπάρχουν πολλές ενδείξεις για την επανάκαμψη του επενδυτικού ενδιαφέροντος των Αράβων στην Ελλάδα. Η απόκτηση της νήσου Οξιά πλησίον της Ιθάκης από τη βασιλική οικογένεια του εμιράτου το περασμένο καλοκαίρι ήταν μια αρχική ένδειξη. Επίσης, άλλη μια ένδειξη συνιστά η πρόσφατη απόφαση της κρατικής αεροπορικής εταιρείας QatarAirways να αξιοποιήσει τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) για την πραγματοποίηση πτήσεων από και προς τη Νέα Υόρκη. Και παρ’ όλο που η διοίκηση της QatarAirways κρατάει κλειστά χαρτιά, όλα δείχνουν ότι η Αθήνα θα αποτελέσει για την καταρινή αεροπορική εταιρεία ενδιάμεσο προορισμό (hub) για πολλές άλλες διεθνείς πτήσεις της. Τέλος, ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες αναφέρουν ότι εταιρείες συμφερόντων Κατάρ απέκτησαν δύο τουλάχιστον ξενοδοχειακές μονάδες στην Κέρκυρα.
Όλα αυτά, βεβαίως, δεν σημαίνουν ότι άνοιξαν οι «κρουνοί» των πετροδολαρίων για τη χώρα μας. Οι προαναφερόμενες κινήσεις συνιστούν μια μικρή επένδυση σε σχέση με τη διαθεσιμότητα επενδυτικών κεφαλαίων του αραβικού εμιράτου. Ωστόσο, πολλοί είναι εκείνοι που κάνουν λόγο για «λιώσιμο των πάγων» μεταξύ ελληνικής και καταρινής κυβέρνησης. Οι «πάγοι» δημιουργήθηκαν μετά την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης –επί διακυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ– να μην προχωρήσει σε μια διακρατική συμφωνία αξιοποίησης του Ελληνικού από την Κρατική Αρχή Επενδύσεων του Κατάρ (Qatar Investment Authority). Η κυβέρνηση Παπανδρέου, έπειτα από πιέσεις της Ε.Ε., υπαναχώρησε από την αρχική της θέση περί διακρατικής συμφωνίας για το Ελληνικό και αποφάσισε να θέσει σε διαγωνιστική διαδικασία την επιλογή αναδόχου που θα αναλάβει το συγκεκριμένο έργο.
Τελικά, η QIA συμμετείχε «με κρύα καρδιά» στον συγκεκριμένο διαγωνισμό που προκήρυξε τον περασμένο Μάρτιο το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ). Σήμερα η εταιρεία QatariDiar –θυγατρική εταιρεία της QIA που εξειδικεύεται στην εκμετάλλευση ακινήτων– είναι ένας από τους τέσσερις συμμετέχοντες στον σχετικό διαγωνισμό. Οι υπόλοιποι τρειςείναι η Elbit Cochin Island Ltd (Ισραήλ), Lamda Development SA (Ελλάδα) και London and Regional Properties (Βρετανία).
ΣΤΗ Β΄ ΦΑΣΗ Ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ
Αμέσως μετά τις γιορτές αναμένεται να προχωρήσει η β΄ φάση του διαγωνισμού για την αξιοποίηση του Ελληνικού. Οι τέσσερις συμμετέχοντες στον διαγωνισμό αμέσως μετά τις εορτές θα λάβουν τα τεύχη προκήρυξης, βάσει των οποίων καθένας από αυτούς θα υποβάλει το κύριο σχέδιο (masterplan) αξιοποίησης της έκτασης-μαμούθ στο Ελληνικό.
Στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ «προσεύχονται» για την έκβαση του σχεδίου, καθώς είναι το πλέον απαιτητικό, τόσο στο ύψος των προαπαιτούμενων κεφαλαίων, όσο και στην υλοποίησή του. Σύμφωνα με υπολογισμούς του ΤΑΙΠΕΔ, για να βγει το έργο απαιτεί ευθύς εξαρχής την κινητοποίηση 2,6 δισ. ευρώ σε ίδια κεφάλαια και δανεισμό. Εξ αυτών το 50% θα είναι ιδία συμμετοχή και το υπόλοιπο δανεισμός. Η δυσκολία, όμως, του εγχειρήματος δεν έγκειται μόνο στο ύψος των προαπαιτούμενων κεφαλαίων, αλλά και στη χρήση τους. Παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι αυτήν την περίοδο επικρατεί άπνοια σε ό,τι αφορά τις χρηματοδοτήσεις επενδύσεων από μηδενική βάση (greenfieldinvestments), όχι μόνον στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, λόγω της κρίσης, το εγχείρημα καθίσταται ακόμη πιο δύσκολο. Προς την κατεύθυνση αυτή, για να καταστεί βιώσιμη η επένδυση που αναμένεται να διαχύσει κεφάλαια ύψους αρκετών δισ. ευρώ, θα πρέπει να δοθούν σημαντικά ανταλλάγματα, τόσο σε φορολογικό επίπεδο όσο και στις επιδιώξεις των ενδιαφερόμενων επενδυτών.