Η προγραμματισμένη συναυλία «Τραγούδια Χωρίς Σύνορα», που θα παρουσιαστεί στις 13 Δεκεμβρίου 2020, στην Όπερα του Σίδνεί (Sydney Opera House) έχει μεγάλη ιστορική σημασία.

Από το 1973 που η Βασίλισσα της Αγγλίας Ελισάβετ, εγκαινίασε την Όπερα, θα είναι η πρώτη φορά που η Κρητική λύρα θα μπει στο χώρο αυτό και θα ακουστεί ο ήχος της «μέσα στο ναό της μουσικής και των τεχνών» σε ένα από τα πλέον εμβληματικά κτίρια του κόσμου.

Στη συναυλία συμμετέχουν οι καλλιτέχνες:

Τραγούδι/Φωνητικά:

Ayse Goknur Shanal
Γεωργία Γιάτη

Κρητική Λύρα:

Μιχάλης Πλατύρραχος

Σάζι/Ταμπουράς:

Deniz Simsek

Κιθάρα:

Παναγιώτης Καλανδράνης

Κρουστά:

Adem Yilmaz

Λέει σχετικά στον «Νέο Κόσμο» ο ίδιος ο Μιχάλης Πλατύρραχος: Στην Αυστραλία που έχουμε γεννηθεί και μεγαλώσει, έχουμε μάθει από την παιδική ηλικία ότι η Αυστραλία είναι μία πολυεθνική χώρα όπου πρέπει να συνυπάρχουμε και να συμπορευόμαστε καθημερινά με άλλες φυλές, άλλες εθνικότητες εκτός της δικής μας. Δεν μπορούσε και δεν μπορεί η μουσική να απέχει από αυτόν τον κανόνα.

Ο Μιχάλης Πλατύρραχος με τη λύρα του. Φώτο: Emmanuel Angelicas

Ήταν θέμα χρόνου από τη στιγμή που μουσικά συνεργαζόμαστε με ξένους μουσικούς και έχοντας κατανοήσει βαθιά την έννοια της πολυπολιτισμικής συνύπαρξης των λαών, να αγκαλιαστεί αυτή η μουσική συνεργασία που ακολουθεί το πνεύμα και τα πιστεύω της αυστραλιανής πολυεθνικής κοινωνίας.

Έχοντας ενστερνιστεί τα παραπάνω και συμπράττοντας στους οραματισμούς της πολυπολιτισμικής αυτής χώρας δεχτήκαμε μία πρόταση συμμετοχής με Κρητική λύρα σε ένα σχήμα που θα αποτελείτο από Έλληνες και ξένους μουσικούς για να κάνουμε έτσι μία παρουσίαση της μουσικής της Μικράς Ασίας. Μίας κοινής μουσικής παράδοσης λαών και πολιτισμών η οποία έχει μία κατ’ εξοχήν θέση στην καρδιά μας γιατί εκφράζει τον λαό μας που ζούσε στις περιοχές αυτές.

Πιστεύοντας στις δυνατότητες που κρύβει μέσα της η Κρητική λύρα και την απήχηση που έχει ο ήχος της, είμαστε της άποψης ότι η λύρα της Κρήτης δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο σε συρτά και κοντυλιές. Όλη η γκάμα του Κρητικού ρεπερτορίου στηρίζεται πάνω σε τρεις-τέσσερις μουσικούς τρόπους με βάση έναν και μόνο κύριο ρυθμό σε 4/4.

Η εξάπλωσή της σε άλλους μουσικούς τρόπους και σε άλλους ρυθμούς μέσα από την εκτέλεση παραδοσιακών μελωδιών και άλλων περιοχών πέραν της Κρήτης π.χ. του Ελλαδικού χώρου, των Βαλκανίων, της Ανατολικής Μεσογείου, της Βόρειας Αφρικής, της δίνουν την ευκαιρία να αποδείξει και να επιδείξει ό,τι καλύτερο έχει να παρουσιάσει, αγκαλιάζοντας τα μοτίβα της παγκόσμιας μουσικής (World Music) στο επίπεδο μίας διάστασης που της αρμόζει.

Ας ελπίσουμε ότι μέσα από την συμμετοχή μας στην συναυλία αυτή, βήμα-βήμα ανοίγεται ο δρόμος και για άλλες παρουσιάσεις που θα συμπεριλάβουν και κομμάτια Κρητικής μουσικής, μέσα στον ίδιο τον χώρο της Όπερας του Σίδνεϊ, προς το ευρύ αυστραλιανό πολυεθνικό κοινό στο εγγύς μέλλον, εκπληρώνοντας έτσι το παιδικό μας όνειρο στην προσπάθεια μας να προβάλλουμε όχι μονάχα τα όργανα και τους ήχους τους, αλλά τις μουσικές και τα τραγούδια της Κρήτης στην Αυστραλία».

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ

Ο Μιχάλης Πλατύρραχος γεννήθηκε στο Σίδνεϊ το 1977. Μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον με έντονες τις Κρητικές συνήθειες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην πορεία του. Σε ηλικία 10 χρόνων ζήτησε από τον πατέρα του μια Κρητική λύρα. Ευτύχησε να θαυμάσουν τα παιδικά μάτια του, ξακουστούς λυράρηδες που φιλοξενούνταν στο σπίτι του πατέρα του κατά τις περιοδείες τους στην Αυστραλία και να δεχτεί εξαίσια μουσικά ακούσματα που γρήγορα με καταπληκτική αφομοιωτική διάθεση τα έκανε κτήμα του.

Στην παιδική του μνήμη έχουν χαραχθεί ανεξίτηλα οι συμβουλές ονομαστών δασκάλων όπως του Σπύρου Σηφογιωργάκη και του Κώστα Μουντάκη. Με ελάχιστα μαθήματα από τον αείμνηστο συμπάροικο, Σοφοκλή Σφακιανάκη, πήρε τις πρώτες γνώσεις γύρω από την Κρητική λύρα που σήμερα αποτελεί σημαντικό παράγοντα στη ζωή του.

Με τη λύρα και το χορό μεγάλωνε και, παράλληλα, έσκυβε ευλαβικά με το σεβασμό που ταιριάζει πάνω στη λαογραφία του νησιού, αλλά και τη δισκογραφία, αντλώντας θέματα και ιδέες για να εμπλουτίσει τις γνώσεις του και να γίνει ο ίδιος αναπόσπαστο κομμάτι του περήφανου λαού της Κρήτης.

Από το 1996 έως το 2015 επιδίδεται στη διδασκαλία της Κρητικής μουσικής και του χορού αναλλοίωτα και ανόθευτα από τις τάξεις του Ομίλου Κρητικής Παράδοσης που μετέτρεψε το 1998 από την Μουσικοχορευτική Σχολή «Πλατύρραχος» που ίδρυσε το 1996.

Με τα παραδοσιακά μουσικά όργανα της Κρήτης, λύρα, βιολόλυρα, λυράκι, κρητικό λαούτο, νησιώτικο ή στεριανό λαούτο και μαντολίνο, έχει συμμετάσχει σε πολλά πολυεθνικά και Ελληνικά Φεστιβάλ του Σίδνεϊ, διάφορες συναυλίες, κοινωνικές εκδηλώσεις ταβέρνες και σε αίθουσες δεξιώσεων, αλλά και σε εκδηλώσεις παροικιακών φορέων και χοροεσπερίδες, επιχειρώντας να κάνει κοινωνούς της πολιτιστικής Κρητικής κληρονομιάς, άτομα και μη Ελληνικής καταγωγής.

Να αναφέρουμε μερικές μόνο από τις συμμετοχές των μουσικοχορευτικών τμημάτων του μέχρι το 2015: Ελληνικό Φεστιβάλ Σίδνεϊ, Κυπριακή Κοινότητα Νέας Νότιας Ουαλίας, σε διάφορα RSL Club ανά την ΝΝΟ, στην «Ελληνική Ημέρα» που οργανώνουν διάφοροι Δήμοι, τηλεοπτικές εκπομπές του GATV, SBS Radio, στο Αυστραλιανό Ναυτικό Μουσείο, στο Φεστιβάλ Χιλής με την παρουσία συγκροτημάτων από την Νότια Αμερική, στις εκδηλώσεις του Carnivale, στα Centenary Celebrations στο Centennial Park, σε πολυεθνικά Φεστιβάλ στο Darling Harbour, σε Ορθόδοξα Φεστιβάλ, στην ημέρα Ελληνο-Σερβικής φιλίας, σε Ελληνο-Ασσυριακές βραδιές, σε διάφορες συναυλίες όπως αυτή του λαμπρού μουσικοσυνθέτη Θέμου Μέξη στο Sydney Town Hall.

Έχει ταξιδέψει σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας με την λύρα του ακόμα και στην Κρήτη συμμετέχοντας σε εκδηλώσεις εκεί, αλλά και σε ραδιοφωνικούς σταθμούς της Κρήτης. Από τα πιο συγκινητικά του ταξίδια υπήρξε το ταξίδι του 2001 και, συγκεκριμένα, στο χωριό του πατέρα του, όπου εμφανίστηκε στο πανηγύρι του Αγίου Τίτου, τον τόπο που αποχωρίστηκε ο πατέρας του για να έρθει στην Αυστραλία.

Η αγάπη και η αφοσίωσή του για την Κρήτη και τις παραδόσεις της συνεχίζεται, αφού κάθε Δευτέρα βράδυ για δύο ώρες επιμελείται και παρουσιάζει μία ραδιοφωνική εκπομπή προβάλλοντας την Κρητική μουσική, τα ήθη και έθιμα, τις παραδόσεις, την ιστορία και λογοτεχνία της Κρήτης.

Έχει διευθύνει οκτώ μεγάλες συναυλίες, πέντε από τις οποίες συμπεριλήφθηκαν στο πρόγραμμα και στα πλαίσια του Ελληνικού Φεστιβάλ Σίδνεϊ. Το 1998 «Η Παραδοσιακή Κρητική Φορεσιά Στο Διάβα Των Αιώνων», το 2000 Αφιέρωμα Στον Νίκο Ξυλούρη για τα 20 χρόνια από τον θάνατό του, το 2001 60 Χρόνια Από Τη Μάχη Της Κρήτης και στα Αγγλικά στην πόλη του Gosford τον ίδιο χρόνο, το 2002 «Αναφορά Στους Πρωτομάστορες Της Κρητικής Μουσικής», το 2007 «Κρητική Μουσική Χωρίς Σύνορα» και στα Αγγλικά στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων της Δήμου Marrickville, και το 2012 τη συναυλία «Παραδόσεις Της Πατρίδας Μας».

Το 2014 διευρύνοντας τους μουσικούς του ορίζοντες με το Κρητικό λαούτο δημιούργησε ένα νέο μουσικό σχήμα το Aegean Quartet που σκοπό είχε την παρουσίαση της μουσικής της νησιωτικής Ελλάδας πραγματοποιώντας σειρά εκδηλώσεων στο St George Auditorium αρχικά στο πλαίσιο του Ελληνικού Φεστιβάλ Σίδνεϊ το 2017 που συνεχίστηκαν αργότερα στο Camelot Lounge του Marrickville με τίτλο «Τραγούδια Της Θάλασσας».

Το 2019, υλοποιώντας έναν κοινό στόχο με την Χριστίνα Μπακιέλλα, γύρω από τη μάζωξη και συναναστροφή μουσικών και μουσικόφιλων του Σίδνεϊ, καθιέρωσαν τον θεσμό Sydney Greek Jam, σε μηνιαία βάση.

Το 2020 η αγάπη του για τις μουσικές παραδόσεις της Ελλάδας γενικότερα τον έκανε να απλωθεί ακόμα περισσότερο μουσικά στην διατήρηση και αναβίωση της χαμένης μεν αλλά ποτέ αλησμόνητης μουσικής της Μικράς Ασίας, με τη δημιουργία ενός ακόμη μουσικού σχήματος με την επωνυμία Banda Politika με σκοπό την προβολή της μουσικής κληρονομιάς των Ελλήνων της Ανατολής από την Κωνσταντινούπολη, την Σμύρνη, τον Πόντο, την Καππαδοκία και την Κύπρο.