Φονικές πλημμύρες

Στον ύπνο έπιασε τις αρμόδιες υπηρεσίες η καταιγίδα που έπληξε την Αθήνα για περίπου επτά ώρες (από τις 4.00πμ. έως τις 11.00πμ.) την Παρασκευή 22/2 και στάθηκε αφορμή να χάσει τη ζωή της μια 23χρονη. Δρόμοι πλημμύρισαν, η κυκλοφορία διακόπηκε, ουρές χιλιομέτρων σχημάτιζαν τα ακινητοποιημένα οχήματα· ώρες διαρκούσαν οι μετακινήσεις με τα μέσα μαζικής μεταφοράς καθ’ ότι γίνονταν μετ’ εμποδίων· νερά μπήκαν σε υπόγεια σπιτιών και επιχειρήσεων και γύρω στις 1.500 κλήσεις δέχθηκε η Πυροσβεστική· φρεάτια βούλωσαν, ρέματα σχηματίστηκαν, ποτάμια φούσκωσαν και απείλησαν κατοίκους και περιουσίες· ένα σπίτι στον Άγιο Παντελεήμονα κατέρρευσε. Και όσο δυνάμωνε η βροχή, η οποία στη Νέα Πεντέλη η βροχή άγγιξε τα 109 χιλιοστά, τα προβλήματα πλήθαιναν.

Μετεωρολόγοι αναγνωρίζουν ότι ανέμεναν τη δυνατή καταιγίδα, αλλά έπεσαν έξω ως προς την ώρα εκδήλωσής της. Oι αρμόδιες υπηρεσίες ξύπνησαν από τα αστραπόβροντα καθώς η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (EMY) δεν είχε εκδώσει έκτακτο δελτίο πρόγνωσης ακραίων καιρικών φαινομένων για τα ξημερώματα της Παρασκευής. Στη συνέχεια άρχισαν να καταγράφουν τα τεράστια προβλήματα και να αναζητούν τρόπους επίλυσης.

Στελέχη της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας έλεγαν με νόημα ότι «οι υπηρεσίες προετοιμάζονται έγκαιρα όταν έχουμε στα χέρια μας το συγκεκριμένο δελτίο». Το έκτακτο δελτίο επιδείνωσης του καιρού εκδόθηκε από την ΕΜΥ στις 8.00 το πρωί της Παρασκευής και ενώ ήδη η καταιγίδα -και το χαλάζι σε ορισμένες περιοχές- είχε προκαλέσει πολλά προβλήματα.

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία δέχθηκε την Παρασκευή περίπου 1.500 κλήσεις για άντληση υδάτων από διάφορες περιοχές. Ενδεικτικά προέρχονταν από τα δικαστήρια της πρώην Σχολής Ευελπίδων, από το Εθνικό Τυπογραφείο, ενώ λόγω συσσώρευσης υδάτων έκλεισε ο σταθμός Μέγαρο Μουσικής του μετρό και το τμήμα του Ηλεκτρικού από την Ομόνοια ως τον Ταύρο. Αξιωματικοί της Πυροσβεστικής δήλωσαν ότι ήταν σε ετοιμότητα και από την πρώτη στιγμή συνεργεία άρχισαν να προχωρούν σε αντλήσεις υδάτων ενώ όλες οι υπηρεσίες του Λεκανοπεδίου τέθηκαν σε επιφυλακή.

Η καταιγίδα την Παρασκευή 22/2 ήταν, σύμφωνα με στοιχεία των μετεωρολόγων, η μεγαλύτερη για τον μήνα Φεβρουάριο στην Αθήνα. Ενδεικτικά στη Νέα Πεντέλη η βροχή έφτανε τα 109 χιλιοστά, στο Γκάζι τα 95, στο Παλαιό Φάληρο τα 90, στο Ψυχικό τα 83, στου Ζωγράφου τα 80 και στον Πειραιά τα 76 όταν κατά μέσο όρο τον μήνα που διανύουμε η βροχή φτάνει από 55 έως 65 χιλιοστά ανάλογα με την περιοχή.

Σύμφωνα με τον μετεωρολόγο κ. Θοδωρή Κολυδά, η καταιγίδα οφείλεται σε ένα χαμηλό βαρομετρικό που ξεκίνησε από τη περιοχή του Μαρόκου και πέρασε αρχικά από την Αλγερία και τη Λιβύη προκαλώντας αμμοθύελλες. Στη συνέχεια προκάλεσε έντονες καταιγίδες στη νότια Ιταλία, στην περιοχή της Κατάνιας. Ακολούθως οι ασταθείς ψυχρές μάζες συναντήθηκαν με υγρές θερμές μάζες και τροφοδότησαν το χαμηλό με μεγάλα ποσά υγρασίας, με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν οι έντονες βροχοπτώσεις. Μάλιστα, σημείωσε χαρακτηριστικά, ότι υπήρξαν τέσσερις διαδοχικές εξάρσεις στην καταιγίδα της Παρασκευής.

ΦΟΝΙΚΕΣ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ ΑΠΟ ΤΗ «ΒΡΟΧΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΥ»

Μνήμες περασμένων ετών, όταν δυνατές βροχοπτώσεις στην Αθήνα προκαλούσαν πλημμύρες με τραγικό αποτέλεσμα ανθρώπινα θύματα και σημαντικές υλικές ζημιές ξύπνησε η καταιγίδα της Παρασκευής.

Πάνω από 500 οικογένειες έμειναν άστεγες, 400 σπίτια κατέρρευσαν και άλλα 4.000 πλημμύρισαν κατά τη δυνατή βροχόπτωση στις 18 Νοεμβρίου 1889, που έμεινε γνωστή ως «η βροχή του Αγίου Φιλίππου». Πάλι Νοέμβρη (14 του μηνός), το 1895, μια δωδεκάωρη ισχυρή καταιγίδα πλημμύρισε την περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα ενώ ο Κηφισός ανέβαινε επικίνδυνα. Τότε έχασαν τη ζωή τους 21 άτομα στην Αθήνα και 40 στον Πειραιά, αρκετοί δρόμοι (χωματόδρομοι ως επί το πλείστον τότε) καταστράφηκαν, πλημμύρισαν σπίτια, δεκάδες άλλα έπεσαν ενώ διακόπηκε η κυκλοφορία.

Οκτώ θύματα και 127 κατεστραμμένα σπίτια άφησε πίσω της μια καταιγίδα που στον Πειραιά έμοιαζε σαν να ήταν θύελλα στις 23 Νοεμβρίου 1925. Εννέα χρόνια αργότερα, στις 22 Νοεμβρίου 1934, έξι άνθρωποι χάθηκαν από την πεντάωρη βροχόπτωση με το ύψος του νερού στο Νέο Φάληρο να φτάνει το ένα μέτρο και τα δύο στο Μοσχάτο, ενώ προκάλεσε καταστροφές σε σπίτια στις περιοχές της Κυψέλης, της Νέας Ιωνίας και της Νέας Φιλαδέλφειας.

ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΤΟΥ 1961 ΚΑΙ ΤΟΥ 1977
 
5-6 Νοεμβρίου 1961, η μεγαλύτερη καταστροφή στην Αττική τα τελευταία 60 χρόνια. Σαράντα άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, 300 τραυματίστηκαν και 3.700 έμειναν άστεγοι, ενώ πλημμύρισαν περισσότερα από 4.000 σπίτια. Οι επιπτώσεις της επί δέκα ώρες χαλαζόπτωσης συγκρίθηκαν τότε με εκείνες ενός τυφώνα. Ο Κηφισός φούσκωσε ενώ το ύψος του νερού στην Πειραιώς έφτασε τα 2 μέτρα.
Μια ακόμη καταστροφική καταιγίδα έπληξε την Αθήνα Νοέμβριο πάλι (2 του μηνός) το 1977. Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, μέσα σε περίπου μιάμιση ώρα δυνατής βροχής οι περιοχές του Αιγάλεω και του Μοσχάτου κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ο αριθμός των θυμάτων έφτασε τα 37, πλημμύρισαν 1.924 υπόγεια και παρασύρθηκαν 172 οχήματα.

ΟΤΑΝ «ΞΥΠΝΗΣΕ» Ο ΠΟΔΟΝΙΦΤΗΣ
 
Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 η δυνατή βροχόπτωση έχει αποτέλεσμα την υπερχείλιση του Ποδονίφτη. Το τραγικό αποτέλεσμα στις 21-22 Οκτωβρίου 1994 ήταν να χάσουν τη ζωή τους εννέα άνθρωποι, ενώ πολλές συνοικίες (κυρίως Νέα Ιωνία, Περισσός, Αιγάλεω, Περιστέρι, Χαλκηδόνα, Νέα Φιλαδέλφεια) μετατράπηκαν σε λίμνες.
Σημαντικές ήταν οι ζημιές που προκλήθηκαν στα κεντρικά γραφεία του ΚΚΕ στον Περισσό, καθώς λάσπη από το μανιασμένο ρέμα κατέστρεψε μέρος των αρχείων του κόμματος στο υπόγειο του κτιρίου, αλλά και τις εγκαταστάσεις του «902» και της Τυποεκδοτικής. Από τη θεομηνία καταστράφηκαν ακόμη εκατοντάδες αυτοκίνητα, δεκάδες σπίτια και επιχειρήσεις.

Η Παρασκευή, 22 Φεβρουαρίου 2013 πάντως εντάσσεται στον μακρύ κατάλογο με τις φονικές πλημμύρες στην Αθήνα, όπως η 14η Νοεμβρίου 1896 όταν κατεγράφησαν 61 θύματα, η 26η Οκτωβρίου 1930 με τους 2 νεκρούς, η 17η Οκτωβρίου 1933 με ένα θύμα, η 2α Δεκεμβρίου 1933 με δύο ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους, η 5η Νοεμβρίου 1936 με 2 νεκρούς, η 29η Οκτωβρίου 1938 με έναν, όπως και η 27η Οκτωβρίου 1980, ενώ στις 5 Οκτωβρίου 1989 καταγράφηκαν 7 θύματα και στις 15 Ιανουαρίου 1991 ένας νεκρός.