Φέτος συμπληρώνονται 90 χρόνια από την ολοκλήρωση της Ανταλλαγής Πληθυσμών μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922.
Κοντά στο 1.500.000 Έλληνες από τον ευρύτερο χώρο της Μικράς Ασίας –συμπεριλαμβανομένου και του Πόντου–, καθώς και της Ανατολικής Θράκης, κατέφυγαν ως πρόσφυγες στην Ελλάδα, και 500.000 Τούρκοι, κυρίως από τη Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Θράκη και την Κρήτη, υποχρεώθηκαν να επιστρέψουν στην Τουρκία.
Δεν είναι μόνο η διαφορά στους αριθμούς –τρεις προς έναν– μεταξύ των Ελλήνων και Τούρκων προσφύγων. Η ουσιαστικότερη διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι οι Έλληνες της Μικράς Ασίας είχαν μια παρουσία στο χώρο εκείνο τριών χιλιάδων χρόνων –από το 1000 π. Χ. –, και ως εκ τούτου χαρακτηρίζονταν ως γηγενείς σε μια ελληνίζουσα Μικρά Ασία, ενώ οι Τούρκοι στην Ελλάδα χρονολογούνταν από τον 15ο αιώνα μ. Χ., και εγκαταστάθηκαν εκεί σταδιακά με την εδραίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Βαλκανική Χερσόνησο.
Στο πλαίσιο της Μικρασιατικής Καταστροφής ο Πόντος αποτελεί μια ιδιαιτερότητα, γιατί κατά τη διάρκεια των διωγμών, εκτοπίσεων και εξορισμών, βρέθηκαν «στο μάτι του κυκλώνα» γιατί ο Πόντος ήταν η μόνη περιοχή στην Μικρά Ασία όπου αναπτύχθηκε οργανωμένη ένοπλη αντίσταση στο πρόγραμμα του εκτουρκισμού και εξισλαμισμού των Ελλήνων.
Το ήμισυ των Ελλήνων του Πόντου –353.000 από τις 700.000– έχασε τη ζωή του κατά τη διάρκεια του 1914-1922. Απώλειες τέτοιου μεγέθους εμπίπτουν στον ορισμό της Γενοκτονίας, όπως θεσμοθετήθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη το 1948.
Το Ελληνικό Κοινοβούλιο θέσπισε το 1994 την 19η Μαΐου ως «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο».
Δεδομένου ότι η Τουρκία αρνείται να αναγνωρίσει τη διάπραξη γενοκτονίας εις βάρος των Ελλήνων του Πόντου, τα απανταχού Ποντιακά Σωματεία διοργανώνουν Εκδηλώσεις Μνήμης για τα θύματα της γενοκτονίας.
Τη διοργάνωση των εκδηλώσεων Μνήμης στην Μελβούρνη προγραμματίζει η Συντονιστική Επιτροπή, η οποία φέτος απαρτίζεται από τα Ποντιακά Σωματεία: Παναγία Σουμελά, Ποντιακή Εστία, Ποντιακή Κοινότητα και Εύξεινο Πόντο.
Το περασμένο Σάββατο, 2 Μαρτίου, διοργανώθηκε Χοροεσπερίδα στην άνετη, και καλαίσθητη αίθουσα εκδηλώσεων της Ποντιακής Κοινότητας, ως απαρχή των εκδηλώσεων, και για τον προσπορισμό του απαραίτητου χρηματικού ποσού για την κάλυψη των εξόδων για τις διάφορες εκδηλώσεις.
Ο κ. Κώστας Αντωνιάδης, Πρόεδρος της Ποντιακής Κοινότητας και της Ομοσπονδίας Ποντιακών Σωματείων Αυστραλίας, καλωσόρισε, με την ιδιότητα του Τελετάρχη, τους επισήμους και τους άλλους ομογενείς, ευχαρίστησε όλους για την ανταπόκρισή τους στο κάλεσμα της Συντονιστικής Επιτροπής, και παρουσίασε τα Χορευτικά Συγκροτήματα.
Τα Χορευτικά Συγκροτήματα της Ποντιακής Κοινότητας και της Ποντιακής Εστίας χειροκροτήθηκαν από τους παρευρισκόμενους με την άψογη εκτέλεση ποντιακών χορών, και για τις χαρακτηριστικές ποντιακές ενδυμασίες τους. Πράγματι, ήταν συγκινητικό να βλέπεις τα μικρά παιδιά και τους νέους να νιώθουν τη σημασία των χορών, και να ακολουθούν πιστά τη μουσική του λυράρη.
Χαιρετισμούς κατά τη διάρκεια της βραδιάς έδωσαν ο κ. Ιωάννης Ζησίπουλος, ο οποίος εκπροσώπησε την Γενική Πρόξενο, κ. Ελένη Λιανίδου, το μέλος του Κοινοβουλίου της Βικτώριας, και Σκιώδης Υπουργός, κ. Τζένη Μικάκου, και ο Συντονιστής του Γραφείου Εκπαίδευσης, κ. Βασίλειος Γκόκας.
Στους χαιρετισμούς τους οι επίσημοι καλεσμένοι αναγνώρισαν την αναγκαιότητα αναγνώρισης εκ μέρους της Τουρκίας της Γενοκτονίας, ως πράξη που επιβάλλεται από τους διεθνείς θεσμούς. Επίσης παρατήρησαν την μεγάλη συμμετοχή νέων σε παρόμοιες εκδηλώσεις, πράγμα που δείχνει πως το έργο των Ποντιακών Σωματείων έχει απήχηση και στους νέους.
Ο υπογράφων, από τη θέση του Συντονιστή της Επιτροπής Εκδηλώσεων Μνήμης για το 2013, έδωσε πληροφορίες για τις εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια του Μαΐου, οι οποίες έχουν ως ακολούθως:
*Σάββατο, 18/5, 11.00 πμ., κατάθεση στεφάνων στο Ελληνικό Μνημείο.
*Κυριακή, 19/5. Εκκλησιασμός στον Μητροπολιτικό Ναό, και Επιμνημόσυνη
Δέηση. Στις 4.00 το απόγευμα της Κυριακής, στην Ποντιακή Κοινότητα, θα δοθεί η πρώτη ομιλία για την Γενοκτονία και τον Πόντο από τον κ. Στάθη Τσομίδη, καλεσμένο από την Ελλάδα.
*Τετάρτη, 22/5, 7.00 μμ, Ομιλία από τον κ. Στάθη Τσομίδη στο Σωματείο «Παναγία Σουμελά».
*Παρασκευή, 24/5, 7.00 μμ. Ποντιακή Εστία: Εργαστήρι, με θέμα τη Γενοκτονία μέσα από τον αγγλόγλωσσα τύπο.
*Κυριακή, 26/5, 4.00 μμ, στην Ποντιακή Κοινότητα θα γίνει η Απονομή Βραβείων, Επαίνων και Πιστοποιητικών Συμμετοχής στους μαθητές και στις μαθήτριες που πήραν μέρος στον Μαθητικό Διαγωνισμό για τον Πόντο. Οι παρευρισκόμενοι θα έχουν την ευκαιρία να δουν όλες τις εργασίες των μαθητών και μαθητριών που υποβλήθηκαν στο Διαγωνισμό.
Λεπτομέρειες για τα θέματα των ομιλιών του κ. Στάθη Τσομίδη θα δοθούν στο προσεχές μέλλον.