Όταν η Αγκελα Μέρκελ θέλει να φάει καλά και να μπορέσει να συζητήσει με την ησυχία της, αφήνεται σε… Έλληνα οικοδεσπότη. Στο ατμοσφαιρικό εστιατόριο «Κασσάμπαλης», στην πλατεία Σαβινί, μύησε την καγκελάριο πριν από περίπου πέντε χρόνια ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Γκίντο Βεστερβέλε. Έκτοτε, η καγκελάριος επισκέπτεται ανελλιπώς τον Έλληνα βετεράνο της γαστρονομίας. «Μία ή δύο φορές τον μήνα γευματίζει σε εμάς» περιγράφει ο κ. Κωνσταντίνος Κασσάμπαλης, «δείχνει ιδιαίτερη προτίμηση στα κεφτεδάκια και στο λευκό κρασί». Διακριτική, ευγενής και με ολιγομελή φρουρά που περιμένει έξω από το εστιατόριο, αποτελεί μάλλον μια ιδανική πελάτισσα. Το πελατολόγιο, ωστόσο, του «Κασσάμπαλη», είναι υπερκομματικό. Στο ψηλοτάβανο ρεστοράν με τους εντυπωσιακούς πίνακες έχουν φιλοξενηθεί ο Πέερ Στάινμπρουκ, ο Γκέρχαρντ Σρέντερ, ο Χανς Ντίτριχ Γκένσερ, ο Εγκον Μπαρ κ.ά.

Το εν λόγω μαγαζί αποτελεί μετεξέλιξη του ιστορικού «Fofi’s Estiatorion», που διατηρούσε η Φώφη Ακριθάκη, το οποίο είχε διαδεχτεί με τη σειρά του το περίφημο «Αχ-Βαχ», ιδιοκτησίας Αυστριακών φιλελλήνων. Στο μεταπολεμικό Βερολίνο, που θύμιζε τότε «μικρό νησί», από τα μέρη αυτά πέρασαν όλες οι σημαίνουσες προσωπικότητες της πολιτικής και των γραμμάτων. «Δεν ήταν το φαγητό, στον χώρο μας πραγματοποιείτο μια ψυχική κάθαρση», θυμάται σήμερα ο κ. Κασσάμπαλης, που εξακολουθεί να δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στην ατμόσφαιρα. Η μαγειρική του μαγαζιού εστιάζει στην ανάδειξη αυθεντικών γεύσεων, ενώ είναι ένα από τα ελάχιστα μέρη στο Βερολίνο όπου μπορεί να φάει κανείς ψάρι.

Με μια «καλημέρα» και μια «καληνύχτα» σε άπταιστα ελληνικά υποδέχεται και αποχαιρετά τους πελάτες στο δικό του εστιατόριο ο κ. Γιώργος Σαββίδης. Οι περισσότεροι εξ αυτών, αθλητές. Δεν είναι ίσως τυχαίο ότι και ο ίδιος προτού έρθει στη Γερμανία, πριν από 17 χρόνια, υπήρξε αστέρι του ποδοσφαίρου στη Χαλκηδόνα Θεσσαλονίκης. Σήμερα, στην «Pikilia» συχνάζουν οι παίκτες της ποδοσφαιρικής ομάδας του Βερολίνου Χέρτα, η οποία προς τιμήν του κορυφαίου εστιάτορα τού δώρισε μια φανέλα με το λογότυπο του εστιατορίου.

ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΑ ΚΡΑΣΙΑ ΜΑΣ

Τα πιάτα, ωστόσο, του 44χρονου από τα Γιαννιτσά δεν απευθύνονται τόσο σε πεινασμένους από την προπόνηση αθλητές, όσο σε Γερμανούς που θέλουν, σύμφωνα με δημοσίευμα της Berliner Morgenpost, «να δειπνήσουν όπως οι θεοί του Ολύμπου». Από το συνεχώς εναλλασσόμενο μενού μπορούν να δοκιμάσουν από παϊδάκια ζαρκαδιού σε σος από φρούτα του δάσους, φιλέτο αρνιού μαγειρεμένο με σοκολάτα και χειροποίητα ζυμαρικά, ενώ προσφέρει ποικιλία κρασιών – συνολικά 180 ετικέτες, πολλά εξ αυτών ελληνικά. «Στην αρχή είναι διστακτικοί με τα ελληνικά κρασιά, τους είναι άγνωστα», εξηγεί στην «Κ» «όταν, όμως, τα δοκιμάσουν τους εντυπωσιάζουν και τα επιλέγουν εκ νέου, άλλωστε είναι οικονομικότερα από άλλα».

Ο ίδιος χρησιμοποιεί αποκλειστικά ελληνικά προϊόντα, πολλά εκ των οποίων τα εμπορεύεται κιόλας. «Ενημερώνομαι συνεχώς, διαβάζω βιβλία και περιοδικά γαστρονομίας» καταλήγει ο κ. Σαββίδης, καθώς μας ξεναγεί στον χώρο, που έχει εν πολλοίς διακοσμηθεί με φωτογραφίες του Ωνάση και της Κάλλας.
Σε μικρή απόσταση από την «Ποικιλία», στο Ντάλεμ, θα εντοπίσουμε την άρτι αφιχθείσα στον γαστρονομικό χάρτη της πόλης «Σκάλα», που στεγάζεται σε μονοκατοικία και αποτελεί ήδη στέκι πολλών καλλιτεχνών, όπως το μουσικό συγκρότημα Alpha Ville.

Ο ιδιοκτήτης, Γιάννης Τσιτιρίδης, γέννημα-θρέμμα Βερολινέζος, οργανώνει μουσικές βραδιές τζαζ, τάνγκο, αλλά και ελληνικής μουσικής, ενώ το καλοκαίρι στον κήπο του μαγαζιού σχεδιάζει φεστιβάλ με έξι διαφορετικές μπάντες. «Εχουν και οι καλλιτέχνες τα δικά τους κουμπιά», αναφέρει ο 37χρονος, «στην αρχή κρατούν λίγη απόσταση, σταδιακά ανοίγονται και στο τέλος είναι η προσωπική σχέση με τον εκάστοτε εστιάτορα που θα τους κάνει να γίνουν σταθεροί πελάτες». Αυτό που μετράει γι’ αυτούς, πέρα από ένα εύγευστο δείπνο, «είναι να νιώθουν άνετα στον χώρο σου».

ΠΡΕΣΒΕΥΤΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Σε καλό δρόμο φαίνεται να βρίσκεται η ελληνική γαστρονομία στο Βερολίνο. Η εποχή των ρετρό ελληνικών εστιατορίων, με τους αρχαιοελληνικούς κίονες και τα γαλανόλευκα τραπεζομάντιλα, τείνει να εκλείψει. Στη θέση τους δημιουργούνται νέα εστιατόρια υψηλής αισθητικής, που απευθύνονται σε ένα απαιτητικό διεθνές πελατολόγιο. «Μπορεί να παρατηρείται συρρίκνωση του αριθμού των ελληνικών εστιατορίων, παράλληλα όμως καταγράφεται μια σταδιακή και σημαντική στροφή στην ποιότητα», λέει ο γραμματέας Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Α΄ στην πρεσβεία του Βερολίνου, Γιάννης Σαλαβόπουλος.

«Συνολικά, λειτουργούν στην ευρύτερη περιφέρεια Βερολίνου-Βραδεμβούργου περί τα 300 ελληνικά εστιατόρια», διευκρινίζει. Ορισμένα εξ αυτών συγκαταλέγονται στα καλύτερα της πόλης, διαμορφώνοντας νέες γαστρονομικές τάσεις. Ο ρόλος των ελληνικών εστιατορίων είναι πολύ πιο σημαντικός, απ’ ό,τι εκ πρώτης όψεως μοιάζει. «Η επανεκκίνηση» της χώρας, χωρίς υπερβολή, θα μπορούσε να ξεκινήσει από τα… πιάτα των Γερμανών. Η γαστρονομία μπορεί να λειτουργήσει ως πόλος έλξης τουριστών αλλά και καταναλωτών ελληνικών προϊόντων.

«Από τους Ιταλούς, που έχουν καθιερώσει την κουζίνα και τα προϊόντα τους στη Γερμανία, έχουμε να διδαχθούμε πολλά», προσθέτει ο Έλληνας αξιωματούχος, «καλούμαστε ως Ελλάδα να χαράξουμε από κοινού με τους εστιάτορες στρατηγική προώθησης της ελληνικής γαστρονομίας με συνέχεια και συνέπεια, καθώς η ελληνική κουζίνα μπορεί να γίνει και ο καλύτερος πρεσβευτής των προϊόντων μας, της μεσογειακής διατροφής και του τουριστικού προϊόντος, ώστε συν τω χρόνω το made in Greece να γίνει συνώνυμο της ποιότητας». Στις προσπάθειες αυτές θα μπορούσε είναι αρωγός το Γραφείο Οικονομικών, Εμπορικών Υποθέσεων Βερολίνου, ενώ δύνανται να συμβάλουν φορείς όπως η Λέσχη Ελλήνων Αρχιμαγείρων, ο Σύνδεσμος Ελλήνων Σομελιέ κ.ά.