Η βιοψία σήμερα είναι μία αποδεκτή ιατρική τακτική με την οποία γίνεται η διάγνωση διαφόρων νοσημάτων. Σε μία εξέταση βιοψίας, ο γιατρός αποσπάει ένα μικρό δείγμα ιστού με μία μικρή τομή με τοπική αναισθησία. Το κομμάτι αυτό ελέγχεται με το μικροσκόπιο και έτσι γίνεται η διάγνωση μιας ασθένειας –εάν αυτή υπάρχει– και ακολουθεί η ανάλογη θεραπεία.
Στο σημείωμα τούτο θα μεταχειριστούμε τη βιοψία με μία μεταφορική σημασία και θα εξετάσουμε το έτυμον (το αληθινό και αυθεντικό) μιας λέξης για να δούμε εάν η λέξη κρατεί την αρχική της οντότητα που είναι συνυφασμένη με τη σημασία της. Αυτή θα είναι η ετυμολογική μας βιοψία.
Η ΑΥΘΑΔΕΙΑ
Όταν σήμερα λέμε αυθάδεια εννοούμε την αγένεια, την αναίδεια και την αδιαντροπιά. Το ρήμα είναι αυθαδιάζω = συμπεριφέρομαι με θρασύ και ανάγωγο τρόπο. Το επίθετο έγινε ο αυθάδης, η αυθάδης, το αύθαδες. Η γενική είναι του, της αυθάδους και ο πληθυντικός οι αυθάδεις. Σήμερα με ένα λαϊκότερο τρόπο – λέμε ο αυθάδικος και συνυπάρχει με τον αυθάδη = αυτός που χαρακτηρίζεται από προκλητική αγένεια και ένα μεγάλο θράσος.
Η αρχική σημασία της αυθάδειας ήταν η συμπεριφορά κάποιου που κάνει ό,τι τον ευχαριστεί. Η λέξη είναι σύνθετη από τα δύο μέρη: αυτός + ήδομαι ( ηδονή = ευχαρίστηση ). Το ήδομαι προφερόταν από τους αρχαίους μας με δασύ τρόπο και γι’ αυτό του βάλαμε και δασεία. Το ς αποβλήθηκε από το αυτός και μετά το ο συχωνεύτηκε με το η και έγινε α. Το τ του αυτός πριν από τη δασεία έγινε θ και έτσι εύηχα έγινε η αυθάδεια. Η λέξη χρησιμοποιείται στη γλώσσα μας για χιλιάδες χρόνια και είναι δυναμικά περιγραφική και πολύ λέγεται στην καθημερινή μας ομιλία: Η αυθάδειά του δεν περιγράφεται! Ο αυθάδης τρόπος του με ντρόπιασε! Είναι όντως μία λέξη ολκής.
Η ΑΥΘΑΔΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ
Η αυθάδεια με το σημασιολογικό της σπαθί μπήκε στα Λατινικά ως audax και το ρήμα αυθαδιάζω έγινε audere. Η αυθάδεια δεν μπορούσε να γραφτεί με το καταχρηστικά λεγόμενο «λατινικό αλφάβητο» (από πού ώς πού… λατινικό;). Οι Λατίνοι/Ρωμαίοι όταν οικειοποιήθηκαν το ελληνικό αλφάβητο, δεν πήραν το Θ και το Δ γιατί δεν μπορούσαν να τα προφέρουν. Επίσης το Υ υποχρεώθηκαν να το πάρουν πολύ αργά και για αυτό το έβαλαν στο τέλος του αλφαβήτου «τους».
Και το ονόμασαν Υ γκραίκουμ – μεγάλη η χάρη τους! Χωρίς όλα αυτά η αυθάδεια έγινε… Audax! και ο αυθάδης πολιτογραφήθηκε ως… audaciosus. Από εδώ η Αγγλική πήρε τον αυθάδη και τον ονόμασε audacious και η αυθάδεια έγινε αγγλοπρεπώς audacity ,αλλά και audaciousness. Οι λέξεις αυτές είναι εξίσου δυναμικές και στην αγγλική γλώσσα – όπως και στην ελληνική – και έχουν ακριβώς την αρχική σημασία.
ΚΑΙ Η ΒΙΟΨΙΑ ΜΑΣ
Εάν κάνουμε μία ετυμολογική, γλωσσολογική, σημασιολογική και λεκτική βιοψία στις «λατινικές και αγγλικές» αυτές λέξεις audaciosus και audacity, τι νομίζετε πως θα δείξει αυτή η διαγνωστική μας ενέργεια; Το δείγμα που θα αποσπάσουμε από τον ιστό και των δύο αυτών λέξεων θα είναι άκρως ελληνικό και ετυμολογικά, αλλά και σημασιολογικά. Αυτό μπορεί να γίνει σε πολλές χιλιάδες ελληνικές λέξεις που δεν φαίνονται ότι είναι ελληνικές με… γυμνό οφθαλμό. Ο Ελληνισμός έδωσε λέξεις και ιδέες στον κόσμο και όλες αυτές έγινα η βάση του πολιτισμού που έχουμε σήμερα. Και γιατί αυτό; Γιατί: ΠΟΛΙΤΙΜΟΣ = ΓΛΩΣΣΑ !
Εντούτοις όμως σε κανένα λατινικό, ούτε αγγλικό λεξικό, δεν αναφέρεται το Πιστοποιητικό Γεννήσεως αυτών των λέξεων και με ανήκουστη αυθάδεια λένε πως είναι… λατινικές! Δεν σκάβουν λίγο παρακάτω για να δουν το ελληνικό λευκό μάρμαρο της Πεντέλης. ΄Οσο για τους … Ινδοευρωπαίους « γλωσσολόγους » αυτοί – πάλι το βιολί τους – λένε πως η αυθάδεια προέρχεται από … ινδοευρωπαϊκή ρίζα… που έχει τη σημασία της αυθάδειας! Αν δεν είναι και αυτή μία θρασύτατη αυθάδεια!!
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ
Συμπεραίνεται πως ένας γλωσσολόγος των ευρωπαϊκών γλωσσών δεν μπορεί να φέρει τον τίτλο αυτό χωρίς να έχει μελετήσει την ελληνική γλώσσα, που θα του δώσει το φως που γυρεύει. Επίσης ένας «ινδοευρωπαίος» μελετητής των γλωσσών, φαίνεται τελείως γυμνός εάν δεν έχει βουτήξει στο γλωσσικό πέλαγος του Ελληνικού Αιγαίου, για να θαμπωθεί από τα θαυματουργά νερά του. Γιατί αλλιώς όπως λέει ο Αντώνης Μάτεσης στο Βασιλικό του: «Χάνει την υπόληψή του… αν δεν παιδευθεί ευθύς ο αυθάδης»!