50 χρόνια μετά: Ο φόνος του Τζον ο ρόλος του Ρόμπερτ

Οι πράξεις του υπουργού Δικαιοσύνης και αδελφού του Τζον Κένεντι, κατά τη διάρκεια των ερευνών για τη δολοφονία του, τον εμπλέκουν στη συνωμοσιολογία περί συγκάλυψης

Βράδυ 22 Νοεμβρίου. Η Τζάκι Κένεντι χωρίς καπέλο και με τη φούστα της γεμάτη αίματα κρατά το χέρι του κουνιάδου της Ρόμπερτ καθώς το φέρετρο με τον σύζυγό της τοποθετείται σε αυτοκίνητο, λίγο μετά την άφιξή τους στη στρατιωτική βάση Άντριους, κοντά στην Ουάσιγκτον.

Η εικόνα είναι ανατριχιαστική: το ροζ ταγέρ, ένα από τα αγαπημένα του συζύγου της, το οποίο η Τζάκι Κένεντι φορούσε εκείνο το απόγευμα πριν από 50 χρόνια και το οποίο γέμισε με αίματα, παραμένει αναλλοίωτο, προστατευμένο από το φως και τον αέρα σε θησαυροφυλάκιο στα Αρχεία του Έθνους στα προάστια του Μέριλαντ.
Δεν υπάρχει όμως κανένα ίχνος από το διάσημο καπέλο που φορούσε η πρώτη κυρία κατά τη δολοφονία του συζύγου της στις 22 Νοεμβρίου 1963 στο Ντάλας του Τέξας. Το τρομακτικό πάντως είναι ότι ο εγκέφαλος του δολοφονηθέντος προέδρου των ΗΠΑ εξαφανίστηκε επίσης μυστηριωδώς από το νοσοκομείο όπου υποβλήθηκε σε νεκροψία. Κάποιοι είπαν ότι γι’ αυτό ευθύνεται ο αδελφός του Ρόμπερτ, ο οποίος τον πήρε προκειμένου να μη διαπιστωθεί ότι ο Τζακ έκανε συχνή χρήση ναρκωτικών ουσιών. Άλλοι όμως θεωρούν ότι αυτό συνέβη προκειμένου να μη διαπιστωθεί πως ο Κένεντι είχε δεχθεί σφαίρες από περισσότερα από ένα όπλα. Η CIA είπε ψέματα, το FBI είπε ψέματα, παραπλανώντας και αποκρύπτοντας θεμελιώδη στοιχεία και έγγραφα της υπόθεσης και παραποιώντας έτσι την αλήθεια για τη δολοφονία του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι. Μια πολιτική τραγωδία στην οποία προστίθεται πλέον άλλο ένα κεφάλαιο, από τον δημοσιογράφο των «Νιου Γιορκ Τάιμς» Φίλιπ Σένον, ο οποίος πριν από πέντε χρόνια έλαβε ένα περίεργο τηλεφώνημα.

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΟΥΟΡΕΝ

Στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής, γράφει η ισπανική εφημερίδα «Ελ Παΐς», ήταν ένας δικηγόρος που είχε αρχίσει την καριέρα του στην Επιτροπή Γουόρεν, η οποία συστάθηκε από τον πρόεδρο Λίντον Τζόνσον για να διερευνήσει την υπόθεση και κατέληξε σε συμπεράσματα, κατά γενική ομολογία, εντελώς ανεπαρκή. Ο δικηγόρος ζήτησε από τον δημοσιογράφο να αναδομήσει για άλλη μια φορά την παλιά ιστορία ώστε οι άμεσα εμπλεκόμενοι (στην Επιτροπή συμμετείχαν νεαροί δικηγόροι που προέρχονταν από τα καλύτερα δικηγορικά γραφεία της χώρας καθώς και βετεράνοι δικηγόροι, που εργάζονταν ανά δύο) να περιγράψουν τα όσα συνέβησαν τότε. Για πρώτη φορά, έπειτα από μισό αιώνα, πολλοί από όσους είχαν πάρει μέρος στην έρευνα τόλμησαν να μιλήσουν. Το βιβλίο έχει τίτλο «JFK. Ανοιχτή υπόθεση. Η μυστική ιστορία της δολοφονίας του Κένεντι».

Ο Σένον χρειάστηκε πέντε χρόνια και 752 σελίδες για να καταλήξει στο ότι όχι μόνο η δολοφονία του Κένεντι θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί, αλλά και ότι η έρευνα για τη διαλεύκανσή της τορπιλίστηκε από την αρχή. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο, οι τέσσερις πιο άμεσα υπεύθυνοι για τη φάρσα στην οποία εξελίχθηκε η υπόθεση ήταν: ο διευθυντής της CIA Ρίτσαρντ Χελμς, ο επικεφαλής του FBI Τζ. Εντγκαρ Χούβερ, ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Ερλ Γουόρεν και, αναπάντεχα, ο Ρόμπερτ Κένεντι, μικρότερος αδελφός του προέδρου και άνθρωπος της απόλυτης εμπιστοσύνης του.

Κατά τη διάρκεια των πέντε ετών που επέζησε του αδελφού του, ο Μπόμπι επέκρινε σε φίλους και συγγενείς το έργο της Επιτροπής Γουόρεν. Όμως όχι μόνο δεν έκανε οτιδήποτε για να την καταγγείλει δημοσίως, αλλά υπέγραψε και ένα έγγραφο με το οποίο αρνείται οποιαδήποτε υποψία συνωμοσίας. «Κανείς δεν ήταν σε καλύτερη θέση για να ζητήσει την αλήθεια, ως νομικός και πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, ως γερουσιαστής και, πάνω απ’ όλα, ως αδελφός του προέδρου», γράφει ο Σένον.
Η αλήθεια είναι ότι ο Ρόμπερτ Κένεντι είχε εμμονή με τον θάνατο του αδελφού του. Επί μήνες ντυνόταν μόνο με τα ρούχα του και ξεκίνησε τη δική του ιδιωτική έρευνα για να καθορίσει εάν η Μαφία ή ο Τζίμι Χόφα είχε εμπλοκή.

ΑΠΟΚΡΥΨΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Ωστόσο, όλες οι έρευνες του Σένον τοποθετούν τον Οσβαλντ σε ένα μεξικανοκουβανικό σχέδιο το οποίο, παρά τη σοβαρότητά του, σβήστηκε περιέργως από όλες τις εκδοχές της CIA και του FBI. Ο Οσβαλντ βρισκόταν στο Μεξικό τις εβδομάδες που προηγήθηκαν του ταξιδιού του στο Ντάλας, είχε μια μεξικάνα ερωμένη η οποία εργαζόταν στην πρεσβεία της Κούβας και συναντήθηκε με κουβανούς κατασκόπους. Η CIA γνώριζε όλες αυτές τις κινήσεις αλλά τις απέκρυψε. Μετά τη δολοφονία απέφυγε με κάθε κόστος να κυκλοφορήσουν οι πληροφορίες σχετικά με το ταξίδι στο Μεξικό. Καταστράφηκαν αποδείξεις και απεκρύβησαν μαρτυρίες, όπως κάποιος που ισχυρίστηκε ότι είχε δει τον Οσβαλντ στην πρεσβεία της Κούβας να επαίρεται για την πρόθεσή του να σκοτώσει τον Κένεντι. 

Το έγγραφο που αποδείκνυε ότι η CIA και το FBI γνώριζαν τα όσα συνέβησαν εξαφανίστηκε πριν φθάσει στα χέρια των δικηγόρων. Όμως το θέμα δεν σταμάτησε εκεί: η Επιτροπή Γουόρεν συναντήθηκε κρυφά με τον Φιντέλ Κάστρο. Ένας από τους βετεράνους δικηγόρους, ο Γουίλιαμ Κόλμαν, συναντήθηκε με τον κουβανό πρόεδρο σε ένα γιοτ έχοντας ως αποστολή να ανακαλύψει εάν οι κουβανικές μυστικές υπηρεσίες συμμετείχαν στη δολοφονία ή όχι. Ο Κόλμαν, ένας Αφροαμερικανός με λαμπρή καριέρα, και ο Κάστρο ήταν γνώριμοι από παλιά και σύχναζαν στα ίδια νυχτερινά κέντρα στο Χάρλεμ. Τότε ο Κόλμαν είχε εντυπωσιαστεί από την ευφυΐα του νεαρού Κουβανού που λάτρευε την τζαζ και περνούσε τον μήνα του μέλιτος στο Μανχάταν. Πάνω στο σκάφος που έπλεε στον Ατλαντικό, ο Κάστρο αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη στη δολοφονία και δεν παρέλειψε να εκφράσει – παρά την εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων – τον θαυμασμό του για τον Τζον Κένεντι. Ο Κόλμαν παραδέχθηκε ότι έφυγε από τη συνάντηση όπως πήγε: μπερδεμένος.

ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑ

Είναι παράδοξο το γεγονός ότι ο αποχαρακτηρισμός πολλών εγγράφων τα τελευταία χρόνια συνέβαλε στο να υποδαυλίσει τη συνωμοσιολογική φλόγα αντί να τη σβήσει. Γιατί απεκρύβη ότι οι μυστικοί αστυνομικοί που προστάτευαν τον πρόεδρο είχαν βγει έξω και έπιναν το προηγούμενο βράδυ της δολοφονίας; Γιατί λογοκρίθηκε η μαρτυρία της Τζάκι Κένεντι, όπου περιέγραψε μακάβρια πώς προσπαθούσε να συγκρατήσει το διαλυμένο κρανίο του συζύγου της; Το μυστήριο είναι ακόμα ζωντανό δίπλα στο βουνό των εγγράφων που στοιβάζονται στα Αρχεία του Εθνους.

Ένα κρύο θησαυροφυλάκιο διατηρεί τα αναμνηστικά μιας δολοφονίας για την οποία δεν έχουν δοθεί εξηγήσεις. Δίπλα-δίπλα βρίσκονται ένα ταγέρ Σανέλ και το ταινιάκι του Αμπρααμ Ζαπρούντερ που κινηματογράφησε τη σκηνή από το σπίτι του, ένα κομμάτι φιλμ που έχουν παρακολουθήσει περισσότεροι άνθρωποι από οποιοδήποτε άλλο. Μια σεκάνς που προκαλεί σε εκατομμύρια ανθρώπους την ίδια απορία: τι διάολο συνέβη…

ΤΙΜΕΣ ΑΠΟ ΟΜΠΑΜΑ ΚΑΙ ΚΛΙΝΤΟΝ
Ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και ο πρώην πρόεδρος Μπιλ Κλίντον θα καταθέσουν στεφάνι στον τάφο του Τζον Κένεντι την Τετάρτη, δύο ημέρες πριν από την επίσημη επέτειο για τα 50 χρόνια από τη δολοφονία του 35ου προέδρου των ΗΠΑ στο Ντάλας του Τέξας.