Leonard Cohen: Μια υπέροχη, εξοργιστική σπατάλη γλώσσας και ήχων. Λίγα χρόνια πριν μας συστηθεί ως μουσικός, έγραφε ποίηση και λογοτεχνία. Δικός μας, αφού έχει ζήσει για πολλά χρόνια στην Ύδρα όπου έχει είχε αγοράσει σπίτι έχει ζήσει μια μεγάλη περίοδο της ζωής εκεί και έχει γράψει ένα επίσης μεγάλο μέρος από το έργο του. Γόνος ευκατάστατης οικογένειας, μπόρεσε να αφιερωθεί ολοκληρωτικά σε ασχολίες κυρίως πνευματικές.
Από την ηλικία των 15 έως 22 ετών του, έγραψε την πρώτη του ποιητική συλλογή, «Let Us Compare Mythologies», η οποία εκδόθηκε προτού καν αποφοιτήσει από το πανεπιστήμιο, το 1956, ενώ η δεύτερη συλλογή του «The Spice-Box Of Earth» (1961) τον έκανε πιο γνωστό στους λογοτεχνικούς κύκλους κυρίως του Καναδά.
Το 1967, απογοητευμένος από την περιορισμένη επιτυχία των γραπτών του, θα επίστρέψει στην Αμερική όπου θα κάνει τα πρώτα του βήματα στη μουσική με τη συνέχεια να είναι γνωστή…
Στη δεκαετία του 1960 ο Κοέν μετακόμισε στην Ύδρα όπου και παρέμεινε για αρκετά χρόνια και εξακολουθούσε να επιστρέφει τακτικά ακόμα και μετά την επιστροφή του στην Αμερική.
Την εποχή που έφτασε ο Κοέν στην Ύδρα, υπήρχαν μόνο τέσσερα καφενεία. Τουλάχιστον τα μισά σπίτια ήταν ακατοίκητα ενώ στα υπόλοιπα φως και τηλέφωνο ήταν σχεδόν ανύπαρκτα. Η θρυλική «Λαγουδέρα» του Μπάμπη Μωρές, είχε ανοίξει μόλις ένα χρόνο πριν την έλευση του Κοέν στο νησί και χρησιμοποιούσε δίσκους και γραμμόφωνο, μιας και η μοναδική μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έδινε ρεύμα μόνο από το πρωί ως τα μεσάνυχτα.
Στην Ύδρα γνώρισε την Νορβηγίδα Μάριαν. Ένα πανέμορφο μοντέλο που του έκλεψε από την πρώτη στιγμή την καρδιά.
Η Μάριαν τότε ζούσε με τον Νορβηγό συγγραφέα σύζυγο της Άξελ Γιένσεν, και το παιδί τους. Όταν όμως αυτός την εγκατέλειψε για μια Αμερικανίδα ζωγράφο, ο Κοέν πήρε υπό την προστασία του αυτήν και το παιδί της.
Η μέρες και οι νύχτες του Κοέν στην Ύδρα, απαθανατίστηκαν από το φωτογράφο του περιοδικού «Life», James Burke, με ημερομηνία 16 Οκτώβρη 1960. (Δείτε περισσότερες φωτογραφίες του Λέοναρντ Κοέν στην Ύδρα εδώ)
Oι σπάνιες αυτές φωτογραφίες δείχνουν τον Κοέν, την παρέα του και την Μάριαν, να πίνουν κρασί και να τραγουδάνε γύρω από το δέντρο, έξω από την ταβέρνα «Ξερή Ελιά» του Ντούσκου. Τους δείχνουν να απολαμβάνουν μεζέδες σε ταβερνάκι, στην παραλία της Ύδρας. Να κάνουν μπάνιο στις βραχώδεις ακτές του νησιού και τα βράδια καθισμένοι στο πεζούλι της υδραίικης αυλίτσας κάτω από το δέντρο να της τραγουδάει το Dance Me to the End of Love!
Η περίοδος διαμονής του στην Ελλάδα με τη Μαριάν Ίλεν και τον γιο της Άξελ είναι η περίοδος που χαρακτηρίζεται γενικώς ως η πιο «ειδυλλιακή» περίοδος της ζωής του.
Η Ύδρα του Κοέν: «Είμαι ο Θόδωρος, ο ποιητής που δεν ξέρει να διαβάζει και να γράφει…». Με αυτούς τους στίχους ξεκινούσε το ποίημα «Ο Σταυρός» που είχε γράψει ο Λέοναρντ Κοέν στο Καμίνι της Ύδρας το 1980. Η Ύδρα ήταν και εξακολουθεί να είναι για τον ίδιο όχι μόνο ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης, αλλά και το δεύτερο σπίτι του.
Στις 27 Σεπτεμβρίου του 1960, έξι ημέρες μετά τα 26α γενέθλιά, του ο Κοέν έριξε την άγκυρά του στη λιμάνι του πανέμορφου νησιού. Εκεί αγόρασε ένα σπίτι χωρίς ρεύμα και νερό αντί 1.500 δολαρίων και ανακάλυψε τον ελληνικό τρόπο ζωής. Το σπίτι του Κοέν στην Ύδρα ήταν τριώροφο με πέντε δωμάτια αλλά χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα ή τρεχούμενο νερό. Στα γράμματα που έστελνε στην μητέρα του έγραφε «Πρέπει να είναι πάνω από 200 ετών και πολλές γενιές ψαράδων να έζησαν εδώ», ενώ στην αδερφή περιέγραφε την ζωή του σε εκείνο το παλαιό σπίτι «Τριγυρνάω μες στα δωμάτια με ένα κερί στο χέρι σαν την οικονόμο της “Ρεβέκκας” πάνω κάτω στο τρομαχτικό υπόγειο. Ο ήχος των κουδουνιών από τα μουλάρια καθώς σκύβουν να φάνε σου σκίζει την καρδιά έτσι όπως μπλέκεται με τις μουσικές της ταβέρνας δύο η ώρα το πρωί της Δευτέρας».
Δεν τον πείραζε καθόλου η ζέστη, αφού είχε «το Αιγαίο μόλις δέκα λεπτά από την πόρτα του», όπως το περιέγραψε στη μητέρα του. Από τότε η καρδιά του βρίσκεται στην Ύδρα, την οποία επισκέπτεται συχνά τα καλοκαίρια. Μάλιστα, ο ίδιος λένε οι ντόπιοι είχε εξομολογηθεί ότι θα μπορούσε να μείνει μόνιμα στην Ύδρα με 1.000 δολάρια τον χρόνο, να ταξιδεύει στον Καναδά για να βγάζει χρήματα και να επιστρέφει πάλι πίσω στο νησί για να «γράφει, να κολυμπά και να σαλπάρει». Στην Ύδρα έγραψε αρκετά από τα τραγούδια και τα ποιήματά του, όπως το περίφημο «Bird On The Wire», την εποχή που στο νησί άρχισαν να εμφανίζονται καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος στα τέλη της δεκαετίας του ’60. Όπως είχε πει κάποτε ο ίδιος, δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερο μέρος για το «δικό του» καταφύγιο. Οι ντόπιοι που τον έζησαν, ακόμη τον θυμούνται με σεβασμό. Όμως όσο και να τους ρωτήσεις, δεν θα αποσπάσεις πολλές πληροφορίες για τον Υδραίο κύριο Κοέν…
Εμπνευσμένος από το τοπίο και τη ζωή του εκεί το 1963 εκδίδει το πρώτο του μυθιστόρημα, «The Favourite Game», και το 1966 το δεύτερο με τίτλο «Beautiful Losers».
Το 1967 ο Κοένεπέστρεψε στην Αμερική όπου και κυκλοφόρησε τον πρώτο του δίσκο, «Songs Of Leonard Cohen», στον οποίο συμπεριλαμβάνονται μερικά από τα πιο κλασσικά του κομμάτια («Suzanne», «Sisters Of Mercy», «So Long, Marianne»).
Όταν πήγε για πρώτη φορά τα τραγούδια του στη Νέα Υόρκη, αυτά που ηχογραφήθηκαν στο άλμπουμ «Songs of Leonard Coen», οι ατζέντηδες του είπαν: «Δεν είσαι λίγο μεγάλος γι’ αυτό το παιχνίδι;». Τότε είχε ήδη συναντήσει τον Τζακ Κέρουακ, είχε ζήσει το μποέμικο ειδύλλιο στην Ύδρα, είχε επισκεφθεί την Κούβα στη διάρκεια της εισβολής στον Κόλπο των Χοίρων και είχε δημοσιεύσει δύο μυθιστορήματα και τέσσερις ποιητικές συλλογές.
Αποτέλεσμα εκείνης της λογοτεχνικής περιόδου υπήρξαν δύο μυθιστορήματα. Το Αγαπημένο παιχνίδι (στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Μελάνι)
Ο Καναδός τροβαδούρος και ποιητής με τη βαριά «συννεφιασμένη» φωνή και τα τραγούδια της «μελαγχολίας και της απόγνωσης», επέστρεψε στη ζωή μας τον Γενάρη του 2012 με τον νέο του δίσκο «Old Ideas», επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά τη ρήση που λέει πως «είμαστε πολύ τυχεροί που ζούμε στην ίδια εποχή με τον Κοέν», αμήν!
«Τα τραγούδια μου εμπεριέχουν τις προσωπικές μου εμπειρίες. Τίποτε άλλο», δηλώνει με έμφαση ο ίδιος. Το διαπιστώνει κανείς ακούγοντας τα τραγούδια το «Old Ideas», που τον επανέφερε δριμύτερο στο προσκήνιο. Είναι το δωδέκατο στούντιο άλμπουμ της πολύχρονης καριέρας του. Ύστερα από επτά χρόνια απουσίας έσπασε με αυτό επιτέλους τη σιωπή του… και ήρθε πίσω χαρίζοντας μας θείες μουσικές. Καταπιάστηκε με θέματα που αφορούν όλους μας και που τον έχουν απασχολήσει έντονα και στο παρελθόν: την αγάπη, τον θάνατο, την αφοσίωση, τον πόνο και τη συγχώρεση. Και για άλλη μια φορά άγγιξε τις καρδιές μας. Όσοι τον είχαν δει στην τελευταία του εμφάνιση στο Terra Vibe, σε μια μοναδική τρίωρη συναυλία, ακόμη τον θυμούνται να τρέχει στη σκηνή σαν «μικρό παιδί», να τραγουδάει μέχρι το «τέλος της αγάπης», χωρίς να αποχωρίζεται ούτε λεπτό το καπέλο του, και να υποκλίνεται με ταπεινότητα και σεβασμό όπως αρμόζει σε έναν αληθινό και ειλικρινή καλλιτέχνη.
«Είμαι στην ηλικία όπου το ‘‘ποτέ’’ αντηχεί πολύ δυνατά», είχε πει ο ίδιος και έκανε τον γύρο του κόσμου, δίνοντας συναυλίες σε κάθε γωνιά της γης.
-«Δεν είσαι λίγο μεγάλος γι’ αυτό το παιχνίδι;» του είχε σχολιάσει επικριτικά ο μάνατζερ του στη Νέα Υόρκη, όταν στα 32 του ο Λέοναρντ Κοέν αποφάσισε να ασχοληθεί με το τραγούδι. Αν τον είχε ακούσει τότε ίσως να συνέχιζε να γράφει μόνο ποιήματα και νουβέλες. Να είστε σίγουροι ότι τόσο εκείνος όσο κι εμείς θα ήμασταν διπλά χαμένοι! Αλλά ο Καναδός τροβαδούρος μάλλον δεν έδινε ποτέ δεκάρα τσακιστή για όσα λέγανε οι άλλοι. Δεν πρόδωσε ποτέ τα όνειρά του. Πριν από μερικά χρόνια ορισμένοι τον είχαν ξεγραμμένο, όμως ο ίδιος δεν πίστεψε πως ήρθε ο καιρός να αποσυρθεί. Μπορεί να μην κυκλοφορεί συχνά νέα τραγούδια, αλλά κάθε φορά που επιστρέφει στο προσκήνιο καταπλήσσει! Μάλλον έχει πλήρως αφομοιωθεί με τον τόπο που αγαπά σαν δεύτερη πατρίδα του, το νησί της Ύδρας και επιβιώνει σαν γνήσιος νησιώτης!
Το 2008 κυκλοφόρησε νέα βιβλία και ξεκίνησε τις ηχογραφήσεις του νέου άλμπουμ του κι ας ήταν «σιωπηλός» και απένταρος. Σήμερα, για τον ίδιο η επιτυχία εξακολουθεί να σημαίνει επιβίωση, και παρά τις δύσκολες στιγμές που έχει βιώσει στη διάρκεια της ζωής του ποτέ δεν έχασε το χιούμορ του: «Δεν μπορώ να πω ότι κατανοώ τη διαδικασία της μετενσάρκωσης, αλλά αν υπήρχε ένα τέτοιο πράγμα θα ήθελα να επιστρέψω στη ζωή σαν τον σκύλο της κόρης μου», φέρεται να έχει δηλώσει με χαρακτηριστικό σαρκασμό.