Την εποχή του χρόνου που είθισται να θεωρείται η πιο χαρούμενη του έτους, μια νέα ανάλυση που δημοσιεύθηκε στη «Βρετανική Ιατρική Επιθεώρηση» (BMJ) περιγράφει τους δυνητικούς κινδύνους που κρύβει το υπερβολικό γέλιο.

Η ανάλυση -γράφει η εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς»- πραγματοποιήθηκε από δύο Βρετανούς επιστήμονες, οι οποίοι αναζήτησαν στην ιατρική βιβλιογραφία όλες τις μελέτες που έχουν δημοσιευτεί για τις επιδράσεις του στην υγεία.

Από τις σχεδόν 5.000 βιβλιογραφικές αναφορές που βρήκαν κατέληξαν σε 785, οι οποίες χρονολογούνται από τα τέλη του 19ου αιώνα έως σήμερα και χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: οι 85 αφορούν τα οφέλη του, οι 114 τους δυνητικούς κινδύνους και οι 586 αφορούν όσες διαταραχές προκαλούνται από το παθολογικό γέλιο.
Στα καμπανάκια του κινδύνου που παραθέτουν οι δύο Βρετανοί συμπεριλαμβάνονται τα εξής: η δύναμη του γέλιου μπορεί να εξαρθρώσει τη γνάθο, να ενεργοποιήσει μια ασθματική κρίση, να προκαλέσει πονοκέφαλο και να οδηγήσει σε περίσφιξη μιας κήλης (είναι η «παγίδευση» τμήματος ενός ιστού στην κήλη που συχνά απαιτεί χειρουργική επέμβαση για να αντιμετωπιστεί).

Το γέλιο μπορεί επίσης να προκαλέσει καρδιακή αρρυθμία, συγκοπή ή ακόμα και εμφύσημα (σύμφωνα τουλάχιστον με μελέτη του… 1892). Επιπλέον, το γέλιο μπορεί να προκαλέσει δύο σπάνιες αλλά σοβαρές ασθένειες: το σύνδρομο Pilgaard-Dahl και το σύνδρομο Boerhaave’s.

PILGAARD-DAHL ΚΑΙ BOERHAAVE’S

Το πρώτο περιγράφηκε το 2010 σε άρθρο δύο δανών επιστημόνων, το όνομα των οποίων και φέρει. Πρόκειται για τον πνευμοθώρακα των μεσήλικων ανδρών καπνιστών εξαιτίας του γέλιου. Ο πνευμοθώρακας είναι η συγκέντρωση αέρα ανάμεσα στα στρώματα του υμένα (λέγεται υπεζωκότας) που περιβάλλει τους πνεύμονες.
Το δεύτερο σύνδρομο, που χαρακτηρίζεται από αυτόματη (δηλαδή δίχως εξωτερική αιτία) διάτρηση του οισοφάγου, έχει το γέλιο ως πιθανή – πλην όμως ασυνήθιστη – αιτία, σύμφωνα με ένα άρθρο του 1997.

Και μετά είναι οι επιδράσεις του παρατεταμένου γέλιου στην ουροποιητική οδό, οι οποίες περιγράφονται λεπτομερώς σε μελέτη που δημοσιεύθηκε το 1982 στην ιατρική επιθεώρηση «The Lancet» και έχει τον χαρακτηριστικό τίτλο «Giggle Incontinence» (θα μπορούσε να μεταφραστεί ως «Η ακράτεια του χαχανητού»).
Η δημοσίευση της νέας ανάλυσης στην BMJ τη συγκεκριμένη εποχή του χρόνου δεν είναι τυχαία. Η συγκεκριμένη επιθεώρηση αφιερώνει εδώ και τρεις δεκαετίες το χριστουγεννιάτικο τεύχος της σε καλά σχεδιασμένες μελέτες, οι οποίες όμως αφορούν ανάλαφρα θέματα (στο ίδιο τεύχος, λ.χ., δημοσιεύθηκε και η περίφημη ανάλυση για τον αλκοολισμό του Τζέιμς Μποντ, που έγινε θέμα σε όλα τα ΜΜΕ πριν από λίγες εβδομάδες).

Την ανάλυση για το γέλιο υπογράφουν οι δρες Ρόμπιν Ε. Φέρνερ και Τζέφρι Κ. Αρονσον, ομότιμος καθηγητής Κλινικής Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπέρμιγχαμ και λέκτορας Κλινικής Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο Οξφόρδης αντίστοιχα.

…ΚΑΙ ΤΑ ΟΦΕΛΗ

Όπως γράφουν στο άρθρο τους, εκτός από τα προαναφερθέντα, το γέλιο φέρει επίσης κίνδυνο πνιγμονής όταν αρχίζει κάποιος να γελάει με την καρδιά του την ώρα που καταπίνει το φαγητό του. Οι δύο επιστήμονες, πάντως, δεν αναλώνονται στις –ομολογουμένως σπάνιες– αρνητικές επιπτώσεις του γέλιου, αλλά αφιερώνουν μεγάλο μέρος της ανάλυσής τους και στις σωτήριες επιδράσεις του.

Σε αυτές, γράφουν, συμπεριλαμβάνονται ελάττωση του θυμού, του άγχους και του στρες και μείωση της καρδιαγγειακής έντασης, των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και του κινδύνου για έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μόνο και μόνο από αυτές τις επιδράσεις «η πλάστιγγα οφέλους – κινδύνου γέρνει προς τα οφέλη», τονίζουν.
Ωστόσο, το γέλιο έχει και άλλα να προσφέρει στην υγεία. Μελέτες της τελευταίας δεκαετίας κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «μειώνει τη δυσκαμψία των αρτηριακών τοιχωμάτων» και «βελτιώνει την ενδοθηλιακή λειτουργία» – δύο οφέλη που αυτομάτως παραπέμπουν σε πιο υγιή καρδιαγγειακή λειτουργία.
Επιπλέον, μελέτη του 2008 σε πάσχοντες από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ ή πνευμονοπάθεια των καπνιστών) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το γέλιο βελτιώνει την πνευμονική λειτουργία.

Μελέτη του 2011, εξάλλου, έδειξε πως όταν ένας κλόουν έκανε γυναίκες να γελάνε 12 έως 15 λεπτά μετά την τοποθέτηση γονιμοποιημένων ωαρίων στη μήτρα τους στο πλαίσιο εξωσωματικής γονιμοποίησης, τα ποσοστά επιτυχημένης κύησης έφταναν το 36% όταν δίχως το γέλιο ήταν 20%.
Παρά την πληθώρα των μελετών και των αναφορών που βρήκαν, οι δύο βρετανοί επιστήμονες δήλωσαν ότι υπάρχει πολύς χώρος ακόμα για διερεύνηση του θέματος, διότι ουδείς έχει υπολογίσει έως στιγμής μέχρι ποιο όριο είναι ασφαλές το γέλιο και έτσι ουδείς γνωρίζει από ποια «δόση» και πάνω καθίσταται δυνητικά επικίνδυνο.