Η Παγκόσμια Ημέρα των Ηλικιωμένων, γνωστή και ως «Παγκόσμια Ημέρα για την Τρίτη Ηλικία» εορτάζεται κάθε χρόνο την 1η Οκτωβρίου. Υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1990, για να αποτίσει τον οφειλόμενο φόρο τιμής στους ηλικιωμένους, αλλά και να επισημάνει τα προβλήματα, που αντιμετωπίζουν.

Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τους ηλικιωμένους, το 2000 ζούσαν σε όλο τον πλανήτη 600 εκατομμύρια άνθρωποι ηλικίας άνω των 60 ετών. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2025, ο αριθμός αυτός θα έχει φτάσει το 1,2 δισεκατομμύρια, ενώ το 2050 θα έχει ξεπεράσει τα 2 δισεκατομμύρια.

Στη Ελλάδα, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία αναφέρει ότι ο πληθυσμός ηλικίας άνω των 60 ετών ξεπερνούσε το 2004 τα 2.547.000 άτομα, με τις γυναίκες να είναι περισσότερες από τους άνδρες.

Ας δούμε όμως τι γίνεται στην κοινότητα μας σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δημογραφικά στοιχεία που έχει εκδώσει η κυβέρνηση της Βικτώρια όσον αφορά τη γήρανση των Ελλήνων της Μελβούρνης.

Η κοινότητα μας ενηλικιώνεται με πολύ γοργούς ρυθμούς. Το Σχεδιάγραμμα δείχνει ότι ο αριθμός των ελληνόφωνων ατόμων που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα και Κύπρο και ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα άνω των 65 ετών θα κορυφωθεί το 2016, και τα άτομα άνω των 80 ετών θα συνεχίσουν να γερνούν με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς μέχρι το 2026. Αυτό συμβαίνει γιατί άτομα αυτής της ηλικίας μετανάστευσαν μαζικά την ίδια εποχή και ανήκουν στην ίδια ηλικία.

Το Σχεδιάγραμμα, επίσης, δείχνει την τάση των αναγκών των ελληνόφωνων ατόμων που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα και Κύπρο ηλικίας άνω των 65 ετών που ζουν στη μητροπολιτική περιοχή της Μελβούρνης:
– περίπου 31.584 ηλικιωμένα ελληνόφωνα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω ζούσαν στην μητροπολιτική περιοχή της Μελβούρνης το 2011. Άλλοι 1007 ζούσαν σε επαρχιακές ή παραμεθόριες περιοχές σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Αυστραλίας (ABS 2011 Census).
– Από αυτούς περίπου 6.295 ήταν άνω των 80 ετών το 2011 (ABS 2011 Census).
– Το 2011 περίπου 1695 ελληνόφωνα άτομα άνω των 65 ετών είχαν άνοια, αριθμός που προβλέπεται να αυξηθεί σε 2142 άτομα μέχρι το 2021 (Εκτίμηση της Αυστραλοελληνικής Κοινωνικής Πρόνοιας).   

Σχεδιάγραμμα: Εκτίμηση* – Ελληνόφωνα ηλικιωμένα άτομα στη Βικτώρια, 2011 – 2031 – Έρευνα της Αυστραλοελληνικής Κοινωνικής Πρόνοιας

– Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Αυστραλίας (ABS 2011 Census), οι άνω των 65 ετών ελληνόφωνες ελληνίδες υπερισχύουν αριθμητικά (16.600 ή 52,5 %) από τους άνδρες (15.016 ή 47,5%) στις περιοχές της μητροπολιτικής Μελβούρνης ενώ υπάρχει αριθμητική ισοτιμία στις επαρχιακές και παραμεθόριες περιοχές.
– Από αυτούς που είναι 65 ετών και άνω, μόλις πάνω από 50% (16.187 ή 51,6%) μιλούν Αγγλικά πολύ καλά ή καλά και μόλις κάτω από 50% (15.171 ή 48,4%) μιλούν Αγγλικά είτε όχι καλά ή καθόλου καλά (ABS 2011 Census).
Την ίδια στιγμή, η περίοδος αυτή (2011 – 2014), έχει χαρακτηριστεί από μια ολοένα και αυξημένη ζήτηση για υπηρεσίες από ένα μεγάλο αριθμό ηλικιωμένων μελών της κοινότητάς μας. Η ζήτηση για υπηρεσίες από την Αυστραλοελληνική Κοινωνική Πρόνοια συχνά υπερβαίνει τη δυνατότητά της. Ως εκ τούτου, η Πρόνοια συνεχίζει να παρέχει υπηρεσίες άμεσα, αλλά και σε συνεργασία με γενικούς φορείς παροχής υπηρεσιών, για να διασφαλιστεί το ότι τα προγράμματά τους είναι σε θέση να εξυπηρετήσουν τα ελληνόφωνα άτομα που έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες τους. Όσον αφορά αυτό, η Πρόνοια, είναι ένα πάρα πολύ ενεργό μέρος του ευρύτερου τομέα παροχής κοινοτικών υπηρεσιών, δεσμευόμενη ενεργά στη δημιουργία βιώσιμων εταιρικών σχέσεων με άλλους βασικούς οργανισμούς, για την κάλυψη των αναγκών και των απαιτήσεων για υπηρεσίες της ελληνόφωνης κοινότητας.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το μέλλον θα παρουσιάσει προκλήσεις. Το πιο σημαντικό είναι ότι θα υπάρξουν ευκαιρίες να εφαρμοστεί το όραμα της Πρόνοιας, το οποίο είναι η εξυπηρέτηση της ελληνόφωνης κοινότητας και η επέκταση των υπηρεσιών της, σε όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα.

Μερικά από τα κύρια θέματα που απασχολούν τους ελληνόφωνους ηλικιωμένους μας, όπως έχουν καταγραφεί μέσω των προγραμμάτων μας, είναι τα εξής:
– Γλωσσικά και πολιτισμικά προβλήματα.
– Έλλειψη γνώσης και πρόσβαση σε υπηρεσίες στήριξης.
– Υψηλά επίπεδα άγχους λόγω χρόνιων παθήσεων (καρκίνος, καρδιακές παθήσεις και διαβήτης).
– Κατάθλιψη, διαταραχές πανικού, και άλλες ψυχικές παθήσεις.
– Οικογενειακή βία.
– Κακοποίηση.
– Οικονομικά προβλήματα.
– Προβλήματα που σχετίζονται με τους φροντιστές (παιδιά και άλλα μέλη της οικογένειας)
– Άνοια.
– Εισαγωγή σε ιδρύματα.
– Στέγαση.
– Παρηγορητική Φροντίδα, πένθος, μοναξιά, και κοινωνική απομόνωση.
– Μετακίνηση.
– Τζόγος.
– Αλκοόλ.
– Διαχείριση φαρμάκων.

Όπως αναφέρουν ΟΗΕ και ΠΟΥ, η Παγκόσμια Μέρα Ηλικιωμένων έχει στόχο να αναγνωρισθεί η συμβολή των ηλικιωμένων στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, και τούτο διότι στη σύγχρονη εποχή οι ηλικιωμένοι παίζουν έναν ολοένα σημαντικότερο ρόλο, μέσω του εθελοντικού έργου τους, της μετάδοσης των εμπειριών και των γνώσεών τους, της βοήθειας που δίνουν στα παιδιά τους, αναλαμβάνοντας να φροντίζουν τα εγγόνια τους, αλλά και της αυξανόμενης συμμετοχής τους στην αγορά εργασίας.

Μελέτες έχουν δείξει ότι ο μέσος χρόνος σε λεπτά που διαθέτουν οι ηλικιωμένοι για να φροντίσουν όσους συγγενείς τους έχουν ανάγκη κυμαίνεται από 201 λεπτά στις ηλικίες 65-74 ετών έως 318 λεπτά στις ηλικίες 75 ετών και άνω. Αντιθέτως, οι νεώτεροι άνθρωποι αφιερώνουν μόλις 50 λεπτά για να φροντίσουν κάποιον που τους έχει ανάγκη, καθώς δεν μπορούν να διαθέσουν περισσότερο χρόνο.

Αυτού του είδους η συμβολή των ηλικιωμένων στη σύγχρονη κοινωνία μπορεί να εξασφαλισθεί μόνον, εάν οι ηλικιωμένοι διατηρούν ένα ικανοποιητικό επίπεδο υγείας και μια καλή ποιότητα ζωής, τονίζουν οι δύο διεθνείς οργανισμοί.

Η Αυστραλοελληνική Κοινωνική Πρόνοια έχει καθορίσει έναν αριθμό προτεραιοτήτων που θα επιδιωχθούν ενεργά για την περίοδο του 2014-2020. Συγκεκριμένα, συνοπτικά, αυτές θα είναι οι εξής:
1. Παραγωγή ταμειακών αποθεμάτων για διακριτική παράδοση υπηρεσιών.
2. Διακυβέρνηση και διοίκηση συμπεριλαμβανόμενες η μετάβαση και η διαδοχή.
3. Σήμανση και προώθηση υπηρεσιών.
4. Ανεξαρτησία, συνεταιρισμοί και συνεργασίες.
5. Ανάπτυξη εργατικού δυναμικού.
6. Άσκηση πίεσης στην Κυβέρνηση που θα βασίζεται σε αποδεικτικά στοιχεία, συνηγορία και έρευνα.
7. Ανάπτυξη υπηρεσιών και αναθεώρηση της τοποθεσίας των υπηρεσιών.

Μερικά σημαντικά επιτεύγματα της Πρόνοιας μέχρι στιγμής είναι τα εξής:
– Σημαντική αναβάθμιση των διοικητικών, τεχνολογικών και οικονομικών συστημάτων.
– Επιτυχής κατανομή επιπρόσθετων πόρων και πρόσληψης θέσεων.
– Επέκταση του κτιρίου στο Union St., Brunswick, για τη δημιουργία ενός ειδικά κατασκευασμένου κέντρου για ευπαθείς ηλικιωμένους, και ολοκλήρωση της πλήρους ανακαίνισης του χώρου των κεντρικών γραφείων για το προσωπικό.
– Επίτευξη υψηλής ποιότητας ελέγχου, σε όλους τους τομείς λειτουργίας, από εξωτερικούς ελεγκτές.
– Σημαντική αύξηση στο Πρόγραμμα Τελών για Υπηρεσίες Διαμεσολάβησης για την παροχή Ανακουφιστικής Φροντίδας ( Fee for Service Respite Care Brokerage Program) με διαπραγμάτευση. Υπάρχουν αυτή τη στιγμή επίσημες συνεργασίες με 47 διαφορετικούς οργανισμούς, που αγοράζουν υπηρεσίες από την Πρόνοια, κατόπιν συμφωνίας.
– Η παροχή υπηρεσιών σε μια ευρύτερη ομάδα ατόμων εντός της κοινότητας.
– Επέκταση των βασικών συνεργασιών με μια ευρεία ποικιλία άλλων φορέων παροχής υπηρεσιών και 7 κορυφαίων οργανισμών.
– Διαφοροποίηση του εργατικού δυναμικού συμπεριλαμβανομένη η πρόσληψη νέο-αφιχθέντων ατόμων από την Ελλάδα, διασφαλίζοντας τη γλωσσική και πολιτιστική σχετικότητα με την παροχή υπηρεσίας.

Για περισσότερες πληροφορίες, τηλεφωνική επικοινωνία η στήριξη τηλεφωνήστε στο (03) 9388 9998 ή επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας www.agws.com.au email: agws@agws.com.au

*Ο Αντώνης Μαγκλής είναι Κοινωνικός Επιμορφωτής της Αυστραλοελληνικής Κοινωνικής Πρόνοιας.