Η αυστραλιανή οικονομία χάνει τη δυναμική της καθώς η χώρα ξοδεύει περισσότερα από όσα εισπράττει, βεβαιώνει η εξαμηνιαία αξιολόγηση της πορείας της εθνικής οικονομίας (MYEFO). Η αδυναμία της κυβέρνησης Abbott να περιορίσει τις κρατικές δαπάνες, η άστοχη επιμονή της στη δημοσιονομική λιτότητα για την επίτευξη πλεονάσματος και η άρνηση της γερουσίας να ψηφίσει κυβερνητικά νομοσχέδια απειλούν να βυθίσουν την οικονομία σε κρίση.
Ο Θησαυροφύλακας, Joe Hockey, ανακοίνωσε την παρελθούσα Δευτέρα το μεγαλύτερο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου από το 1959 εξ αιτίας της πτώσης κατά 50% της τιμής του ορυκτού σιδήρου, του σιταριού κατά 20% και της σημαντικής πτώσης της τιμής του γαιάνθρακα. Το Θησαυροφυλάκιο υπολογίζει, ότι η πτώση των τιμών των εξαγώγιμων εμπορευμάτων θα μειώσει κατά 6,2% δις το κρατικό εισόδημα από φόρους
το τρέχον οικονομικό έτος και κατά 32 δισεκατομμύρια δολάρια την προσεχή τετραετία.
Ο κ. Hockey, ανακοίνωσε, επίσης, κάθετη άνοδο του ελλείμματος του προϋπολογισμού, που υποχρεώνει την κυβέρνηση να αναστείλει την επιστροφή στους πλεονασματικούς προϋπολογισμούς του 2020, αντί του «αύριο» που υποσχόταν προεκλογικά.
Το έλλειμμα του προϋπολογισμού για το τρέχον οικονομικό έτος προβλέπεται να είναι διπλάσιο αυτού, που προέβλεπε ο προϋπολογισμός του Μαΐου. Ο πρωτάρης Joe Hockey ανακοίνωσε το Μάιο – και καταχειροκροτήθηκε από τα έδρανα της συμπολίτευσης – ότι το έλλειμμα του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2014-2015 θα περιοριζόταν στα $29 δισεκατομμύρια δολάρια. Την παρελθούσα Δευτέρα ανακοίνωσε, ότι το έλλειμμα θα ξεπεράσει τα 40 δισεκατομμύρια δολάρια.
Τόνισε, όμως, ότι κεντρικός στόχος της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης είναι η αναπτυξιακή πορεία της εθνικής οικονομίας και η βαθμιαία μείωση της ανεργίας. Ο ρυθμός ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας θα παραμείνει στο 2,5% για το τρέχον οικονομικό έτος με αναμενόμενη αύξηση τα επόμενα οικονομικά έτη.
Η ανεργία αναμένεται να αυξηθεί σε 6,5% του εργατικού δυναμικού της χώρας, πριν αρχίσει να πέφτει προς το τέλος της τετραετίας.
Τα βασικά στοιχεία της εξαμηνιαίας αξιολόγησης της οικονομίας είναι:
– Αύξηση του ελλείμματος το τρέχον οικονομικό έτος από 29,8 δις σε 40,4 δις δολάρια
– Συνολική αύξηση του ελλείμματος την προσεχή τετραετία σε 103,9 δις δολάρια. Κατά τους υπολογισμούς της κυβέρνησης το έλλειμμα για το οικονομικό έτος 2015-2016 θα ανέλθει σε 31.2 δισεκατομμύρια ή 1.9% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), αντί 17,2 δισεκατομμύρια που προέβλεπε ο προϋπολογισμός. Το οικονομικό έτος 2017-18 το έλλειμμα θα πέσει στα 11,5 δις δολάρια, τετραπλάσιο του προϋπολογισθέντος, και ο ισολογισμός θα ισοσκελιστεί και θα δώσει μικρό πλεόνασμα – 0,8% του ΑΕΠ – το οικονομικό έτος 2019-20.
– Το κρατικό εισόδημα το τρέχον οικονομικό έτος θα μειωθεί κατά 6,3 δις σε 379,5 δις, αλλά θα αυξηθεί βαθμιαία σε 403,4 δις το οικονομικό έτος 2015-2016, σε 429,2 δις το 2016-2017 και σε 459,8 δις το οικονομικό έτος 2017-2018
– Οι κρατικές δαπάνες θα αυξηθούν το τρέχον οικονομικό έτος κατά 4 δις δολάρια σε 416,5 δις δολάρια, σε 431,1, δις το οικονομικό έτος 2015-2016, σε 446,4 δις το 2016-2017 και σε 467,4 δις το οικονομικό έτος 2017-2018
– Ο ρυθμός ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας το τρέχον οικονομικό έτος θα περιοριστεί στο 2,5%, αλλά θα επιταχύνεται βαθμιαία για να φθάσει το 3,5% το οικονομικό έτος 2017-2018
– Κατά τους υπολογισμούς της κυβέρνησης το εθνικό ποσοστό ανεργίας θα ανέλθει σε 6,5% του εργατικού δυναμικού της χώρας τη διετία 2014-2016 πριν πέσει στο 6% το οικονομικό έτος 2016-2017 και κάτω του 6% το οικονομικό έτος 2017-2018
– Ο ρυθμός ανάπτυξης της αγοράς εργασίας το τρέχον οικονομικό έτος θα περιοριστεί στο 1%, αλλά θα επιταχύνεται για να ξεπεράσει το 2% στο τέλος του οικονομικού έτους 2017-2018, που προβλέπεται πτώση της ανεργίας κάτω από το 6%
– Το αυξανόμενο έλλειμμα του προϋπολογισμού υποχρεώνει την κυβέρνηση να μεταθέσει χρονικά τον ισοσκελισμό του προϋπολογισμού και την παραγωγή πλεονάσματος, 0,8% του ΑΕΠ, για το οικονομικό έτος 2019-2020
– Το κρατικό χρέος το τρέχον οικονομικό έτος υπολογίζεται σε 244,8 δις δολάρια ή 15,2% του μεικτού κρατικού εισοδήματος και ο τόκος για τη εξυπηρέτηση του χρέους υπολογίζεται σε 10,7 δις δολάρια
Στο πολιτικό επίπεδο η κυβέρνηση αποφεύγει περικοπές δαπανών ή «σπατάλες», που θα επιτείνουν το θυμό του λαού για τον αντιλαϊκό προϋπολογισμό του Μαΐου, που εξακολουθεί να αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις.
Ο Θησαυροφύλακας ανακοίνωσε περαιτέρω μείωση της εξωτερικής βοήθειας κατά 3,7 δις δολάρια – το Μάιο η κυβέρνηση είχε περικόψει 7,6 δις δολάρια από τη βοήθεια σε υπανάπτυκτες και αναπτυσσόμενες χώρες για να ενισχύσει οικονομικά τις αντι-τρομοκρατικές υπηρεσίες και για να καλύψει το κόστος της αποστολής στρατιωτικής δύναμης στο Ιράκ.
Η κυβέρνηση εστιάζει, επίσης, στο κόστος της καταψήφισης νομοσχεδίων της από τη γερουσία και καλεί την αξιωματική αντιπολίτευση και τους ανεξάρτητους γερουσιαστές να στηρίξουν την εθνική οικονομία ψηφίζοντας τα κυβερνητικά νομοσχέδια.
Η κυβέρνηση ισχυρίζεται, ότι οι καθυστερήσεις των νομοσχεδίων της στη γερουσία θα κοστίσει 10,6 δις δολάρια την προσεχή τετραετία ή 7,6 δις δολάρια μετά τις «εκπτώσεις», που έκανε η κυβέρνηση για να επιτύχει την ψήφιση νομοσχεδίων της.
Οι οικονομικοί εγκέφαλοι της κυβέρνησης αποφάσισαν και την κατάργηση 175 υπηρεσιών και Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου για την εξοικονόμηση 80 εκατομμυρίων δολαρίων που κόστιζαν στο δημόσιο.
Ο οικονομολόγος Stephen Anthony, πρώην στέλεχος του κοινοπολιτειακού Θησαυροφυλακίου, επισημαίνει ότι οι προβλέψεις της κυβέρνησης για την πορεία της εθνικής οικονομίας βασίζονται σε μέτρα ύψους 34 δις δολαρίων, τα οποία δεν έχουν ψηφιστεί από τη γερουσία.
«Εάν η Γερουσία καταψηφίσει δεύτερη φορά τα μέτρα αυτά η θέση του προϋπολογισμού θα είναι ασθενέστερη από αυτή που προβάλει η εξαμηνιαία έκθεση της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση δεν παρατύπησε περιλαμβάνοντας τα μέτρα αυτά στον προϋπολογισμό, πλην όμως τα μέτρα αυτά δεν έχουν ψηφιστεί από τη γερουσία» λέει.
Η κ. Annette Beacher, διευθύντρια της εταιρείας TD Securities, προτρέπει την κυβέρνηση να εγκαταλείψει τα σχέδιά της για παραγωγή πλεονάσματος. Απεναντίας, τονίζει, οι συνθήκες επιβάλλουν την επένδυση σε έργα που θα δώσουν νέα δυναμική στην αυστραλιανή οικονομία.
«Ακυρώστε τον ανόητο στόχο παραγωγής δημοσιονομικού πλεονάσματος το οικονομικό έτος 2019-20 και επενδύστε σε έργα, που θα επιταχύνουν το ρυθμό ανάπτυξης της εθνικής οικονομίας και θα δώσουν δουλειά στους άνεργους» προτρέπει την κυβέρνηση.
«Η περίληψη στον προϋπολογισμό για το οικονομικό έτος 2015-2016 ενός καλά στοχευμένου πακέτου έργων υποδομής -κατασκευή δρόμων, σιδηροδρόμων και άλλα- συνολικού κόστους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων θα ενισχύσει ιδιωτικές επιχειρήσεις, που πάσχουν τα τελευταία χρόνια, και θα τονώσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Η μείωση του βασικού τόκου από την Αποθεματική Τράπεζα Αυστραλίας δεν είναι το ενδεδειγμένο μέτρο εξασφάλισης σταθερής, βραχυπρόθεσμης ανάπτυξης» προσθέτει.
Τέλος, ο κορυφαίος οικονομολόγος της Beta Shares, David Bassanese, χαρακτηρίζει «λανθασμένη» την αντίληψη ότι τα ελλείμματα της Αυστραλίας οφείλονται στην πτώση των τιμών εξαγώγιμων εμπορευμάτων.
«Ακόμη και με το σημερινό έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το θησαυροφυλάκιο αναμένει πλεόνασμα της τάξης του 6%» δηλώνει.