Η λέξη μας “παράδοση” προέρχεται – όπως είναι γνωστό – από το ρήμα “παραδίδω”. Ελληνική παράδοση ονομάζουμε όλα εκείνα τα θεμελιώδη και αιώνια πολιτισμικά στοιχεία και τις ηθικές αξίες που παραδόθηκαν από τη μια γενιά στην άλλη ως ελληνικά γνωρίσματα. Με τον τρόπο αυτό διατηρήθηκαν και έφτασαν από τα πανάρχαια χρόνια μέχρι σήμερα αναλλοίωτα και ζωντανά. Η Ελληνική παράδοση είναι μια ανεκτίμητη πολιτιστική και πολιτισμική κληρονομιά. Έχοντάς την ως βάση και αφετηρία μπορούμε να διαμορφώσουμε καλύτερα τη σύγχρονη ζωή μας, χωρίς να χάσουμε την ταυτότητά μας και την ελληνικότητά μας.
Τα κυριότερα στοιχεία που κρατούν την παράδοση είναι: η Ελληνική μας γλώσσα, τα δημοτικά μας τραγούδια, οι λαϊκοί μας χοροί, τα παραμύθια, οι παροιμίες, η λαϊκή μας τέχνη, τα ήθη και έθιμά μας και άλλα. Όλα αυτά μάς κρατούν ενωμένους με τις προαιώνιες ρίζες της φυλής μας και αποτελούν τον Εθνικό μας χαρακτήρα και μας ξεχωρίζουν από τους άλλους λαούς. Είναι αυτό που λέμε η “ειδοποιός διαφορά” μας, αλλά και η αδιάψευστη απόδειξη της φυλετικής μας συνέχειας.
ΤΑ ΡΑΓΚΟΥΤΣΑΡΙΑ
Την τελευταία δεκαετία αναγεννήθηκε στη Μελβούρνη το παλιό ελληνικό έθιμο, τα Ραγκουτσάρια της Καστοριάς και προστέθηκε επάξια στις πολλές πατροπαράδοτες εκδηλώσεις μας του καλοκαιριού στην ελληνική μας εδώ παροικία.
Τα Καστοριανά Ραγκουτσάρια οργανώνονται από το Σύλλογο «H Καστοριά» και πραγματοποιούνται μέσα στο μήνα Ιανουάριο, πολύ κοντά στην ημερομηνία όπως γίνονται και στην Καστοριά κάθε χρόνο για αιώνες τώρα.
Στη Μελβούρνη φέτος θα γίνουν την ερχόμενη Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2015, στο υπέροχο Edwardes Lake Park, στο Reservoir, Χάρτης Melway 18D5, πολύ κοντά στο ιδιόκτητο κτίριο του Συλλόγου, το Κέντρο Καστοριανών Μελβούρνης, στο 219 Elizabeth Street, στο Coburg.
Το καστοριανό αυτό καρναβάλι θα γίνει από το πρωί έως το βράδυ και θα υπάρχουν όλα τα απαραίτητα που χρειάζονται για να απολαύσετε μία όμορφη μέρα χαράς και εύθυμης συναναστροφής – όπως και στην πατρίδα – με χορούς τραγούδια, φαγητά, πιοτά και παιχνίδια για τα παιδιά.
Ο Σύλλογος «Η Καστοριά» σάς παροτρύνει όλους να πάτε ντυμένοι καρναβαλίστικα -και ποιος ξέρει;- ίσως έτσι κερδίσετε και το Πρώτο βραβείο για τον καλύτερο ντυμένο με καρναβαλίστικη φορεσιά! Τονίζεται επίσης από το σύλλογο; « Ελάτε όλοι σας με την πιο εύθυμη διάθεση που έχετε»! Προμηνύεται εύθυμο, αποκριάτικο και…τρικούβερτο γλέντι για όλους. Όλοι – και από κάθε γωνιά της Μελβούρνης – είναι ΕΥΠΡΟΣΔΕΚΤΟΙ και ΚΑΛΗ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ.
ΚΑΙ ΛΙΓΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Τα Ραγκουτσάρια είναι το καστοριανό καρναβάλι που ξεκινά την Πρωτοχρονιά και κορυφώνεται το τριήμερο 6-8 Ιανουαρίου. Το έθιμο δεν είναι άλλο από ένα καρναβάλι που όμως έχει τις ρίζες του πολύ βαθιά στα Ελληνορωμαϊκά χρόνια και κατόρθωσε παρά τις αντιξοότητες να επιβιώσει στο Βυζάντιο και στην Οθωμανική περίοδο.
Το όνομά τους λέγεται ότι προέρχεται από τη λέξη Rogatores=Ζητιάνοι, και στα Ελληνικά πολιτογραφήθηκε ως Ραγκουτσάρια, παραπέμποντας άμεσα στη θεματολογία της μεταμφίεσης εκείνων που συμμετέχουν. Για την ακρίβεια, ντύνονται αλλοπρόσαλλα με παλιά ρούχα και βγαίνουν στις γειτονιές για να ζητήσουν διάφορα δώρα από τα σπίτια που επισκέπτονται, σαν αντίτιμο για τα ξόρκια και την απομάκρυνση του κακού πνεύματος από τη γειτονιά τους.
Μέχρι το 1930 σημαντικό στοιχείο ήταν και η παρουσία του Βάκχου που έσερνε ένα γάιδαρο στολισμένο με κληματόφυλλα που κουβαλούσε το ξόανο του Θεού Διονύσου μέσα στο οποίο υπήρχαν βαρελάκια με κρασί! Με την επιστροφή των ξενιτεμένων Καστοριανών μετά το 1950, έκαναν την εμφάνισή τους και οι ευρωπαϊκές μεταμφιέσεις.
Πέρα από τις συμβολικές ερμηνείες του εθίμου, τα Καστοριανά Ραγκουτσάρια προσδίδουν σήμερα μια εύθυμη και διασκεδαστική νότα στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης, προσελκύοντας πολλούς επισκέπτες για ένα ξέφρενο γλέντι πιο πέρα από τα καθιερωμένα.
Το αποκορύφωμα των εκδηλώσεων σημειώνεται την τρίτη μέρα, με το έθιμο της Πατερίτσας, όπου από νωρίς το απόγευμα, τα μπουλούκια (οι παρέες) των μεταμφιεσμένων ξεχύνονται σε μια μεγάλη παρέλαση χορεύοντας και σατιρίζοντας πρόσωπα και πράγματα. Κάθε μπουλούκι επιλέγει ένα θέμα της επικαιρότητας και το ζωντανεύει με πρωτότυπους και εφευρετικούς τρόπους, διεκδικώντας το πρώτο βραβείο από το Δήμο Καστοριάς.
Στο τέλος, όλοι μαζί καταλήγουν στην Πλατεία Ντολτσό και ξεχύνονται στα καλντερίμια προσπαθώντας να επιβληθεί το ένα μπουλούκι στο άλλο, με τις μουσικές και τις φασαρίες τους γενικότερα. Είναι ένα ξέφρενο, διασκεδαστικό και αξέχαστο γλέντι της χρονιάς.
Έτσι θα μείνει και σε σας το φετινό γλέντι του Συλλόγου «Η Καστοριά», τα καθιερωμένα πια -από το 2009 – Ραγκουτσάρια της Μελβούρνης. Και πάλι «Καλή διασκέδαση» και καλύτερη η ετήσια κοινωνική επαφή για ΟΛΟΥΣ!