Την περασμένη Πέμπτη, 5 Μαρτίου, η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση δημοσιοποίησε την Δια-γενεαλογική Έκθεση 2015 με τίτλο «2015 Intergenerational Report – Australia in 2055». Όπως ο όρος «Δια- γενεαλογική Έκθεση» υποδηλώνει, στόχος της εν λόγω Έκθεσης είναι να κάνει προβλέψεις για τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις που ενδέχεται να προκύψουν από τις δημογραφικές αλλαγές που προβλέπονται για τα επόμενα 40 χρόνια.

Με άλλα λόγια, η Έκθεση κάνει προβλέψεις για τον πληθυσμό της Αυστραλίας, αλλά και για τη δημογραφική του σύσταση, μετά από 40 χρόνια, και εξετάζει τα μέτρα που οι διάφορες κυβερνήσεις θα χρειασθεί να λάβουν για να διατηρηθεί ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο, χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας και στο περιβάλλον.

Αυτή είναι η τρίτη Έκθεση που συνέταξε το Υπουργείο Οικονομικών της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης. Η πρώτη έκθεση είχε ανακοινωθεί από τον πρώην Υπουργό Οικονομικών Peter Costello το 2002, και η δεύτερη από τον πρώην Υπουργό Οικονομικών Wayne Swan το 2010.

Δεδομένου ότι η εν λόγω Έκθεση συντάσσεται από μέλη του Υπουργείου Οικονομικών, και υπογράφεται από τον εκάστοτε αρμόδιο Υπουργό, αναπόφευκτα παίρνει και πολιτικό χαρακτήρα, καθότι η εξήγηση για τις προβλεπόμενες αλλαγές, και τα μέτρα που προτείνονται για την αντιμετώπισή τους, αντανακλούν την ιδεολογία του κόμματος που βρίσκεται στην Κυβέρνηση.

Κατά τη γνώμη πολλών Αυστραλών σχολιαστών αυτό συμβαίνει σε μεγαλύτερο βαθμό στην Έκθεση του 2015. Ενδεικτικά, δίνω κάποιες απόψεις που εκφράζει η εφημερίδα The Age στο κύριο άρθρο της έκδοσης του Σαββάτου, 7 Μαρτίου, με τίτλο «Lift the debate before we all grow old – Αναβαθμίστε τη συζήτηση, πριν μας πάρουν τα χρόνια όλους μας»:

«Για μια ακόμη φορά η Κυβέρνηση του Abbott αστόχησε, γιατί αντί να δημιουργήσει μια βάση για συζήτηση με ειρμό για το πώς θα αντιμετωπίσουμε μελλοντικές πιέσεις στο χώρο των κοινωνικών υπηρεσιών, ή για έργα υποδομής ενόψει της αύξησης του πληθυσμού στα 40 εκατομμύρια μέχρι το 2055, η Κυβέρνηση έχει συντάξει μια Έκθεση που δίνει την εντύπωση μιας επιπόλαιης προβολής του περσινού Προϋπολογισμού».

Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ 2015 ΑΠΗΧΕΙ ΤΟΝ ΣΚΕΠΤΙΚΙΣΜΟ ΤΟΥ ABBOTT 

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Στο κύριό της άρθρο της Κυριακής, 8 Μαρτίου, με τίτλο «Report fails on the environment. – Η Έκθεση αποτυγχάνει στο θέμα του περιβάλλοντος», η ίδια εφημερίδα, για λόγους σύγκρισης, δίνει αποσπάσματα από τις δύο προηγούμενες Εκθέσεις (του 2002 και του 2010) αναφορικά με τον περιβαλλοντικό κίνδυνο που αντιμετωπίζει η Αυστραλία από την κλιματική αλλαγή.

Στην Έκθεση του 2002 γίνεται η ακόλουθη παρατήρηση:

«Το κόστος έγκαιρων μέτρων για την πρόληψη της περιβαλλοντικής ζημιάς που προκαλείται από την κλιματική αλλαγή μακροπρόθεσμα είναι μικρότερο από το κόστος καθυστερημένων μέτρων για την επανόρθωση της ζημιάς που έχει προκληθεί».

Στην Έκθεση του 2010 εκφράζεται η ακόλουθη άποψη:

«Η κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη απειλή για το περιβάλλον της Αυστραλίας, και αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας.

Αποτυχία να αντιμετωπίσουμε αυτήν την απειλή θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στα καιρικά φαινόμενα, για την ύδρευση των πόλεων, για την παραγωγή αγροτικών προϊόντων, για τον τουρισμό, για έργα υποδομής, για την υγεία, και για την βιοποικιλότητα της Αυστραλίας».

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο κύριος παράγων που θα επηρεάσει την οικονομία της Αυστραλίας στα επόμενα χρόνια είναι η κλιματική αλλαγή, με άλλα λόγια η ανερχόμενη θερμοκρασία. Και αυτό γιατί για μια χώρα, η οικονομία της οποίας σε μεγάλο βαθμό στηρίζεται στην γεωργία και στην κτηνοτροφία, η άνοδος της θερμοκρασίας, με αποτέλεσμα τις μειωμένες βροχοπτώσεις σε περιοχές που ήδη έχουν προβλήματα ανυδρίας, το μέλλον προδιαγράφεται ζοφερό.

Η αντίληψη του κ. Abbott ότι οι γαιάνθρακες που έχει η Αυστραλία στο υπέδαφός της αποτελούν εχέγγυο για την οικονομική της ευεξία για δεκαετίες είναι λανθασμένη για δύο κύριους λόγους:

*Οι γαιάνθρακες είναι μη ανανεώσιμο ορυκτό, όπως εξάλλου είναι όλα τα ορυκτά. Τα κοιτάσματα που εξαντλούνται δεν ανανεώνονται.

*Η Κίνα, η οποία προμηθεύεται τις μεγαλύτερες ποσότητες γαιανθράκων από την Αυστραλία για την παραγωγή ενέργειας, αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα από το διοξείδιο του άνθρακα που εκπέμπεται στην ατμόσφαιρα από την καύση γαιανθράκων . Ήδη στην πρωτεύουσά της Πεκίνο, και σε άλλες μεγαλουπόλεις, η αιθαλομίχλη είναι τόσο πυκνή, που η ορατότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι περιορισμένη, και μεγάλο μέρος του πληθυσμού κυκλοφορεί με προστατευτικές μάσκες αναπνοής. Για το λόγο αυτό η Κίνα άρχισε να στρέφεται στην αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή, η αιολική (από τους ανέμους), η παλιρροϊκή και άλλες. Σύμφωνα με δημοσίευμα της αθηναϊκής εφημερίδας Έθνος (6/3/15), η ατμοσφαιρική ρύπανση στοιχίζει σχεδόν μισό εκατομμύριο ζωές κάθε χρόνο στην Κίνα. Ως εκ τούτου, οι εξαγωγές γαιανθράκων στην Κίνα θα μειώνονται με την πάροδο του χρόνου.

Η ακόλουθη περιγραφή δίνει παραστατικά τη διάσταση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Κίνα:

«Δεν μπορούσα να δω καν τα ψηλά κτίρια σε όλο τον δρόμο», δήλωσε ο συντονιστής της κυκλοφορίας σε μια πολυσύχναστη διασταύρωση του Πεκίνου και συμπλήρωσε: «Το νέφος έχει επιδεινωθεί τα τελευταία δύο με τρία χρόνια. Βήχω συχνά και η μύτη μου είναι πάντα ερεθισμένη. Αλλά τι μπορώ να κάνω. Πίνω περισσότερο νερό για να βοηθήσω το σώμα μου να αποβάλει τις τοξίνες».

Το επιχείρημα ότι η Αυστραλία από πλευράς πληθυσμού είναι μικρή χώρα σε σύγκριση με άλλες, και ως εκ τούτου τα μέτρα που μπορεί να λάβει για τη μείωση της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα δεν θα κάνουν καμιά διαφορά στον αγώνα για τον έλεγχο στην αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας, είναι παραπλανητικό για δύο κύριους λόγους:

*Κατά κεφαλή πληθυσμού, η Αυστραλία έρχεται πρώτη στην εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου σε παγκόσμια κλίμακα.

*Αν κάθε άλλη χώρα με σχετικά μικρό πληθυσμό πρόβαλλε το ίδιο επιχείρημα, ο αγώνας για τη συγκράτηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας σε υποφερτά όρια είναι χαμένος από χέρι.

Με τα παραπάνω δεν θέλω να υποτιμήσω την αξία της Δια-γενεαλογικής Έκθεσης 2015. Οι προβλέψεις για τις δημογραφικές αλλαγές και για την πορεία που ενδέχεται να ακολουθήσει η χώρα παρέχουν στις δημόσιες αρχές διαφόρων επιπέδων το απαραίτητο πλαίσιο, μέσα στο οποίο θα προγραμματίσουν τις μελλοντικές τους δραστηριότητες, χωρίς να ψηλαφούν στο σκοτάδι.

Για παράδειγμα, το θέμα της αυξανόμενης γήρανσης του πληθυσμού αφορά άμεσα τις δημόσιες αρχές που δραστηριοποιούνται στο χώρο κοινωνικών προγραμμάτων – συντάξεις, ιατροφαρμακευτικές και νοσοκομειακές υπηρεσίες, κ.λπ.

Για παράδειγμα, η πρόβλεψη πως τα άτομα ηλικίας 100 χρόνων και πάνω, από 5,000 που είναι τώρα προβλέπεται ότι θα ανέλθουν σε 40,000 το 2055, είναι ζωτικής σημασίας για τους φορείς που παρέχουν υπηρεσίες σε υπέργηρους, για να μπορέσουν έγκαιρα να δημιουργήσουν τις απαραίτητες υποδομές για την εξυπηρέτηση αυτών των ατόμων.

Εκείνο που βρίσκω απαράδεκτο είναι το γεγονός πως η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση εξακολουθεί να έχει ως στόχο τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά 5% μέχρι το 2020, με βάση το 2000, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ως στόχο τη μείωση κατά 20% μέχρι το 2020, με βάση το 1990, ενώ οι ΗΠΑ έχουν ως στόχο τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά 17% μέχρι το 2020, με βάση το 2005.

Από τα παραπάνω προκύπτει πως η Αυστραλία, σε σύγκριση με άλλες οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες, δεν φαίνεται να έχει πάρει στα σοβαρά τον κίνδυνο της κλιματικής αλλαγής, παρά το γεγονός ότι θα επηρεασθεί αρνητικά από αυτήν σε μεγαλύτερο βαθμό…