Ένα ελληνικό όνομα ξεχωρίζει ανάμεσα στα 44 που εμφανίζονται στην ομαδική έκθεση των φιναλίστ του Εθνικού Διαγωνισμού Φωτογραφίας Πορτρέτου: αυτό του Μπιλ Γκέκα. Το έργο του με τίτλο “Οδυσσέας”, πορτρέτο του θείου του Οδυσσέα Κιτσάκη, βρέθηκε ανάμεσα σ’ εκείνα που ξεχώρισαν από τις 2.500 συμμετοχές που είχε φέτος ο διαγωνισμός, προς μεγάλη χαρά του φωτογράφου. “Ασχολούμαι με τη φωτογραφία πολλά χρόνια, παρ’ ότι δεν είναι η βασική μου δουλειά”, δηλώνει στον “Νέο Κόσμο” ο Μπιλ Γκέκας, “και έχω προσπαθήσει και στο παρελθόν να υποβάλω έργα μου στο διαγωνισμό. Είναι μεγάλη τιμή για μένα το ότι επιλέχθηκε φέτος η δουλειά μου, καθώς πρόκειται για το πιο σημαντικό βραβείο του είδους στη χώρα”. 

Η κριτική επιτροπή εντυπωσιάστηκε από το πορτρέτο του Οδυσσέα, με το διαπεραστικό βλέμμα και τη σοβαρή έκφραση, που φαίνεται να κουβαλά πίσω του την εμπειρία μίας ζωής. Η φωτογραφία τραβήχτηκε στη Μελβούρνη, όπου ζει ο Μπιλ Γκέκας, τον περασμένο Ιούνιο. “Ήταν το τελευταίο βράδυ της επίσκεψης του θείου μου. Είχε έρθει από την Ελλάδα για τρεις εβδομάδες, να δει την οικογένειά μας. Αν και έχει ταξιδέψει πολύ, δεν είχε έρθει ποτέ ξανά στην Αυστραλία. Τον έπεισα να καθίσει για να τον φωτογραφίσω, στα γρήγορα. Έκανα 30 με 40 λήψεις, αλλά μία ‘μού μίλησε’ αμέσως, γιατί θεώρησα ότι δεν κατέγραψε μόνο την εμφάνισή του, αλλά την ψυχή του: είναι σοβαρός, μελαγχολικός και με μεγάλη μόρφωση”. 

Και μπορεί το πρώτο βραβείο να πήγε στην ιρανικής καταγωγής φωτογράφο Hoda Afshar, ωστόσο τα 44 έργα που έφτασαν στον τελικό εκτίθενται στην National Portrait Gallery στην Καμπέρα, μέχρι τις 8 Ιουνίου, ενώ στη συνέχεια η έκθεση θα περιοδεύσει σε μία σειρά πόλεων της Βορειοανατολικής Αυστραλίας: το Mackay, το Cairns, το Bundaberg και το Rockhampton. Οι κριτικοί και οι επισκέπτες στέκονται στη φωτογραφία του Οδυσσέα, οι περισσότεροι νομίζοντας ότι πρόκειται για κάποιον κύριο ρωσικής καταγωγής, καθώς τον βλέπουν να φορά το γούνινο καπέλο που στερεοτυπικά σχετίζεται με τη Ρωσία. Αυτή ήταν και η μοναδική παρέμβαση του φωτογράφου και είναι αποτέλεσμα νοσταλγίας: “όταν ήμουν μικρός, ζούσαμε στο Λονδίνο, όπου ο πατέρας μου εργαζόταν στο εκεί γραφείο της υπηρεσίας μετανάστευσης της Αυστραλίας” θυμάται. 

“Ο θείος μου είχε έρθει να μας επισκεφθεί κάποιον χειμώνα και του άρεσε που ο κόσμος φορούσε αυτά τα γούνινα ρώσικα καπέλα, οπότε αγόρασε ένα. Όταν λοιπόν τον ξαναείδα τώρα, μετά από χρόνια, το θυμήθηκα, οπότε πήρα ένα που είχε φυλάξει η μητέρα μου και του το έδωσα να το φορέσει”. 

Η παράθεση όλων αυτών των στοιχείων -το Λονδίνο, η Μελβούρνη, η Ελλάδα, το ρώσικο καπέλο- κάνουν το όνομα “Οδυσσέας” να αποκτά μία επιπλέον συμβολική συμπαραδήλωση, κάτι που ο φωτογράφος παραδέχεται γελώντας: “ναι, είναι ένα κομμάτι του παζλ που ταιριάζει απόλυτα”. Ο ίδιος νιώθει πολύ έντονα την σύνδεσή του με την Ελλάδα και τις ρίζες του στην Ήπειρο. “Αν και ο πατέρας μου γεννήθηκε εδώ, μιλούσαμε πάντα Ελληνικά στο σπίτι”, εξηγεί, ενώ και ο ίδιος φρόντισε να στείλει στο ελληνικό σχολείο την κόρη του, η οποία αποτελεί σταθερό αντικείμενο του φωτογραφικού του έργου – ήταν τα δικά της πορτρέτα που τον έβαλαν στο φωτογραφικό χάρτη. 

Τώρα, εδραίωσε την θέση του, χάρη σ’ ένα άλλο πρόσωπο του οικογενειακού του περιβάλλοντος. Ο ίδιος δεν στενοχωριέται που έχασε το πρώτο βραβείο – άλλωστε, βρίσκεται σε εξέλιξη ένας άλλος διαγωνισμός, αυτός για το βραβείο κοινού. Όποιος επιθυμεί να ψηφίσει τον “Οδυσσέα”, μπορεί να το κάνει μπαίνοντας στην ιστοσελίδα

http://www.portrait.gov.au/poll/nppp2015-peoples-choice